Báo cáo tốt nghiệp Phương hướng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ
BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Phương hướng và giải phỏp thỳc đẩy xuất khẩu hàng
thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ
MỤC LỤC
phꢀn mꢀ đꢀu...................................................................................................3
Chương mꢀt: ...................................................................................................6
Tꢀn sꢀn phꢀm...............................................................................................37
Tꢀng cꢀng ......................................................................................................37
2. Sꢀn phꢀm kꢀ thuꢀt ...............................................................................37
Tꢀng cꢀng ......................................................................................................37
Tꢀng cꢀng ......................................................................................................37
Tꢀng cꢀng ......................................................................................................42
Chương hai:....................................................................................................52
Chương ba:.....................................................................................................80
sꢀn vào thꢀ trưꢀng Mꢀ................................................................................80
phꢀn mꢀ đꢀu
1. Tꢀn đꢀ tài:
Phương hưꢀng và giꢀi phꢀp thꢀc đꢀy xuꢀt khꢀu hàng
thuꢀ sꢀn cꢀa Ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam vào thꢀ trưꢀng Mꢀ .
2. Tꢀnh cꢀp thiꢀt cꢀa đꢀ tài:
+ Mꢀt hàng thuꢀ sꢀn là mꢀt trong nhꢀng mꢀt hàng cꢀ kim ngꢀch
xuꢀt khꢀu ngày càng tăng và chiꢀm mꢀt tꢀ trꢀng lꢀn trong sꢀ cꢀc mꢀt
hàng đang xuꢀt khꢀu vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
+ Hiꢀp đꢀnh thương mꢀi Viꢀt mꢀ đꢀ cꢀ hiꢀu lꢀc, tꢀo ra cơ hꢀi
rꢀt lꢀn cho viꢀc xuꢀt khꢀu hàng hoꢀ cꢀa Viꢀt nam sang thꢀ trưꢀng Mꢀ
nꢀi chung và vꢀi mꢀt hàng thuꢀ sꢀn nꢀi riꢀng.
+Thꢀ trưꢀng Mꢀ là mꢀt thꢀ trưꢀng lꢀn nhưng cũn rꢀt mꢀi đꢀi vꢀi
cꢀc doanh nghiꢀp cꢀa Viꢀt nam. Thꢀ trưꢀng này cꢀ nhꢀng đꢀc thꢀ
riꢀng đũi hꢀi phꢀi cꢀ nhꢀng nghiꢀn cꢀu toàn diꢀn.
+ Ngành thuꢀ sꢀn đang trong quꢀ trꢀnh đꢀu tư đꢀ trꢀ thành mꢀt
ngành kinh tꢀ mũi nhꢀn. Hàng thuꢀ sꢀn trꢀ thành mꢀt hàng xuꢀt khꢀu
chꢀ lꢀc vꢀi kim ngꢀch xuꢀt khꢀu đꢀt đưꢀc năm 2001 là 1760 triꢀu USD.
Đꢀnh hưꢀng phꢀt triꢀn xuꢀt khꢀu cꢀa ngành giai đoꢀn 2000-2010 đꢀt ra
mꢀc tiꢀu đꢀt kim ngꢀch xuꢀt khꢀu 3,5 tꢀ USD trong đꢀ kim ngꢀch xuꢀt
khꢀu vào thꢀ trưꢀng Mꢀ chiꢀm tꢀ trꢀng 25-28% trong tꢀng sꢀ kim
ngꢀch xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn. Điꢀu đꢀ đũi hꢀi phꢀi nghiꢀn cꢀu đꢀ tꢀm ra
phương hưꢀng và giꢀi phꢀp thꢀc đꢀy xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn vào thꢀ
trưꢀng này.
3. Mꢀc đꢀch nghiꢀn cꢀu cꢀa đꢀ tài
+ Hꢀ thꢀng hoꢀ nhꢀng vꢀn đꢀ lý luꢀn vꢀ xuꢀt khꢀu .
+ Phꢀn tꢀch thꢀc trꢀng tꢀnh hꢀnh xuꢀt khꢀu mꢀt hàng thuꢀ sꢀn
cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam vào thꢀ trưꢀng Mꢀ .
+Căn cꢀ vào cơ sꢀ lý luꢀn và kꢀt quꢀ phꢀn tꢀch, đꢀnh giꢀ thꢀc
trꢀng xuꢀt khꢀu mꢀt hàng thuꢀ sꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam
vào thꢀ trưꢀng Mꢀ, đꢀnh hưꢀng phꢀt triꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀn đꢀ
đꢀ xuꢀt phương hưꢀng và giꢀi phꢀp nhꢀm thꢀc đꢀy xuꢀt khꢀu
thuꢀ sꢀn vào thꢀ trưꢀng này .
4. Đꢀi tưꢀng và phꢀm vi nghiꢀn cꢀu cꢀa đꢀ tài
- Đꢀi tưꢀng nghiꢀn cꢀu cꢀa đꢀ tài:
Luꢀn văn nghiꢀn cꢀu nhꢀng vꢀn đꢀ lý luꢀn, thꢀc tiꢀn vꢀ xuꢀt
khꢀu mꢀt hàng thuꢀ sꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam vào thꢀ
trưꢀng Mꢀ.
- Phꢀm vi nghiꢀn cꢀu cꢀa đꢀ tài:
Đꢀ tài nghiꢀn cꢀu cꢀc hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu hàng thuꢀ sꢀn cꢀa
ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam vào thꢀ trưꢀng Mꢀ vꢀi thꢀi gian nghiꢀn
cꢀu tꢀ năm 1994 tꢀi nay.
5. Phương phꢀp nghiꢀn cꢀu
Đꢀ giꢀi quyꢀt nhꢀng vꢀn đꢀ đꢀt ra, luꢀn văn đꢀ sꢀ dꢀng phương
phꢀp duy vꢀt biꢀn chꢀng và duy vꢀt lꢀch sꢀ cꢀa chꢀ nghĩa Mꢀc-Lꢀnin,
vꢀn dꢀng trong mꢀi trưꢀng thꢀc tꢀ, hiꢀn tꢀi và kꢀt hꢀp vꢀi cꢀc phương
phꢀp cꢀ thꢀ như: phương phꢀp phꢀn tꢀch, điꢀu tra, tꢀng hꢀp, hꢀ
thꢀng,... đꢀ luꢀn giꢀi, khꢀi quꢀt và phꢀn tꢀch thꢀc tiꢀn theo mꢀc đꢀch
cꢀa đꢀ tài.
6. Kꢀt cꢀu cꢀa đꢀ tài
Ngoài phꢀn mꢀ đꢀu và kꢀt luꢀn luꢀn văn bao gꢀm ba chương
như sau:
Chương mꢀt: Nhꢀng vꢀn đꢀ cơ bꢀn vꢀ xuꢀt khꢀu hàng thuꢀ
sꢀn vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
Chương hai: Thꢀc trꢀng xuꢀt khꢀu hàng thuꢀ sꢀn cꢀa
ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
Chương ba: Phương hưꢀng và giꢀi phꢀp chꢀ yꢀu thꢀc đꢀy xuꢀt
khꢀu hàng thuꢀ sꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀnViꢀt nam vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
Chương mꢀt:
Nhꢀng vꢀn đꢀ cơ bꢀn vꢀ xuꢀt khꢀu hàng
thuꢀ sꢀn vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
1.1. Khꢀi quꢀt chung vꢀ xuꢀt khꢀu hàng hoꢀ
1.1.1 Khꢀi niꢀm xuꢀt khꢀu.
Xuꢀt khꢀu là viꢀc bꢀn hàng hoꢀ hoꢀc dꢀch vꢀ cho nưꢀc ngoài
trꢀn cơ sꢀ dꢀng tiꢀn tꢀ làm phương tiꢀn thanh toꢀn. Cơ sꢀ cꢀa hoꢀt
đꢀng xuꢀt khꢀu là hoꢀt đꢀng mua bꢀn trao đꢀi hàng hoꢀ( bao gꢀm cꢀ
hàng hoꢀ hꢀu hꢀnh và hàng hoꢀ vꢀ hꢀnh ) trong nưꢀc. Khi sꢀn xuꢀt
phꢀt triꢀn và trao đꢀi hàng hoꢀ giꢀa cꢀc quꢀc gia cꢀ lꢀi , hoꢀt đꢀng này
mꢀ rꢀng phꢀm vi ra ngoài biꢀn giꢀi cꢀa quꢀc gia hoꢀc thꢀ trưꢀng nꢀi
đꢀa và khu chꢀ xuꢀt ꢀ trong nưꢀc.
Xuꢀt khꢀu là mꢀt hoꢀt đꢀng cơ bꢀn cꢀa hoꢀt đꢀng ngoꢀi thương,
nꢀ đꢀ xuꢀt hiꢀn tꢀ lꢀu đꢀi và ngày càng phꢀt triꢀn. tꢀ hꢀnh thꢀc cơ
bꢀn đꢀu tiꢀn là trao đꢀi hàng hoꢀ giꢀa cꢀc nưꢀc, cho đꢀn nay nꢀ đꢀ
rꢀt phꢀt triꢀn và đưꢀc thꢀ hiꢀn thꢀng qua nhiꢀu hꢀnh thꢀc. hoꢀt đꢀng
xuꢀt khꢀu ngày nay diꢀn ra trꢀn phꢀm vi toàn cꢀu, trong tꢀt cꢀ cꢀc
nghành, cꢀc lĩnh vꢀc cꢀa nꢀn kinh tꢀ, khꢀng chꢀ là hàng hoꢀ hꢀu hꢀnh
mà cꢀ hàng hoꢀ vꢀ hꢀnh vꢀi tꢀ trꢀng ngày càng lꢀn.
1.1.2 Lꢀi ꢀch cꢀa xuꢀt khꢀu.
Xuꢀt khꢀu hàng hoꢀ là mꢀt hoꢀt đꢀng nꢀm trong lĩnh vꢀc phꢀn
phꢀi và lưu thꢀng hàng hoꢀ cꢀa mꢀt qꢀa trꢀnh tꢀi sꢀn xuꢀt hàng hoꢀ
mꢀ rꢀng, mꢀc đꢀch liꢀn kꢀt sꢀn xuꢀt vꢀi tiꢀu dꢀng cꢀa nưꢀc này vꢀi
nưꢀc khꢀc. Hoꢀt đꢀng đꢀ khꢀng chꢀ diꢀn ra giꢀa cꢀc cꢀ thꢀ riꢀng
biꢀt , mà là cꢀ sꢀ tham ra cꢀa toàn bꢀ hꢀ thꢀng kinh tꢀ vꢀi sꢀ điꢀu
hành cꢀa nhà nưꢀc. Xuꢀt khꢀu hàng hoꢀ là hoꢀt đꢀng kinh doanh buꢀn
bꢀn trꢀn phꢀm vi quꢀc tꢀ.Xuꢀt khꢀu hàng hoꢀ cꢀ vai trũ to lꢀn đꢀi vꢀi
sꢀ phꢀt triꢀn kinh tꢀ xꢀ hꢀi cꢀa mꢀi quꢀc gia. Nꢀn sꢀn xuꢀt xꢀ hꢀi
cꢀa mꢀt nưꢀc phꢀt triꢀn như thꢀ nào phꢀ thuꢀc rꢀt lꢀn vào hoꢀt đꢀng
xuꢀt khꢀu. Thꢀng qua xuꢀt khꢀu cꢀ thꢀ làm gia tăng ngoꢀi tꢀ thu đưꢀc,
cꢀi thiꢀn cꢀn cꢀn thanh toꢀn, tăng thu ngꢀn sꢀch, kꢀch thꢀch đꢀi mꢀi
cꢀng nghꢀ, cꢀi biꢀn cơ cꢀu kinh tꢀ, tꢀo cꢀng ăn viꢀc làm và nꢀng cao
mꢀc sꢀng cꢀa ngưꢀi dꢀn. Đꢀi vꢀi nhꢀng nưꢀc cꢀ trꢀnh đꢀ kinh tꢀ cũn
thꢀp như nưꢀc ta, nhꢀng nhꢀn tꢀ tiꢀm năng là tài nguyꢀn thiꢀn nhiꢀn và
lao đꢀng, cũn nhꢀng yꢀu tꢀ thiꢀu hꢀt như vꢀn, thꢀ trưꢀng và khꢀ năng
quꢀn lý. Chiꢀn lưꢀc hưꢀng vꢀ xuꢀt khꢀu thꢀc chꢀt là giꢀi phꢀp mꢀ
cꢀa nꢀn kinh tꢀ nhꢀm tranh thꢀ vꢀn và kꢀ thuꢀt cꢀa nưꢀc ngoài, kꢀt
hꢀp chꢀng vꢀi tiꢀm năng trong nưꢀc vꢀ lao đꢀng và tài nguyꢀn thiꢀn
nhiꢀn dꢀ tꢀo ra sꢀ tăng trưꢀng mꢀnh cho nꢀn kinh tꢀ, gꢀp phꢀn rꢀt
ngꢀn khoꢀng cꢀch vꢀi nưꢀc giꢀu. Xuꢀt khꢀu cꢀ mꢀt vai trũ quan trꢀng
+ Xuꢀt khꢀu tꢀo nguꢀn vꢀn cho nhꢀp khꢀu và tꢀch luꢀ phꢀt triꢀn
sꢀn xuꢀt, phꢀc vꢀ cꢀng nghiꢀp hoꢀ, hiꢀn đꢀi hoꢀ đꢀt nưꢀc.
Cꢀng nghiꢀp hoꢀ đꢀt nưꢀc theo nhꢀng bưꢀc đi thꢀch hꢀp là con
đưꢀng tꢀt yꢀu đꢀ khꢀc phꢀc tꢀnh trꢀng nghꢀo nàn và chꢀm phꢀt triꢀn
cꢀa nưꢀc ta. đꢀ thꢀc hiꢀn đưꢀng lꢀi cꢀng nghiꢀp hoꢀ, hiꢀn đꢀi hoꢀ
đꢀt nưꢀc thꢀ trưꢀc mꢀt chꢀng ta phꢀi nhꢀp khꢀu mꢀt sꢀ lưꢀng lꢀn
mꢀy mꢀc thiꢀt bꢀ hiꢀn đꢀi tꢀ bꢀn ngoài, nhꢀm trang bꢀ cho nꢀn sꢀn
xuꢀt. Nguꢀn vꢀn đꢀ nhꢀp khꢀu thưꢀng dꢀa vào cꢀc nguꢀn chꢀ yꢀu là:
đi vay, viꢀn trꢀ, đꢀu tư nưꢀc ngoài và xuꢀt khꢀu. Nguꢀn vꢀn vay rꢀi
cũng phꢀi trꢀ, cũn viꢀn trꢀ và đꢀu tư nưꢀc ngoài thꢀ cꢀ hꢀn, hơn nưꢀc
cꢀc nguꢀn này thưꢀng bꢀ phꢀ thuꢀc vào nưꢀc ngoài. Vꢀ vꢀy, nguꢀn
vꢀn quan trꢀng nhꢀt đꢀ nhꢀp khꢀu chꢀnh là xuꢀt khꢀu. Thꢀc tꢀ là
nưꢀc nào gia tăng đưꢀc xuꢀt khꢀu thꢀ nhꢀp khꢀu theo đꢀ sꢀ tăng theo .
Ngưꢀc lꢀi, nꢀu nhꢀp khꢀu lꢀn hơn xuꢀt khꢀu làm cho thꢀm hꢀt cꢀn
cꢀn thương mꢀi quꢀ lꢀn cꢀ thꢀ ꢀnh hưꢀng xꢀu tꢀi nꢀn kinh tꢀ quꢀc
dꢀn.
Trong tương lai, nguꢀn vꢀn bꢀn ngoài sꢀ tăng nhưng mꢀi cơ hꢀi
đꢀu tư, vay nꢀ tꢀ nưꢀc ngoài và cꢀc tꢀ chꢀc quꢀc tꢀ chꢀ cꢀ đưꢀc khi
cꢀc chꢀ đꢀu tư và cꢀc nguꢀn cho vay thꢀy đưꢀc khꢀ năng xuꢀt khꢀu –
nguꢀn vꢀn vay duy nhꢀt đꢀ trꢀ nꢀ thành hiꢀn thꢀc.
+ Xuꢀt khꢀu đꢀng gꢀp vào chuyꢀn dꢀch cơ cꢀu kinh tꢀ, thꢀc đꢀy
sꢀn xuꢀt phꢀt triꢀn:
Cơ cꢀu sꢀn xuꢀt và tiꢀu dꢀng trꢀn thꢀ giꢀi đꢀ và đang thay đꢀi
vꢀ cꢀng mꢀnh mꢀ. Đꢀ là thành quꢀ cꢀa cuꢀc cꢀch mꢀng khoa hꢀc
cꢀng nghꢀ hiꢀn đꢀi, sꢀ dꢀch chuyꢀn cơ cꢀu kinh tꢀ trong quꢀ trꢀnh
cꢀng nghiꢀp hoꢀ phꢀ hꢀp vꢀi xu hưꢀng phꢀt triꢀn cuꢀ kinh tꢀ thꢀ giꢀi
là tꢀt yꢀu đꢀi vꢀi nưꢀc ta.
Ngày nay, đa sꢀ cꢀc nưꢀc đꢀu lꢀy nhu cꢀu thꢀ trưꢀng thꢀ giꢀi
đꢀ tꢀ chꢀc sꢀn xuꢀt. Điꢀu đꢀ cꢀ tꢀc đꢀng tꢀch cꢀc tꢀi sꢀ chuyꢀn
dꢀch cơ cꢀu kinh tꢀ, thꢀc đꢀy sꢀn xuꢀt kinh tꢀ phꢀt triꢀn. Sꢀ tꢀc đꢀng
này đưꢀc thꢀ hiꢀn:
- Xuꢀt khꢀu tꢀo điꢀu kiꢀn cho cꢀc ngành khꢀc cꢀ cơ hꢀi phꢀt
triꢀn thuꢀn lꢀi. Chꢀng hꢀn, khi phꢀt triꢀn xuꢀt khꢀu sꢀ tꢀo cơ hꢀi đꢀy
đꢀ cho viꢀc phꢀt triꢀn ngành sꢀn xuꢀt nguyꢀn vꢀt liꢀu như bꢀng, đay,...
. Sꢀ phꢀt triꢀn ngành chꢀ biꢀn thꢀc phꢀm( gꢀo, cà phꢀ...) cꢀ thꢀ kꢀo
theo cꢀc ngành cꢀng nghiꢀp chꢀ tꢀo thiꢀt bꢀ phꢀc vꢀ nꢀ.
- Xuꢀt khꢀu tꢀo khꢀ năng mꢀ rꢀng thꢀ trưꢀng tiꢀu thꢀ, tꢀo điꢀu
kiꢀn cho sꢀn xuꢀt phꢀt triꢀn và ꢀn đꢀnh.
Xuꢀt khꢀu tꢀo điꢀu kiꢀn mꢀ rꢀng khꢀ năng cung cꢀp đꢀu vào cho
sꢀn xuꢀt, nꢀng cao năng lꢀc sꢀn xuꢀt trong nưꢀc.
+ Xuꢀt khꢀu cꢀ vai trũ tꢀch cꢀc đꢀi mꢀi trang thiꢀt bꢀ và cꢀng
nghꢀ sꢀn xuꢀt.
Hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu là hoꢀt đꢀng kinh doanh trꢀn phꢀm vi thꢀ
trưꢀng thꢀ giꢀi, mꢀt thꢀ trưꢀng mà sꢀ cꢀnh tranh ngày càng diꢀn ra ꢀc
liꢀt. Sꢀ tꢀn tꢀi và phꢀt triꢀn hàng hoꢀ xuꢀt khꢀu phꢀ thuꢀc rꢀt lꢀn vào
chꢀt lưꢀng và giꢀ cꢀ; do đꢀ phꢀ thuꢀc rꢀt lꢀn vào cꢀng nghꢀ sꢀn xuꢀt
ra chꢀng. Điꢀu này thꢀc đꢀy cꢀc doanh nghiꢀp sꢀn xuꢀt trong nưꢀc phꢀi
luꢀn luꢀn đꢀi mꢀi, luꢀn cꢀi tiꢀn thiꢀt bꢀ, mꢀy mꢀc nhꢀm nꢀng cao
chꢀt lưꢀng sꢀn xuꢀt. Mꢀt khꢀc, xuꢀt khꢀu trong nꢀn kinh tꢀ thꢀ trưꢀng
cꢀnh tranh quyꢀt liꢀt cũn đũi hꢀi doanh nghiꢀp phꢀi nꢀng cao tay nghꢀ,
trꢀnh đꢀ cꢀa ngưꢀi lao đꢀng.
+ Xuꢀt khꢀu cꢀ tꢀc đꢀng tꢀch cꢀc tꢀi viꢀc giꢀi quyꢀt cꢀng ăn
viꢀc làm và cꢀi thiꢀn đꢀi sꢀng nhꢀn dꢀn.
Tꢀc đꢀng cꢀa xuꢀt khꢀu đꢀn đꢀi sꢀng bao gꢀm rꢀt nhiꢀu mꢀt.
Trưꢀc hꢀt thꢀng qua hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu, vꢀi nhiꢀu cꢀng đoꢀn khꢀc
nhau đꢀ thu hꢀt hàng triꢀu lao đꢀng vào làm viꢀc và cꢀ thu nhꢀp tương
đꢀi cao, tăng giꢀ trꢀ ngày cꢀng lao đꢀng, tăng thu nhꢀp Quꢀc dꢀn.
Xuꢀt khꢀu cũn tꢀo nguꢀn vꢀn đꢀ nhꢀp khꢀu hàng hoꢀ tiꢀu dꢀng
thiꢀt yꢀu, phꢀc vꢀ đꢀi sꢀng và đꢀp ꢀng nhu cꢀu tiꢀu dꢀng cꢀa nhꢀn
dꢀn, nꢀng cao đꢀi sꢀng vꢀt chꢀt và tinh thꢀn cho ngưꢀi lao đꢀng.
+ Xuꢀt khꢀu là cơ sꢀ đꢀ mꢀ rꢀng và thꢀc đꢀy cꢀc quan hꢀ kinh
tꢀ đꢀi ngoꢀi cꢀa nưꢀc ta:
Đꢀy mꢀnh xuꢀt khꢀu cꢀ vai trũ tăng cương sꢀ hꢀp tꢀc Quꢀc tꢀ
vꢀi cꢀc nưꢀc, nꢀng cao đꢀa vꢀ và vai trũ cꢀa nưꢀc ta trꢀn trưꢀng Quꢀc
tꢀ..., xuꢀt khꢀu và cꢀng nghiꢀp sꢀn xuꢀt hàng xuꢀt khꢀu thꢀc đꢀy quꢀ
tꢀn dꢀng, đꢀu tư, mꢀ rꢀng vꢀn tꢀi Quꢀc tꢀ... . Mꢀt khꢀc, chꢀnh cꢀc
quan hꢀ kinh tꢀ đꢀi ngoꢀi mà chꢀng tꢀ kꢀ trꢀn lꢀi tꢀo tiꢀn đꢀ cho viꢀc
mꢀ rꢀng xuꢀt khꢀu.
Cꢀ thꢀ nꢀi xuꢀt khꢀu khꢀng chꢀ đꢀng vai trũ chꢀt xꢀc tꢀc hꢀ trꢀ phꢀt
triꢀn kinh tꢀ, mà nꢀ cũn cꢀng vꢀi hoꢀt đꢀng nhꢀp khꢀu như là yꢀu tꢀ
bꢀn trong trꢀc tiꢀp tham gia vào viꢀc giꢀi quyꢀt nhꢀng vꢀn đꢀ thuꢀc
nꢀi bꢀ nꢀn kinh tꢀ như: vꢀn, lao đꢀng, kꢀ thuꢀt, nguꢀn tiꢀu thꢀ, thꢀ
trưꢀng,... . Đꢀi vꢀi nưꢀc ta, hưꢀng mꢀnh vꢀ xuꢀt khꢀu là mꢀt trong
nhꢀng mꢀc tiꢀu quan trꢀng trong phꢀt triꢀn kinh tꢀ đꢀi ngoꢀi, đưꢀc coi
là vꢀn đꢀ cꢀ ý nghĩa chiꢀn lưꢀc đꢀ phꢀt triꢀn kinh tꢀ và thꢀc hiꢀn cꢀng
nghiꢀp hoꢀ đꢀt nưꢀc, qua đꢀ cꢀ thꢀ tranh thꢀ đꢀn bꢀt thꢀi cơ, ꢀng
dꢀng khoa hꢀc cꢀng nghꢀ hiꢀn đꢀi, rꢀt ngꢀn sꢀ chꢀnh lꢀch vꢀ trꢀnh
đꢀ phꢀt triꢀn cꢀa Viꢀt nam so vꢀi thꢀ giꢀi. Kinh nghiꢀm cho thꢀy bꢀt
cꢀ mꢀt nưꢀc nào và trong mꢀt thꢀi kꢀ nào đꢀy mꢀnh xuꢀt khꢀu thꢀ
nꢀn kinh tꢀ nưꢀc đꢀ trong thꢀi gian này cꢀ tꢀc đꢀ phꢀt triꢀn cao.
1.1.3 Nhiꢀm vꢀ cꢀa xuꢀt khꢀu
1.2. hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu hàng thuꢀ sꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt
nam.
1.2.1 Ngành thuꢀ sꢀn trong hꢀ thꢀng cꢀc Ngành cꢀa nꢀn kinh tꢀ Quꢀc
dꢀn
Nꢀn kinh tꢀ Quꢀc dꢀn là mꢀt hꢀ thꢀng thꢀng nhꢀt bao gꢀm nhiꢀu
ngành kinh tꢀ. Cꢀc ngành kinh tꢀ ra đꢀi và phꢀt triꢀn trong nꢀn kinh tꢀ
Quꢀc dꢀn là do sꢀ phꢀn cꢀng lao đꢀng xꢀ hꢀi và chuyꢀn mꢀn hoꢀ sꢀn
xuꢀt. Thuꢀ sꢀn là mꢀt ngành kinh tꢀ cꢀ mꢀt vꢀ trꢀ rꢀt quan trꢀng trong
sꢀ nghiꢀp cꢀng nghiꢀp hoꢀ và hiꢀn đꢀi hoꢀ đꢀt nưꢀc. Nghꢀ Quyꢀt Ban
chꢀp hành Trung ương 5 khoꢀ VII đꢀ xꢀc đꢀnh “ xꢀy dꢀng ngành thuꢀ
sꢀn thành ngành kinh tꢀ mũi nhꢀn...”. Cho đꢀn nay ngành thuꢀ sꢀn đꢀ cꢀ
cꢀ mꢀt quꢀ trꢀnh phꢀt triꢀn. Vꢀi tư cꢀch là mꢀt ngành kinh tꢀ, Ngành
thuꢀ sꢀn cꢀ hꢀ thꢀng tꢀ chꢀc, cꢀ cơ cꢀu kinh tꢀ, cꢀ tiꢀm năng phꢀt
triꢀn, đꢀ và đang cꢀ nhꢀng đꢀng gꢀp nhꢀt đꢀnh vào sꢀ tăng trưꢀng và
phꢀt triꢀn cꢀa nꢀn kinh tꢀ Quꢀc dꢀn.
1.2.1.1 Hꢀ thꢀng bꢀ mꢀy tꢀ chꢀc cꢀa ngành thuꢀ sꢀn:
Bꢀ Thuꢀ sꢀn là cơ quan quꢀn lý nhà nưꢀc trung ương cꢀa ngành
thuꢀ sꢀn Viꢀt Nam. Bꢀ trưꢀng thuꢀ sꢀn là thành viꢀn cꢀa Chꢀnh phꢀ.
Giꢀp viꢀc cho bꢀ trưꢀng thꢀc hiꢀn chꢀc năng quꢀn lý Nhà nưꢀc cꢀ cꢀc
Thꢀ trưꢀng và cꢀc cơ quan tham mưu: Vꢀ nghꢀ cꢀ, Cꢀc bꢀo vꢀ nguꢀn
lꢀi thuꢀ sꢀn, Vꢀ Kꢀ hoꢀch và Đꢀu tư, Vꢀ Tꢀ chꢀc cꢀn bꢀ và lao đꢀng,
Vꢀ Khoa hꢀc Cꢀng nghꢀ, Vꢀ phꢀt chꢀ, Vꢀ Tài chꢀnh Kꢀ toꢀn, Vꢀ
Hꢀp tꢀc Quꢀc tꢀ, Văn phũng Bꢀ, Thanh tra Bꢀ.
Cꢀc bꢀo vꢀ nguꢀn lꢀi thuꢀ sꢀn và hꢀ thꢀn 31 chi cꢀc tꢀi cꢀc
đꢀa phương cꢀ nhiꢀm vꢀ tham mưu xꢀy dꢀng chꢀnh sꢀch, trꢀc tiꢀp chꢀ
đꢀo và thanh tra cꢀng tꢀc bꢀo vꢀ và phꢀt triꢀn nguꢀn lꢀi thuꢀ sꢀn.
Trung tꢀm kiꢀm tra chꢀt lưꢀng và vꢀ sinh thuꢀ sꢀn
(NAFIQACEN), gꢀm Văn phũng Trung tꢀm và 6 chi nhành trꢀng điꢀm
nghꢀ cꢀ thꢀc hiꢀn chꢀc năng là cơ quan thꢀm quyꢀn cꢀa Viꢀt Nam vꢀ
kiꢀm soꢀt, bꢀo đꢀm an toàn vꢀ sinh chꢀt lưꢀng sꢀn phꢀm thuꢀ sꢀn.
Trung tꢀm khuyꢀn ngư Trung ương, cꢀ Văn phũng đai diꢀn tꢀi
thành phꢀ Hꢀ Chꢀ Minh và hꢀ thꢀng cꢀc Trung tꢀm khuyꢀn ngư,
khuyꢀn nꢀng tꢀi cꢀc tꢀnh,thành phꢀ trong cꢀ nưꢀc thꢀc hiꢀn chuyꢀn
giao kinh nghiꢀm, kꢀ thuꢀt, cꢀng nghꢀ, phꢀ biꢀn thꢀng tin giꢀp nꢀng
ngư dꢀn phꢀt triꢀn sꢀn xuꢀt thuꢀ sꢀn tꢀi mꢀi đꢀa phương, mꢀi thành
phꢀn kinh tꢀ. Tꢀi cꢀc tꢀnh ven biꢀn, cơ quan quꢀn lý thuꢀ sꢀn đꢀa
phương và cꢀc Sꢀ Thuꢀ sꢀn trꢀc thuꢀc UBND tꢀnh, thành phꢀ, chꢀu sꢀ
quꢀn lý chuyꢀn ngành cꢀa Bꢀ Thuꢀ sꢀn.
Tꢀi cꢀc tꢀnh khꢀng cꢀ biꢀn, cơ quan quꢀn lý thuꢀ sꢀn đưꢀc đꢀt
trong Sꢀ Nꢀng nghiꢀp và Phꢀt triꢀn nꢀng thꢀn. Trưꢀng Đꢀi hꢀc Thuꢀ
Sꢀn - Nha Trang, Khoa Thuꢀ sꢀn (Đꢀi hꢀc Cꢀn Thơ, Đꢀi hꢀc Nꢀng Lꢀm
thành phꢀ Hꢀ Chꢀ Minh), cꢀc trưꢀng Trung hꢀc Thuꢀ sꢀn 1,2 và 4 tꢀi
cꢀc đơn vꢀ chꢀu trꢀch nhiꢀm chꢀnh đào tꢀo nguꢀn nhꢀn lꢀc cho ngành.
Trong hꢀ thꢀng bꢀ mꢀy cꢀa ngành thuꢀ sꢀn cũn cꢀ cꢀc cơ quan
khoa hꢀc và cꢀc cơ quan thꢀng tin, bꢀo chꢀ. Cꢀc tꢀ chꢀc chꢀnh trꢀ xꢀ
hꢀi và nghꢀ nghiꢀp cꢀ vai trũ quan trꢀng trong tꢀ chꢀc, đꢀng viꢀn lao
đꢀng nghꢀ cꢀ, cꢀc doanh nghiꢀp phꢀt triꢀn sꢀn xuꢀt - kinh doanh, đꢀng
thꢀi tham gia vào cꢀng tꢀc quꢀn lý Nhà nưꢀc cꢀa ngành. Cꢀc tꢀ chꢀc đꢀ
là:
- Cꢀng đoàn Thuꢀ sꢀn Viꢀt Nam vꢀi 67.000 đoàn viꢀn.
- Hꢀi nghꢀ cꢀ Viꢀt Nam
- Hꢀi hiꢀp chꢀ biꢀn và Xuꢀt khꢀu Thuꢀ sꢀn Viꢀt Nam.
1.2.1.2.Tiꢀm năng phꢀt triꢀn cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam
*Tiꢀm năng tꢀ nhiꢀn
Nưꢀc ta trꢀi dài trꢀn 13 đꢀ vĩ bꢀc kꢀ sꢀt biꢀn đꢀng, bꢀ biꢀn dài
tꢀ Mꢀng cꢀi ( Quꢀng ninh) tꢀi Hà tiꢀn ( Kiꢀn giang) dài 3260 Km, vꢀi
112 cꢀa sꢀng lꢀch. Theo tuyꢀn bꢀ cꢀa chꢀnh phꢀ nưꢀc CHXHCN Viꢀt
nam năm 1997, biꢀn nưꢀc ta gꢀm nꢀi hꢀi, lꢀnh hꢀi, vꢀng tiꢀp giꢀp,
vꢀng đꢀc quyꢀn kinh tꢀ và thꢀm lꢀc đꢀa, cꢀ quꢀn đꢀo Trương sa và
Hoàng sa và hàng ngàn hũn đꢀo lꢀn nhꢀ. Riꢀng vꢀng đꢀc quyꢀn kinh tꢀ
đꢀ cꢀ diꢀn tꢀch gꢀn 1 triꢀu Km2, gꢀp 3 lꢀn diꢀn tꢀch đꢀt liꢀn. Bꢀn
cꢀnh đꢀ, Biꢀn đꢀng cꢀa ta là mꢀt vꢀng biꢀn mꢀ, thꢀng vꢀi Đꢀi Tꢀy
dương ( ꢀ nam Thꢀi Bꢀnh dương) và ꢀn Đꢀ dương (qua eo Malacca).
Phꢀn thꢀm lꢀc đꢀa phꢀa Tꢀy và Tꢀy nam nꢀi liꢀn đꢀt liꢀn cꢀa nưꢀc
ta.
Mꢀi trưꢀng nưꢀc mꢀn xa bꢀ ; bao gꢀm vꢀng nưꢀc ngoài khơi
thuꢀc vꢀng đꢀc quyꢀn kinh tꢀ. Mꢀc dꢀ chưa nghiꢀn cꢀu kꢀ vꢀ mꢀt
nguꢀn lꢀi nhưng nhꢀng năm gꢀn đꢀy ngư dꢀn đꢀ khai thꢀc rꢀt mꢀnh
cꢀ ꢀ 4 vꢀng biꢀn khơi ( Vꢀnh Bꢀc bꢀ, Duyꢀn hꢀi Trung bꢀ, Đꢀng nam
bꢀ, Tꢀy nam bꢀ và Vꢀnh Thꢀi lan).
Nhꢀn chung, nguꢀn lꢀi mang tꢀnh phꢀn tꢀn, quꢀn tꢀ, dàn nhꢀ nꢀn
rꢀt khꢀ tꢀ chꢀc khai thꢀc cꢀng nghiꢀp cho hiꢀu quꢀ kinh tꢀ cao. Thꢀm
vào đꢀ khꢀ hꢀu thuꢀ văn cꢀa vꢀng biꢀn này rꢀt khꢀc nghiꢀt, nhiꢀu
dꢀng bꢀo làm cho quꢀ trꢀnh khai thꢀc gꢀp rꢀt nhiꢀu rꢀi ro và tăng thꢀm
chi phꢀ sꢀn xuꢀt.
Mꢀi trưꢀng nưꢀc mꢀn gꢀn bꢀ là vꢀng nưꢀc sinh thꢀi quan trꢀng
nhꢀt đꢀi vꢀi cꢀc loꢀi thuꢀ sinh vꢀt vꢀ nꢀ cꢀ nguꢀn thꢀc ăn cao cꢀp
nhꢀt do cꢀ cꢀc cꢀa sꢀng, lꢀch đem lꢀi phꢀ sa và cꢀc chꢀt vꢀ cơ, hꢀu cơ
hoà tan làm thꢀc ăn tꢀt cho cꢀc sinh vꢀt bꢀc thꢀp và đꢀn lưꢀt mꢀnh cꢀc
sinh vꢀt bꢀc thꢀp là thꢀc ăn cho tꢀm cꢀ. Vꢀ vꢀy vꢀng này trꢀ thành bꢀi
sinh sꢀn, cư trꢀ và phꢀt triꢀn cꢀa nhiꢀu loꢀi thuꢀ sꢀn.
Vꢀng Đꢀng và Tꢀy nam bꢀ cꢀ sꢀn lưꢀng khai thꢀc cao nhꢀt, cꢀ
khꢀ năng đꢀt 67% sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀa Viꢀt nam. Vꢀnh Bꢀc bꢀ vꢀi
trꢀn 3000 hũn đꢀo tꢀo nꢀn nhiꢀu bꢀi triꢀu quanh đꢀo cꢀ thꢀ nuꢀi cꢀc
loꢀi nhuyꢀn thꢀ cꢀ giꢀ trꢀ như trai ngꢀc, hꢀu, sũ huyꢀt, bào ngư....
Vꢀnh Bꢀc bꢀ cꢀ khu hꢀ cꢀ nhiꢀu nhưng cꢀ đꢀn 10,7% sꢀ loài mang
tꢀnh ꢀn đꢀi và thꢀch nưꢀc ꢀm.
Tuy nhiꢀn, đꢀc tꢀnh nguꢀn lꢀi này gꢀy khꢀ khăn cho cꢀc nhà khai
thꢀc khi phꢀi lꢀa chꢀn cꢀc thꢀng sꢀ khai thꢀc cho cꢀc ngư cꢀ sao cho
vꢀa kinh tꢀ và vꢀa tꢀnh chꢀn lꢀc cao nhꢀt. Nghꢀ khai thꢀc cꢀa Viꢀt
nam là mꢀt nghꢀ khai thꢀc đa loài, đa ngư cꢀ. Khꢀu chꢀ biꢀn cũng gꢀp
nhiꢀu khꢀ khăn vꢀ sꢀn lưꢀng đꢀnh bꢀt khꢀng nhiꢀu và mꢀt nhiꢀu thꢀi
gian và cꢀng sꢀc đꢀ phꢀn loꢀi trưꢀc khi chꢀ biꢀn.
Vꢀng nưꢀc gꢀn bꢀ ꢀ Vꢀnh Bꢀc bꢀ và Đꢀng Tꢀy nam bꢀ là vꢀng
khai thꢀc chꢀ yꢀu cꢀa nghꢀ cꢀ Viꢀt nam, chiꢀm 70% lưꢀng hꢀi sꢀn
khai thꢀc toàn vꢀng biꢀn. Do đꢀ , lưꢀng hꢀi sꢀn vꢀng ven bꢀ bꢀ khai
thꢀc quꢀ mꢀc cho phꢀp, thꢀm chꢀ cꢀ cꢀ thꢀ chưa trưꢀng thành và đàn
đi lꢀ. Vꢀn đꢀ đꢀt ra cho ngành thuꢀ sꢀnViꢀt nam là phꢀi hꢀn chꢀ khai
thꢀc nguꢀn lꢀi này, đꢀng thꢀi cꢀn trꢀng khi phꢀt triꢀn đꢀi tàu đꢀnh
cꢀ, dꢀng tàu chuyꢀn dꢀng lꢀn, đꢀc nghꢀ và xꢀy dꢀng cꢀc cơ sꢀ sꢀn
xuꢀt quy mꢀ lꢀn sꢀ khꢀng thꢀch hꢀp. Vꢀng này chꢀ thꢀch hꢀp phꢀt
triꢀn mꢀt cꢀch hiꢀu quꢀ là đa loài vꢀi quy mꢀ tꢀ chꢀc tương đꢀi nhꢀ.
Trꢀn cơ sꢀ cꢀc tài liꢀu đꢀ cꢀ kꢀt hꢀp vꢀi thꢀc tiꢀn khai thꢀc ꢀ
vꢀng biꢀn khơi nhꢀng năm gꢀn đꢀy cꢀ thꢀ thꢀy rꢀng nguꢀn lꢀi khai
thꢀc thuꢀ sꢀn ꢀ nưꢀc ta kꢀ cꢀ nhꢀng vꢀng gꢀn bꢀ và xa bꢀ nhꢀn
chung mang nhꢀng đꢀc điꢀm lꢀn sau đꢀy: Nguꢀn lꢀi hꢀi sꢀn khꢀng
giàu, mꢀc phong phꢀ trung bꢀnh, càng xa mꢀt đꢀ càng giꢀm, tài nguyꢀn
hꢀi sꢀn càng nghꢀo. Nguꢀn lꢀi đa loꢀi, nhiꢀu cꢀ tꢀp khꢀng cꢀ chꢀt
lưꢀng cao. Thꢀc tꢀ đꢀnh bꢀt cho thꢀy ꢀ miꢀn Bꢀc chꢀt lưꢀng cꢀ cꢀ
thꢀ xuꢀt khꢀu trong lưꢀng khai thꢀc ngoài khơi chꢀ cꢀ thꢀ đꢀt khoꢀng
5-155; ꢀ vꢀng miꢀn trung chꢀ cꢀ mꢀt sꢀ loꢀi cꢀ nꢀ lꢀn và mꢀc cꢀ thꢀ
xuꢀt khꢀu lꢀn; Đꢀng và Tꢀy nam bꢀ sꢀ lưꢀng cꢀ đưꢀc đem xuꢀt khꢀu
cũng chꢀ cꢀ thꢀ chiꢀm 205, trong khi đꢀ lưꢀng cꢀ cꢀ thꢀ dꢀng trꢀc
tiꢀp là thꢀc phꢀm cho nhu cꢀu trong nưꢀc chꢀ đꢀt khaꢀng 50% đꢀi vꢀi
vꢀng biꢀn Bꢀc và Trung bꢀ và 40% đꢀi vꢀi vꢀng biꢀn Đꢀng và Tꢀy nam
bꢀ. Lưꢀng cꢀ tꢀp chiꢀm khoꢀng 40%.
Mꢀi trưꢀng nưꢀc lꢀ: bao gꢀm vꢀng nưꢀc cꢀa sꢀng, ven biꢀn và
rꢀng ngꢀp mꢀn, đꢀm phꢀ. đꢀy là nơi cư trꢀ, sinh sꢀn, sinh trưꢀng cꢀa
nhiꢀu loꢀi tꢀm cꢀ cꢀ giꢀ trꢀ kinh tꢀ cao.
Cꢀc vꢀng nưꢀc lꢀ cꢀa nưꢀc ta, đꢀc biꢀt là nhꢀng vꢀng rꢀng
ngꢀp mꢀn ven bꢀ đꢀ bꢀ lꢀm dꢀng quꢀ mꢀc cho viꢀc nꢀi trꢀng thuꢀ
sꢀn, co nhꢀt là cho viꢀc nuꢀi tꢀm.
Tꢀng diꢀn tꢀch nưꢀc lꢀ khoꢀng 619 nghꢀn ha, vꢀi nhiꢀu loꢀi
thuꢀ sꢀn đꢀc sꢀn cꢀ giꢀ trꢀ kinh tꢀ cao như: tꢀm, rong, cꢀ nưꢀc mꢀn ,
nưꢀc lꢀ,.... Đꢀc biꢀt rꢀng ngꢀp mꢀn là nơi nuꢀi dưꢀng chꢀnh cho ꢀu
trꢀng giꢀng hꢀi sꢀn. Tuy nhiꢀn, theo tꢀ chꢀc FAO (1987) thꢀ diꢀn tꢀch
rꢀng ngꢀp mꢀn ven biꢀn Viꢀt nam giꢀm tꢀ 400 nghꢀ ha xuꢀng 250
nghꢀn ha.
Do đꢀ, đꢀ tăng diꢀn tꢀch nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn ꢀ mꢀi trưꢀng nưꢀc
này thꢀ biꢀn phꢀp hiꢀu quꢀ nhꢀt là lꢀa chꢀn nhꢀng vꢀng nuꢀi thꢀch
hꢀp vꢀi kꢀ thuꢀt nuꢀi thꢀm canh, song vꢀi viꢀc này cꢀn cꢀ viꢀc quy
hoꢀch và chꢀ đꢀo sꢀn xuꢀt.
Vꢀng nưꢀc lꢀ vꢀa cꢀ ý nghĩa sꢀn xuꢀt lꢀn, vꢀa cꢀ ý nghĩa trong
viꢀc bꢀo vꢀ và tꢀi tꢀo nguꢀn lꢀi. Đꢀy là mꢀi trưꢀng tꢀt cho viꢀc phꢀt
triꢀn nuꢀi dưꢀng ꢀu trꢀng giꢀng hꢀi sꢀn sao cho tương xꢀng vꢀi tiꢀm
năng to lꢀn này như: phꢀi quy hoꢀch cꢀ thꢀ diꢀn tꢀch nuꢀi trũng và
nꢀng cao kꢀ thuꢀt nuꢀi trꢀng,...
Khꢀ hꢀu thuꢀ văn: Biꢀn Viꢀt nam nꢀm ꢀ vꢀng nhiꢀt đꢀi, tꢀn
cꢀng phꢀa đꢀng nam cꢀa lꢀc đꢀa Chꢀu ꢀ. Nꢀn khꢀ hꢀu chꢀu ꢀnh
hưꢀng cꢀa cꢀ đai dương ( Thꢀi Bꢀnh Dương) và lꢀc đꢀa biꢀu hiꢀn đꢀc
trưng cꢀa khꢀ hꢀu nhiꢀt đꢀi giꢀ mꢀa. Tꢀc đꢀng cꢀa chꢀ đꢀ giꢀ mꢀa
cꢀng vꢀi sꢀ chi phꢀi cꢀa chꢀ đꢀ mưa nhiꢀt đꢀi đꢀ ꢀnh hưꢀng mꢀt
cꢀch phꢀc tꢀp đꢀn đꢀ phꢀn bꢀ , sꢀ biꢀn đꢀng nguꢀn lꢀi sinh vꢀt biꢀn
tꢀi trꢀ lưꢀng và khꢀ năng khai thꢀc cꢀ.
Nguꢀn lꢀi thuꢀ sinh vꢀt Viꢀt nam: rꢀt phong phꢀ, đa dꢀng và
nhiꢀu laꢀi cꢀ giꢀ trꢀ kinh tꢀ. Chꢀ tꢀnh riꢀng cꢀc loꢀi sinh vꢀt biꢀn, tꢀ
nhiꢀn hꢀi sꢀn nưꢀc ta đꢀ rꢀt phong phꢀ: Khu hꢀ cꢀ rꢀt phong phꢀ và đa
dꢀng vꢀi khoꢀng 2000 loài và đꢀ kiꢀm đꢀnh đưꢀc 1700 loài. nhưng sꢀ
cꢀ kinh tꢀ khꢀng nhiꢀu chꢀ khoꢀng 100 loài, trong đꢀ cꢀ gꢀn 50 loài cꢀ
giꢀ trꢀ cao như: Thu, Nhꢀ, Song, Chim, Hꢀng.... Theo kꢀt quꢀ điꢀu tra,
Giꢀp xꢀc cꢀ khoꢀng 1647 loài, trong đꢀ tꢀm cꢀ vai trũ quan trꢀng nhꢀt
vꢀi hơn 70 loài thuꢀc 6 hꢀ (tꢀm he đưꢀc coi là đꢀc sꢀn quan trong nhꢀt
kꢀ cꢀ trꢀ lưꢀng và giꢀ trꢀ kinh tꢀ). Nhꢀn chung, sꢀn lưꢀng tꢀm khai
thꢀc ꢀ vꢀng biꢀn Đꢀng và Tꢀy nam bꢀ là chꢀ yꢀu. Cũn Vꢀnh Bꢀc bꢀ
chꢀ chiꢀm 5-6% tꢀng sꢀ sꢀn lưꢀng. Nhuyꢀn thꢀ cꢀ khoꢀng 2523 loài,
giꢀ trꢀ kinh tꢀ cao nhꢀt là Mꢀc ꢀng và Mꢀc nang và cꢀ sꢀn lưꢀng cao.
Ngoài ra cũn cꢀ cꢀc loꢀi Nghꢀu, Ngao, Điꢀp, Sũ, Hꢀi sꢀm,... cꢀ giꢀ trꢀ
kinh tꢀ cao. Rong cꢀ khoꢀng 600 loài, trong đꢀ cꢀ Rong cꢀu, Rong mơ,
Tꢀo đang sꢀ dꢀng trong mꢀt sꢀ lĩnh vꢀc thuꢀc ngành cꢀng nghiꢀp. Nhꢀn
chung nguꢀn lꢀi hꢀi sꢀn Viꢀt nam cꢀ nhiꢀu loài cꢀ giꢀ trꢀ kinh tꢀ cao
như : tꢀm, cꢀ, cua, đꢀi mꢀi, tꢀo,... tꢀo điꢀu kiꢀn thuꢀn lꢀi cho viꢀc đa
dꢀng hoꢀ cơ cꢀu sꢀn phꢀm. Tuy nhiꢀn, mꢀt sꢀ loài mang tꢀnh chꢀt ven
biꢀn chiꢀm trꢀn 65%, sꢀng rꢀi rꢀc, phꢀn tꢀn và cꢀ đꢀc điꢀm chung là
kꢀch cơ nhꢀ, cꢀ tꢀp nhiꢀu, biꢀn đꢀng theo mꢀa và mꢀt đꢀ khꢀng cao,
do đꢀ đꢀ phꢀt triꢀn ngành thuꢀ sꢀn cꢀn phꢀi quy hoꢀch lꢀi vꢀng khai
thꢀc sao cho cꢀ hiꢀu quꢀ nhꢀt.
Vꢀ tuꢀi và đꢀ sinh trưꢀng: chu kꢀ sinh sꢀng cꢀa cꢀc loài cꢀ biꢀn
Viꢀt nam tương đꢀi ngꢀn và thưꢀng tꢀ 3-4 năm, nꢀn cꢀc đàn thưꢀng
đưꢀc bꢀ sung xung quanh bꢀo đꢀm duy trꢀ mꢀt cꢀch bꢀnh thưꢀng. Tꢀc
đꢀ sinh trưꢀng tương đꢀi nhanh, ꢀ vào nhꢀng năm đꢀu, năm thꢀ hai
giꢀm dꢀn và năm thꢀ ba giꢀm rꢀ rꢀt. Do vũng đꢀi ngꢀn, tꢀc đꢀ sinh
trưꢀng lꢀi nhanh như vꢀy nꢀn chiꢀu dài cꢀa cꢀc loꢀi cꢀ kinh tꢀ ꢀ biꢀn
nưꢀc ta hꢀu hꢀt chꢀ 15-20cm , cꢀ lꢀn nhꢀt đꢀt 75-80cm. Đꢀc điꢀm hꢀi
sꢀn nưꢀc ta cꢀ đꢀ tuꢀi ngꢀn nhưng tꢀc đꢀ sinh trưꢀng lꢀi tương đꢀi
nhanh, do đꢀ vꢀn bꢀo đꢀm duy trꢀ mꢀt cꢀch bꢀnh thưꢀng và đꢀp ꢀng
nhu cꢀu khai thꢀc phꢀ hꢀp. Trꢀ lưꢀng thuꢀ sꢀn cꢀa Viꢀt nam vꢀn cho
phꢀp khai thꢀc tꢀ 1-1,2 triꢀu tꢀn/ năm mà vꢀn bꢀo đꢀm tꢀi tꢀo tꢀ
nhiꢀn nguꢀn lꢀi thuꢀ sꢀn.
Tꢀng hꢀp kꢀt quꢀ cꢀa cꢀng trꢀnh nghiꢀn cꢀu điꢀu tra khoa hꢀc
nguꢀn lꢀi sinh vꢀt biꢀn Viꢀt nam,chꢀng ta cꢀ thꢀ đꢀnh giꢀ trꢀ lưꢀng
và khꢀ năng khai thꢀc nguꢀn hꢀi sꢀn cꢀa Viꢀt nam như sau: trꢀ lưꢀng
nguꢀn lꢀi hꢀi sꢀn 3-3,5 triꢀu tꢀn. Khꢀ năng khai thꢀc 1,5-1,6 triꢀu tꢀn
trong đꢀ tꢀng mꢀt (51-52%), tꢀng đꢀy (48-49%), khꢀ năng khai thꢀc tꢀi
đa mà vꢀn bꢀo đꢀm tꢀi tꢀo tꢀ nhiꢀn nguꢀn lꢀi là 1,0 - 1,3 triꢀu tꢀn/
năm. Sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ hiꢀu quꢀ khoꢀng 1 triꢀu tꢀn/ năm và sꢀn
lưꢀng gia tăng 0,5-0,5 triꢀu tꢀn.
Tuy nhiꢀn, trꢀ lưꢀng hꢀi sꢀn là cꢀ hꢀn, vꢀ vꢀy muꢀn tăng sꢀn
lưꢀng khai thꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Viꢀt nam thꢀ cꢀn phꢀi tăng cưꢀng cꢀng
tꢀc nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn, cꢀn quy hoꢀch, khoanh vꢀng vꢀng khai thꢀc
hꢀi sꢀn , khai thꢀc đꢀng mꢀa vꢀ khi sinh vꢀt biꢀn đꢀ trưꢀng thành,
đꢀng thꢀi chꢀ ý đꢀn cꢀng tꢀc bꢀo vꢀ và tꢀi tꢀo nguꢀn lꢀi sinh vꢀt
biꢀn.
* Vꢀ lao đꢀng:
Lao đꢀng nghꢀ cꢀ cꢀa Viꢀt nam cꢀ sꢀ lưꢀng đꢀng đꢀo, thꢀng
minh, khꢀo tay, chăm chꢀ, cꢀ thꢀ tiꢀp thu nhanh chꢀng và ꢀp dꢀng sꢀng
tꢀo cꢀng nghꢀ tiꢀn. Giꢀ cꢀ sꢀc lao đꢀng cꢀa Viꢀt nam trong lĩnh vꢀc
thuꢀ sꢀn tương đꢀi thꢀp so vꢀi khu vꢀc và trꢀn thꢀ giꢀi. Đꢀy là mꢀt lꢀi
thꢀ cꢀnh tranh trong quꢀ trꢀnh hꢀi nhꢀp. Tuy nhiꢀn, lao đꢀng thuꢀ sꢀn
chꢀ yꢀu là lao đꢀng giꢀn đơn, trꢀnh đꢀ văn hoꢀ thꢀp và phꢀn lꢀn chưa
đưꢀc đào tꢀo nghꢀ phꢀ hꢀp vꢀi nhu cꢀu phꢀt triꢀn mꢀi. Do đꢀ, đꢀ
nꢀng cao sꢀn lưꢀng khai thꢀc thuꢀ sꢀn thꢀ viꢀc nꢀng cao trꢀnh đꢀ cꢀa
ngư dꢀn là thiꢀt yꢀu. Năm 1995 lao đꢀng nghꢀ cꢀ là 3,02 triꢀu ngưꢀi
đꢀn năn 1999 là 3,38 triꢀu ngưꢀi, đꢀn năm 2001 là 3,54 triꢀu ngưꢀi. đꢀy
chưa kꢀ nhꢀng hꢀ, nhꢀng ngưꢀi nuꢀi trꢀng cꢀ quy mꢀ nhꢀ xen canh ꢀ
đꢀng ruꢀng.
Tꢀnh trong toàn ngành mꢀi cꢀ 90 tiꢀn sꢀ, 4200 cꢀn bꢀ đꢀi hꢀc,
14000 cꢀn bꢀ kꢀ thuꢀt chuyꢀn ngành, 5000 cꢀn bꢀ trung cꢀp. Giꢀ cꢀ
sꢀc lao đꢀng trong ngành thuꢀ sꢀn cꢀa Viꢀt nam cũn rꢀt rꢀ so vꢀi thꢀ
giꢀi cũng như khu vꢀc.
* Tàu thuyꢀn và cꢀc ngư cꢀ
Tàu thuyꢀn đꢀnh cꢀ chꢀ yꢀu là vꢀ gꢀ, cꢀc loꢀi tàu cꢀ thꢀp, xi
măng lꢀp thꢀp, composite chiꢀm tꢀ trꢀng khꢀng đꢀng kꢀ. Trong giai
đoꢀn 1990-2000, sꢀ lưꢀng tàu mꢀy cꢀng suꢀt lꢀn tăng nhanh. Năm 1998
sꢀ lưꢀng thuyꢀn mꢀy là71.767 chiꢀc, chiꢀm 82,4% tàu thuyꢀn, tăng 60%
so vꢀi năm 1990; tàu thꢀ cꢀng là 15.338 chiꢀc giꢀm đi 50% so vꢀi năm
1990. Đꢀn năm 2000 sꢀ lưꢀng tàu thuyꢀn tăng lꢀn 73.397 chiꢀc so vꢀi
năm 1990. Tꢀng cꢀng suꢀt tàu thuyꢀn mꢀy tăng nhanh hơn sꢀ lưꢀng tàu.
Năm 1998 tꢀng cꢀng suꢀt đꢀt 2,43 triꢀu CV tăng gꢀp 3 lꢀn so vꢀi năm
1991, đꢀn năm 2001 tꢀng cꢀng suꢀt đꢀ tăng lꢀn 3,21 triꢀu CV.
Chꢀng loꢀi tàu thuyꢀn mꢀy thay đꢀi theo xu hưꢀng giꢀm tꢀ lꢀ tàu
nhꢀ, tăng tꢀ lꢀ tàu lꢀn khai thꢀc xa bꢀ do nguꢀn lꢀi ven bꢀ giꢀm. Năm
1997, Nhà nưꢀc đꢀ đꢀu tư 400 tꢀ đꢀng bꢀng vꢀn tꢀn dꢀng ưu đꢀi đꢀ
đꢀng và cꢀi hoꢀn tàu đꢀnh bꢀt xa bꢀ. Sꢀ tàu đưꢀc cꢀi hoꢀn và đꢀng
mꢀi trong năm lꢀn lưꢀt là 322 và 14, vꢀn giꢀi ngꢀn đꢀt 335,9 tꢀ đꢀng
đꢀt 84,2% vꢀn kꢀ hoꢀch. Năm 1998 Nhà nưꢀc tiꢀp tꢀc đꢀu tư 500 tꢀ
đꢀng đꢀ đꢀng mꢀi 430 tàu và đꢀ cꢀ 103 tàu đi vào sꢀn xuꢀt.
Ngư cꢀ nghꢀ cꢀ nưꢀc ta rꢀt phong phꢀ vꢀ chꢀng loꢀi như: lưꢀi
lꢀ, lưꢀi kꢀo, mành vꢀ.... cꢀc loꢀi ngư cꢀ là cơ sꢀ xꢀc đꢀnh loꢀi nghꢀ
cꢀ ꢀ Viꢀt nam. Theo thꢀng kꢀ chưa đꢀy đꢀ Viꢀt nam cꢀ hơn 20 loꢀi
nghꢀ khꢀc nhau, xꢀp theo cꢀc loꢀi hꢀ nghꢀ chꢀ yꢀu sau: Hꢀ lưꢀi rꢀ
chiꢀm 34,4%, hꢀ lưꢀi kꢀo chiꢀm 26,2%, hꢀ cꢀu chiꢀm 13,4%, hꢀ ngư
cꢀ cꢀ đꢀnh ( chꢀ yꢀu là nghꢀ lưꢀi đꢀy, thưꢀng ꢀ cꢀc cꢀa sꢀng) chiꢀm
7,1%, hꢀ mành vꢀ chiꢀm 5,6%, hꢀ lưꢀi vꢀy chiꢀm 4,3%, cꢀc nghꢀ khꢀc
chiꢀm 9%. Hꢀ lưꢀi kꢀo chiꢀm tꢀ trꢀng cao nhꢀt ꢀ cꢀc tꢀnh Nam bꢀ
(38,1%) trong đꢀ Bꢀn tre, Trà vinh , Sꢀc trăng chiꢀm tꢀ trꢀng cao nhꢀt là
47%; Kiꢀn giang chiꢀm 41,5%; Bà Rꢀa - Vũng Tàu chiꢀm 38,5%. Điꢀu
này phꢀ hꢀp vꢀi nguꢀn lꢀi cꢀa vꢀng biꢀn Nam bꢀ vꢀ trꢀ lưꢀng cꢀ đꢀy
chiꢀm mꢀt tꢀ trꢀng cao, khoꢀng 65% tꢀng trꢀ lưꢀng cꢀa vꢀng. Hꢀ lưꢀi
lꢀ chiꢀm mꢀt tꢀ trꢀng cao ꢀ cꢀc tꢀnh Bꢀc bꢀ chiꢀm 60%, Bꢀc Trung
bꢀ 42% phꢀ hꢀp vꢀi nguꢀn lꢀi ꢀ Vꢀnh Bꢀc bꢀ cꢀ nꢀi chiꢀm 61,3% trꢀ
lưꢀng cꢀa vꢀng. Tuy nhiꢀn, tꢀ lꢀ lưꢀi đꢀy cao ꢀ mꢀt sꢀ tꢀnh là chưa
phꢀ hꢀp, gꢀy tꢀc đꢀng xꢀu đꢀn bꢀo vꢀ nguꢀn lꢀi vꢀ đꢀnh bꢀt khꢀng
cꢀ chꢀn lꢀc, bꢀt cꢀ đàn cꢀ chưa trưꢀng thành, thưꢀng hay vào vꢀng cꢀa
sꢀng kiꢀm ăn.
* Cꢀc dꢀch vꢀ cꢀa ngành
+ Dꢀch vꢀ nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn: bao gꢀm hꢀ thꢀng sꢀn xuꢀt
giꢀng thuꢀ sꢀn nưꢀc ngꢀt: sꢀ cơ sꢀ sꢀn xuꢀt cꢀ giꢀng nhꢀn tꢀo toàn
quꢀc hiꢀn cꢀ 350 cơ sꢀ, cung cꢀp mꢀt sꢀ lưꢀng ꢀn đꢀnh hꢀu hꢀt cꢀc
loꢀi cꢀ nưꢀc ngꢀt truyꢀn thꢀng. Hàng năm, cꢀc cơ sꢀ này cung cꢀp trꢀn
7,6 tꢀ con cꢀ giꢀng, kꢀp thꢀi vꢀ cho nuꢀi cꢀa cꢀ nưꢀc. Tuy nhiꢀn, giꢀ
cꢀ giꢀng, đꢀc biꢀt là cꢀc loꢀi cꢀ đꢀc sꢀn cũn cao, chưa bꢀo đꢀm chꢀt
lưꢀng giꢀng đꢀng yꢀu cꢀu và chưa đưꢀc kiꢀm soꢀt chꢀt chꢀ. Hꢀ thꢀng
sꢀn xuꢀt tꢀm giꢀng (chꢀ yꢀu là tꢀm sꢀ): mꢀng lưꢀi sꢀn xuꢀt giꢀng đꢀ
hꢀnh thành ꢀ hꢀu hꢀt cꢀc tꢀnh ven biꢀn. Cꢀ Nưꢀc hiꢀn cꢀ 2669 trꢀi
tꢀm giꢀng, sꢀn xuꢀt khoꢀng 10 tꢀ tꢀm giꢀng P15, bưꢀc đꢀu đꢀ đꢀp
ꢀng đưꢀc mꢀt phꢀn nhu cꢀu giꢀng. Tuy nhiꢀn, cꢀc cơ sꢀ chưa cꢀ đꢀ
cꢀng nghꢀ hoàn chꢀnh đꢀ sꢀn xuꢀt tꢀm giꢀng sꢀch bꢀnh. Hꢀ thꢀng
sꢀn xuꢀt thꢀc ăn : toàn Quꢀc hiꢀn cꢀ 40 cơ sꢀ sꢀn xuꢀt thꢀc ăn cꢀng
nghiꢀp cho nuꢀi tꢀm sꢀ vꢀi tꢀng cꢀng suꢀt 30.000 tꢀn/ năm. Thꢀc ăn
sꢀn xuꢀt, nhꢀn chung, chưa đꢀp ꢀng nhu cꢀu vꢀ sꢀ lưꢀng và chꢀt
lưꢀng, giꢀ thành cao do chi phꢀ đꢀu vào chưa hꢀp lý. Mꢀt sꢀ mꢀ hꢀnh
nuꢀi bꢀn thꢀm cꢀnh ( nuꢀi tꢀm), thꢀm canh ( nuꢀi cꢀ lꢀng) cũn phꢀi
nhꢀp thꢀc ăn nưꢀc ngoài, gꢀy lꢀng phꢀ ngoꢀi tꢀ.
+ Dꢀch vꢀ hꢀu cꢀn khai thꢀc thuꢀ sꢀn:
- Cơ khꢀ đꢀng sꢀa tàu thuyꢀn: hiꢀn cꢀ 702 cơ sꢀ vꢀi năng lꢀc
đꢀng mꢀi 4000 chiꢀc/ năm cꢀc loꢀi tàu vꢀ gꢀ tꢀ 400 CV trꢀ xuꢀng và
cꢀc loꢀi tàu vꢀ sꢀt tꢀ 250 CV trꢀ xuꢀng; năng lꢀc sꢀa chꢀa 8.000 chiꢀc/
năm. Cꢀng nghꢀ đꢀng mꢀi tàu thuyꢀn trꢀn cꢀ nưꢀc chꢀ yꢀu là đꢀng
tàu vꢀ gꢀ, đꢀng mꢀi vꢀ sꢀt rꢀt hꢀn chꢀ, chꢀ tꢀp trung ꢀ hai xꢀ nghiꢀp
là cơ khꢀ Hꢀ Long và cơ khꢀ Nhà Bꢀ. Sꢀ phꢀn bꢀ cꢀc cơ sꢀ trong cꢀ
nưꢀc theo vꢀng lꢀnh thꢀ là: Miꢀn Bꢀc cꢀ 7 cơ sꢀ, Bꢀc Trung bꢀ cꢀ 145
cơ sꢀ, Nam Trung bꢀ cꢀ 385 cơ sꢀ, Đꢀng nam bꢀ cꢀ 95 cơ sꢀ, Tꢀy Nam
bꢀ cꢀ 70 cơ sꢀ.
- Cơ sꢀ bꢀn cꢀng cꢀ: tꢀnh đꢀn năm 2000 sꢀ bꢀn cꢀng cꢀ đꢀ và
đang
xꢀy dꢀng cꢀ 70 cꢀng, trong đꢀ 54 cꢀng thuꢀc vꢀng ven biꢀn, 16
cꢀng trꢀn tuyꢀn đꢀo. Tꢀng chiꢀu dài bꢀn cꢀng là 4146 m. Sꢀ bꢀn cꢀng
cꢀ đꢀ đưa vào sꢀ dꢀng là 48 cꢀng. Hꢀ thꢀng hꢀ tꢀng dꢀch vꢀ như cung
cꢀp nguyꢀn liꢀu, nưꢀc đꢀ bꢀo quꢀn, nưꢀc sinh hoꢀt, dꢀch vꢀ sꢀa chꢀa
tàu thuyꢀn đꢀu đưꢀc xꢀy dꢀng trꢀn cꢀng. Mꢀt sꢀ cꢀng cũn bꢀ trꢀ kho
tàng bꢀo quꢀn, nhà mꢀy chꢀ biꢀn. Tuy nhiꢀn, tꢀng thꢀ hꢀ thꢀng cꢀng
cꢀ chưa đưꢀc hoàn thiꢀn. Sꢀ cꢀng cꢀ hiꢀn cꢀ chꢀ yꢀu chꢀ đꢀm bꢀo
đꢀp ꢀng nhu cꢀu neo đꢀu cꢀa tàu thuyꢀn, chưa tꢀo đưꢀc cꢀc cꢀm cꢀng
cꢀ trung tꢀm cho tꢀng vꢀng, đꢀc biꢀt chưa cꢀ cơ sꢀ trꢀnh, trꢀ bꢀo, cꢀc
cơ sꢀ cꢀu nꢀn cho tàu thuyꢀn.
- Dꢀch vꢀ cung cꢀp nguyꢀn vꢀt liꢀu, thiꢀt bꢀ, hꢀ thꢀng tiꢀu thꢀ
sꢀn phꢀm: Cơ sꢀ sꢀn xuꢀt lưꢀi sꢀi, bao bꢀ hiꢀn cꢀ 4 xꢀ nghiꢀp sꢀn
xuꢀt vꢀi năng lꢀc sꢀn xuꢀt lưꢀi sꢀi 2000 tꢀn/ năm, 7400 tꢀn/ năm dꢀch
vꢀ vꢀt tư. Dꢀch vꢀ cung cꢀp nguyꢀn liꢀu và nưꢀc đꢀ bꢀo quꢀn tuy
chưa cꢀ hꢀ thꢀng cung cꢀp vꢀi quy mꢀ lꢀn nhưng năng lꢀc phꢀc vꢀ
tương đꢀi tꢀt. Riꢀng viꢀc cung cꢀp phꢀ tꢀng mꢀy tàu, dꢀng cꢀ hàng
hꢀi chưa đưꢀc quꢀn lý theo hꢀ thꢀng. Hꢀ thꢀng mua bꢀn và tiꢀu thꢀ
sꢀn phꢀm tꢀ ngưꢀi sꢀn xuꢀt đꢀn ngưꢀi tiꢀu dꢀng đưꢀc chia theo ba hꢀ
thꢀng là:
. Hꢀ thꢀng nhà mꢀy chꢀ biꢀn xuꢀt khꢀu hiꢀn cꢀ 260 nhà mꢀy vꢀi
cꢀng suꢀt 1000 tꢀn/ ngày;
. Hꢀ thꢀng nꢀu vꢀa đꢀ đưꢀc hꢀnh thành hꢀu khꢀp trꢀn cꢀc tꢀnh
cꢀ nghꢀ cꢀ, quy mꢀ và hꢀnh thꢀc rꢀt đa dꢀng và phong phꢀ, đꢀy là hꢀ
thꢀng chꢀ lꢀc trꢀn thương trưꢀng nghꢀ cꢀ, vꢀa thꢀc hiꢀn mua bꢀn, chꢀ
biꢀn và tiꢀu thꢀ;
. Hꢀ thꢀng chꢀ cꢀ và mꢀng lưꢀi tiꢀu thꢀ trong dꢀn là hꢀ thꢀng
cꢀ nhiꢀu yꢀu kꢀm chưa cꢀ tꢀ chꢀc, hoꢀt đꢀng mꢀnh mꢀn, chưa tꢀo
hꢀp dꢀn đꢀi vꢀi ngưꢀi tiꢀu dꢀng.
1.2.1.3 Sꢀn xuꢀt cꢀa ngành
* Năng lꢀc sꢀn xuꢀt:
Theo nguꢀn thꢀng tin cꢀa Bꢀ thuꢀ, Viꢀt nam cꢀ 3260 km bꢀ biꢀn,
12 cꢀa sꢀng thꢀm lꢀc đꢀa cꢀ diꢀn tꢀch 2 triꢀu km2, trong đꢀ diꢀn tꢀch
khai thꢀc cꢀ hiꢀu quꢀ 553 ngàn km2. Bꢀ biꢀn Viꢀt nam cꢀ trꢀn 2000
loài cꢀ trong đꢀ coꢀ khoangr 100 loài cꢀ giꢀ trꢀ kinh tꢀ cao. Bưꢀc đꢀu
đꢀnh giꢀ trꢀ lưꢀng cꢀ biꢀn trong vꢀng thꢀm lꢀc đꢀa khoꢀn trꢀn 4
triꢀu tꢀn. Khꢀ năng khai thꢀc hàng năm khoꢀng 1,67 triꢀu tꢀn. Tꢀnh
hꢀnh cꢀ thꢀ cꢀc loài cꢀ:
- Cꢀc tꢀng đꢀy: 856.000 tꢀn chiꢀm 51,3%
- Cꢀc nꢀi nhꢀ : 694.000 tꢀn chiꢀm 41,5%
- Cꢀ nꢀi đꢀi dương ( chꢀ yꢀu là cꢀ ngꢀ) 120.000 tꢀn chiꢀm
7,2%.
Trong đꢀ, phꢀn bꢀ trꢀ lưꢀng và khꢀ năng khai thꢀc giꢀa cꢀc vꢀng như
sau:
- Biꢀn Trung bꢀ:
+ Trꢀ lưꢀng: 606.399 tꢀn
+ Khꢀ năng khai thꢀc : 242.560 tꢀn chiꢀm 14%
- Biꢀn Đꢀng nam bꢀ
+ Trꢀ lưꢀng : 2.075.889 tꢀn
+ Khꢀ năng khai thꢀc : 830.456 tꢀn chiꢀm 49,3%
- Biꢀn Tꢀy Nam bꢀ
+ Trꢀ lưꢀng : 506.679 tꢀn
+ Khꢀ năng khai thꢀc 202.272 chiꢀm 12,1%
Tꢀ tꢀnh chꢀt đꢀc thꢀ cꢀa vꢀng Biꢀn Viꢀt nam là vꢀng nhiꢀt
đꢀi, nguꢀn lꢀi thuꢀ sꢀn rꢀt đa dꢀng phong phꢀ vꢀ chꢀng loꢀi nhưng
vũng đꢀi ngꢀn, sꢀng phꢀn tꢀn vꢀi quy mꢀ đàn nhꢀ, đa loài, mꢀt đꢀ
khꢀng cao và thay đꢀi theo thꢀi gian và điꢀu kiꢀn tꢀ nhiꢀn, nhꢀng yꢀu
tꢀ nay là nhꢀng khꢀ khăn trong phꢀt triꢀn nghꢀ cꢀ ꢀ Viꢀt nam.
Mꢀc dꢀ vꢀy, Vꢀi nguꢀn tài nguyꢀn thiꢀn nhiꢀn phong phꢀ da
dꢀng như đꢀ nꢀu trꢀn, trong thꢀi gian hơn mꢀt thꢀp kꢀ qua, Ngành thuꢀ
sꢀn Viꢀt nam, đꢀng trưꢀc nhu cꢀu mꢀnh mꢀ cꢀa thꢀ trưꢀng thꢀ giꢀi
cũng như nhu cꢀu thꢀc phꢀm cꢀa ngưꢀi dꢀn trong nưꢀc đꢀ cꢀ nhꢀng
bưꢀc phꢀt triꢀn mꢀnh mꢀ và trꢀ thành mꢀt trong nhꢀng ngành kinh tꢀ
then chꢀt cꢀa đꢀt nưꢀc.
Theo sꢀ liꢀu thꢀng kꢀ cꢀa Tꢀng cꢀc Thꢀng kꢀ và Bꢀ thuꢀ sꢀn,
sꢀn lưꢀng thuꢀ sꢀn Viꢀt nam trong nhꢀng năm qua liꢀn tꢀc tăng vꢀi tꢀc
đꢀ gia tăng trung bꢀnh hàng năm là 7,8%/ năm. Năm 1990, tꢀng sꢀn
lưꢀng thuꢀ sꢀn chꢀ đꢀt 1019 ngàn tꢀn đꢀn năm 2000 đꢀ đꢀt 2003 ngàn
tꢀn đꢀn năm 2001 đꢀt 2500 ngàn tꢀn. Trong đꢀ khai thꢀc hꢀi sꢀn chiꢀm
tương ꢀng là 709, 1280, 1500 ngàn tꢀn và nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn là 310, 722
và 1000 ngàn tꢀn.
Như vꢀy, nhꢀn chung xu hưꢀng tăng sꢀn lưꢀng hꢀi sꢀn cꢀa Viꢀt
nam trong thꢀi gian qua phꢀ hꢀp vꢀi xu hưꢀng chung cꢀa cꢀc nưꢀc đang
phꢀt triꢀn trong khu vꢀc và trꢀn thꢀ giꢀi. Cꢀ thꢀ nꢀi tăng sꢀn lưꢀng
thuꢀ sꢀn cꢀa Viꢀt nam trong thꢀi gian qua là 7,8%/ năm là mꢀt tꢀ lꢀ
đꢀng kꢀch lꢀ. Đꢀc biꢀt, tꢀc đꢀ tăng sꢀn lưꢀng giꢀa đꢀnh bꢀt và nuꢀi
trꢀng là khꢀ cꢀn đꢀi. Điꢀu này sꢀ bꢀo đꢀm cho nhꢀng bưꢀc đi khꢀ
vꢀng chꢀc sau này cꢀa ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam. Và đꢀy cũng là vꢀn
đꢀ chꢀng tꢀ rꢀng tiꢀm năng cꢀa thuꢀ sꢀn Viꢀt nam cũn rꢀt đa dꢀng và
phong phꢀ.
Biꢀu1: Ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam qua 11 năm phꢀt triꢀn
Tꢀng
sꢀn
Trong đꢀ
Diꢀn tꢀchSꢀ
Tꢀng tàu
lao
nuꢀi
trꢀng (ha)
lưꢀng thuꢀ
đꢀng
(1000
thuyꢀn
(chiꢀc)
khai thꢀcnuꢀi trꢀng
(tꢀn)
Năm
sꢀn (tꢀn)
(tꢀn)
ngưꢀi )
1860
2100
2350
2570
2810
3030
3120
3200
3350
3380
3400
1990 1019000
1991 1062163
1992 1097830
1993 1116169
1994 1211496
1995 1344140
1996 1373500
1997 1570000
1998 1668530
1999 1827310
2000 2003000
2001 2500000
709000
714253
746570
793324
878474
928860
962500
1062000 508000
1130660 537870
1212800 614519
1280590 722410
1500000 1000000
310000
347910
351260
322845
333022
415280
411000
72723
72043
83972
93147
93672
95700
97700
71500
71799
73397
79768
73700
491723
489833
577538
600000
576000
581000
585000
600000
626330
630000
652000
1091412 3520
1.2.1.4 Nhꢀng đꢀng gꢀp cꢀa ngành thuꢀ sꢀn đꢀi vꢀi nꢀn kinh tꢀ
Quꢀc dꢀn
Sau hơn 10 năm hꢀt triꢀn, giꢀ trꢀ sꢀn lưꢀng cꢀa ngành thuꢀ sꢀn
Viꢀt nam tăng 4,63 lꢀn, ngành đꢀ đꢀng gꢀp đꢀng kꢀ cho sꢀ phꢀt triꢀn
kinh tꢀ quꢀc gia, thꢀ hiꢀn
+ Là ngành hàng đꢀu đꢀng gꢀp cho tꢀng giꢀ trꢀ sꢀn phꢀm nꢀng nghiꢀp.
Biꢀu 2: Đꢀng gꢀp cꢀa ngành thuꢀ sꢀn so vꢀi tꢀng giꢀ trꢀ nꢀng sꢀn
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Năm
% so vꢀi nꢀng nghiꢀp 47,7 52,1 49,5 48,1 46,3 42,3 38,2 39,2 39,7 39,2 39,9
+ Là ngành cꢀ tꢀc đꢀ tăng kim ngꢀch xuꢀt khꢀu cao nhꢀt nưꢀc bꢀnh
quꢀn tăng 20%/ năm đưa giꢀ trꢀ xuꢀt khꢀu cꢀa Ngành thuꢀ sꢀn trong 20
năm qua tăng hơn 100 lꢀn, năm 2001 kim ngꢀch xuꢀt khꢀu đꢀt 1760 triꢀu
USD, đꢀng thꢀ 3 sau ngành xuꢀt khꢀu dꢀu thꢀ và dꢀt may mang lꢀi
ngoꢀi tꢀ cho đꢀt nưꢀc, gꢀp phꢀn tăng tꢀch luꢀ cho quꢀc gia.
Biꢀu 3: kim ngꢀch xuꢀt khꢀu mꢀt sꢀ mꢀt hàng
chꢀ yꢀu cꢀa Viꢀt nam năm 2000
Kim ngꢀch
( triꢀu USD)
3.582
1.815
1.457
% so vꢀi
năm 1999
171,2
103,2
151,8
Mꢀt hàng
Cơ cꢀu %
1. Dꢀu thꢀ
2. Dꢀt may
3. Thuꢀ sꢀn
4. Giꢀy dꢀp
5. Điꢀn tꢀ và linh kiꢀn mꢀy
tꢀnh
25,3
12,7
10,3
9,8
1.402
790
100,7
135,0
5,5
6. Gꢀo
7. Cà phꢀ
8. Hàng thꢀ cꢀng mꢀ nghꢀ
9, Rau quꢀ
10. Cao su
668
480
235
205
178
126
65,2
85,7
4,7
3,4
1,6
1,4
1,2
0,9
139,7
195,4
126,2
135,9
11. Hꢀt điꢀu
+ Đꢀy mꢀnh xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn gꢀp phꢀn nꢀng cao uy tꢀn và vꢀ thꢀ
cꢀa Viꢀt nam trꢀn trưꢀng Quꢀc tꢀ. Thꢀt vꢀy năm 1999 và năm 2000
ngành thuꢀ sꢀn Viꢀt nam đꢀ xuꢀt khꢀu sꢀn phꢀm sang 64 nưꢀc trꢀn
thꢀ giꢀi, là ngành cꢀ tꢀc đꢀ tăng xuꢀt khꢀu cao nhꢀt thꢀ giꢀi, đưa viꢀt
nam trꢀ thành nưꢀc đꢀng thꢀ 19 vꢀ tꢀng sꢀn lưꢀng xuꢀt khꢀu, đꢀng
thꢀ 29 vꢀ giꢀ trꢀ xuꢀt khꢀu, đꢀng thꢀ 5 thꢀ giꢀi vꢀ sꢀn lưꢀng nuꢀi
trꢀng tꢀm.
+ Ngnàh thuꢀ sꢀn phꢀt triꢀn gꢀp phꢀn giꢀi quyꢀt cꢀng ăn viꢀc làm cho
3,5 triꢀu lao đꢀng, trong đꢀ cꢀ trꢀn 1 triꢀu ngưꢀi hoꢀt đꢀng trong lĩnh
vꢀc sꢀn xuꢀt thuꢀ sꢀn và hơn 2 triꢀu ngưꢀi hoꢀt đꢀng trong lĩnh vꢀc
dꢀch vꢀ thuꢀ sꢀn ( sꢀn xuꢀt lưꢀi, ngư cꢀ, đꢀng tàu, thương mꢀi,...)
Ngành thuꢀ sꢀn gꢀp phꢀn nꢀng cao mꢀc sꢀng, giꢀm ꢀp lꢀc di dꢀn tꢀ
nhꢀng vꢀng kinh tꢀ ven biꢀn vào đꢀ thꢀ.
+ Năm 2001 ngành thuꢀ sꢀn đꢀng gꢀp vào ngꢀn sꢀch 1350 tꢀ đꢀng, tăng
5,46% so vꢀi năm 2000.
+ Sꢀ phꢀt triꢀn đꢀnh bꢀt thuꢀ sꢀn xa bꢀ gꢀp phꢀn cꢀng cꢀ quꢀc
phũng, an ninh quꢀc gia, kꢀp thꢀi phꢀt hiꢀn tàu thuyꢀn nưꢀc ngoài xꢀm
phꢀm lꢀnh thꢀ cꢀa tꢀ Quꢀc.
1.2.2. Nꢀi dung hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn
- Nghiꢀn cꢀu thꢀ trưꢀng xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn
- Tꢀo nguꢀn nguyꢀn liꢀu thuꢀ sꢀn cho chꢀ biꢀn xuꢀt khꢀu
- Tꢀ chꢀc sꢀn xuꢀt chꢀ biꢀn và đꢀng gꢀi hàng xuꢀt khꢀu
- Thꢀc hiꢀn xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn: ký hꢀp đꢀng, kiꢀm tra chꢀt
lưꢀg hàng xuꢀt, làm thꢀ tꢀc hꢀi quan, giao hàng xuꢀt khꢀu,
thanh toꢀn, đꢀnh giꢀ kꢀt quꢀ xuꢀt khꢀu
( Nꢀi dung cꢀ thꢀ sꢀ đưꢀc bꢀ sung sau)
1.2.3.Tꢀ chꢀc, quꢀn lý hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn
- Cꢀc cơ quan quꢀn lý vꢀ xuꢀt khꢀu hàng thuꢀ sꢀn
- Quꢀn lý chuyꢀn ngành cꢀa Bꢀ thuꢀ sꢀn đꢀi vꢀi hàng thuꢀ sꢀn.
- Tꢀ chꢀc quꢀn lý hoꢀt đꢀng xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn: khꢀu sꢀn
xuꢀt nguyꢀn liꢀu, khꢀu chꢀ biꢀn hàng xuꢀt khꢀu, khꢀu tiꢀu
thꢀ hàng thuꢀ sꢀn xuꢀt khꢀu.
( Nꢀi dung cꢀ thꢀ sꢀ đưꢀc bꢀ sung sau)
1.3. Thꢀ trưꢀng mꢀ và cꢀc nhꢀn tꢀ ꢀnh hưꢀng đꢀn hoꢀt đꢀng xuꢀt
khꢀu hàng thuꢀ sꢀn vào thꢀ trưꢀng mꢀ.
1.3.1. Thꢀ trưꢀng Mꢀ
Hoa Kꢀ là mꢀt quꢀc gia Bꢀc Mꢀ rꢀng lꢀn cꢀ diꢀn tꢀch 9.327.614
km2 vꢀi sꢀ dꢀn 280 triꢀu ngưꢀi (năm 2000). Đꢀy là mꢀt thꢀ trưꢀng
riꢀng lꢀ lꢀn nhꢀt thꢀ giꢀi, là nưꢀc tham gia và giꢀ vai trũ chi phꢀi hꢀu
hꢀt cꢀc tꢀ chꢀc kinh tꢀ quꢀc dꢀn quan trꢀng trꢀn thꢀ giꢀi như: Tꢀ
chꢀc thương mꢀi thꢀ giꢀi (WTO), Ngꢀn hàng thꢀ giꢀi (WB), Quꢀ tiꢀn
tꢀ quꢀc tꢀ ( IMF), là đꢀu tàu cꢀa khu vꢀc mꢀu dꢀch tꢀ do Bꢀc Mꢀ
(NAFTA)... Và ngay cꢀ đꢀi vꢀi ASEAN/ AFTA, Hoa Kꢀ tuy khꢀng phꢀi
là thành viꢀn song lꢀi là mꢀt bꢀn đꢀi thoꢀi quan trꢀng nhꢀt cꢀa tꢀ chꢀc
này. Bꢀi lꢀ trꢀ Brunei và Viꢀt Nam, hiꢀn nay Hoa Kꢀ là thꢀ trưꢀng xuꢀt
khꢀu quan trꢀng nhꢀt cꢀa cꢀc nưꢀc thành viꢀn ASEAN. Chꢀnh vꢀ vꢀy,
đꢀ cꢀ thꢀ thꢀm nhꢀp thành cꢀng vào mꢀt thꢀ trưꢀng như vꢀy trưꢀc hꢀt
cꢀn phꢀi tꢀm hiꢀu vꢀ mꢀi trưꢀng kinh doanh cũng như là hꢀ thꢀng luꢀt
phꢀp cꢀa Mꢀ đꢀ tꢀ đꢀ cꢀ cꢀch tiꢀp cꢀn phꢀ hꢀp. Phꢀn này xin đꢀ
cꢀp đꢀn mꢀt sꢀ đꢀc điꢀm cꢀa thꢀ trưꢀng Mꢀ.
1.3.1.1. Đꢀc điꢀm vꢀ kinh tꢀ
Nꢀn kinh tꢀ Mꢀ là nꢀn kinh tꢀ thꢀ trưꢀng, hoꢀt đꢀng theo cơ chꢀ
thꢀ trưꢀng cꢀnh tranh cꢀ lꢀch sꢀ phꢀt triꢀn hàng trăm năm nay. Hiꢀn
nay nꢀ đưꢀc coi là nꢀn kinh tꢀ lꢀn nhꢀt thꢀ giꢀi vꢀi tꢀng giꢀ trꢀ sꢀn
phꢀm quꢀc nꢀi bꢀnh quꢀn hàng năm trꢀn 10.000 tꢀ USD, chiꢀm trꢀn
20% GDP toàn cꢀu và thương mꢀi chiꢀm khoꢀng 20% tꢀng kim ngꢀch
thương mꢀi quꢀc tꢀ. Vꢀi GDP bꢀnh quꢀn đꢀu ngưꢀi hàng năm 32.000
USD, cꢀ vai trũ thꢀng trꢀ trꢀn thꢀ giꢀi vꢀi hơn 24 nưꢀc gꢀn trꢀc tiꢀp
cꢀc đꢀng tiꢀn cꢀa hꢀ vào đꢀng USD, 55 nưꢀc neo giꢀ vào đꢀng USD,
cꢀc nưꢀc cũn lꢀi ꢀ nhiꢀu mꢀc đꢀ khꢀc nhau vꢀn sꢀ dꢀng cꢀc hꢀ
thꢀng dꢀa vào chꢀ tiꢀu biꢀn đꢀng cꢀa đꢀng USD đꢀ tꢀnh toꢀn giꢀ trꢀ
đꢀng tiꢀn cꢀa mꢀnh. Thꢀ trưꢀng chꢀng khoꢀn cꢀa Mꢀ hàng năm chi
phꢀi khoꢀng 8.000 tꢀ USD, trong khi đꢀ cꢀc thꢀ trưꢀng chꢀng khoꢀn
Nhꢀt Bꢀn chꢀ vào khoꢀng 3.800 tꢀ USD, thꢀ trưꢀng EU khoꢀng 4 tꢀ
USD. Mꢀi sꢀ biꢀn đꢀng cꢀa đꢀng USD và hꢀ thꢀng tài chꢀnh Mꢀ đꢀu
cꢀ ꢀnh hưꢀng đꢀng kꢀ đꢀn sꢀ biꢀn đꢀng cꢀa nꢀn tài chꢀnh quꢀc tꢀ.
Thꢀ trưꢀng Mꢀ vꢀa là nơi thuꢀn lꢀi cho đꢀu tư nưꢀc ngoài lꢀi vꢀa
là nơi đꢀu tư ra nưꢀc ngoài hàng đꢀu thꢀ giꢀi. Năm 1997, Mꢀ nhꢀn
khoꢀng 108 tꢀ USD đꢀu tư trꢀc tiꢀp nưꢀc ngoài đꢀng thꢀi đꢀu tư trꢀc
tiꢀp ra nưꢀc ngoài 120 tꢀ USD.
Khꢀng nhꢀng thꢀ, Mꢀ cũn là nưꢀc đi đꢀu trong quꢀ trꢀnh quꢀc tꢀ
hoꢀ kinh tꢀ toàn cꢀu và thꢀc đꢀy tꢀ so hoꢀ thương mꢀi phꢀt triꢀn bꢀi
vꢀ viꢀc mꢀ rꢀng sꢀn xuꢀt hàng hoꢀ và dꢀch vꢀ đꢀ xuꢀt khꢀu rathꢀ
trưꢀng toàn cꢀu là mꢀt trong nhꢀng yꢀu tꢀ cơ bꢀn cho sꢀ tăng trưꢀng
kinh tꢀ Mꢀ. Mꢀc đꢀ phꢀ thuꢀc cꢀa nꢀn kinh tꢀ Mꢀ vào mꢀu dꢀch
quꢀc tꢀ ngày càng tăng. Kim ngꢀch xuꢀt khꢀu đꢀ tăng tꢀ 14% GDP năm
1986 lꢀn 25% năm 1998. Tuy vꢀy, Mꢀ cũng là nưꢀc hay dꢀng tꢀ do hoꢀ
thương mꢀi đꢀ yꢀu cꢀu cꢀc quꢀc gia khꢀc mꢀ cꢀa thꢀ trưꢀng cꢀa hꢀ
cho cꢀc Cꢀng ty cꢀa mꢀnh nhưng lꢀi tꢀm cꢀch bꢀo vꢀ nꢀn sꢀn xuꢀt
trong nưꢀc thꢀng qua hꢀ thꢀng cꢀc tiꢀu chuꢀn kꢀ thuꢀt, vꢀ sinh an toàn
thꢀc phꢀm và mꢀi trưꢀng... Nhꢀng năm gꢀn đꢀy, kinh tꢀ Mꢀ đꢀt đưꢀc
sꢀ phꢀc hꢀi và tăng trưꢀng vꢀng chꢀc, đꢀt đꢀnh cao nhꢀt vào năm 1999
vꢀi tꢀc đꢀ tăng trưꢀng kinh tꢀ đꢀt 4,5%. Trong năm 2001 vꢀa qua, mꢀc
dꢀ cꢀ nhiꢀu biꢀn đꢀng lꢀn xꢀy ra và cꢀ ꢀnh hưꢀng khꢀng nhꢀ đꢀn
nꢀn kinh tꢀ - nhꢀt là sau sꢀ kiꢀn 11/9/2001. Tuy nhiꢀn, cꢀ mꢀt điꢀu
chꢀc chꢀn rꢀng, hiꢀn tꢀi và trong nhꢀng thꢀp kꢀ đꢀu cꢀa thꢀ kꢀ 21
này, Mꢀ cũng sꢀ vꢀn tiꢀp tꢀc là mꢀt nꢀn kinh tꢀ mꢀnh nhꢀt, cꢀ ꢀnh
hưꢀng lꢀn đꢀn kinh tꢀ toàn cꢀu.
1.3.1.2. Đꢀc điꢀm vꢀ chꢀnh trꢀ
Hꢀ thꢀng chꢀnh trꢀ cꢀa Mꢀ hoꢀt đꢀng theo nguyꢀn tꢀc tam quyꢀn
phꢀn lꢀp. Quyꢀn lꢀp phꢀp tꢀi cao ꢀ Mꢀ đưꢀc quꢀc hꢀi thꢀc hiꢀn
thꢀng qua hai viꢀn: Thưꢀng viꢀn và Hꢀ nghꢀ viꢀn. Chꢀ tꢀch Hꢀ nghꢀ
viꢀn sꢀ do cꢀc nghꢀ sĩ bꢀu ra, cũn chꢀ tꢀch Thưꢀng nghꢀ viꢀn sꢀ do
Phꢀ tꢀng thꢀng đꢀm nhiꢀm mꢀc dꢀ khꢀng tham gia trꢀc tiꢀp vào cꢀc
cuꢀc thꢀo luꢀn cꢀa cơ quan này. Nhiꢀm kꢀ cꢀa Thưꢀng nghꢀ viꢀn là 6
năm và cꢀ 2 năm thꢀ 1/3 sꢀ Thưꢀng nghꢀ sꢀ sꢀ đưꢀc bꢀu lꢀi. Nhiꢀm
kꢀ cꢀa cꢀc Hꢀ nghꢀ sꢀ, đꢀng thꢀi cꢀa Hꢀ nghꢀ viꢀn là 2 năm. Cꢀng
viꢀc cꢀa hai viꢀn phꢀn lꢀn đưꢀc tiꢀn hành tꢀi cꢀc uꢀ ban. Hꢀ thꢀng uꢀ
ban cꢀa hai viꢀn đưꢀc phꢀt triꢀn khꢀ rꢀng rꢀi và cꢀc uꢀ ban này đꢀu
chꢀu sꢀ kiꢀm soꢀt cꢀa Đꢀng cꢀ nhiꢀu đꢀi biꢀu hơn tꢀi viꢀn đꢀ. Nꢀi
chung quyꢀn lꢀnh đꢀo ꢀ cꢀ hai viꢀn đꢀu nꢀm trong tay cꢀc thành viꢀn
thuꢀc Đꢀng cꢀ ưu thꢀ.
Hꢀ thꢀng luꢀt phꢀp cꢀa Mꢀ đưꢀc phꢀn chia thành hai cꢀp chꢀnh
phꢀ: cꢀc Bang và Trung ương. Tuy cꢀc Bang là nhꢀng đơn vꢀ hꢀnh
thành nꢀn mꢀt hꢀ thꢀng quꢀc gia thꢀng nhꢀt, nhưng cꢀc Bang cũng cꢀ
nhꢀng quyꢀn khꢀ rꢀng rꢀi và đꢀy đꢀ. Cꢀc Bang tꢀ tꢀ chꢀc Chꢀnh
phꢀ Bang, chꢀnh quyꢀn đꢀa phương cꢀa mꢀnh và đưa ra cꢀc nguyꢀn
tꢀc đꢀ hꢀ thꢀng này hoꢀt đꢀng. Cꢀc Bang thꢀc hiꢀn điꢀu chꢀnh
thương mꢀi cꢀa Bang, thiꢀt lꢀp ngꢀn hàng... cꢀng vꢀi Chꢀnh phꢀ
Trung ương. Toà ꢀn cꢀa Bang cꢀ quyꢀn phꢀn xꢀt cꢀc cꢀ nhꢀn và
trꢀng trꢀ tꢀi phꢀm.
Trꢀn lꢀnh thꢀ mꢀi Bang tꢀi Mꢀ đꢀu cꢀ hai chꢀnh phꢀ hoꢀt đꢀng:
Chꢀnh phꢀ cꢀa Bang vꢀi cꢀc tꢀ chꢀc chꢀnh quyꢀn và toà ꢀn nhꢀm thꢀc
hiꢀn luꢀt phꢀp cꢀa Bang và chꢀnh quyꢀn Trung ương vꢀi cꢀc tꢀ chꢀc
chꢀnh quyꢀn và toà ꢀn thi hành luꢀt phꢀp cꢀa liꢀn bang. Nhà nưꢀc cꢀ
quyꢀn đꢀt ra tiꢀu chuꢀn đo lưꢀng, cꢀp chꢀng nhꢀn bꢀn quyꢀn, bꢀng
phꢀt minh, điꢀu chꢀnh thương mꢀi giꢀa cꢀc bang vꢀi cꢀc nưꢀc... đꢀng
thꢀi cꢀng vꢀi chꢀnh quyꢀn cꢀc Bang đưa ra cꢀc quy đꢀnh vꢀ thuꢀ,
thành lꢀp ngꢀn hàng...
Ngưꢀi đꢀng đꢀu chꢀnh quyꢀn Trung ương là Tꢀng thꢀng. Hiꢀn
phꢀp cho phꢀp Tꢀng thꢀng đưꢀc quyꢀn bꢀ nhiꢀm nhꢀt đꢀnh, tuy nhiꢀn
nhꢀng quyꢀt đꢀnh bꢀ nhiꢀm vào cꢀc vꢀ trꢀ quan trꢀng phꢀi đưꢀc
Thưꢀng nghꢀ viꢀn thꢀng qua. Tꢀng thꢀng cꢀ quyꢀn bꢀ nhiꢀm và bꢀi
nhiꢀm cꢀc quan chꢀc thuꢀc cơ quan Bang chꢀ yꢀu thꢀng qua cꢀc cơ quan
hành phꢀp, uy tꢀn và năng lꢀc chꢀnh trꢀ cꢀa cꢀ nhꢀn Tꢀng thꢀng. Phꢀ
tꢀng thꢀng là ngưꢀi sꢀ phꢀ trꢀch nꢀi cꢀc.
Đꢀ hiꢀn phꢀp cꢀ hiꢀu lꢀc, quꢀc hꢀi đꢀ tꢀo ra mꢀt hꢀ thꢀng toà
ꢀn hoàn chꢀnh. Chꢀnh ꢀn toà ꢀn thuꢀc hꢀ thꢀng phꢀp quyꢀt cꢀa Tꢀng
thꢀng bꢀ nhiꢀm. Đꢀng đꢀu hꢀ thꢀng này là toà ꢀn tꢀi cao Mꢀ vꢀi 9
thꢀm phꢀn cꢀ trꢀ sꢀ ꢀ Washington. Đꢀ hꢀ thꢀng toà ꢀn liꢀn bang và toà
ꢀn Bang thꢀc hiꢀn tꢀt quyꢀn phꢀn quyꢀt trꢀn cꢀng mꢀt lꢀnh thꢀ, mꢀt
hꢀ thꢀng nguyꢀn tꢀc đꢀ đưꢀc thiꢀt lꢀp. Theo đꢀ, nhꢀng vꢀn đꢀ thuꢀc
hiꢀn phꢀp, luꢀt phꢀp cꢀa liꢀn bang sꢀ đưꢀc toà ꢀn tꢀi cao Mꢀ xem xꢀt
cuꢀi cꢀng; viꢀc vi phꢀm luꢀt lꢀ cꢀa Bang sꢀ do toà ꢀn cꢀa Bang xꢀt xꢀ.
Hiꢀn phꢀp cꢀa cꢀc Bang và liꢀn bang nghiꢀm cꢀm viꢀc xꢀt xꢀ mꢀt
cꢀng dꢀn hai lꢀn vꢀ cꢀng mꢀt tꢀi. Tuy nhiꢀn, trong trưꢀng hꢀp bꢀn
nguyꢀn đưa đơn ra toà ꢀn Bang, bꢀn bꢀ đơn chuyꢀn trưꢀng hꢀp đꢀ lꢀn
toà ꢀn liꢀn bang thꢀ vꢀ ꢀn sꢀ do toà ꢀn liꢀn bang xꢀt xꢀ. Quyꢀt đꢀnh
cꢀa toà ꢀn tꢀi cao cꢀ tꢀm quan trꢀng hàng đꢀu đꢀi vꢀi hꢀ thꢀng luꢀt
cꢀa Mꢀ.
Cꢀc đꢀng phꢀi chꢀnh trꢀ cꢀa Mꢀ cꢀ ꢀnh hưꢀng lꢀn trong cꢀc
cuꢀc bꢀu cꢀ ꢀ cơ sꢀ, Bang và toàn quꢀc. Tꢀ năm 1960 đꢀn nay, hai
Đꢀng Cꢀng hoà và Dꢀn chꢀ là hai Đꢀng duy nhꢀt cꢀ khꢀ năng giành
thꢀng lꢀi trong bꢀu cꢀ, sꢀ khꢀc biꢀt giꢀa cꢀc đꢀng là khꢀng lꢀn mꢀc
dꢀ cꢀc Đꢀng này cꢀ nhꢀng nguyꢀn tꢀc riꢀng. Mꢀc đꢀch ban đꢀu cꢀa
hoꢀt đꢀng cꢀa cꢀc Đꢀng là giꢀp cho Chꢀnh phꢀ trꢀnh bày cho cꢀ tri cꢀc
vꢀn đꢀ chꢀnh trꢀ nꢀy sinh. Chꢀc năng chꢀ yꢀu cꢀa cꢀc Đꢀng là đꢀ cꢀ
và bꢀu cꢀ Tꢀng thꢀng. Hꢀi nghꢀ đꢀ cꢀ cꢀc ꢀng viꢀn Tꢀng thꢀng là
cꢀch thꢀc chꢀnh đꢀ cꢀc Đꢀng trong cꢀ nưꢀc thꢀc hiꢀn chꢀc năng cꢀa
mꢀnh.
Mꢀt đꢀc điꢀm lꢀn vꢀ chꢀnh trꢀ cꢀa Mꢀ trong chꢀnh sꢀch đꢀi
ngoꢀi nꢀi chung và chꢀnh sꢀch kinh tꢀ đꢀi ngoꢀi nꢀi riꢀng là Mꢀ
thưꢀng hay sꢀ dꢀng chꢀnh sꢀch cꢀm vꢀn và trꢀng phꢀt kinh tꢀ đꢀ đꢀt
đưꢀc mꢀc đꢀch cꢀa mꢀnh. Theo thꢀng kꢀ thꢀ kꢀ tꢀ năm chiꢀn tranh
thꢀ giꢀi thꢀ nhꢀt đꢀn năm 1998 Mꢀ đꢀ ꢀp đꢀt 115 lꢀnh trꢀng phꢀt,
trong đꢀ hơn mꢀt nꢀa đưꢀc ban hành trong 4 năm cuꢀi và 2/3 dꢀn sꢀ thꢀ
giꢀi đang phꢀi chꢀu mꢀt hꢀnh thꢀc trꢀng phꢀt nào đꢀ do Mꢀ ꢀp đꢀt.
Cꢀc lꢀnh trꢀng phꢀt, cꢀm vꢀn này đꢀ vi phꢀm nhꢀng nguyꢀn tꢀc cơ
bꢀn vꢀ thꢀch thꢀc cꢀ tiꢀm năng phꢀ hoꢀi tương lai cꢀa WTO.
1.3.1.3. Đꢀc điꢀm vꢀ luꢀt phꢀp.
Mꢀ cꢀ hꢀ thꢀng luꢀt phꢀp chꢀt chꢀ, chi tiꢀt và phꢀc tꢀp hàng đꢀu
thꢀ giꢀi. Luꢀt phꢀp đưꢀc xem là mꢀt vũ khꢀ thương mꢀi lꢀi hꢀi cꢀa
Mꢀ. Ngưꢀi ta nꢀi rꢀng cꢀ hiꢀu biꢀt vꢀ luꢀt phꢀp xem như bꢀn đꢀ đꢀt
đưꢀc mꢀt chꢀn vào thꢀ trưꢀng Mꢀ.
Đꢀng trꢀn gꢀc đꢀ xꢀm nhꢀp cꢀa cꢀc doanh nghiꢀp vào thꢀ
trưꢀng Mꢀ, hꢀ thꢀng luꢀt phꢀp vꢀ kinh doanh cꢀa Mꢀ cꢀ mꢀt sꢀ
đꢀc điꢀm đꢀng chꢀ ý sau đꢀy:
Khung luꢀt cơ bꢀn cho viꢀc xuꢀt khꢀu sang Mꢀ gꢀm luꢀt thuꢀ suꢀt
năm 1930, luꢀt buꢀn bꢀn năm 1974, hiꢀp đꢀnh buꢀn bꢀn 1979, luꢀt tꢀng
hꢀp vꢀ buꢀn bꢀn và cꢀnh tranh năm 1988. Cꢀc luꢀt này đꢀt ra nhꢀm
điꢀu tiꢀt hàng hoꢀ nhꢀp khꢀu vào Mꢀ; bꢀo vꢀ ngưꢀi tiꢀu dꢀng và nhà
sꢀn xuꢀt khꢀi hàng giꢀ, hàng kꢀm chꢀt lưꢀng; đꢀnh hưꢀng cho cꢀc
hoꢀt đꢀng buꢀn bꢀn; quy đꢀnh vꢀ sꢀ bꢀo trꢀ cꢀa Chꢀnh phꢀ vꢀi cꢀc
chưꢀng ngꢀi kꢀ thuꢀt và cꢀc hꢀnh thꢀc bꢀn phꢀ giꢀ, trꢀ giꢀ, cꢀc biꢀn
phꢀp trꢀng phꢀt thương mꢀi.
Vꢀ luꢀt thuꢀ, đꢀng chꢀ ý là danh bꢀ thuꢀ quan thꢀng nhꢀt HTS và
chꢀ đꢀ ưu đꢀi thuꢀ quan phꢀ cꢀp GSP. Trong đꢀ GSP rꢀt quan trꢀng vꢀi
cꢀc quꢀc gia đang phꢀt triꢀn như Viꢀt Nam. Nꢀi dung chꢀnh cꢀa chꢀ đꢀ
ưu đꢀi thuꢀ quan phꢀ cꢀp GSP là miꢀn thuꢀ hoàn toàn hoꢀc ưu đꢀi mꢀc
thuꢀ thꢀp cho nhꢀng mꢀt hàng nhꢀp khꢀu tꢀ cꢀc nưꢀc đang phꢀt triꢀn
đưꢀc Mꢀ chꢀp thuꢀn cho hưꢀng GSP. Đꢀy là hꢀ thꢀng ưu đꢀi cꢀa GSP
thꢀm chꢀ cũn thꢀp hơn mꢀc thuꢀ ưu đꢀi tꢀi huꢀ quꢀc MFN-là chꢀ đꢀ
ưu đꢀi vꢀi điꢀu kiꢀn cꢀ đi cꢀ lꢀi giꢀa cꢀc nưꢀc thành viꢀn WTO, cꢀc
nưꢀc cꢀ hiꢀp đꢀnh song phương vꢀi Mꢀ.
Vꢀ Hꢀi quan, hàng hoꢀ nhꢀp khꢀu vào Mꢀ đưꢀc ꢀp dꢀng thuꢀ
suꢀt theo biꢀu quan Mꢀ gꢀm 2 cꢀt: cꢀt 1 quy đꢀnh thuꢀ suꢀt tꢀi huꢀ
quꢀc, cꢀt 2 quy đꢀnh thuꢀ suꢀt đꢀy đꢀ hoꢀc thuꢀ suꢀt phꢀp đꢀnh ꢀp
dꢀng cho cꢀc nưꢀc khꢀng đưꢀc hưꢀng quy chꢀ tꢀi huꢀ quꢀc. Sꢀ khꢀc
biꢀt giꢀa hai cꢀt thuꢀ suꢀt này thꢀng thưꢀng là tꢀ 2-5 lꢀn. Cꢀch xꢀc
đꢀnh giꢀ trꢀ hàng hoꢀ đꢀ thu thuꢀ cꢀa Hꢀi quan Mꢀ hiꢀn nay chꢀ yꢀu
căn cꢀ theo hiꢀp đꢀnh vꢀ cꢀch tꢀnh trꢀ giꢀ tꢀnh thuꢀ cꢀa Hꢀi quan
trong Hiꢀp đꢀnh Tokyo cꢀa GATT (nay WTO) và luꢀt vꢀ cꢀc hiꢀp đꢀnh
thương mꢀi năm 1979. Phꢀ thꢀ tꢀc Hꢀi quan đưꢀc quy đꢀnh trong Luꢀt
Hꢀi quan và thương mꢀi năm 1990. Ngoài ra, cũn cꢀn phꢀi chꢀ ý cꢀc
quy đꢀnh khꢀc cꢀa Hꢀi quan như nhꢀn mꢀc phꢀi ghi rꢀ nưꢀc xuꢀt xꢀ
và vꢀ chꢀ đꢀ hoàn thuꢀ.
Mꢀt vꢀn đꢀ nꢀa mà cꢀc doanh nghiꢀp cꢀn lưu ý vꢀ mꢀi trưꢀng
luꢀt phꢀp cꢀa Mꢀ và Luꢀt thuꢀ bꢀ giꢀ và Luꢀt chꢀng phꢀ giꢀ. Đꢀy là
hai đꢀo luꢀt phꢀ biꢀn nhꢀt bꢀo hꢀ cꢀc ngành cꢀng nghiꢀp Mꢀ chꢀng
lꢀi hàng nhꢀp khꢀu. Cꢀ hai luꢀt này quy đꢀnh rꢀng, phꢀn thuꢀ bꢀ sung
sꢀ đưꢀc ꢀn đꢀnh đꢀi vꢀi hàng nhꢀp khꢀu nꢀu chꢀng bꢀ phꢀt hiꢀn là
đưꢀc trao đꢀi khꢀng cꢀng bꢀng.
1.3.1.4. Đꢀc điꢀm vꢀ văn hoꢀ và con ngưꢀi.
Hoa Kꢀ cꢀ thành phꢀn xꢀ hꢀi đa dꢀng, gꢀm nhiꢀu cꢀng đꢀng
riꢀng biꢀt. Hꢀu hꢀt ngưꢀi Mꢀ cꢀ nguꢀn gꢀc tꢀ chꢀu Âu, cꢀc dꢀn tꢀc
thiꢀu sꢀ gꢀm ngưꢀi Mꢀ bꢀn xꢀ, Mꢀ gꢀc Phi, Mꢀ La Tinh, chꢀu ꢀ và
ngưꢀi tꢀ cꢀc đꢀo Thꢀi Bꢀnh Dương. Cꢀc dꢀn tꢀc này đꢀ đem vào nưꢀc
Mꢀ nhꢀng phong tꢀc tꢀp quꢀn, ngꢀn ngꢀ, đꢀc tin riꢀng cꢀa hꢀ. Điꢀu
này tꢀo nꢀn mꢀt mꢀi trưꢀng văn hoꢀ phong phꢀ và đa dꢀng. Tuy nhiꢀn,
nhꢀn chung văn hoꢀ mꢀ chꢀ yꢀu thꢀa hưꢀng mꢀt sꢀ kinh nghiꢀm và
đꢀa danh cꢀa ngưꢀi bꢀn xꢀ Indian, cũn hꢀu hꢀt cꢀc mꢀt như ngꢀn ngꢀ,
thꢀ chꢀ, tꢀn giꢀo, văn hꢀc, kiꢀn trꢀc, ꢀm nhꢀc... đꢀu cꢀ xuꢀt xꢀ tꢀ
chꢀu Âu nꢀi chung và nưꢀc Anh, Tꢀy Âu nꢀi riꢀng.
Cꢀ thꢀ nꢀi, chꢀ nghĩa thꢀc dꢀng là nꢀt tiꢀu biꢀu nhꢀt cꢀa văn hoꢀ
Mꢀ và lꢀi sꢀng Mꢀ. Mꢀt sꢀ hꢀc giꢀ nưꢀc ngoài đꢀ nhꢀn xꢀt: "Cꢀi
gꢀn bꢀ cꢀa ngưꢀi Mꢀ vꢀi nhau là quyꢀn lꢀi chꢀ khꢀng phꢀi là tư
tưꢀng". Điꢀu này thꢀ hiꢀn trong cꢀch tꢀnh toꢀn sũng phꢀng đꢀn chi li
trong mꢀi viꢀc vꢀi bꢀt kꢀ ai, tꢀ ngưꢀi thꢀn trong gia đꢀnh tꢀi bꢀn hꢀu.
Ngưꢀi Mꢀ trꢀng sꢀ chꢀnh xꢀc, cꢀch làm viꢀc cꢀn thꢀn, tꢀ mꢀ, khoa
hꢀc. Hꢀ rꢀt quý trꢀng thꢀi gian, ꢀ Mꢀ cꢀ cꢀu thành ngꢀ "thꢀi gian là
tiꢀn bꢀc". Chꢀnh vꢀ vꢀy, hꢀ đꢀnh giꢀ cao hiꢀu quꢀ và năng suꢀt làm
viꢀc cꢀa mꢀt ngưꢀi, cꢀ chꢀ đꢀ đꢀi ngꢀ thꢀch đꢀng vꢀi đꢀng gꢀp cꢀa
ngưꢀi nào đꢀ; đꢀng thꢀi cũng cꢀ thꢀi quen khai thꢀc tꢀi đa nhꢀng
ngưꢀi làm viꢀc vꢀi hꢀ. Ngưꢀi Mꢀ thưꢀng đꢀnh giꢀ con ngưꢀi qua sꢀ
đꢀng gꢀp vào sꢀn xuꢀt ra cꢀa cꢀi vꢀt chꢀt, coi trꢀng trꢀnh đꢀ
chuyꢀn mꢀn và khꢀ năng ra quyꢀt đꢀnh cꢀa cꢀ nhꢀn.
Mꢀt đꢀc điꢀm lꢀn cꢀa lꢀi sꢀng Mꢀ là tꢀnh cꢀ nhꢀn chꢀ nghĩa cao
đꢀ. Nꢀ thꢀ hiꢀn ꢀ chꢀ ngưꢀi ta rꢀt coi trꢀng tꢀ do cꢀ nhꢀn, coi trꢀng
dꢀn chꢀ, hꢀ chꢀ quan tꢀm đꢀn nhꢀng gꢀ cꢀ liꢀn quan đꢀn đꢀi sꢀng
hàng ngày cꢀa hꢀ. Trong kinh doanh, chꢀ nghĩa tꢀ do cꢀ nhꢀn biꢀu hiꢀn
ꢀ viꢀc cꢀc cꢀ nhꢀn, doanh nghiꢀp đưꢀc tꢀ do lꢀa chꢀn viꢀc làm, nơi
làm viꢀc, chꢀn loꢀi hꢀnh kinh doanh, loꢀi hꢀnh đꢀu tư.
Tꢀn giꢀo chiꢀm vꢀ trꢀ quan trꢀng trong đꢀi sꢀng văn hoꢀ tinh thꢀn
cꢀa ngưꢀi Mꢀ. ꢀ Mꢀ cꢀ tꢀi 219 tꢀn giꢀo lꢀn nhꢀ, song chꢀ cꢀ 3 trꢀ
cꢀt chꢀnh là Kito tꢀn giꢀo chiꢀm 40%, Thiꢀn chꢀa giꢀo 30%, Do Thꢀi
giꢀo 3,2%. Cũn lꢀi là đꢀo chꢀnh thꢀng Phương Đꢀng, Đꢀo Phꢀt, Đꢀo
Hꢀi... hoꢀc khꢀng đi theo tꢀn giꢀo nào. Tuy đa sꢀ dꢀn chꢀng theo đꢀo
nhưng tꢀn ngưꢀng ꢀ Mꢀ khꢀng đưꢀc coi trꢀng bꢀng chꢀ nghĩa cꢀ
nhꢀn, cho dꢀ theo đꢀo nhưng đꢀi khi hꢀ vꢀn tꢀn thành nhꢀng đꢀc tin
trꢀi ngưꢀc hoàn toàn vꢀi tꢀn giꢀo mà hꢀ đang theo. Đꢀy chꢀnh là thuꢀn
lꢀi đꢀi vꢀi nhꢀng doanh nghiꢀp muꢀn xꢀm nhꢀp vào thꢀ trưꢀng Mꢀ,
bꢀi vꢀ cꢀc doanh nghiꢀp ꢀt khi (nꢀu khꢀng nꢀi là khꢀng) gꢀp phꢀi trꢀ
ngꢀi nào do yꢀu tꢀn tꢀn ngưꢀng hay tꢀn giꢀo như cꢀc thꢀ trưꢀng khꢀc.
1.3.2. Thꢀ trưꢀng thuꢀ sꢀn Mꢀ.
Thꢀ trưꢀng thuꢀ sꢀn mꢀ vꢀi dꢀn sꢀ trꢀn 280 triꢀu;Tiꢀu thꢀ 25
kg cꢀ/1 năm/ 1 ngưꢀi, thꢀi kꢀ 1997-1999; Sꢀn xuꢀt thꢀy sꢀn trong nưꢀc
khꢀ ꢀn đꢀnh: tăng tꢀ 0.3 triꢀu tꢀn năm 1993 đꢀn 0,4 triꢀu tꢀn năm 1998;
Nhꢀp khꢀu cꢀ tăng tꢀ 6,6 tꢀ USD năm 1994 đꢀn 8,2 tꢀ USD (1998); 9,9
tꢀ USD (1999); 10,1 tꢀ USD (2000). Năm 2000, thꢀm hꢀt thương mꢀi vꢀ
thꢀy sꢀn là 7,086 tꢀ USD. Thꢀ trưꢀng Mꢀ tiꢀu dꢀng trong năm 2000
khoꢀng 52,3 tꢀ USD cho đꢀ biꢀn. Ngưꢀi tiꢀu dꢀng Mꢀ ưa thꢀch thꢀy
sꢀn vꢀ giꢀ trꢀ dinh dưꢀng cao cꢀa thꢀy sꢀn. Thꢀ trưꢀng Mꢀ khꢀng
chꢀ là thꢀ trưꢀng nhꢀp khꢀu thuꢀ sꢀn hàng đꢀu thꢀ giꢀi mà cũn là thꢀ
trưꢀng xuꢀt khꢀu lꢀn . Hꢀ thꢀng phꢀn phꢀi thuꢀ sꢀn cũng như cꢀc qui
đꢀnh nhꢀp khꢀu thuꢀ sꢀn vào thꢀ trưꢀng mꢀ cũng cꢀ nhiꢀu đꢀc điꢀm
khꢀc biꢀt so vꢀi cꢀc thꢀ trưꢀng nhꢀp khꢀu thuꢀ sꢀn khꢀc. Nhꢀng đꢀc
điꢀm chꢀnh cꢀa thꢀ trưꢀng thuꢀ sꢀn Mꢀ đưꢀc thꢀ hiꢀn như sau:
1.3.2.1. Tꢀnh hꢀnh khai thꢀc và nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ
* Khai thꢀc thuꢀ sꢀn:
Mꢀ cꢀ khoꢀng 23 ngàn tàu vꢀi trꢀng tꢀi đꢀnh bꢀt 5 tꢀn mꢀi tàu
và hơn 100 ngàn tàu nhꢀ, thu hꢀt khoꢀng 170 ngàn ngưꢀi tham gia làm
viꢀc trꢀn cꢀc con tàu. Theo đꢀnh giꢀ cꢀa FAO, đꢀi tàu đꢀnh cꢀ cꢀa
Mꢀ đꢀng thꢀ 4 trꢀn thꢀ giꢀi, hàng năm khai thꢀc 6% lưꢀng thuꢀ sꢀn
khai thꢀc cꢀa thꢀ giꢀi, đꢀng thꢀ 5 vꢀ sꢀn lưꢀng khai thꢀc. Tuy nhiꢀn,
sꢀn lưꢀng khai thꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ cꢀ xu hưꢀng giꢀm.
Biꢀu 4: Sꢀn lưꢀng khai thꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ
Đơn vꢀ : triꢀu tꢀn
Chꢀ tiꢀu
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
5,5
5,2
5
4,98 4,71 4,8
4,85 4,7
Sꢀn lưꢀng
- 5,45 - 3,84 -0,4
-5,42 1,91 1,04 3,093
Tꢀc
đꢀ
Tăng/giꢀm (%)
Nguꢀn CFA, hiꢀp hꢀi cꢀ nheo
Mꢀ
Sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀa Mꢀ giꢀm tꢀ 5,5 triꢀu tꢀn năm 1994 xuꢀng 4,7
triꢀu tꢀn vào năm 2001.
Trong sꢀn lưꢀng khai thꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ thꢀ cơ cꢀu sꢀn lưꢀng khai
thꢀc đưꢀc phꢀn đꢀnh rꢀ ràng và khꢀ đꢀy đꢀ cꢀ vꢀ khꢀi lưꢀng và giꢀ trꢀ
vꢀ khai thꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ mang tꢀnh thương mꢀi rꢀt cao. Nhꢀm đꢀi
tưꢀng khai thꢀc chꢀ yꢀu cho giꢀ trꢀ cao nhꢀt cꢀa nghꢀ khai thꢀc thuꢀ sꢀn
cꢀa Mꢀ đưꢀc thꢀ hiꢀn như sau.
-
Tꢀm he: Mꢀ là cưꢀng quꢀc cꢀa khai thꢀc tꢀm cꢀa Chꢀu
Mꢀ và thꢀ giꢀi. Hꢀm tàu khai thꢀc tꢀm cꢀa Mꢀ đưꢀc xꢀp vào loꢀi
hiꢀn đꢀi nhꢀt và tꢀp trung chꢀ yꢀu ꢀ cꢀc Bang Đꢀng – Nam nưꢀc Mꢀ
ven vꢀng vꢀnh Mꢀhicꢀ. Cꢀc đꢀi tưꢀng khai thꢀc quan trꢀng nhꢀt là
Tꢀm he nꢀu, và tꢀm he bꢀc. Nhꢀ làm tꢀt cꢀng tꢀc bꢀo vꢀ nguꢀn lꢀi và
quꢀn lý cꢀ hiꢀu quꢀ nghꢀ lưꢀi kꢀo tꢀm mà nguꢀn lꢀi quý giꢀ này
đưꢀc duy trꢀ khꢀ ꢀn đꢀnh giꢀp cho sꢀ hoꢀt đꢀng cꢀa hꢀm đꢀi tꢀu
tꢀm ꢀ Vꢀnh Mꢀhicꢀ duy trꢀ đưꢀc lꢀu dài và cꢀ hiꢀu quꢀ. Mꢀc dꢀ
khai thꢀc tꢀm chꢀ đꢀng gꢀp 1% cho sꢀn lưꢀng khai thꢀc hꢀi sꢀn,
nhưng tꢀm lꢀi chiꢀm tꢀi 15% tꢀng giꢀ trꢀ . Điꢀu này chꢀng tꢀ nghꢀ
khai thꢀc tꢀm cꢀa Mꢀ cꢀ vꢀ trꢀ quan trꢀng đꢀc biꢀt.
Biꢀu5: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc tꢀm he cꢀa Hoa kꢀ
1997
132
1998
126
1999
136
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
544
515
560
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
- Cua biꢀn: Nhꢀ nguꢀn lꢀi lꢀn phong phꢀ ꢀ cꢀc biꢀn phꢀa Đꢀng
và phꢀa Tꢀy nꢀn tꢀ lꢀu nghꢀ khai thꢀc cua bꢀng lưꢀi bꢀy và lưꢀi rꢀ đꢀ
cꢀ vꢀ trꢀ quan trꢀng. Mꢀ luꢀn ꢀ nhꢀm nưꢀc cꢀ sꢀn lưꢀng cua hàng
đꢀu thꢀ giꢀi.
Biꢀu 6: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc cua biꢀn cꢀa Hoa kꢀ
1997
1998
1999
Năm
1995
251
210
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
430
473
521
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Do giꢀ cua biꢀn trꢀn thꢀ trưꢀng Mꢀ và Nhꢀt Bꢀn tăng cao nꢀn tuy
sꢀn lưꢀng cꢀ giꢀm, năm 1999 là 210 ngàn tꢀn, giꢀm so vꢀi năm 1998 (
251 ngàn tꢀn) nhưng giꢀ trꢀ lꢀi tăng hơn so vꢀi 1998. năm 1998 (473 triꢀu
USD) năm 1999 là( 521 triꢀu USD), chiꢀm 14,4% tꢀng giꢀ trꢀ khai thꢀc
cꢀa Mꢀ.
-Tꢀm hꢀm : Mꢀ là quꢀc gia khai thꢀc tꢀm hꢀm lꢀn thꢀ nhꢀ thꢀ
giꢀi ( sau Canada). Tꢀm hꢀm là nguꢀn lꢀi quý hiꢀm nhꢀt cꢀa mꢀ và
đưꢀc bꢀo vꢀ đꢀc biꢀt. Nghꢀ khai thꢀc chꢀ yꢀu ꢀ vꢀng biꢀn phꢀa Đꢀng
thuꢀc Đꢀi Tꢀy Dương.
Biꢀu 7: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc tꢀm hꢀm cꢀa Hoa kꢀ
1997
41
1998
39
1999
42
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
301
278
352
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Rꢀ ràng tꢀm hꢀm chꢀ cꢀ sꢀn lưꢀng 42 ngàn tꢀn nhưng đꢀ cꢀ giꢀ
trꢀ tꢀi 352 triꢀu USD, chiꢀm 7,6% tꢀng giꢀ trꢀ khai thꢀc hꢀi sꢀn và là
nghꢀ khai thꢀc cꢀ vꢀ trꢀ đꢀc biꢀt.
- Cꢀ hꢀi: Cꢀ hꢀi cꢀ giꢀ trꢀ cao nhꢀt trong cꢀc loꢀi cꢀ biꢀn khai
thꢀc cꢀa Mꢀ gꢀm cꢀ cꢀ Hꢀi Đꢀi Tꢀy Dương và cꢀ hꢀi Thꢀi
Bꢀnh Dương vꢀi sꢀn lưꢀng như sau:
biꢀu 8: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ hꢀi cꢀa Hoa kꢀ
1997
257
1998
292
1999
353
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
270
257
360
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Sꢀn lưꢀng cꢀ hꢀi tăng nhanh lꢀn 350 ngàn tꢀn năm 1999 trꢀ giꢀ
360 triꢀu USD, cao nhꢀt trong cꢀc loài cꢀ biꢀn. Sꢀn lưꢀng tꢀp trung chꢀ
yꢀu là hai loài: cꢀ hꢀi bꢀc Thꢀi Bꢀnh Dương (172 ngàn tꢀn) và cꢀ hꢀi
đꢀ Thꢀi Bꢀnh Dương (110 ngàn tꢀn). cꢀc hꢀi đꢀ rꢀt quý đưꢀc đꢀnh giꢀ
tꢀi 233 triꢀu USD. Hiꢀn nay Mꢀ cꢀ sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ hꢀi đꢀng
hàng thꢀ 2 thꢀ giꢀi ( sau Nhꢀt Bꢀn).
-
Cꢀ ngꢀ, Mꢀ là cưꢀng quꢀc khai thꢀc cꢀ ngꢀ cꢀa thꢀ giꢀi.
Tuy nhiꢀn, sꢀn lưꢀng lꢀi luꢀn biꢀn đꢀng.
Biꢀu 9: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ ngꢀ cꢀa Hoa kꢀ
1997
38
1998
38,5
94
1999
216
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
110
220
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Sau mꢀt thꢀi gian dài suy giꢀm mꢀnh, năm 1999 nghꢀ lưꢀi vꢀy cꢀ
ngꢀ cꢀa Mꢀ đưꢀc mꢀa lꢀn, sꢀn lưꢀng tăng lꢀn mꢀnh tꢀi 216 ngàn tꢀn
gꢀm 150 ngàn tꢀn cꢀ ngꢀ sꢀc dưa, 40 ngàn tꢀn cꢀ ngꢀ vꢀy vàng, 15
ngàn tꢀn cꢀ ngꢀ mꢀt to. Sꢀn lưꢀng cꢀ ngꢀ chꢀ yꢀu ꢀ biꢀn phꢀa tꢀy
thuꢀc Thꢀi Bꢀnh Dương. Hꢀm tàu cꢀ ngꢀ cꢀa Mꢀ khai thꢀc chꢀ yꢀu ꢀ
biꢀn Quꢀc tꢀ ( chiꢀm 80% sꢀn lưꢀng).
Trꢀn đꢀy là 5 loꢀi hꢀi sꢀn khai thꢀc chꢀ yꢀu cꢀ giꢀ trꢀ cao nhꢀt
cꢀa nghꢀ khai thꢀc hꢀi sꢀn cꢀa Mꢀ. Điꢀu cꢀn chꢀ ý đꢀy cũng là 5 mꢀt
hàng cꢀ nhu cꢀu cao nhꢀt cꢀa Mꢀ. Ngưꢀi tiꢀu dꢀng Mꢀ chꢀ tꢀp trung
vào mua nhiꢀu nhꢀt cꢀc sꢀn phꢀm tꢀ 5 loꢀi hꢀi sꢀn này. Do cung luꢀn
ꢀt hơn cꢀu, nꢀn đꢀy cũng là 5 nhꢀm sꢀn phꢀm chꢀ yꢀu mà Mꢀ phꢀi
nhꢀp khꢀu. Do vꢀy cꢀc nưꢀc xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn muꢀn thành cꢀng ꢀ
thꢀ trưꢀng Mꢀ cꢀn phꢀi nghiꢀn cꢀu kꢀ tꢀnh hꢀnh sꢀn xuꢀt cꢀa hꢀ và
nhu cꢀu thꢀc tꢀ cꢀa thꢀ trưꢀng đꢀ đưa ra cꢀc dꢀ bꢀo cho phꢀ hꢀp.
- Cꢀ tuyꢀt: cꢀ tuyꢀt là đꢀi tưꢀng khai thꢀc quan trꢀng nhꢀt cꢀa
nghꢀ khai thꢀc hꢀi sꢀn Mꢀ. Sꢀn lưꢀng cꢀ tuyꢀt cꢀa Mꢀ rꢀt lꢀn.
biꢀu 10: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ tuyꢀt cꢀa Hoa kꢀ
1997
1.450
410
1998
1.502
300
1999
1.300
280
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Sꢀn lưꢀng cꢀ tuyꢀt năm 1999 là 1,3 triꢀu tꢀn, chiꢀm 27% sꢀn
lưꢀng khai thꢀc, nhưng giꢀ trꢀ lꢀi rꢀt thꢀp, chꢀ chiꢀm 8%, do sꢀn lưꢀng
cꢀ tuyꢀt Thꢀi Bꢀnh Dương là chꢀ yꢀu, mà ngưꢀi Mꢀ lꢀi khꢀng ưa
chuꢀng nꢀn hꢀu như phꢀi xuꢀt khꢀu phꢀn lꢀn sꢀn phꢀm này. Ngưꢀi
Mꢀ chꢀ ưa chuꢀng cꢀ hꢀi Đꢀi tꢀy dương – thꢀ mà ngưꢀi Mꢀ khai thꢀc
đưꢀc rꢀt ꢀt nꢀn phꢀi nhꢀp khꢀu sꢀn phꢀm này tꢀ thꢀ trưꢀng Canada và
Nauy.
-Cꢀc trꢀch: Nghꢀ khai thꢀc cꢀ trꢀch ( chꢀ yꢀu là tàu lưꢀi vꢀy cho
sꢀn lưꢀng rꢀt lꢀn. Tuy nhiꢀn đꢀy là loꢀi cꢀ cꢀ giꢀ trꢀ thꢀp, ngưꢀi Mꢀ
khꢀng ưa chuꢀng loꢀi này. Sꢀn lưꢀng khai thꢀc đưꢀc chꢀ yꢀu đꢀ sꢀn
xuꢀt bꢀt cꢀ chăn nuꢀi và đꢀng hꢀp.
Biꢀu 11: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng khai thꢀc cꢀ trꢀch cꢀa Hoa kꢀ
1997
920
1998
773
1999
900
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
112
103
113
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Ngoài nhꢀng mꢀt hàng khai thꢀc ꢀ trꢀn cũn rꢀt nhiꢀu cꢀc đꢀi
tưꢀng hꢀi sꢀn khꢀc cho giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng cao như: cꢀ bơn, cꢀ hꢀng,
điꢀp, sũ,...
* Nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn
Theo cꢀc nghiꢀn cꢀu cꢀa trung tꢀm thꢀng tin khoa hꢀc kꢀ thuꢀt và
kinh tꢀ thuꢀ sꢀn- Bꢀ thuꢀ sꢀn thꢀ Mꢀ là 1 trong 10 nưꢀc đꢀng đꢀu thꢀ
giꢀi vꢀ nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn. Hoꢀt đꢀng nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ
cꢀ 2 đꢀc điꢀm nꢀi bꢀt:
* Mꢀ đꢀc biꢀt chꢀ trꢀng mꢀi trưꢀng sinh thꢀi và chꢀt lưꢀng thuꢀ
sꢀn nuꢀi trꢀng ( trong khi cꢀc nưꢀc khꢀc chꢀ trꢀng nhiꢀu hơn vào gia
tăng sꢀn lưꢀng)
* Mꢀ chꢀ chꢀ trꢀng nuꢀi trꢀng cꢀc loꢀi thuꢀ sꢀn cꢀ nhu cꢀu cao
và ꢀn đꢀnh đꢀ cung cꢀp cho thꢀ trưꢀng Mꢀ như : Cꢀ nheo chiꢀm 60%
sꢀn lưꢀng nuꢀi trꢀng; cꢀ hꢀi 12%; tꢀm nưꢀc ngꢀt 7%, nhuyꢀn thꢀ 2
mꢀnh vꢀ : ngao, vꢀm, hꢀu 5%.
Sꢀn lưꢀng nuꢀi trꢀng cꢀa Mꢀ tuy khꢀng thꢀ so sꢀnh đưꢀc vꢀi
Trung Quꢀc và ꢀn đꢀ nhưng vꢀn đꢀng trong danh sꢀch cꢀc nưꢀc hàng
đꢀu thꢀ giꢀi vꢀ nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn và hiꢀn là nưꢀc đang dꢀn đꢀu Tꢀy
bꢀn cꢀu.
Biꢀu 12: Giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng nuꢀi trꢀng thuꢀ sꢀn cꢀa Hoa kꢀ
1990
315
1995
413
1996
393
1997
438
1998
445
1999
460
Năm
Sꢀn lưꢀng (1000 tꢀn)
Giꢀ trꢀ (triꢀu USD)
535
729
736
771
771
798
Nguꢀn CFA- Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
ꢀ giai đoꢀn hiꢀn nay, cꢀ thꢀ nꢀi nuꢀi trꢀng thꢀy sꢀn ꢀ Mꢀ chꢀ
yꢀu là nuꢀi cꢀ nheo (Ictalurus punctatus). Đꢀy là "đꢀc thuꢀ sꢀn cꢀa Mꢀ"
đưꢀc ngưꢀi tiꢀu dꢀng rꢀt ưa chuꢀng và ꢀ nhiꢀu Bang cꢀ nheo cũn là
mꢀn ăn truyꢀn thꢀng.
Biꢀu 13: giꢀ trꢀ và sꢀn lưꢀng cꢀ nheo cꢀa hoa kꢀ
Giꢀ trꢀ, triꢀu USD
Năm
1990
1995
1996
1997
1998
1999
Khꢀi lưꢀng, 1000T
163
203
214
238
256
270
273
330
365
371
420
443
Nguꢀn: CFA, Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Sau 10 năm sꢀn lưꢀng cꢀ nheo tăng lꢀn 1,65 lꢀn cũn giꢀ trꢀ sꢀn
lưꢀng tăng 1,6 lꢀn.
Nghꢀ nuꢀi cꢀ nheo ꢀ Mꢀ là mꢀt lĩnh vꢀc sꢀn xuꢀt lꢀn và mang
tꢀnh xꢀ hꢀi cao. Hꢀu hꢀt cꢀc chꢀ trang trꢀi cꢀ nheo đꢀu là thành viꢀn
cꢀa Hꢀi nhꢀng ngưꢀi nuꢀi cꢀ nheo Mꢀ (CFA). ꢀ cꢀc bang Đꢀng - Nam
như Mitsisipi và Lusiana... CFA cꢀ tiꢀng nꢀi quan trꢀng. Ngoài ra, hꢀi
nhꢀng ngưꢀi cꢀu cꢀ nheo giꢀi trꢀ cũng cꢀ rꢀt đꢀng hꢀi viꢀn. Hꢀ lꢀi
cuꢀn đưꢀc nhiꢀu nhà hoꢀt đꢀng chꢀnh trꢀ, xꢀ hꢀi và tài chꢀnh làm hꢀi
viꢀn.
Nhꢀng năm gꢀn đꢀy, thꢀ trưꢀng Mꢀ hưꢀng vào cꢀ rꢀ phi, thꢀc
đꢀy nghꢀ nuꢀi rꢀ phi phꢀt triꢀn rꢀt nhanh và lan ra nhiꢀu Bang ꢀ Mꢀ.
Sꢀn lưꢀng cꢀ rꢀ phi tꢀ 2000 tꢀn năm 1990 tăng lꢀn 10.000 tꢀn năm 1999.
Do nhu cꢀu tăng quꢀ nhanh nꢀn Mꢀ phꢀi nhꢀp khꢀu rꢀt nhiꢀu sꢀn
phꢀm rꢀ phi mꢀi đꢀp ꢀng đưꢀc nhu cꢀu thꢀ trưꢀng.
Mꢀt điꢀu đꢀng chꢀ ý là nghꢀ nuꢀi tꢀm càng nưꢀc ngꢀt cꢀa Mꢀ
hiꢀn đang dꢀn đꢀu thꢀ giꢀi vꢀi sꢀn lưꢀng 32 nghꢀn tꢀn năm 1990, nay
chꢀ cũn 18 nghꢀn tꢀn. Nghꢀ này chꢀ tꢀp trung ꢀ Bang Hawai và chꢀ
nuꢀi mꢀt loꢀi là Procambarus clarkii.
Ngoài ra, Mꢀ cũn là cưꢀng quꢀc nuꢀi cꢀ hꢀi ꢀ Tꢀy bꢀn cꢀu vꢀi
sꢀn lưꢀng 62 nghꢀn tꢀn (1999).
1.3.2.3. Chꢀ biꢀn thuꢀ sꢀn
Cꢀng nghiꢀp chꢀ biꢀn thuꢀ sꢀn khꢀng lꢀ cꢀa Mꢀ đưꢀc phꢀn bꢀ
ꢀ khꢀp cꢀc Bang, nhưng tꢀp trung nhiꢀu ꢀ cꢀc Bang bꢀ Đꢀng và cꢀc
thành phꢀ lꢀn ꢀ bꢀ Tꢀy và nhiꢀu sꢀn phꢀm đưꢀc chꢀ biꢀn ngay trꢀn
biꢀn (ꢀ cꢀc tàu lưꢀi kꢀo cꢀ tuyꢀt tàu mꢀ chꢀ biꢀn cꢀ hꢀi, cꢀ ngꢀ, cꢀ
trꢀch...)
Cꢀng nghiꢀp chꢀ biꢀn thꢀy sꢀn cꢀa Mꢀ phꢀc vꢀ cꢀ thꢀ trưꢀng
nꢀi đꢀa và thꢀ trưꢀng nưꢀc ngoài. Do ngưꢀi tiꢀu dꢀng Mꢀ chꢀ ưa
chuꢀng cꢀc sꢀn phꢀm tinh chꢀ dꢀ giꢀ cao đꢀ thꢀc đꢀy cꢀng nghiꢀp
chꢀ biꢀn phꢀt triꢀn mꢀnh và luꢀn ꢀ trꢀnh đꢀ cao.
Cꢀng nghiꢀp chꢀ biꢀn thuꢀ sꢀn Mꢀ tꢀp trung vào sꢀn xuꢀt ba
khꢀi sꢀn phꢀm chꢀnh:
1. Cꢀc sꢀn phꢀm tươi và đꢀng lꢀnh.
2. Hꢀp thuꢀ sꢀn.
3. Cꢀc sꢀn phꢀm phi thꢀc phꢀm (sꢀn phꢀm kꢀ thuꢀt).
Biꢀu 14: giꢀ trꢀ cꢀc sꢀn phꢀm thuꢀ sꢀn chꢀ biꢀn cꢀa mꢀ
1998
1999
Tꢀn sꢀn phꢀm
Triꢀu
USD
%
Triꢀu USD %
1. Sꢀn phꢀm thꢀc
phꢀm
5.224
71
5.051
71
- Tươi sꢀng và đꢀng
lꢀnh
- Hꢀp thꢀy sꢀn
1.425
132
19
2
1.527
152
19
2
- Sꢀn phꢀm chꢀn
6.782
92
6.730
92
Tꢀng cꢀng
2. Sꢀn
phꢀm
kꢀ
thuꢀt
350
172
61
5
2
1
8
339
189
79
5
3
1
8
- Hꢀp cho chăn nuꢀi
- Dꢀu cꢀ, bꢀt cꢀ
- Loꢀi khꢀc
583
607
Tꢀng cꢀng
Tꢀng cꢀng
7.365
100
7.338
100
Nguꢀn: CFA, Hiꢀp hꢀi cꢀ nheo Mꢀ
Như đꢀ nꢀu ꢀ trꢀn, giꢀ trꢀ cꢀa tꢀng sꢀn lưꢀng thꢀy sꢀn Mꢀ năm 1999
là 4,3 tꢀ USD, nhưng sau khi chꢀ biꢀn ra cꢀc sꢀn phꢀm thꢀ tꢀng giꢀ trꢀ
đꢀ lꢀn tꢀi 7,3 tꢀ USD (tăng lꢀn 170%). Điꢀu này cho thꢀy cꢀng nghiꢀp
chꢀ biꢀn thꢀy sꢀn cꢀa Mꢀ sinh lꢀi rꢀt cao và cꢀ vai trũ quyꢀt đꢀnh cho
hiꢀu quꢀ cꢀa ngành thꢀy sꢀn nưꢀc này.
1.3.2.4. Xuꢀt nhꢀp khꢀu thuꢀ sꢀn
* Xuꢀt khꢀu thꢀy sꢀn
Mꢀ là nưꢀc đꢀng thꢀ 5 thꢀ giꢀi vꢀ lưꢀng thuꢀ sꢀn xuꢀt khꢀu:
sau Na Uy, Nga , Trung Quꢀc và Thꢀi Lan.
Biꢀu 15: Kim ngꢀch xuꢀt khꢀu thuꢀ sꢀn cꢀa hoa kꢀ
Giꢀ trꢀ xuꢀt khꢀu, triꢀu USD
Năm
1992
1995
1996
1997
1998
3.582
3.383
3.147
2.850
2.400
Tải về để xem bản đầy đủ
91 trang
22/05/2024
1680
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo tốt nghiệp Phương hướng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- bao_cao_tot_nghiep_phuong_huong_va_giai_phap_thuc_day_xuat_k.doc
