Đồ án Đánh giá chất lượng nước thải tại một số bệnh viện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh và đề xuất các giải pháp quản lý và xử lý phù hợp
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC THẢI TẠI MỘT SỐ
BỆNH VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ
MINH VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ
XỬ LÝ PHÙ HỢP
Ngành:
CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Chuyên ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Giảng viên hướng dẫn : TS. THÁI VĂN NAM
Sinh viên thực hiện : HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV: 107111165 Lớp: 07DSH2
TP. Hồ Chí Minh, 2011
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
LỜI CẢM ƠN
Trước tiên em xin cảm ơn trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM
đã tạo điều kiện cho em có thể vào học tại ngôi trường này.
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn quý Thầy
Cô khoa Môi Trường và Công Nghệ Sinh Học đã giảng dạy và truyền đạt kiến
thức cho em trong suốt bốn năm vừa qua để em có thể hoàn thành tốt đồ án tốt
nghiệp này.
Để có được kết quả của đồ án tốt nghiệp này em xin đặc biệt gửi lời cảm
ơn chân thành nhất đến thầy Thái Văn Nam đã hết lòng quan tâm, chỉ bảo và
hướng dẫn tận tình để em có thể hoàn thành đồ án tốt nghiệp trong thời gian qua.
Xin cảm ơn quý Thầy Cô làm việc tại phòng thí nghiệm trường Đại học Kỹ
Thuật Công Nghệ Tp.HCM đã giúp đỡ nhiệt tình và tạo điều kiện thuận lợi nhất
cho em trong suốt quá trình làm đồ án tốt nghiệp.
Và cảm ơn đến các anh chị, cô chú tại một số bệnh viện, trung tâm Y tế đã
giúp đỡ em trong quá trình thực hiện khóa luận này.
Cuối cùng xin chân thành cảm ơn gia đình đã tạo cho em những điều tốt
đẹp nhất.
Với điều kiện thời gian có hạn cũng như kinh nghiệm và kiến thức còn hạn
chế nên đồ án tốt nghiệp của em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất
mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô cùng toàn thể các
bạn để em có điều kiện bổ sung, nâng cao kiến thức phục vụ cho công việc thực
tế sau khi tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn.
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………….....
Điểm số (bằng số)…………….Điểm số (bằng chữ) ……………
TP.Hồ Chí Minh, Ngày
Tháng
Năm 2011
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
(Ký và ghi rõ họ tên)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………….
Điểm số (bằng sô)………..Điểm số (bằng chữ) ………..
GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
(Ký và ghi rõ họ tên)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
DANH MỤC ĐỒ THỊ
Trang
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU…………………………………………………………….1
1.1. Đặt vấn đề…………………………………………………………………1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu………………………………………………………2
1.3. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………..2
1.4. Nội dung nghiên cứu………………………………………………………2
1.5. Phạm vi nghiên cứu……………………………………………………….3
1.6. Phương pháp nghiên cứu………………………………………………….3
1.7. Ý nghĩa của đề tài………………………………………………………....4
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU……………………………………….….5
2.1. Giới thiệu chung về thực trạng nước thải ở các bệnh viện tại Tp.HCM.…...5
2.1.1. Nguồn gốc nước thải bệnh viện………………………………………..5
2.1.2. Thành phần, tính chất nước thải bệnh viện…………………………….5
2.1.3. Tình hình về hệ thống bệnh viện tại thành phố Hồ Chí Minh……..…..6
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
2.1.4. Tình trạng nước thải và mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện……..6
2.1.4.1. Tình trạng nước thải tại các bệnh viện……………………………6
2.1.4.2. Mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện…………………………7
2.2. Phương pháp xử lý nước thải bệnh viện hiện nay……………………….......7
2.2.1. Tổng quan các phương pháp xử lý nước thải…………………………..8
2.2.1.1. Phương pháp cơ học…………………………………………...…8
2.2.1.2. Phương pháp hóa lý……………………………………………..10
2.2.1.3. Phương pháp sinh học…………………………………………...13
2.2.2. Hệ thống xử lý nước thải tại một số bệnh viện hiện nay……………..18
2.2.2.1. Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch…………………………………...18
2.2.2.2. Bệnh viện Truyền Máu và Huyết Học………………..…………21
2.2.2.3. Bệnh viện Da Liễu………………………………………………23
2.2.2.4. Bệnh viện Nguyễn Trãi………………………………………….26
2.2.2.5. Bệnh viện đa khoa Tiền Giang………………………………….28
2.2.2.6. Bệnh viện Đồng Tháp…………………………………………...30
2.2.2.7. Nhận xét chung về hệ thống xử lý nước thải tại các bệnh viện…32
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
CHƯƠNG 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU
CHẤT LƯỢNG NƯỚC THẢI BỆNH VIỆN………………………………...33
3.1. Vật liệu…………………………………………………...…………...……33
3.2. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu chất lượng nước thải bệnh viện…...….34
3.2.1. Phương pháp thu mẫu………………………….....…………………..34
3.2.2. Phương pháp phân tích mẫu………………………………………......35
3.2.2.1. Phân tích chỉ tiêu hóa lý…………………………………………35
3.2.2.2. Phân tích chỉ tiêu vi sinh………………………………………...37
3.3. Chỉ số đánh giá chất lượng nước thải (WQI)……………………………...38
3.3.1. Khái niệm……………………………………………………………..38
3.3.2. Cách tính toán và đánh giá chỉ số chất lượng nước thải……………...38
CHƯƠNG 4: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NƯỚC THẢI…………...41
4.1. Kết quả phân tích nước thải tại một số bệnh viện tại Tp.HCM……………41
4.1.1. Các chỉ tiêu về hóa lý…………………………………………………41
4.1.2. Các chỉ tiêu về vi sinh……………………………………...…………42
4.1.3. Phân nhóm các bệnh viện dựa trên chỉ số WQI………………………43
4.2. Đánh giá diễn biến chất lượng nước thải đầu ra năm 2006, 2009, 2011…...45
4.2.1. Chỉ tiêu hóa lý………………………………………………………...45
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
4.2.2. Chỉ tiêu vi sinh………………………………………………………..48
4.2.3. Chỉ số WQI …………………………………………………………..49
CHƯƠNG 5: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ XỬ LÝ NƯỚC
THẢI BỆNH VIỆN……………………………………………………………53
5.1. Nhận xét chung về hiện trạng quản lý và xử lý nước thải tại một số bệnh trên
địa bàn thành phố Hồ Chí Minh hiện nay ……………………………………...53
5.2. Đề xuất phương pháp quản lý vấn đề nước thải tại các bệnh viện hiện nay.55
5.3. Đề xuất các phương pháp xử lý nước thải hiệu quả cho tình hình chung của
nước thải bệnh viện hiện nay …………………………………………………..57
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………………………….62
6.1. Kết luận………………………………………………………………………..62
6.2. Kiến nghị………………………………………………………………………64
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………………65
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BOD
BV
: Nhu cầu oxy sinh hóa (Biochemical Oxygen Demand)
: Bệnh viện
BGBA
COD
DO
: Brilliant Green Bile Agar
: Nhu cầu oxy hóa học (Chemical Oxygen demand)
: Lượng oxy hòa tan (Dissolved Oxygen)
: Lượng oxy hòa tan đo được ngày đầu tiên
: Lượng oxy hòa tan đo được sau 5 ngày
: Hàm lượng chất rắn lơ lửng
DOo
DO5
SS
TCVN
Tp.HCM
TSA
VRB
WQI
: Tiêu chuẩn Việt Nam
: Thành phố Hồ Chí Minh
: Tryptone Soya Agar
: Violet Red Bile Agar
: Chỉ số chất lượng nước thải (Wastewater Quality Index)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1. Bảng thống kê mẫu thu thập được…………………………...………….35
Bảng 3.2. Trọng số các thông số trong chỉ số chất lượng nước thải……………….39
Bảng 3.3. Mức phân hạng của các thông số trong chỉ số chất lượng nước thải……40
Bảng 3.4. Phân mức chất lượng nước theo giá trị WQI……………………………40
Bảng 4.1. Kết quả phân tích các chỉ tiêu hóa lý……………………………………41
Bảng 4.2. Kết quả phân tích các chỉ tiêu vi sinh…………………………………...42
Bảng 4.3. Bảng phân mức các bệnh dựa trên chỉ số WQI…………………………43
Bảng 4.4. So sánh chỉ tiêu hóa lý nước thải trong năm 2006, 2009, 2011…………46
Bảng 4.5. So sánh chỉ tiêu vi sinh nước thải trong năm 2006, 2009, 2011………...48
Bảng 4.6. So sánh chỉ số chất lượng nước thải trong năm 2006, 2009, 2011……...50
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Phạm Ngọc Thạch…………….18
Hình 2.2. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Truyền máu và Huyết học…….21
Hình 2.3. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện da Liễu………………………..23
Hình 2.4. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Nguyễn Trãi…………………..26
Hình 2.5. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Tiền Giang……………………28
Hình 2.6. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Đồng Tháp……………………30
Hình 4.1. Phân mức các bệnh viện dựa trên chỉ số WQI…………………………..44
Hình 4.2. So sánh chỉ số WQI của các bệnh viện trong năm 2006, 2009, 2011.…..51
Hình 5.1. Mô hình xử lý nước thải bệnh viện được đề xuất……………….………59
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
LỜI CẢM ƠN
Trước tiên em xin cảm ơn trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM
đã tạo điều kiện cho em có thể vào học tại ngôi trường này.
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn quý Thầy
Cô khoa Môi Trường và Công Nghệ Sinh Học đã giảng dạy và truyền đạt kiến
thức cho em trong suốt bốn năm vừa qua để em có thể hoàn thành tốt đồ án tốt
nghiệp này.
Để có được kết quả của đồ án tốt nghiệp này em xin đặc biệt gửi lời cảm
ơn chân thành nhất đến thầy Thái Văn Nam đã hết lòng quan tâm, chỉ bảo và
hướng dẫn tận tình để em có thể hoàn thành đồ án tốt nghiệp trong thời gian qua.
Xin cảm ơn quý Thầy Cô làm việc tại phòng thí nghiệm trường Đại học Kỹ
Thuật Công Nghệ Tp.HCM đã giúp đỡ nhiệt tình và tạo điều kiện thuận lợi nhất
cho em trong suốt quá trình làm đồ án tốt nghiệp.
Và cảm ơn đến các anh chị, cô chú tại một số bệnh viện, trung tâm Y tế đã
giúp đỡ em trong quá trình thực hiện khóa luận này.
Cuối cùng xin chân thành cảm ơn gia đình đã tạo cho em những điều tốt
đẹp nhất.
Với điều kiện thời gian có hạn cũng như kinh nghiệm và kiến thức còn hạn
chế nên đồ án tốt nghiệp của em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất
mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô cùng toàn thể các
bạn để em có điều kiện bổ sung, nâng cao kiến thức phục vụ cho công việc thực
tế sau khi tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn.
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………….....
Điểm số (bằng số)…………….Điểm số (bằng chữ) ……………
TP.Hồ Chí Minh, Ngày
Tháng
Năm 2011
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
(Ký và ghi rõ họ tên)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………….
Điểm số (bằng sô)………..Điểm số (bằng chữ) ………..
GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
(Ký và ghi rõ họ tên)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
DANH MỤC ĐỒ THỊ
Trang
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU…………………………………………………………….1
1.1. Đặt vấn đề…………………………………………………………………1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu………………………………………………………2
1.3. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………..2
1.4. Nội dung nghiên cứu………………………………………………………2
1.5. Phạm vi nghiên cứu……………………………………………………….3
1.6. Phương pháp nghiên cứu………………………………………………….3
1.7. Ý nghĩa của đề tài………………………………………………………....4
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU……………………………………….….5
2.1. Giới thiệu chung về thực trạng nước thải ở các bệnh viện tại Tp.HCM.…...5
2.1.1. Nguồn gốc nước thải bệnh viện………………………………………..5
2.1.2. Thành phần, tính chất nước thải bệnh viện…………………………….5
2.1.3. Tình hình về hệ thống bệnh viện tại thành phố Hồ Chí Minh……..…..6
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
2.1.4. Tình trạng nước thải và mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện……..6
2.1.4.1. Tình trạng nước thải tại các bệnh viện……………………………6
2.1.4.2. Mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện…………………………7
2.2. Phương pháp xử lý nước thải bệnh viện hiện nay……………………….......7
2.2.1. Tổng quan các phương pháp xử lý nước thải…………………………..8
2.2.1.1. Phương pháp cơ học…………………………………………...…8
2.2.1.2. Phương pháp hóa lý……………………………………………..10
2.2.1.3. Phương pháp sinh học…………………………………………...13
2.2.2. Hệ thống xử lý nước thải tại một số bệnh viện hiện nay……………..18
2.2.2.1. Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch…………………………………...18
2.2.2.2. Bệnh viện Truyền Máu và Huyết Học………………..…………21
2.2.2.3. Bệnh viện Da Liễu………………………………………………23
2.2.2.4. Bệnh viện Nguyễn Trãi………………………………………….26
2.2.2.5. Bệnh viện đa khoa Tiền Giang………………………………….28
2.2.2.6. Bệnh viện Đồng Tháp…………………………………………...30
2.2.2.7. Nhận xét chung về hệ thống xử lý nước thải tại các bệnh viện…32
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
CHƯƠNG 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU
CHẤT LƯỢNG NƯỚC THẢI BỆNH VIỆN………………………………...33
3.1. Vật liệu…………………………………………………...…………...……33
3.2. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu chất lượng nước thải bệnh viện…...….34
3.2.1. Phương pháp thu mẫu………………………….....…………………..34
3.2.2. Phương pháp phân tích mẫu………………………………………......35
3.2.2.1. Phân tích chỉ tiêu hóa lý…………………………………………35
3.2.2.2. Phân tích chỉ tiêu vi sinh………………………………………...37
3.3. Chỉ số đánh giá chất lượng nước thải (WQI)……………………………...38
3.3.1. Khái niệm……………………………………………………………..38
3.3.2. Cách tính toán và đánh giá chỉ số chất lượng nước thải……………...38
CHƯƠNG 4: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NƯỚC THẢI…………...41
4.1. Kết quả phân tích nước thải tại một số bệnh viện tại Tp.HCM……………41
4.1.1. Các chỉ tiêu về hóa lý…………………………………………………41
4.1.2. Các chỉ tiêu về vi sinh……………………………………...…………42
4.1.3. Phân nhóm các bệnh viện dựa trên chỉ số WQI………………………43
4.2. Đánh giá diễn biến chất lượng nước thải đầu ra năm 2006, 2009, 2011…...45
4.2.1. Chỉ tiêu hóa lý………………………………………………………...45
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
4.2.2. Chỉ tiêu vi sinh………………………………………………………..48
4.2.3. Chỉ số WQI …………………………………………………………..49
CHƯƠNG 5: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ XỬ LÝ NƯỚC
THẢI BỆNH VIỆN……………………………………………………………53
5.1. Nhận xét chung về hiện trạng quản lý và xử lý nước thải tại một số bệnh trên
địa bàn thành phố Hồ Chí Minh hiện nay ……………………………………...53
5.2. Đề xuất phương pháp quản lý vấn đề nước thải tại các bệnh viện hiện nay.55
5.3. Đề xuất các phương pháp xử lý nước thải hiệu quả cho tình hình chung của
nước thải bệnh viện hiện nay …………………………………………………..57
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………………………….62
6.1. Kết luận………………………………………………………………………..62
6.2. Kiến nghị………………………………………………………………………64
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………………65
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BOD
BV
: Nhu cầu oxy sinh hóa (Biochemical Oxygen Demand)
: Bệnh viện
BGBA
COD
DO
: Brilliant Green Bile Agar
: Nhu cầu oxy hóa học (Chemical Oxygen demand)
: Lượng oxy hòa tan (Dissolved Oxygen)
: Lượng oxy hòa tan đo được ngày đầu tiên
: Lượng oxy hòa tan đo được sau 5 ngày
: Hàm lượng chất rắn lơ lửng
DOo
DO5
SS
TCVN
Tp.HCM
TSA
VRB
WQI
: Tiêu chuẩn Việt Nam
: Thành phố Hồ Chí Minh
: Tryptone Soya Agar
: Violet Red Bile Agar
: Chỉ số chất lượng nước thải (Wastewater Quality Index)
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1. Bảng thống kê mẫu thu thập được…………………………...………….35
Bảng 3.2. Trọng số các thông số trong chỉ số chất lượng nước thải……………….39
Bảng 3.3. Mức phân hạng của các thông số trong chỉ số chất lượng nước thải……40
Bảng 3.4. Phân mức chất lượng nước theo giá trị WQI……………………………40
Bảng 4.1. Kết quả phân tích các chỉ tiêu hóa lý……………………………………41
Bảng 4.2. Kết quả phân tích các chỉ tiêu vi sinh…………………………………...42
Bảng 4.3. Bảng phân mức các bệnh dựa trên chỉ số WQI…………………………43
Bảng 4.4. So sánh chỉ tiêu hóa lý nước thải trong năm 2006, 2009, 2011…………46
Bảng 4.5. So sánh chỉ tiêu vi sinh nước thải trong năm 2006, 2009, 2011………...48
Bảng 4.6. So sánh chỉ số chất lượng nước thải trong năm 2006, 2009, 2011……...50
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Phạm Ngọc Thạch…………….18
Hình 2.2. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Truyền máu và Huyết học…….21
Hình 2.3. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện da Liễu………………………..23
Hình 2.4. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Nguyễn Trãi…………………..26
Hình 2.5. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Tiền Giang……………………28
Hình 2.6. Hệ thống xử lý nước thải của bệnh viện Đồng Tháp……………………30
Hình 4.1. Phân mức các bệnh viện dựa trên chỉ số WQI…………………………..44
Hình 4.2. So sánh chỉ số WQI của các bệnh viện trong năm 2006, 2009, 2011.…..51
Hình 5.1. Mô hình xử lý nước thải bệnh viện được đề xuất……………….………59
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
SVTH: HUỲNH THỊ NGỌC THI
MSSV : 107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
1.1. Đặt Vấn Đề
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
CHƢƠNG 1: MỞ ĐẦU
Nước thải bệnh viện là một trong những mối quan tâm, lo ngại vì chúng có
thể gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và nguy hại đến đời sống con người.
Điều quan tâm hàng đầu đối với nước thải của các bệnh viện là vấn đề các vi
trùng gây bệnh và thuốc kháng sinh, thuốc sát trùng. Các vi trùng gây bệnh có
thể tồn tại trong một thời gian nhất định ngoài môi trường khi có cơ hội nó sẽ
phát triển trên một vật chủ khác và đó chính là hiện tượng lây lan các bệnh
truyền nhiễm. Đây chính là điểm khác biệt của nước thải bệnh viện so với các
loại nước thải khác. Ngoài ra, các chất kháng sinh và thuốc sát trùng xuất hiện
cùng với dòng nước thải sẽ tiêu diệt các vi khuẩn có lợi và có hại gây ra sự phá
vỡ hệ cân bằng sinh thái trong hệ các vi khuẩn tự nhiên của môi trường nước
thải, làm mất khả năng xử lý nước thải của vi sinh vật nói chung [1].
Việc tìm hiểu và phát triển công tác quản lý cũng như nghiên cứu công nghệ
xử lý nước thải bệnh viện không chỉ đạt các yêu cầu của tiêu chuẩn (qui định)
quy định mà còn phải bảo đảm các yếu tố chiếm ít diện tích, dễ lắp đặt, vận hành
và bảo dưỡng, không gây ô nhiễm thứ cấp ảnh hưởng đến môi trường xung
quanh. Hệ thống công nghệ xử lý nước thải bệnh viện còn phải có giá thành lắp
đặt thiết bị công nghệ và sản phẩm xử lý phải phù hợp, cho năng suất cao và hoạt
động ổn định.
Hiện nay, trong 109 bệnh viện được sự quản lý của trung tâm Y tế dự phòng
thì có 12 bệnh viện chưa có hệ thống xử lý chiếm 13,3%, số bệnh viện đạt chuẩn
là 11 bệnh viện chiếm 28,2%
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 1
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
Vì vậy, việc đánh giá chất lượng nước thải tại một số bệnh viện trên địa bàn
thành phố Hồ Chí Minh (Tp.HCM) là rất cần thiết nhằm xác định được tình hình
thực trạng nguồn nước thải và đề xuất những giải pháp quản lý và xử lý phù hợp
nhằm đem lại hiệu quả cao.
1.2. Mục tiêu của đề tài
Đánh giá được tình hình thực trạng nguồn nước thải ở các bệnh viện trên địa
bàn Tp.HCM và trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp quản lý và phương pháp xử
lý phù hợp, mang lại hiệu quả cao hơn và hạn chế những tác động, những rủi ro
của nước thải đến con người và hệ sinh thái.
1.3. Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là nước thải bệnh viện trên địa bàn thành phố Hồ Chí
Minh.
1.4. Nội dung nghiên cứu
Thu thập các tài liệu có liên quan phục vụ việc so sánh, đánh giá, tham khảo
cho đề tài.
Phân tích các thành phần trong nước thải theo quy chuẩn của bộ Y tế về các
chỉ tiêu hóa lý, vi sinh vật.
Thu thập kết quả kiểm tra nước thải bệnh viện tại các trung tâm và so sánh
với kết quả phân tích, từ đó đánh giá được mức độ ô nhiễm nước thải bệnh viện,
phân loại các nhóm bệnh viện dựa trên đặc tính nước thải. Cuối cùng, đề xuất
một số biện pháp quản lý và phương pháp xử lý nhằm làm giảm thiểu ô nhiễm.
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 2
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
1.5. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung vào nước thải tại một số bệnh viện riêng biệt trên địa bàn
thành phố Hồ Chí Minh.
Với các chỉ tiêu phân tích như sau:
Hóa lý: BOD, COD, SS.
Vi sinh: tổng coliform.
1.6. Phƣơng pháp nghiên cứu
1.6.1. Sơ đồ nghiên cứu
Giải thích: từ đề tài được lựa chọn tiến hành song song việc lấy mẫu nước
thải tại một số bệnh viện để phân tích các chỉ tiêu của nước thải và thu thập các
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 3
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
tài liệu, số liệu có liên quan. Sau đó, tiến hành đánh giá chất lượng nước thải dựa
trên tiêu chuẩn (qui chuẩn) cho phép và phân loại nhóm bệnh viện dựa trên cơ sở
chất lượng nước thải. Từ đó, đề xuất các giải pháp quản lý và xử lý phù hợp.
1.6.2. Phương pháp thực tiễn
Để đạt được mục tiêu đề ra, đề tài đã sử dụng một số phương pháp sau:
Thu thập số liệu, tìm kiếm tài liệu từ các nguồn có sẵn.
Phân tích các chỉ tiêu về nước thải bệnh viện (BOD, COD, SS, tổng
Coliform) theo quy chuẩn của bộ Y tế trong phòng thí nghiệm.
So sánh với tiêu chuẩn (qui chuẩn) xả thải của Bộ Y Tế và Bộ Tài
Nguyên Môi Trường.
1.7. Ý nghĩa của đề tài
1.7.1. Về mặt khoa học
Là cơ sở cho các đề tài nghiên cứu sau, cung cấp số liệu thống kê về chất
lượng nước thải tại các bệnh viện
1.7.2. Về mặt kinh tế
Đề xuất các phương pháp xử lý phù hợp nhằm đem hiệu quả, giảm bớt tình
trạng ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng.
1.7.3. Về mặt xã hội
Giảm tỷ lệ mắc bệnh, lây nhiễm thông qua môi trường nước
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 4
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Giới thiệu chung về thực trạng nƣớc thải ở các bệnh viện trên địa bàn
Tp.HCM
2.1.1. Nguồn gốc nước thải bệnh viện
Từ nhiều nguồn [2]:
- Sinh hoạt của bệnh nhân, người nuôi bệnh nhân, cán bộ và công nhân
viên của bệnh viện.
- Pha chế thuốc.
- Tẩy khuẩn.
- Lau chùi phòng làm việc.
- Phòng bệnh nhân…
2.1.2. Thành phần, tính chất nước thải bệnh viện
Thành phần chính gây ô nhiễm môi trường do nước thải bệnh viện gây ra là:
- Các chất hữu cơ: BOD, COD.
- Các chất rắn lơ lửng SS.
- Các vi trùng, vi khuẩn gây bệnh: Salmonella, tụ cầu, liên cầu, virus đường
tiêu hóa, bại liệt, các loại kí sinh trùng, amip, nấm…
- Các mầm bệnh sinh học khác trong máu, mủ, dịch, đờm, phân của người
bệnh.
- Các loại hóa chất độc hại từ cơ thể và chế phẩm điều trị, thậm chí cả chất
phóng xạ.
Theo kết quả phân tích của các cơ quan chức năng, 80% nước thải từ
bệnh viện là nước thải bình thường (tương tự nước thải sinh hoạt) chỉ có
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 5
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
20% là những chất thải nguy hại bao gồm chất thải nhiễm khuẩn từ các bệnh
nhân, các sản phẩm của máu, các mẫu chẩn đoán bị hủy, hóa chất phát sinh
từ trong quá trình giải phẫu, lọc máu, hút máu, bảo quản các mẫu xét
nghiệm, khử khuẩn. Với 20% chất thải nguy hại này cũng đủ để các vi trùng
gây bệnh lây lan ra môi trường xung quanh. Đặc biệt, nếu các loại thuốc điều
trị bệnh ung thư hoặc các sản phẩm chuyển hóa của chúng… không được xử
lý đúng mà đã xả thải ra bên ngoài sẽ có khả năng gây quái thai, ung thư cho
những người tiếp xúc với chúng [3].
2.1.3. Tình hình về hệ thống bệnh viện tại thành phố Hồ Chí Minh
Theo sở Y tế Tp.HCM, toàn thành phố hiện có 109 bệnh viện.
Các bệnh viện chưa có hệ thống xử lý nước thải: 12 bệnh viện (13,33%)
chưa có hệ thống xử lý nước thải là bệnh viện An Bình, bệnh viện quận Bình
Tân, bệnh viện Tâm Thần, bệnh viện đa khoa Sài Gòn, bệnh viện Răng Hàm
Mặt Trung Ương, bệnh viện Quận 7, bệnh viện Giao Thông Vận Tải 8, Viện
Y Dược Học Dân Tộc, bệnh viện quận Tân Phú, bệnh viện Hồng Đức (cơ sở
1), bệnh viện mắt Việt Hàn, trung tâm phục hồi chức năng [3].
2.1.4. Tình trạng nước thải và mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện
2.1.4.1. Tình hình nước thải tại các bệnh viện
Dù nước thải bệnh viện đã được xử lý nhưng tỷ lệ đạt không cao, do vẫn
còn đục, chứa đựng nhiều chất hữu cơ, và chứa nhiều mầm bệnh có thể gây
tác hại đến sức khỏe của con người khi thải ra môi trường.
Phần lớn trong số bệnh viện thuộc thành phố quản lý đã có hệ thống xử lý
nước thải nhưng đều quá tải gấp 2-3 lần. Vấn đề này đặt ra nhiều lo ngại cho
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 6
MSSV:107111165
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
GVHD: TS.THÁI VĂN NAM
công tác bảo vệ môi trường, phòng ngừa dịch bệnh hiện nay. Một kết quả
khảo sát từ 12 bệnh viện của viện Vệ sinh y tế công cộng đưa ra năm 2009,
cho thấy coliform tác nhân gây bệnh về đường tiêu hóa sau khi xử lý ở 8/12
bệnh viện vượt ngưỡng từ 200 lần trở lên [4].
2.1.4.2. Mức độ xử lý hiện nay tại các bệnh viện
Theo báo cáo kết quả của trung tâm dự phòng cấp thành phố thì:
- Số bệnh viện xuất trình được kết quả xử lý nước thải là: 39 bệnh viện.
- Số bệnh viện có kết quả xét nghiệm đạt chuẩn là 11 bệnh viện, chiếm tỉ
lệ 28,2%.
- Tỉ lệ bệnh viện không đạt tiêu chuẩn về chỉ tiêu hữu cơ là 30%
- Tỉ lệ bệnh viện không đạt tiêu chuẩn về chỉ tiêu chất rắn có thể lắng được
rất cao, chiếm đến 85,71%.
- Tỉ lệ bệnh viện không đạt tiêu chuẩn về chỉ tiêu vi sinh là 47,37%.
Nguyên nhân:
- Do hệ thống xử lý nước thải đã quá tải
- Do hệ thống xử lý nước thải vận hành không đúng quy trình kỹ thuật.
- Do hệ thống xử lý nước thải thiếu hóa chất xử lý.
2.2. Phƣơng pháp xử lý nƣớc thải tại các bệnh viện hiện nay
Nước thải thường chứa nhiều tạp chất có bản chất khác nhau. Vì vậy, mục
đích của việc xử lý nước thải là khử các tạp chất sau cho nước sau khi xử lý đạt
SVTH:HUỲNH THỊ NGỌC THI
Trang 7
MSSV:107111165
Tải về để xem bản đầy đủ
88 trang
07/10/2024
290
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Đồ án Đánh giá chất lượng nước thải tại một số bệnh viện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh và đề xuất các giải pháp quản lý và xử lý phù hợp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- do_an_danh_gia_chat_luong_nuoc_thai_tai_mot_so_benh_vien_tre.pdf
