Khóa luận Phân tích và thiết kế bài toán quản lý điểm và ứng dụng công nghệ mã vạch hài chiều trong nhập liệu tự động

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ

Nguyễn Vương Hiệp

PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ BÀI TOÁN QUẢN LÝ ĐIỂM

VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ MÃ VẠCH HÀI CHIỀU

TRONG NHẬP LIỆU TỰ ĐỘNG

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY

Ngành:Công nghệ phần mềm

HÀ NỘI - 2010

Trang 1

CHƯƠNG I:

ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. Nhập liệu tự động:

Có nhiều bài toán hiệu quả và độ tin cậy phụ thuộc rất nhiều vào khâu nhập số liệu

như các bài toán điều tra xã hội học, thi tuyển sinh qua trắc nghiệm, nhập chứng từ ngân

hàng, nhập các tờ khai thuế... Khó khăn ở chỗ khối lượng nhập rất nhiều và việc kiểm

soát nhập có chính xác không là một vấn đề nan giải.

Nhập dữ liệu theo kiểu thủ công truyền thống sử dụng giao tiếp trực tiếp qua màn

hình và bàn phím. Người ta đã tìm cách để tăng hiệu quả và chất lượng tương tác với máy

trong nhập liệu. Vấn đề nhập liệu tự động trở thành một nội dung lớn nhất của khoa học

tương tác người – máy (Human Computer Interaction – HCI)

Để tăng tốc độ nhập dữ liệu, một số phương pháp được nghiên cứu là:

-

Phân tải để có thể nhập từ nhiều nguồn, nhiều đầu mối,

Nhập qua các giá mang tin trung gian để tận dụng được nhiều phương pháp,

nhiều đầu mối, sau đó dùng các tool để chuyển về định dang cần thiết,

-

Nhập qua giao diện âm thanh hoặc hình ảnh, trong đó hình ảnh là phương

pháp được quan tâm nhiều hơn. Đã có nhiều thành công trong các hệ thống

nhận dạng chữ viết, nhận dạng các form tài liệu, nhận dạng các phiếu đánh

dấu.

Để tăng độ tin cậy, người ta thường phải áp dụng các biện pháp tìm sai sót và chỉnh

sửa như:

-

Kiểm lỗi trực tiếp

-

Nhập hai lần từ hai người khác nhau để phát hiện sai lệch

Tăng cường độ tin cậy của các hệ nhập liệu tự động

Trang 2

-

Phát hiện những ràng buộc toàn vẹn để đặt ra các cơ chế kiểm soát tự động

theo các ràng buộc và trong nhiều truờng hợp có thể tự sửa lỗi.

1.2. Nhập điểm trong hệ thống quản lý đào tạo

Ở ĐHQG hiện nay cũng như các trường đại học khác đang triển khai phần mềm

quản lý đào tạo, nhập điểm là một trong những khâu mất nhiều công sức nhất. Gần đây

ĐHQG HN đã triển khai hệ thống đào tạo theo hệ thống tín chỉ thay thế cho mô hình đào

tạo theo học phần - niên chế. Với hệ thống này có một số công việc có khối lượng công

việc rất lớn là đăng ký học của sinh viên, lên điểm của phòng đào tạo và xử lý học vụ.

Với quy mô 25000 sinh viên chính quy, số lượng đầu điểm chính thức phải nhập

lên tới 400.000 mỗi năm. Đó là chưa kể các điểm giữa kỳ. Vì thế việc đầu tư cho công

nghệ nhập liệu là một việc có ý nghĩa lớn.

Chúng ta hãy đánh giá một vài giải pháp nhập điểm đã thực hiện trong phần mềm

quản lý đào tạo hiện nay:

Nhập liệu thủ công trực tiếp

Với việc nhập điểm thủ công trực tiếp, giáo viên được phát các bảng điểm để điền

điểm, sau đó ký xác nhận và gửi lên Phòng đào tạo. Phòng đào tạo mở form nhập liệu

dưới dạng bảng để gõ điểm trực tiếp. Sau khi nhập điểm phải có một người soát lại để

đảm bảo không nhầm. Việc này rất mất công. Đôi khi người ta phải áp dụng cách cho hai

người nhập hai lần để so sánh . Mặc dù có một vài giải pháp nhập điểm, nhưng việc nhập

điểm trực tiếp như vậy vẫn phải duy trì vì có nhiều trường hợp không thể làm theo bất kỳ

cách nào, ví dụ khi cần sửa một vài điểm.

Trong trường hợp phải làm phách thì quy trình còn phức tạp hơn. Phòng đào tạo

sau khi rọc phách phải tạo một bảng phách gửi cho giáo viên. Giáo viên chấm bài xong

ghi điểm vào bảng phách, ký và nộp cho Phòng Đào tạo. Phòng Đào tạo ghép phách, lên

bảng điểm và mời giáo viên lên ký vào bảng điểm mới được coi là kết thúc việc nhập

điểm. Tóm lại nhập liệu thủ công rất phức tạp và tốn kém.

Nhập điểm trực tuyến

Trang 3

Một giải pháp khác đã được áp dụng trong phần mềm quản lý điểm hiện nay là

nhập trực tuyến cho phép giáo viên nhập điểm qua mạng. Giáo viên đăng nhập vào hệ

thống để hiển thị form bảng điểm, sau đó nhập điểm qua mạng. Phương pháp này giảm tải

cho phòng đào tạo, đồng thời số liệu chắc chắn chính xác hơn do chính giáo viên tự nhập

không qua một khâu trung gian nào. Tuy nhiên với cách này vẫn cứ phải yêu cầu giáo

viên tham gia thêm một pha nữa để ký bảng điểm. Sau khi các điểm thành phần được

nhập đủ, phòng đào tạo tính điểm tổng hợp để in bảng điểm. Cuối cùng Phòng đào tạo

mời giáo viên lên ký vào bảng điểm. Nếu không có việc ký bảng điểm thì nhập điểm trực

tuyến là cách tốt nhất.

Ngoài ra nhập điểm online đòi hỏi phải kết nối vào mạng của nhà trường trong thời

gian nhập điểm.

Nhập điểm theo lô từ file.

Nhiều trường trước đây yêu cầu các khoa tự lo nhập điểm nhưng không phải ghi

trên giấy mà đưa vào file. Thông thường các giáo viên được yêu cầu nhập vào bảng tính

trên Excel sau đó import vào hệ thống. Phần mềm quản lý đào tạo hiện nay cũng có khả

năng này.

Cán cán bộ phòng đào tạo sử dụng một tool để nhập (import) dữ liệu vào database.

Các này cũng nhanh, tiện lợi tương tự như nhập điểm trực tuyến. Thậm chí giảng viên có

thể tự in bảng điểm để ký khi lên nộp cùng với nộp file. Tuy nhiên có một hiểm hoạ là

nếu do nhầm lẫn hoặc làm sai lạc mã sinh viên thì sai sót rất khó phát hiện. Khi nhập từng

điểm hoặc trực tuyến thì người nhập thấy rõ các thông tin từng đối tượng. Nhưng khi

import hàng trăm đối tượng thì sẽ không kiểm soát được từng người. Mặc dù danh sách

thí sinh được chính phần mềm tạo ra với mã số sinh viên chính xác và đã có khuyến cáo

cán bộ không được sửa mã số nhưng đã từng có những sự cố sai lạc mã số thí sinh.

Ưu điểm của nhập điểm theo lô kiểu này là giáo viên không phải kết nối với mạng

mới có thể lên điểm được.

Nhập điểm bằng nhận dạng ảnh phiếu điểm

Một trong các giải pháp nhập điểm khác được áp dụng là dùng các phiếu ghi điểm

được viết theo những định dạng đặc biệt. Thay vì ghi điểm là một số, người ta lập các cột

Trang 4

có sẵn những ô hình tròn đại diện cho các mức điểm. Điểm thí sinh được thể hiện bảng

cách tô kín ô tương ứng giống như tô các phiếu trắc nghiệm hiện nay. Sau đó bảng điểm

được quét vào thành một ảnh và dùng một phần mềm nhận dạng để biết cột nào được

đánh dấu để suy ra điểm và ghi vào CSLD. Giải pháp này có ưu điểm là giảm tải cho

phòng đào tạo, thay vì việc phải nhập điểm chỉ cần quét ảnh, sau đó chạy phần mềm nhận

dạng. Tuy nhiên vẫn phải in bảng điểm và mời giáo viên lên ký.

1.3. Giải pháp nhập liệu mới cho hệ thống quản lý đào tạo:

Các giải pháp để giảng viên phải nhập điểm nói trên đều nhằm các mục đích sau:

-

Tăng độ tin cậy vì không qua khâu trung gian

Tăng công suất nhập điểm vì huy động mọi giáo viên đều có thể tham gia

nhập điểm. Dù có ghi trên bảng điểm trên giấy thì giảng viên vẫn phải mất

công vào điểm mà sau đó phòng đào tạo lại phải vào một lần nữa. Vì vậy

việc giảng viên nhập vào máy không hề làm tăng khối lượng công việc. Chỉ

có một điều kiện là giáo viên phải sử dụng máy tính mà ngày nay thì yêu

cầu này không phải là một đòi hỏi khó khăn.

-

Nhờ vậy mà có thể giảm tải cho phòng đào tạo giúp trường nhanh chóng

triển khai xử lý học vụ mà theo quy chế đào tạo theo tín chỉ, kể cả xét

ngừng học thôi học đều phải làm sau mỗi học kỳ.

Tuy vậy tất cả các giải pháp trên đều có một điều phiền phức là sau khi có điểm,

giảng viên lại phải lên ký bảng điểm.

Liệu có thể giao cho giáo viên tự làm bảng điểm, tự in và ký sau khi nộp phòng

đào tạo vẫn có thể cho nhập liệu tự động sử dụng chính bảng điểm đó hay không ? Khoá

luận này nghiên cứu thử nghiệm phương pháp sử dụng mã vạch hai chiều để giải quyết

việc nhập điểm nêu trên.

Khóa luận có hai phần:

Phần 1: Phân tích thiết kế phân hệ tổ chức thi trong hệ thống quản lý đào tạo theo tín

chỉ

Trang 5

Phần 2: Ứng dụng mã vạch hai chiều trong nhập liệu bảng điểm

CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO

2.1. Mô tả hệ thống:

2.1.1. Các chức năng nghiệp vụ:

Các hoạt động quản lý đào tạo của một đại học bao gồm hai mảng chính là

-

Điều hành giảng dạy

Quản lý kết quả học tập và tu dưỡng của sinh viên.

Điều hành giảng dạy gồm có các khâu sau:

-

Quản lý các khoá học (đi theo năm), các bậc học (đại học, cao học, tiến sỹ),

các chương trình đào tạo (chương trình chuẩn, chương trình tài năng, chất

lượng cao...), các hệ học (chính quy, tại chức...)

-

Quản lý các đơn vị đào tạo (các khoa, các bộ môn, các trung tâm đào tạo,

các viện có tham gia đào tạo, các đơn vị bên ngoài có tham gia đào tạo)

Quản lý các môn học, các ngành các chuyên ngành do các đơn vị đào tạo

phụ trách

-

Quản lý giáo viên

Quản lý các trang thiết bị, giảng đường, phòng thí nghiệm phục vụ đào tạo

Quản lý các lớp – ngành học với tư cách là tập hợp các sinh viên cùng khoá

chia theo ngành học để quản lý hành chính và sinh hoạt đoàn thể. Trong đào

tạo theo tín chỉ, sinh viên cùng lớp theo ngành học không nhất thiết

-

Thiết lập chương trình đào tạo cho từng khoá tương ứng với cách ngành,

chuyên ngành học, các bậc học, các chương trình đào tạo (chỉ định các môn

học tương ứng sẽ được giảng dạy)

Trang 6

-

Phân công giảng dạy , lập các lớp – môn học

Sinh viên đăng ký tham dự các lớp môn học

Lập thời khoá biểu giảng dạy, thông báo lịch giảng

Theo dõi thực dạy

Lập lịch thi

Phân công giáo viên coi thi

Theo dõi nộp đề thi, theo dõi nộp bài thi, theo dõi giao bài thi chấm điểm và

nộp điểm

-

Thanh toán giảng dạy

Quản lý sinh viên gồm các khâu sau:

-

Tiếp nhận sinh viên nhập học, cấp mã, chia ngành, chia lớp – ngành học, làm

thẻ

-

Lập các danh sách (lọc, tìm kiếm) theo các tiêu chuẩn nhất định phục vụ các

yêu cầu quản lý

-

Sinh viên đăng ký học

Thu học phí

Lập các danh sách thi (liên quan đến việc đăng ký và đóng học phí)

Xử lý học vụ

Quản lý khen thưởng, kỷ luật

Quản lý nghiên cứu khoa học sinh viên

Xét tốt nghiệp

Quá trình đào tạo theo Hệ thống tín chỉ tại trường Đại học bao gồm những công việc

cụ thể sau:

Trang 7

Trước khi bắt đầu một học kỳ mới, nhân viên phòng đào tạo căn cứ vào khung

chương trình để thiết lập danh sách các lớp môn học và thời khóa biểu cho các lớp môn

học trong học kỳ. Căn cứ vào việc phân bố số tiết lý thuyết, số tiết bài tập, số tiết thực

hành của từng môn học để xác định số lượng giáo viên tham gia giảng dạy trong các lớp

môn học.

Tiếp đến, nhân viên phòng đào tạo tiến hành mời giáo viên phụ trách, giáo viên

giảng dạy và thực hành. Việc mời giáo viên vào các lớp môn căn cứ vào quyết định của

lãnh đạo khoa cũng như chuyên môn của từng bộ môn (bộ môn nào chịu trách nhiệm

giảng dạy môn nào).

Sau khi hoàn tất việc mời giáo viên, nhân viên phòng đào tạo tiến hành lập thời

khóa biểu dự kiến, gửi thời khóa biểu dự kiến đến lãnh đạo khoa, các bộ môn và các lớp

cho ý kiến. Sau khi các đơn vị gửi ý kiến phản hồi, nhân viên phòng đào tạo lập thời khóa

biểu chính thức.

Đối với sinh viên, mỗi sinh viên phải tự lập kế hoạch học tập toàn khóa. Trong mỗi

kỳ, sinh viên phải tự đăng ký các môn học theo các lớp môn học – phù hợp với năng lực

và điều kiện cụ thể của bản thân – do nhà trường tổ chức trong thời gian nhà trường đã

công bố. Đăng ký học phần trong mỗi học kỳ của sinh viên phải đảm bảo điều kiện môn

tiên quyết, học trước, song hành của các học phần đặt ra trong chương trình đào tạo

Hệ thống thông tin phục vụ đào tạo và quản lý sinh viên trong nhà trường phải đủ

mạnh để có thể triển khai tổ chức đăng ký học phần trực tuyến, phân cấp nhiệm vụ triển

khai cho sinh viên đăng ký và tổ chức thí nghiệm, thực hành thực tập cho các trung tâm

thí nghiệm, trung tâm thực nghiệm của trường.

Đến cuối học kỳ, nhân viên phòng đào tạo tiến hành lập lịch thi cuối kỳ. Căn cứ

vào thời khóa biểu của các lớp môn học để lập lịch thi, căn cứ vào lịch thi để lập danh

sách cử cán bộ coi thi, đề nghị giáo viên ra đề thi và đáp án. Trước khi thi một tuần, nhân

viên phòng đào tạo lập danh sách sinh viên thi/ cấm thi cho từng lớp môn học tương ứng.

Trong quá trình lập lịch thi, hệ thống phải hỗ trợ tối đa quá trình lập lịch thi cho

nhân viên phòng đào tạo. Cũng như việc lập thời khoá biểu, chúng ta không thể có được

Trang 8

một hệ thống tự động hoàn toàn khâu lập lịch thi nhưng hệ thống phải cung cấp nhiều

công cụ hỗ trợ việc lập lịch thi. Hiện nay, việc lập lịch thi nói chung được thực hiện thủ

công, không có một công cụ hỗ trợ nào ngoài việc sử dụng máy tính để soạn thảo văn bản

và in ấn. Cách làm này khiến nhân viên lập lịch thi tốn rất nhiều thời gian và công sức,

thời gian để có được một lịch thi phải mất vài tuần.

Trong quá trình điều hành thi, hệ thống phải hỗ trợ nhân viên phòng đào tạo luôn

luôn nắm được tại một thời điểm có bao nhiêu phòng thi, bao nhiêu cán bộ coi thi, phòng

thi nào thi môn gì, ai là người coi thi phòng thi đó, danh sách thi của phòng thi, thời gian

thi, cán bộ coi thi nào vắng mặt có lý do, cán bộ coi thi nào vắng mặt không có lý do, cán

bộ coi thi nào coi thi bổ sung, hỗ trợ việc thống kê số buổi coi thi của từng cán bộ, số cán

bộ vắng không lý do, ...

Sau mỗ kỳ thi, nhân viên phòng đào tạo có nhiệm vụ cập nhập điểm của sinh viên

từ bảng điểm của các giáo viên phụ trách lớp môn học gửi về. Tùy theo quy mô của

trường, số bảng điểm gửi vè phòng đào tạo là rất lớn. Việc nhập điểm hiện nay chủ yếu là

thủ công nên thời gian cho việc nhập điểm là rất lớn tốn nhiều thời gian và công sức.

Đây là một hệ thống thông tin rất lớn. Trong khuôn khổ của bản khoá luận tốt nghiệp này,

chúng ta chỉ phân tích các chức năng có liên quan đến việc tổ chức thi để làm rõ giải pháp

nhập điểm.

Trang 9

2.1.2. Phân tích các ca sử dụng:

2.1.2.1.

Tác nhân nghiệp vụ là những đối tượng trực tiếp tương tác với hệ thống. Do đó,

thông qua việc xác định tác nhân nghiệp vụ ta sẽ xác định được giới hạn của hệ thống.

Xác định các tác nhân nghiệp vụ:

Tác nhân nghiệp vụ

Vai trò

-Xem lịch thi, lịch phân công coi thi, thống kê số buổi coi

thi, thống kê cán bộ vắng không lý do, …

Giảng viên

- Gửi đề thi và đáp án, góp ý, kiến nghị, …

-Xem thông thông lịch thi, điểm thi học kỳ, …

-Yêu cầu sửa điểm

Sinh viên

1. Quản lý thi cử:

-lập lịch thi, lên danh sách thi, điều hành việc coi thi.

- Lập các báo cáo thống kê số buổi coi thi, thống kê cán bộ

vắng không lý do, …

Nhân viên phòng đào tạo

2. Quản lý điểm:

- Thống kê sinh viên theo điểm trung bình, điểm khá, giỏi.

- In bảng điểm môn học, bảng điểm cá nhân của sinh viên.

2.1.1.2.

Các thực thể nghiệp vụ:

a) Môn học:

-

Mã môn học

Tên môn học

Số tín chỉ

Trang 10

-

Số tiết lý thuyết

Số tiết bài tập

-

Số tiết thực hành

Số tiết thảo luận

Số tiết tự học

-

Mô tả môn học

b) Giáo viên

-

Mã giáo viên

Tên giáo viên

Ngày sinh

-

Giới tính

-

Lĩnh vực nghiên cứu

Địa chỉ

-

Điện thoại

-

Email

-

Học vị

-

Năm bắt đầu giảng dạy

c) Lớp:

-

Mã lớp

Tên lớp

Bậc

Hệ

Trang 11

-

Khóa

-

Nghành

-

Năm thành lập

Mã giáo viên

Tên giáo viên chủ nhiệm

-

d) Sinh viên

-

Mã sinh viên

Họ tên

Ngày sinh

Giới tính

Lớp

Quê Quán

Địa chỉ liên lạc

Thông tin khác

Email

e) Lớp môn học

-

Tên lớp môn học

Môn học

Giáo viên

Thời gian bắt đầu

Thời gian kết thúc

Trang 12

f) Điểm tổng hợp:

-

Mã sinh viên

-

Mã môn học

Điểm lần 1

Điểm lần 2

Học kỳ

-

Ghi chú

g) Kỳ thi:

-

Mã kỳ thi

Thời gian bắt đầu

Thời gian kết thúc

Trang 13

2.1.2.3.

Các ca sử dụng nghiệp vụ:

Mô hình ca sử dụng mức cao:

<<include>>

LËp TKB

Gi¸o viªn

QL gi¶ng d¹y

L·nh ®¹o

(from Use Case View)

<<include>>

ĐK lớp môn học

LËp lÞch thi

<<extend>>

Nh©n viªn P§T

(from Use Case View)

§iÒu hµnh thi

<<include>>

Sinh viªn

(from Use Case View)

QL Häc vô

QL §iÓm

QL Häc bæng

QL tµi vô

XÐt tèt nghiÖp

Qu¶n lý SV

Hình 2.1:

Mô hình ca sử dụng mức cao

2.1.2.3.1. Ca sử dụng nghiệp vụ “lập lịch thi”:

a. Tác nhân nghiệp vụ

- Nhân viên phòng đào tạo, giáo viên giảng dạy

b. Mô tả chung

Luồng chính

1. Căn cứ vào TKB chính thức, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách môn thi.

2. Căn cứ vào số phòng học hiện có, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách các

phòng thi.

Trang 14

4. Căn cứ vào 2 danh sách trên, nhân viên phòng đào tạo lập lịch thi. Lịch thi phải

thỏa mãn một số ràng buộc chặt như: sinh viên khoá trên được tham gia thi lại

với sinh viên khoá dưới, … và một số ràng buộc lỏng khác.

5. Căn cứ vào lịch thi để xác định số cán bộ coi thi, căn cứ vào số lượng cán bộ của

các phòng ban và các bộ môn để xác định số cán bộ coi thi của từng phòng ban,

từng bộ môn. Gửi lịch thi và đề nghị cử cán bộ coi thi tới các phòng ban.

6. Căn cứ vào danh sách cử cán bộ coi thi của các phòng ban, các bộ môn, nhân

viên phòng đào tạo lập danh sách cán bộ coi thi.

7. Trước khi thi một tuần, căn cứ vào danh sách sinh viên đăng ký học để lập danh

sách thi cho từng phòng thi. Căn cứ vào danh sách sinh viên thiếu học phí do

phòng hành chính tổng hợp gửi sang, căn cứ vào danh sách cấm thi của giáo

viên để lập danh sách sinh viên bị cấm thi.

Luồng phụ

4a. Gửi lịch thi dự kiến đến từng phòng ban, bộ môn và lãnh đạo Khoa để nhận ý

kiến phản hồi.

4b. Thu thập ý kiến của lãnh đạo và các phòng ban, bộ môn, nhân viên phòng đào

tạo lập lịch thi chính thức.

5a. Đề nghị cử cán bộ coi thi của từng phòng ban, từng bộ môn phải được lãnh đạo

phòng và lãnh đạo khoa xét duyệt trước khi được gửi tới các phòng, các bộ

môn.

6a. Gửi đề nghị giáo viên giảng dạy ra đề thi và đáp án, nộp cho phòng đào tạo

trước một tuần.

7a. Sinh viên có thể gửi thắc mắc về danh sách thi và danh sách cấm thi lên phòng

đào tạo trước ngay thi 1 ngày, nếu có sai sót thì nhân viên phòng đào tạo cập

nhật lại các thông tin sai hoặc thiếu.

Mô hình ca sử dụng”Lập lịch thi”

Trang 15

LËp lÞch thi

(from Use Case View)

LËp danh s¸ch m«n thi

T¹o kú thi

Nh©n viªn lËp lÞch thi

(from Use Case View)

LËp lÞch thi dù kiÕn

LËp lÞch thi chÝnh thøc

LËp danh s¸ch phßng thi

L·nh ®¹o Khoa

LËp danh s¸ch cÊm thi

(from Use Case View)

Gi¸o viªn

(from Use Case View)

LËp danh s¸ch thi

X¸c ®Þnh sè CB coi thi

LËp DS c¸n bé coi thi

Theo dâi ra ®Ò, ®¸p ¸n

Hình 2.2:

Mô hình ca sử dụng”Lập lịch thi”

2.1.2.3.2. Ca sử dụng nghiệp vụ “Điều hành thi”:

a. Tác nhân nghiệp vụ

- Nhân viên phòng đào tạo, cán bộ coi thi

b. Mô tả chung

Luồng chính

1. Căn cứ vào lịch thi chính thức, trong thời gian tổ chức thi, nhân viên phòng đào

tạo tiến hành quản lý việc tổ chức thi. Nhân viên phòng đào tạo phải biết được

tại thời điểm hiện tại có bao nhiêu phòng thi đang thi, giáo viên nào đang trông

thi, ai trông hộ, ai vắng không có lý do, và phòng thi nào đang thi môn nào.

2. Cuối mỗi buổi thi, thu bài thi và các biên bản, giấy tờ cùng tang vật liên quan.

Trang 16

3. Đến cuối kỳ thi, nhân viên phòng đào tạo tiến hành thống kê số buổi coi thi của

từng cán bộ để phòng tài chính thanh toán. Thống kê các cán bộ vắng không có

lý do để khiển trách, nhắc nhở.

Luồng phụ

2.a Các biên bản xử lý kỷ luật phải được lưu trữ cẩn thận và phải được phân loại,

nếu sinh viên nào bị đình chỉ thi hoặc xem tài liệu thì huỷ bài thi không phải

chấm, các sinh viên khác bị trừ điểm .

Mô hình ca sử dụng “điều hành thi”

§iÒu hµnh thi

(from Use Case View)

CËp nhËt nhËt ký thi

Nh©n viªn P§T

(from Use Case View)

L·nh ®¹o Khoa

(from Use Case View)

Thèng kª sè giê coi thi

Thèng kª c¸n bé bá coi thi kh«ng cã

lý do

C¸n bé coi thi

Hình 2.3:

Mô hình ca sử dụng”điều hành thi”

2.1.2.3.3.

Ca sử dụng nghiệp vụ “Quản lý diểm”:

a. Tác nhân nghiệp vụ

- Nhân viên phòng đào tạo, giảng viên giảng dạy, sinh viên

b. Mô tả chung

Luồng chính

Trang 17

1. Căn cứ vào các kỳ thi đã tổ chức trong học kỳ, căn cứ vào bảng điểm giảng viên

nộp cho phòng đào tạo, nhân viên phòng đào tạo nhập điểm thành phần cho

từng kỳ thi.

2. Sau khi đã nhập đủ các điểm thành phần của môn học, nhân viên phòng đào tạo

tiến hành tổng hợp điểm cho từng môn.

3. Căn cứ vào điểm tổng hợp của tất cả các môn học trong học kỳ, nhân viên phòng

đào tạo tính điểm trung bình cho sinh viên trên toàn bộ học kỳ.

4. Sau khi tính điểm trung bình cho sinh viên, nhân viên phòng đào tạo gửi thông

báo đến các lớp để sinh viên có thể lên mạng để tra cứu điểm của mình.

Luồng phụ

4a. Khi đó nếu có vấn đề sai sót, sinh viên sẽ phản hồi sớm để phòng đào tạo có

cách giải quyết kịp thời.

Trang 18

Mô hình ca sử dụng “Quản lý diểm”

QL §iÓm

(from Use Case View)

CËp nhËt tham sè ®iÓm

Import ®iÓm vµo hÖ thèng

Nh©n viªn P§T

CËp nhËt ®iÓm vµo hÖ thèng

(from Use Case View)

Tæng hîp ®iÓm thµnh phÇn

In b¶ng ®iÓm m«n häc

In b¶ng ®iÓm c¸ nh©n

Hình 2.3:

Mô hình ca sử dụng”quản lý điểm”

2.1.2.4.

Mô tả chi tiết các ca sử dụng:

2.1.2.4.1. Chi tiết ca sử dụng “Lập lịch thi”:

Mô hình ca sử dụng mức cao:

Trang 19

LËp lÞch thi

(from Use Case View)

LËp danh s¸ch m«n thi

T¹o kú thi

Nh©n viªn lËp lÞch thi

(from Use Case View)

LËp lÞch thi dù kiÕn

LËp lÞch thi chÝnh thøc

LËp danh s¸ch phßng thi

L·nh ®¹o Khoa

LËp danh s¸ch cÊm thi

(from Use Case View)

Gi¸o viªn

(from Use Case View)

LËp danh s¸ch thi

X¸c ®Þnh sè CB coi thi

LËp DS c¸n bé coi thi

Theo dâi ra ®Ò, ®¸p ¸n

Hình 2.4:

Mô hình ca sử dụng”lập lịch thi”

1) Ca sử dụng “Lập danh sách các kì thi ”

- Tác nhân: Nhân viên của PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng, đã có danh sách các lớp

môn học.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT có nhu 2. Cung cấp giao diện hỗ

cầu lập danh sách các kỳ trợ lập danh sách các kỳ

TKB, LOPMH

Trang 20

thi

thi.

4. Nhập thông tin về kỳ thi 3. Yêu cầu nhập thông tin

(học kỳ, thi lần 1 hay thi về kỳ thi (học kỳ, thi lần 1 HOCKY

lại, ... )

hay thi lại, ... )

5. Lập danh sách các kỳ 6. Cập nhật thông tin về

thi danh sách các kỳ thi vừa KYTHI

tạo

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Danh sách các lớp thi được tạo

2) Ca sử dụng “Lập danh sách các phòng thi”

- Tác nhân: Nhân viên lập lịch thi PĐT.

- Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng và đã tạo xong danh sách

các kỳ thi.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên lập lịch thi 2. Cung cấp giao diện hỗ

của PĐT lập danh sách trợ lập danh sách các DSKYTHI

các phòng thi. phòng thi.

3. Lập danh sách các 4. Cập nhật danh sách GIANGDUONG

phòng thi phòng thi

4. Cập nhật phòng thi cho 3. Yêu cầu cập nhật phòng

DSPHONGTHI

các kỳ thi

thi cho các kỳ thi

- Luồng sự kiện phụ:

Trang 21

- Hậu điều kiện: Danh sách các phòng thi được tạo.

4) Ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng và đã tạo xong danh sách

các kỳ thi, danh sách các phòng thi, danh sách các ràng buộc kỳ thi.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ lập lịch thi dự kiến.

cầu lập lịch thi dự kiến

DSKYTHI,

GVGD,

DSPHONGTHI

3. Cần hiển thị danh sách 6. Load và hiển thị danh

các kỳ thi, danh sách các sách các kỳ thi, danh sách

phòng thi, danh sách các các phòng thi, danh sách

giáo viên tham gia giảng các giáo viên tham gia

DSKYTHI,

GVGD,

DSPHONGTHI

dạy.

giảng dạy.

7. Tạo lịch thi mới, lập 8. Cập nhật thông tin về

lịch thi cho từng kỳ thi lịch thi dự kiến vừa được LICHTHI

theo các danh sách trên

tạo.

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Lịch thi dự kiến được tạo

5) Ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Lịch thi dự kiến đã được tạo

- Luồng sự kiện chính:

Trang 22

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ lập lịch thi chính thức. LICHTHI

cầu lập lịch thi chính thức

3. Nhân viên lập lịch cần 4. Load và hiển thị lịch thi

LICHTHI

hiển thị lịch thi dự kiến

dự kiến

5. Sửa thông tin từ lịch thi 6. Cập nhật sự thay đổi

dự kiến để thu được lịch của lịch thi

thi chính thức.

LICHTHI

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Lịch thi chính thức được lập

6) Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Trước ngày thi 2 tuần và đã có lịch thi chính thức

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ xác định số cán bộ coi

cầu xác định số cán bộ coi thi.

LICHTHI

thi

3. Xác định số cán bộ coi 4. Cập nhật số cán bộ coi

thi (từng đơn vị, phòng thi (từng đơn vị, phòng SOCBCOITHI

ban, từng buổi thi)

Trang 23

5. Yêu cầu lập dự kiến cử 6. Lập giấy yêu cầu cử

cán bộ coi thi và yêu cầu cán bộ coi thi cho từng bộ

cử cán bộ coi thi cho từng môn, phòng ban

bộ môn, phòng ban

YCAUCUCBCTHI

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Số cán bộ coi thi được xác định

7) Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Trước ngày thi 1 tuần, đã gửi yêu cầu cử cán bộ coi thi đến các

bộ môn, phòng ban và đã nhận được từ các bộ môn, phòng ban danh sách cử

cán bộ coi thi của đơn vị mình.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ lập danh sách cán bộ LICHTHI,

cầu lập danh sách cán bộ coi thi.

YCAUCUCBCTHI

coi thi

3. Cập nhật danh sách cán 4. Cập nhật danh sách cán

bộ coi thi được các bộ bộ coi thi

môn, phòng ban cử và gửi

DSCBCOITHI

cho PĐT theo buổi thi

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Danh sách cán bộ coi thi được lập.

Trang 24

8) Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Thực hiện trước ngày thi 2 tuần

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ theo dõi việc ra đề thi

cầu theo dõi việc ra đề thi và đáp án.

và đáp án.

GVGD

3. Lập bảng theo dõi việc 4. Cập nhật bảng theo dõi

ra đề thi và đáp án của ra đề thi và đáp án.

giáo viên tham gia giảng

dạy. Cập nhật bảng theo

BANGTHEODOIĐE

dõi này khi giáo viên

mang nộp đề thi và đáp án

cho môn mình dạy.

5. Thống kê việc ra đề thi 6. In bảng thống kê việc ra

và đáp án của giáo viên, đề thi và đáp án của giáo

in danh sách các giáo viên viên, in danh sách các BANGTHEODOIĐE

chưa nộp đề thi và đáp án giáo viên chưa nộp đề thi

và đáp án

- Luồng sự kiện phụ: Nhân viên PĐT nhắc nhở các giáo viên nhanh chóng nộp đề

thi và đáp án cho phòng đào tạo chậm nhất là trước ngày thi 1 tuần.

- Hậu điều kiện:

9) Ca sử dụng “Lập danh sách thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

Trang 25

- Tiền điều kiện: Thực hiện trước ngày thi 1 tuần, danh sách sinh viên đăng ký

học, danh sách sinh viên thiếu học phí, danh sách sinh viên bị giáo viên giảng

dạy cấm thi đã được cập nhật trong CSDL.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ LICHTHI, SINHVIEN,

trách lập lịch thi có nhu trợ lập danh sách thi.

cầu lập danh sách thi

LOP,

DSDANGKYHOCLAI

3. Nhân viên lập danh 4. Load và hiển thị lịch thi

sách thi có nhu cầu hiển chính thức.

thị lịch thi chính thức.

LICHTHI

5. Tương ứng với một 6. Load và hiển thị các

phòng thi (cho một môn danh sách nhân viên lập

thi ứng với một lớp nào danh sách thi cần

đó), nhân viên lập danh

SINHVIEN,

LOP,

sách thi có nhu cầu hiển

DSDANGKYHOCLAI

thị danh sách sinh viên

của lớp đó, danh sách sinh

viên đăng ký học lại môn

thi.

7. Hiển thị danh sách sinh 8. Load và hiển thị các

viên bị giáo viên cấm thi danh sách nhân viên lập

và danh sách sinh viên danh sách thi cần

chưa nộp đủ học phí

DSCAMTHI

DSTHI

9. Lập danh sách thi

10. Cập nhật danh sách thi

vừa tạo

Trang 26

- Luồng sự kiện phụ: Gửi ngay danh sách thi đến các lớp để sinh viên thẩm định lại

danh sách thi và gửi phản hồi cho phòng đào tạo.

- Hậu điều kiện: Danh sách thi được tạo.

10) Ca sử dụng “Lập danh sách cấm thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi.

- Tiền điều kiện: Trước ngày thi 1 ngày, sau khi cố định danh sách thi

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách lập lịch thi có nhu trợ lập danh sách cấm thi. LICHTHI

cầu lập danh sách cấm thi

3. Nhân viên lập danh 4. Load và hiển thị lịch thi

sách cấm thi có nhu cầu chính thức.

LICHTHI

hiển thị lịch thi chính

thức.

7. Tương ứng với một 8. Load và hiển thị các

phòng thi (cho một môn danh sách nhân viên lập

thi ứng với một lớp nào danh sách cấm thi cần

đó), nhân viên lập danh

sách cấm thi có nhu cầu

hiển thị danh sách sinh

viên bị giáo viên cấm thi

và danh sách sinh viên

chưa nộp đủ học phí

DSCAMTHI

9. Lập danh sách cấm thi

10. Cập nhật danh sách DSCAMTHI

Trang 27

cấm thi

- Luồng sự kiện phụ: Gửi ngay danh sách cấm thi đến các lớp để sinh viên thẩm

định lại danh sách này và gửi phản hồi cho phòng đào tạo.

- Hậu điều kiện: danh sách cấm thi được lập

2.1.2.4.2. Chi tiết ca sử dụng “Điều hành thi ”:

Mô hình ca sử dụng “điều hành thi” mức

§iÒu hµnh thi

(from Use Case View)

CËp nhËt nhËt ký thi

Nh©n viªn P§T

(from Use Case View)

L·nh ®¹o Khoa

(from Use Case View)

Thèng kª sè giê coi thi

Thèng kª c¸n bé bá coi thi kh«ng cã

lý do

C¸n bé coi thi

cao:

Hình 2.5:

Mô hình ca sử dụng”điều hành thi”

1) Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi, cán bộ coi thi.

- Tiền điều kiện: Nhật ký thi phải được cập nhật hàng ngày trong thời gian tổ

chức kỳ thi.

Trang 28

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách điều hành giảng dạy trợ cập nhật nhật ký thi.

có nhu cầu cập nhật nhật

LICHTHI,

NHATKYTHI

ký thi

3. Cập nhật nhật ký thi 4. Cập nhật các thông tin

bao gồm các thông tin: địa về nhật ký thi vào CSDL

điểm thi, lớp thi, thời gian

thi, giáo viên coi thi, cán

bộ coi thi thay (nếu có),

NHATKYTHI,

DSCBCOITHI

cán bộ coi thi vắng mặt,

tổng số thí sinh dự thi, số

sinh viên có mặt, số tờ

giấy thi, số sinh viên bị kỹ

luật và hình thức kỹ luật

cùng tang vật, số sinh

viên viết giấy cam đoan

- Luồng sự kiện phụ: Nếu là lần cập nhật nhật ký đầu tiên của kỳ thi thi nhân viên

điều hành thi lập một nhật ký thi mới cho kỳ thi đang tiến hành sau đó mới cập nhật thông

tin vào nhật ký vừa tạo.

- Hậu điều kiện: Nhật ký thi được cập nhật vào CSDL

2) Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi.

- Tiền điều kiện: Nhật ký của kỳ thi đã được tạo và đẫ được cập nhật thông tin

hàng ngày trong thời gian tổ chức kỳ thi.

Trang 29

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT phụ 2. Cung cấp giao diện hỗ

trách điều nhành giảng trợ thống kê số giờ coi thi.

dạy có nhu cầu thống kê

LICHTHI,

NHATKYTHI,

DSCBCOITHI

số giờ coi thi

5. Yêu cầu hiển thị nhật 6. Load và hiển thị nhật NHATKYTHI,

ký thi ký thi

DSCBCOITHI

7. Thống kê số buổi coi 8. Cập nhật bản thống kê NHATKYTHI,

thi cho từng cán bộ coi thi vừa tạo vào CSDL.

DSCBCOITHI,

TKECOITHI

- Luồng sự kiện phụ:

- Hậu điều kiện: Bản thống kê số buổi coi thi của các cán bộ coi thi được tạo

3) Ca sử dụng “Thống kê cán bộ bỏ coi thi không có lý do”

- Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi, cán bộ coi thi, lãnh đạo

Khoa.

- Tiền điều kiện: Tiến hành khi kỳ thi đang tiến hành hoặc sau khi kết thúc kỳ thi.

- Luồng sự kiện chính:

Hành động tác nhân

Phản ứng của hệ thống

Dữ liệu liên quan

1. Nhân viên PĐT điều 2. Cung cấp giao diện hỗ

hành giảng dạy có nhu trợ thống kê danh sách

cầu thống kê danh sách cán bộ bỏ coi thi không có

cán bộ bỏ coi thi không có

LICHTHI,

NHATKYTHI

Trang 30