Khóa luận Xây dựng hệ thống đọc tin trên mobile

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ

Nguyễn Trung Kiên

XÂY DỰNG HỆ THỐNG ĐỌC TIN TRÊN MOBILE

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY

Ngành: Công nghệ thông tin

Cán bộ hướng dẫn: TS. Phạm Bảo Sơn

HÀ NỘI – 2010

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Lời cảm ơn

Trước tiên, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến thầy Phạm Bảo Sơn, người đã

không quản vất vả hướng dẫn em trong suốt thời gian làm khóa luận tốt nghiệp vừa

qua.

Em xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đến các thầy cô giáo trong Trường Đại Học

Công Nghệ đã tận tình dạy dỗ em suốt bốn năm học qua.

Con xin cảm ơn bố, mẹ và gia đình đã luôn bên con, cho con động lực để làm

việc tốt hơn.

Tôi xin cám ơn tất cả các bạn đồng nghiệp tại Công ty cổ phần công nghệ SEE đã

giúp tôi rất nhiều khi nghiên cứu đề tài này.

Cảm ơn tất cả bạn bè K51CA đã luôn sát cánh cùng tôi.

i

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Tóm tắt nội dung

Với việc bùng nổ các thông tin, tin tức trên web hiện nay nhiều vô kể và bạn

không thể nào có đủ thời gian để đọc hết. Lấy một ví dụ đơn giản, hàng ngày có rất

nhiều tin tức được đăng tải ở các website báo điện tử như vnexpress, dantri,

vietnamenet,… Nếu phải vào từng trang để đọc thì rất mất thời gian, do đó nếu dùng

trình tổng hợp tin tức để chỉ định các trang, mục nào của các báo cần được gom lại

trong một giao diện duy nhất để đọc thì sẽ tiện lợi hơn rất nhiều. Hơn nữa với xu thế

hiện nay ở Việt Nam, 3G bắt đầu phát triển, nhu cầu đọc tin của người dùng bằng điện

thoại là rất lớn. Chính vì thế việc ra đời một hệ thống đọc tin tự động từ các nguồn báo

khác nhau trên điện thoại là cần thiết

Trong khóa luận này, chúng tôi trình bày mô hình để giải quyết bài toán tổng hợp

tin từ các nguồn khác nhau thông việc đọc các kênh RSS, cùng với đó là quá trình xây

dựng phần mềm bằng ngôn ngữ Java (J2ME) cho các dòng điện thoại để hiển thị các

tin tức này. Dựa trên framework KUIX – một framework mã nguồn mở để xây dựng

các ứng dụng J2ME, chúng tôi đã mở rộng và phát triển để viết một ứng dụng có thể

chạy trên hầu hết các dòng máy di động hỗ trợ Java hiện nay.

ii

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Mục lục

Lời cảm ơn....................................................................................................................... i

Tóm tắt nội dung ........................................................................................................... ii

Mục lục .......................................................................................................................... iii

Danh sách các bảng ...................................................................................................... vi

Danh sách các hình vẽ ................................................................................................. vii

Thuật ngữ viết tắt .......................................................................................................viii

Chương 1 ........................................................................................................................ 1

Mở đầu............................................................................................................................ 1

1.1.Tại sao cần các trình tổng hợp tin tự động cho các dòng máy di động ................. 1

1.1.1 Nguyên nhân ra đời các hệ thống tổng hợp tin tự động.................................. 1

1.1.2 Các ứng dụng thương mại di động.................................................................. 2

1.2. Mục đích của để tài khóa luận .............................................................................. 2

1.3. Các thách thức đối với đề tài ................................................................................ 3

1.3.1. Thách thức đối với phần tổng hợp tin tức...................................................... 3

1.3.2. Thách thức đối với ứng dụng xây dựng trên mobile...................................... 4

1.4. Các kết quả thu được: ........................................................................................... 5

1.5. Tóm lược nội dung các chương còn lại ................................................................ 5

Chương 2 ........................................................................................................................ 7

Giới thiệu về J2ME và framework KUIX................................................................... 7

2.1. Khái quát về công nghệ J2ME.............................................................................. 7

2.1.1.Chi tiết về tầng cấu hình ................................................................................. 8

2.1.1.1. CLDC – Connected Limited Device Configuration................................ 9

2.1.2. MIDP (Mobile Information Device Profile)................................................ 11

2.2.MIDlet.................................................................................................................. 11

2.2.1. Bộ khung MIDlet (MIDlet Skeleton)........................................................... 12

2.2.2. Chu kỳ sống của MIDlet.............................................................................. 13

2.2.3. Tập tin JAR .................................................................................................. 15

2.3. Đồ họa (Graphic) ................................................................................................ 15

iii

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

2.3.1. Đồ họa mức thấp (low level) và mức cao (high level)................................. 15

2.3.1.1. Đồ họa mức cao (High Level Graphics) (Lớp Screen) ......................... 15

2.3.1.2. Đồ họa mức thấp (Lớp Canvas) ............................................................ 15

2.4. Lưu trữ bản ghi (Record Store)........................................................................... 16

2.5. Lập trình mạng.................................................................................................... 17

2.5.1.Khung mạng CLDC tổng quát ...................................................................... 17

2.5.3. Kết nối HTTP............................................................................................... 18

2.6. Giới thiệu về Framework KUIX......................................................................... 18

2.6.1. KUIX là gì?.................................................................................................. 19

2.6.2. Điểm mạnh của KUIX ................................................................................. 20

2.6.2. Cơ bản về thiết kế giao diện trong KUIX .................................................... 20

2.6.3. Worker trong KUIX..................................................................................... 21

2.6.4. KUIX Widget:.............................................................................................. 21

2.6.5. Cơ chế xử lý sự kiện trong KUIX................................................................ 22

2.7. Tổng kết chương................................................................................................. 23

Chương 3 ...................................................................................................................... 25

Kiến trúc đề xuất cho hệ thống .................................................................................. 25

3.1.Tổng quan về hệ thống......................................................................................... 25

3.1.1. Tầng lưu giữ (Persistant tier): ...................................................................... 26

3.1.2. Tầng xử lý nghiệp vụ (Business tier):.......................................................... 26

3.1.3. Tầng trình diễn (Presentation tier):.............................................................. 27

3.2. Các ngôn ngữ lập trình sử dụng.......................................................................... 28

3.2.1. Python .......................................................................................................... 28

3.2.2. J2ME ............................................................................................................ 29

3.2.3. Cake PHP ..................................................................................................... 29

3.2.3.1. Giới thiệu............................................................................................... 29

3.2.3.2. Mô hình MVC ....................................................................................... 30

3.3. Tổng kết chương................................................................................................. 31

Chương 4 ...................................................................................................................... 32

Module thu thập tin tức và phát hiện các tin trùng lặp........................................... 32

4.1. Nhiệm vụ của module thu thập tin tức và phát hiện các tin trùng lặp................ 32

4.2. Giới thiệu về các kênh tin tức RSS..................................................................... 32

4.2.1. RSS là gì?..................................................................................................... 32

iv

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

4.2.1. Cấu trúc của các văn bản RSS ..................................................................... 33

4.2. Chi tiết hoạt động................................................................................................ 34

4.3. Thuật toán kiểm tra sự trùng lặp các tin ............................................................. 37

4.3.1. Độ giống nhau của hai xâu........................................................................... 37

4.3.2. Thuật toán..................................................................................................... 37

4.3.3. Thực nghiệm và kiểm tra độ chính xác của thuật toán ................................ 38

4.3.4. Phân tích lỗi ................................................................................................. 39

4.4. Tổng kết chương................................................................................................. 41

Chương 5 ...................................................................................................................... 42

Xây dựng ứng dụng đọc báo mNews trên di động ................................................... 42

5.1. Ứng dụng đọc báo trên di động: ......................................................................... 42

5.2. Phân tích yêu cầu ................................................................................................ 42

5.2.1. Yêu cầu người sử dụng ................................................................................ 42

5.2.2. Yêu cầu đối với hệ thống ............................................................................. 42

5.3. Biểu đồ Usecase.................................................................................................. 43

5.3. Luồng sự kiện ..................................................................................................... 44

5.3.1. Lấy các chuyên mục tin ............................................................................... 44

5.3.2. Lấy các tin.................................................................................................... 44

5.3.3. Tìm kiếm tin................................................................................................. 45

5.3.4. Đọc một tin................................................................................................... 45

5.3.5. Duyệt các tin ................................................................................................ 46

5.4. Giao diện của ứng dụng:..................................................................................... 47

5.5. Giao thức giữa ứng dụng và máy chủ................................................................. 49

5.5.1. So sánh kết nối bằng socket và kết nối bằng HTTP .................................... 49

5.5.2. Chi tiết giao thức.......................................................................................... 50

5.6. Parser dữ liệu từ server gửi về ............................................................................ 51

5.7. Bài toán xử lý tiếng Việt trên điện thoại............................................................. 52

5.8. Tổng kết chương................................................................................................. 54

Chương 6 ...................................................................................................................... 55

Tổng kết........................................................................................................................ 55

Tài liệu tham khảo....................................................................................................... 56

v

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Danh sách các bảng

Bảng 1. Danh sách chuyên mục từ báo vnexpress và dantri.com.vn .............................. 3

Bảng 2. Bảng ánh xạ chuyên mục của báo vnexpress................................................... 35

Bảng 3 . Usecase Lấy các chuyên mục tin .................................................................... 44

Bảng 4. Usecase Lấy các tin.......................................................................................... 44

Bảng 5. Usecase Tìm kiếm tin....................................................................................... 45

Bảng 6. Usecase Đọc một tin ........................................................................................ 45

Bảng 7. Usecase Duyệt các tin ...................................................................................... 46

Bảng 8. So sánh giữa kết nối bằng socket và kết nối bằng HTTP ................................ 49

vi

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Danh sách các hình vẽ

Hình 1. Các tầng của J2ME[7] ........................................................................................ 7

Hình 2. Bộ tiền kiểm tra ................................................................................................ 10

Hình 3. Mô hình Sandbox ............................................................................................. 10

Hình 4. Tổng quan về Midlet ........................................................................................ 12

Hình 5. Bộ khung MIDlet.............................................................................................. 12

Hình 6. Chu kỳ sống của MIDlet[3].............................................................................. 14

Hình 7. Lưu trữ bản ghi................................................................................................. 16

Hình 8. Khung mạng CLDC tổng quát.......................................................................... 17

Hình 9. Một vài ứng dụng sử dụng KUIX..................................................................... 19

Hình 10. Cơ chế xử lý sự kiện của KUIX[13]............................................................... 22

Hình 11. Thuật toán xử lý của FocusManager[13]........................................................ 23

Hình 12. Kiến trúc tổng quan của hệ thống đọc tin trên mobile ................................... 26

Hình 13. Màn hình để kiểm tra nội dung hai bản tin..................................................... 38

Hình 14. Biểu đồ Usecase phần mềm mNews .............................................................. 43

Hình 15. Giao diện khi chạy ứng dụng.......................................................................... 47

Hình 16. Giao diện danh sách các chuyên mục tin ....................................................... 47

Hình 17. Giao diện các tin trong một chuyên mục........................................................ 48

Hình 18. Giao diện chi tiết một tin................................................................................ 48

Hình 19. Tạo font bằng phần mềm Bitmap Font Editor................................................ 54

vii

Hệ thống đọc tin trên mobile

Nguyễn Trung Kiên

Thuật ngữ viết tắt

CLDC

CDC

GPRS

J2EE

J2ME

J2SE

JAD

Connected Limit Device Configuration

Connected Device Configuration

General Packet Radio Service

Java 2 Platform, Enterprise Edition

Java 2 Platform, Micro Edition

Java 2 Platform, Standard Edition

Java Application Descriptor

Java Application Archive

JAR

JNI

Java Native Interface Support

Java Specification Request

Kilo Virtual Machine

JSR

KVM

m-Commerce Mobile Commerce

MIDlet

MIDP

MVC

OTA

PDA

MIDP applet

Mobile Information Device Profile

Model-View-Controller

Over The Air

Personal Digital Assistant

Record Management System

Software Developer’s Kit

Really Simple Syndication

eXensible Markup Language

RMS

SDK

RSS

XML

viii

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

Chương 1

Mở đầu

1.1.Tại sao cần các trình tổng hợp tin tự động cho các dòng

máy di động

1.1.1 Nguyên nhân ra đời các hệ thống tổng hợp tin tự động

Cập nhật thông tin luôn là nhu cầu thiết yếu của con người, cầm tớ báo mới cặm

cụi đọc trên vỉa hè, trong công viên, hay nhâm nhi cốc cà phê vào buổi sáng đã là thói

quen của nhiều người. Sự bùng nổ của internet đã cho ra đời báo điện tử. Với việc liên

tục cập nhật và đưa ra các thông tin mới và nóng nhất, đồng thời cho phép người đọc

tiếp cận các thông tin đó ở bất cứ thời gian và địa điểm nào, báo điện tử đã dần trở

thành kênh thông tin quan trọng đối với người dùng internet. Có nhiều đánh giá cho

rằng báo điện tử là điểm sáng của cách mạng công nghệ thông tin. Ngày càng xuất

hiện nhiều tờ báo điện tử truyền tải thông tin dưới mọi hình thức mà các loại báo

truyền thống cung cấp. Có thể kể tên một số trang báo điện tử lớn ở Việt Nam như:

vnexpress.vn,

dantri.com.vn,

vietnamnet.vn,

24h.com.vn,

tuoitre.com.vn,

thanhnien.com.vn,…

Tuy nhiên, khi mà các trang báo điện tử ra đời quá nhanh, sẽ xuất hiện tình trạng

“loạn” thông tin. Quá nhiều trang web tin tức, quá nhiều thông tin trùng lặp sẽ làm cho

người đọc không biết phải chọn nguồn tin nào để xem. Lấy một ví dụ đơn giản, hàng

ngày có rất nhiều tin tức được đăng tải ở các website báo điện tử như vnexpress,

tuoitre, thanhnien, dantri, hanoimoi,… Nếu phải vào từng trang để đọc thì rất mất thời

gian, thêm vào đó nếu chỉ đọc 1, 2 mục tin trên mạng có lẽ là không đủ, chính vì

nguyên nhân này, các trình đọc tin tự động, hay các trang tổng hợp tin tức (tiếng Anh

gọi là News aggregator) đã ra đời. Các trang này sẽ tổng hợp nội dung các trang, các

mục từ các báo điện tử khác nhau, và đưa ra một giao diện duy nhất để tiện lợi cho

người đọc. Như vậy thay vì phải đi kiếm thông tin, bằng cách dùng các trang tin tổng

hợp, thông tin sẽ tự động đưa xuống cho người đọc. Đối với trang tổng hợp tin tức cho

tiếng Việt, có thể nói baomoi.com đi tiên phong. Với hơn 100 nguồn tin và được cập

nhật liên tục, các tin trên baomoi.com khá phong phú và cập nhật. Bên cạnh đó có thể

1

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

kể đến một số site khác như vietica.com, xalo.vn, gocnhin.com, socbay.com,

vsearch.vn,….

1.1.2 Các ứng dụng thương mại di động

Thương mại di động (m-Commerce) là một bước phát triển và kế thừa của

thương mại điện tử (e-Commerce). với những đặc thù và thử thách riêng cho thị

trường thiết bị di động. Các ứng dụng m-Commerce được chia thành nhiều loại. Một

trong những loại đó là dịch vụ thông tin (information service), nhằm mục đích cung

cấp thông tin cần thiết cho người dùng thiết bị di động, với thiết bị di động là một

phương tiện truy xuất cực kỳ tiện lợi và hiệu quả.

Lĩnh vực lập trình ứng dụng không dây là một lĩnh vực khó tiếp cận với những

ràng buộc chặt chẽ, các nhà sản xuất và nhà phát triển đã cố gắng đưa ra các tiêu chuẩn

và công nghệ để có thể hỗ trợ tốt nhất cho lĩnh vực này. Ứng dụng không dây, ngoài

bản thân ứng dụng, còn phải được hỗ trợ rất nhiều từ phía server và nhà cung cấp dịch

vụ.

Trong tình hình hiện nay của Viêt Nam, mạng 3G đang được phát triển mạnh mẽ

và rầm rộ, trong khi đó nguồn ứng dụng di động cho thị trường tiềm năng này vẫn còn

đang để ngỏ, việc các ứng dung di động được phát triển không ngừng là điều không có

gì để bàn cãi. Có ý kiến chuyên gia cho rằng: “Năm 2010 sẽ là năm của các ứng dụng

trên di động”[9].

Việc kết hợp hai ý tưởng “phần mềm trên di động” và “hệ thống tổng hợp tin tức

tự động” chính là nguyên nhân chúng tôi lựa chọn và nghiên cứu đề tài “Xây dựng hệ

thổng đọc tin trên mobile”

1.2. Mục đích của để tài khóa luận

Mục tiêu của đề tại là xây dựng một hệ thống hỗ trợ việc đọc báo tiếng Việt trên

các mobile. Các nguồn báo được tổng hợp từ trên server, người dùng sử dụng mobile

có kết nối internet (GPRS hoặc 3G) như một thiết bị client gửi yêu cầu tới server và

lấy về các nguồn báo họ muốn xem.

Người dùng nếu có điện thoại hỗ trợ Java thì có thể sử dụng chương trình. Nếu

điện thoại của người dùng và nhà cung cấp dịch vụ cho phép tải ứng dụng trên Internet

xuống điện thoại di động thì người dùng có thể tải trực tiếp ứng dụng từ địa chỉ URL

do Web server cung cấp, nếu không thì phải cài đặt chương trình bằng cách giao tiếp

với máy tính bằng hồng ngoại, cáp,...

2

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

1.3. Các thách thức đối với đề tài

1.3.1. Thách thức đối với phần tổng hợp tin tức

Đối với các trình đọc tin, có hai bước để xử lý. Bước thứ nhất, hệ thống đơn giản

sẽ chỉ load và hiện thị các tin theo thứ tự từ nguồn tin mà người dùng muốn đọc về dựa

vào danh sách các rss của nguồn tin đó. Bước thứ hai, phức tạp hơn, đó là sau khi đã

lấy được nội dung các nguồn tin về, cần phân loại các nguồn tin vào các nhóm khác

nhau, xử lý loại bỏ các tin trùng lặp nội dung từ các nguồn khác nhau, đồng thời sắp

xếp hiện thị các tin phù hợp với sở thích người dùng.

Ở bước thứ nhất, hệ thống sẽ phải truy cập vào các trang tin rss từ các báo điện tử,

từ đó lấy ra các đường dẫn tới bài báo gốc. Sau đó truy cập vào các bài báo gốc này để

lấy ra nội dung của tin. Tuy nhiên, do mỗi một báo lại có một cách tổ chức hiện thị tin

tức khác nhau, với mỗi một trang lại có các mã html khác nhau, nên hệ thống cần phải

có cách xử lý cho từng trang báo một.

Sau khi đã lấy hết nội dung các trang tin, hệ thống cần đưa ra cách để sắp xếp các

tin tức này vào các chuyên mục khác nhau. Việc sắp xếp này là không thể phụ thuộc

vào cách phần chia chuyên mục ở từng báo riêng biệt, bởi vì mỗi một tờ báo lại có một

cách phân chia khác nhau.

Trên Bảng 1 là danh sách các chuyên mục từ hai tờ báo có thể coi là có số lượng

độc giả lớn nhất Việt Nam (theo thống kê từ alexa.com, báo vnexpress.net đứng thứ 4,

và báo dantri.com.vn đứng thứ 6 [16] trong danh sách các site có lượng truy cập nhiều

nhất tại Việt Nam). Hai báo này tuy có một số chuyên mục là giống nhau, nhưng số

chuyên mục còn lại lại rất khác nhau.

Một điều cần chú ý bóc tách nội dung cho các trang báo điện tử đó là, nội dung

một số bài báo chứa các ảnh liên quan, hệ thống tin tức cần phải giữ lại các ảnh. Hơn

nữa mục đích của việc bóc tách nội dung là để cho các máy điện thoại hiển thị nên các

ảnh trong từng bài báo phải được lưu giữ để phù hợp với kích thước của tất cả các loại

điện thoại khác nhau. Để giới hạn phạm vi bài toán, trong đề tài chỉ xét tới hai loại

kích thước màn hình điện thoại là 240 x 320 và 172 x 220

Bảng 1. Danh sách chuyên mục từ báo vnexpress và dantri.com.vn

3

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

Một vấn đề cần quan tâm nữa khi tổng hợp các tin đó là làm sao phân biệt được

tin nào là tin gốc, tin nào là tin đăng lại. Việc phân biệt này có các tác dụng:

• Giúp cho người đọc không cần phải đọc lại một tin nhiều lần, người đọc

chỉ cần quan tâm đến tin được đưa lên đầu tiên mà thôi

• Giúp cho hệ thống không cần phải lưu lại các tin đã có rồi

• Giúp hệ thống xác định được các nguồn tin gốc, và các nguồn tin sao lưu

lại. Từ đó sẽ có cách ứng xử riêng với từng nguồn tin một. Ví dụ: sẽ tập

trung lấy từ các nguồn tin gốc, các nguồn tin lặp thì chỉ lấy các chuyên

mục ít bị lặp hơn.

1.3.2. Thách thức đối với ứng dụng xây dựng trên mobile

Sau khi các tin tức đã được xử lý xong, các tin này được một phần mềm trên di

động trình bày và hiện thị. Các tin được phân loại theo các chuyên mục khác nhau, và

sắp xếp theo thời gian. Các tin có nội dung trùng lặp sẽ được nhóm lại với nhau, và chỉ

hiện thị ra tin gốc.

Vấn đề đầu tiên cần quan tâm đối với một ứng dụng trên di động, đó là giao diện

của tương tác người sử dụng. Màn hình của các điện thoại di động thường là nhỏ, do

đó việc hiện thị các tin tức trên ứng dụng cần đảm bảo rõ ràng, dễ đọc và dễ thao tác

cho người dùng. Trong đề tài của mình, chúng tôi sử dụng giao diện giống như giao

diện trong phần mềm iMedia (do Công ty Naiscorp và VTC hợp tác xây dựng)[15].

4

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

Thêm vào đó, điện thoại di động cũng được chia làm hai loại: hỗ trợ màn hình

cảm ứng và không hỗ trợ cảm ứng. Các loại điện thoại không hỗ trợ màn hình cảm ứng

thì giá rẻ và phổ biến hơn. Đặc điểm của các loại điện thoại này là ngoài 4 phím điều

hướng, thì còn có bàn phím để tương tác trong khi phần lớn các loại điện thoại cảm

ứng thì thường không có bàn phím. Một ứng dụng muốn sử dụng được trên nhiều dòng

điện thoại khác nhau, thì cần phải hỗ trợ cả các máy có cảm ứng và không có cảm ứng

Khó khăn cuối cùng, là làm sao để hiện thị được tiếng Việt trên các dòng điện

thoại khác nhau. Một điểm cần chú ý đó là không phải điện thoại nào cũng hỗ trợ hiện

thị tiếng Việt. Ví dụ là: hầu hết các điện thoại Nokia thì đều có sẵn font tiếng Việt,

nhưng các điện thoại dòng BlackBerry thì phần lớn không hỗ trợ.

1.4. Các kết quả thu được:

Với những mục tiêu và khó khăn thách thức đã được đưa ra ở trên, nội dung khóa

luận sẽ tập trung giải quyết các vấn đề chính sau

• Xây dựng hệ thống crawl tự động cập nhật tin tức liên tục từ các nguồn

báo tiếng Việt khác nhau

• Các tin tức sau khi được thu thập về sẽ trải qua hai bước làm mịn đó là

phân loại vào các chuyên mục và so sánh, phát hiện ra các tin có cùng nội

dung với nó để từ đó xác định xem tin nào là tin gốc, tin nào là tin đưa lại

• Xây dựng phần mềm trên điện thoại di động, hỗ trợ cả các dòng máy có

màn hình cảm ứng và không cảm ứng với giao diện đơn giản, phù hợp

giúp đọc các tin đã được thu thập về

• Chúng tôi cũng đưa ra giải pháp để giải quyết trọn vẹn bài toán hiện thị

tiếng Việt trên điện thoại di động với hầu hết các dòng máy phổ biến trên

thị trường Việt Nam như Nokia, Motorola, SamSung,…

1.5. Tóm lược nội dung các chương còn lại

Phần còn lại của khóa luận chia làm 5 chương:

• Chương 2: Chúng tôi giới thiệu một cách tổng quan về J2ME – công nghệ

của Sun để xây dựng các ứng dụng trên điện thoại di động, đồng thời giới

thiệu về framework KUIX dùng để xây dựng giao diện cho các ứng dụng

J2ME

5

Chương 1. Mở đầu

Nguyễn Trung Kiên

• Chương 3: Chúng tôi giới thiệu mô hình đề xuất cho hệ thống đọc tin tự

động và các công nghệ, các ngôn ngữ lập trình liên quan tới đề tài

• Chương 4: Chúng tôi giới thiệu về module Crawl tin tức và phát hiện tin

tức trùng lặp được xây dựng trong hệ thống.

• Chương 5: Chúng tôi giới thiệu chi tiết về ứng dụng mNews, cũng như

giải pháp để giải quyết bài toán hiển thị tiếng Việt trên các dòng điện thoại

đời thấp

• Chương 6: Chúng tôi tổng kết và đánh giá lại những mặt được và chưa

được của hệ thống đọc tin trên di động, và đưa ra những hướng phát triển

tiếp theo cho sản phẩm.

6

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

Chương 2

Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

2.1. Khái quát về công nghệ J2ME

Mục tiêu của J2ME là cho phép người lập trình viết các ứng dụng độc lập với

thiết bị di động, không cần quan tâm đến phần cứng thật sự. Môi trường phát triển của

J2ME bao gồm một máy ảo (Java Virtual Machine), một cấu hình (Configuration) và

một hay nhiều hiện trạng (Profile). Máy ảo định nghĩa các giao dịch giữa cấu hình và

hoạt động của hệ điều hành. Các hiện trạng định nghĩa giao diện giữa một ứng dụng và

môi trường J2ME. Hình 1 chỉ ra cách các tầng được tổ chức với nhau.

Hình 1. Các tầng của J2ME[7]

Từ dưới lên trên:

Tầng máy ảo Java (Java Virtual Machine)

Tầng máy ảo Java bao gồm KVM (Kilo Virtual Machine) là bộ biên dịch mã

bytecode. KVM có nhiệm vụ chuyển mã của chương trình Java sau khi đã được biên

dịch thành mã bytecode, thành ngôn ngữ máy để chạy trên thiết bị di động. Các

chương trình Java khi cài đặt trên thiết bị di động chính là các mã bytecode. Nhờ có

tầng máy áo cung cấp một sự chuẩn hóa cho các thiết bị di động mà ứng dụng J2ME

có thể hoạt động trên bất kỳ thiết bị di động nào có J2ME.

Tầng cấu hình (Configuration Layer)

Tầng cấu hình của CLDC bao gồm một tập các API bậc thấp định nghĩa các

thuộc tính chạy của một môi trường J2ME xác định. Cụ thể hơn, tầng cấu hình chịu

trách nhiệm định nghĩa: các lớp Java cơ bản, các đặc trưng của ngôn ngữ Java, các đặc

7

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

trưng của máy ảo. Tầng cấu hình làm tăng khả năng khả chuyển của các ứng dụng

J2ME trên các thiết bị di động.

Lập trình viên có thể sử dụng các lớp và phương thức của các API trên tầng cấu

hình này tuy nhiên tập các API hữu dụng hơn được chứa trong tầng hiện trạng (profile

layer).

Tầng hiện trạng (Profile Layer)

Tầng hiện trạng hay MIDP (Hiện trạng thiết bị thông tin di động-Mobile

Information Device Profile) cung cấp tập các API hữu dụng hơn cho lập trình viên.

Tầng cấu hình và tầng hiện trạng được phân tách trong kiến trúc của J2ME để phục vụ

cho mục đích khả chuyển và hỗ trợ một lượng lớn các thiết bị với các khả năng khác

nhau.

Mục đích của hiện trạng là xây dựng trên lớp cấu hình và cung cấp nhiều thư

viện ứng dụng hơn. MIDP định nghĩa các API riêng biệt cho thiết bị di động.Ví dụ:

tầng cấu hình bao gồm các đặc trưng cốt lõi của Java như: String, System, Thread và

Object cũng như các luồng I/O, các kết nối mạng. Trong khi đó tầng hiện trạng quan

tâm tới các thuộc tính của thiết bị như giao diện người dùng, cơ chế xử lý sự kiện, cơ

chế lưu giữ dữ liệu.

2.1.1.Chi tiết về tầng cấu hình

Các cấu hình được định nghĩa bên trong kiến trúc J2ME bởi một tổ chức các

chuyên gia gọi là Java Community Process (JCP). Chi tiết các cấu hình được tạo ra bởi

sự hợp tác giữa JCP và rất nhiều các đối tác công nghiệp khác.

Hiện tại J2ME định nghĩa hai cấu hình:

• Cấu hình cho các thiết bị giới hạn (Connected Limited Device

Configuration – CLDC) dùng cho các dòng máy điện thoại cấu hình thấp

• Cấu hình cho các thiết bị kết nối (Connected Device Configuration –

CDC) dùng cho các dòng máy thông minh, đời cao giống như các

smartphone, các PDAs,….

Các cấu hình định nghĩa sự “hợp đồng” giữa một hiện trạng (profile) và tấng máy

ảo Java. Cả CDC và CLDC đều có máy ảo riêng của chúng. CDC sử dụng C-Virtual

Machine (CVM) trong khi CLDC sử dụng Kilo Virtual Machine (KVM). CDC là một

8

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

mức cao hơn của CLDC. Phần lớn các dòng điện thoại hỗ trợ Java hiện nay đều sử

dụng CLDC.

2.1.1.1. CLDC – Connected Limited Device Configuration

Phạm vi: Định nghĩa các thư viện tối thiểu và các API.

Định nghĩa:

• Tương thích ngôn ngữ JVM

• Các thư viện lỗi

• I/O

• Mạng

• Bảo mật

• Quốc tế hóa

Không định nghĩa:

• Chu kỳ sống ứng dụng

• Giao diện người dùng

• Quản lý sự kiện

• Giao diện ứng dụng và người dùng

Các lớp lõi Java cơ bản, input/output, mạng, và bảo mật được định nghĩa trong

CLDC. Các API hữu dụng hơn như giao diện người dùng và quản lý sự kiện được

dành cho hiện trạng MIDP.

CLDC định nghĩa một mô hình an toàn, bảo mật được thiết kế để bảo vệ thiết bị

di động, KVM, và các ứng dụng khác khỏi các mã phá hoại. Hai bộ phận được định

nghĩa bởi CLDC này là bộ tiền kiểm tra và mô hình sandbox.

Hình 2 biểu diễn cách mà bộ tiền kiểm tra và bộ kiểm tra làm việc với nhau để

kiểm tra mã chương trình Java trước khi chuyển nó cho KVM.

9

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

Hình 2. Bộ tiền kiểm tra

Như đã đề cập trước đây, các tập tin lớp được gán nhãn bằng một thuộc tính trên

máy trạm của nhà phát triển. Thuộc tính này sau đó được kiểm tra bởi bộ tiền kiểm tra

trước khi mã chương trình được giao cho KVM hay bộ biên dịch mã bytecode.

Một bộ phận khác của bảo mật trong CLDC là mô hình sandbox.

Hình biểu diễn khái niệm mô hình sandbox:

Hình 3. Mô hình Sandbox

Hình 3 cho thấy ứng dụng J2ME đặt trong một sandbox có nghĩa là nó bị giới

hạn truy xuất đến tài nguyên của thiết bị và không được truy xuất đến Máy ảo Java hay

bộ nạp chương trình. Ứng dụng được truy xuất đến các API của CLDC và MIDP. Ứng

dụng được truy xuất tài nguyên của thiết bị di động (các cổng, âm thanh, bộ rung, các

10

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

báo hiệu,…) chỉ khi nhà sản xuất điện thoại di động cung cấp các API tương ứng. Tuy

nhiên, các API này không phải là một phần của J2ME[7].

2.1.2. MIDP (Mobile Information Device Profile)

Tầng J2ME cao nhất là tầng hiện trạng và mục đích của nó là định nghĩa các API

cho các thiết bị di động. Một thiết bị di động có thể hỗ trợ nhiều hiện trạng. Một hiện

trạng có thể áp đặt thêm các giới hạn trên các loại thiết bị di động (như nhiều bộ nhớ

hơn hay độ phân giải màn hình cao hơn). Hiện trạng là tập các API hữu dụng hơn cho

các ứng dụng cụ thể. Lập trình viên có thể viết một ứng dụng cho một hiện trạng cụ

thể và không cần quan tâm đến nó chạy trên thiết bị nào.

Hiện tại hiện trạng được công bố là MIDP (Mobile Information Profile) với đặc

tả JSR - 37. Có 22 công ty là thành viên của nhóm chuyên gia tạo ra chuẩn MIDP.

MIDP cung cấp các API cho phép thay đổi trạng thái chu kỳ sống ứng dụng, đồ

họa (mức cao và mức thấp), tuyến đoạn, timer, lưu trữ bền vững (persistent storage),

và mạng.

Nó không định nghĩa cách mà ứng dụng được nạp trong thiết bị di động. Đó là

trách nhiệm của nhà sản xuất. Nó cũng không định nghĩa bất kỳ loại mô hình bảo mật

end-to-end nào, vốn cần thiết cho ứng dụng kinh doanh nhận số thẻ tín dụng của người

dùng. Nó cũng không bắt buộc nhà sản xuất cách mà lớp MIDP được thực hiện.

2.2.MIDlet

Các ứng dụng J2ME được gọi là MIDlet (Mobile Information Device applet).

Hình 4 đưa ra các thông tin cơ bản nhất để có thể tạo ra được một Midlet

11

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

Hình 4. Tổng quan về Midlet

Thông báo import dùng để truy xuất các lớp của CLDC và MIDP.

Lớp chính của ứng dụng được định nghĩa là lớp kế thừa lớp MIDlet của MIDP.

Có thể chỉ có một lớp trong ứng dụng kế thừa lớp này. Lớp MIDlet được trình quản lý

ứng dụng trên điện thoại di động dùng để khởi động, dừng, và tạm dừng MIDlet (ví dụ,

trong trường hợp có cuộc gọi đến).

2.2.1. Bộ khung MIDlet (MIDlet Skeleton)

Một MIDlet là một lớp Java kế thừa (extend) của lớp trừu tượng

java.microedition.midlet.MIDlet và thực thi (implement) các phương thức startApp(),

pauseApp(), và destroyApp().

Hình 5 biểu diễn bộ khung yêu cầu tối thiểu cho một ứng dụng MIDlet

Hình 5. Bộ khung MIDlet

• Phát biểu import: Các phát biểu import được dùng để include các lớp

cần thiết từ các thư viện CLDC và MIDP.

• Phần chính của MIDlet: MIDlet được định nghĩa như một lớp kế thừa

lớp MIDlet. Trong ví dụ này MIDletExample là bắt đầu của ứng dụng.

• Hàm tạo (Constructor): Hàm tạo chỉ được thực thi một lần khi MIDlet

được khởi tạo lần đầu tiên. Hàm tạo sẽ không được gọi lại trừ phi MIDlet

thoát và sau đó khởi động lại.

• startApp(): Phương thức startApp() được gọi bởi bộ quản lý ứng dụng

khi MIDlet được khởi tạo, và mỗi khi MIDlet trở về từ trạng thái tạm

dừng. Nói chung, các biến toàn cục sẽ được khởi tạo lại trừ hàm tạo bởi vì

12

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

các biến đã được giải phóng trong hàm pauseApp(). Nếu không thì chúng

sẽ không được khởi tạo lại bởi ứng dụng.

• pauseApp(): Phương thức pauseApp() được gọi bởi bộ quản lý ứng dụng

mỗi khi ứng dụng cần được tạm dừng (ví dụ, trong trường hợp có cuộc gọi

hoặc tin nhắn đến). Cách thích hợp để sử dụng pauseApp() là giải phóng

tài nguyên và các biến để dành cho các chức năng khác trong điện thoại

trong khi MIDlet được tạm dừng. Cần chú ý rằng khi nhận cuộc gọi đến

hệ điều hành trên điện thoại di động có thể dừng KVM thay vì dừng

MIDlet. Việc này không được đề cập trong MIDP mà đó là do nhà sản

xuất quyết định sẽ chọn cách nào.

• destroyApp(): Phương thức destroyApp() được gọi khi thoát MIDlet. (ví

dụ khi nhấn nút exit trong ứng dụng). Nó chỉ đơn thuần là thoát MIDlet.

Nó không thật sự xóa ứng dụng khỏi điện thoại di động. Phương thức

destroyApp() chỉ nhận một tham số Boolean. Nếu tham số này là true,

MIDlet được tắt vô điều kiện. Nếu tham số là false, MIDlet có thêm tùy

chọn từ chối thoát bằng cách ném ra một ngoại lệ

MIDletStateChangeException.

Tóm tắt các trạng thái khác nhau của MIDlet:

• Tạo (Created): Hàm tạo MIDletExample() được gọi một một lần

• Hoạt động (Active): Phương thức startApp() được gọi khi chương trình

bắt đầu hay sau khi tạm dừng

• Tạm dừng (Paused): Phương thức pauseApp() được gọi. Có thể nhận các

sự kiện timer.

• Hủy (Destroyed): Phương thức destroy() được gọi.

2.2.2. Chu kỳ sống của MIDlet

Hình 6 mô tả các chu kỳ sống của một MIDlet

13

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

Hình 6. Chu kỳ sống của MIDlet[3]

Khi người dùng yêu cầu khởi động ứng dụng MIDlet, bộ quản lý ứng dụng sẽ

thực thi MIDlet (thông qua lớp MIDlet). Khi ứng dụng thực thi, nó sẽ được xem là

đang ở trạng thái tạm dừng. Bộ quản lý ứng dụng gọi hàm tạo và hàm startApp(). Hàm

startApp() có thể được gọi nhiều lần trong suốt chu kỳ sống của ứng dụng. Hàm

destroyApp() chỉ có thể gọi từ trạng thái hoạt động hay tạm dừng. Lập trình viên cũng

có thể điều khiển trạng thái của MIDlet.

Các phương thức dùng để điều khiển các trạng thái của MIDlet:

• resumeRequest(): Yêu cầu vào chế độ hoạt động. Ví dụ: Khi MIDlet tạm

dừng, và một sự kiện timer xuất hiện.

• notifyPaused(): Cho biết MIDlet tự nguyện chuyển sang trạng thái tạm

dừng. Ví dụ: Khi đợi một sự kiện timer.

• notifyDestroyed(): Sẵn sàng để hủy. Ví dụ: Xử lý nút nhấn Exit

Lập trình viên có thể yêu cầu tạm dừng MIDlet trong khi đợi một sự kiện timer

hết hạn. Trong trường hợp này, phương thức notifyPaused() sẽ được dùng để yêu cầu

bộ quản lý ứng dụng chuyển ứng dụng sang trạng thái tạm dừng.

14

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

2.2.3. Tập tin JAR

Các lớp đã biên dịch của ứng dụng MIDlet được đóng gói trong một tập tin JAR

(Java Archive File). Đây chính là tập tin JAR được download xuống điện thoại di động.

Tập tin JAR chứa tất cả các tập tin class từ một hay nhiều MIDlet, cũng như các

tài nguyên cần thiết. Hiện tại, MIDP chỉ hỗ trợ định dạng hình .png (Portable Network

Graphics). Tập tin JAR cũng chứa tập tin kê khai (manifest file) mô tả nội dung của

MIDlet cho bộ quản lý ứng dụng. Nó cũng phải chứa các tập tin dữ liệu mà MIDlet

cần. Tập tin JAR là toàn bộ ứng dụng MIDlet. MIDlet có thể load và triệu gọi các

phương thức từ bất kỳ lớp nào trong tập tin JAR, trong MIDP, hay CLDC. Nó không

thể truy xuất các lớp không phải là bộ phận của tập tin JAR hay vùng dùng chung của

thiết bị di động.

2.3. Đồ họa (Graphic)

2.3.1. Đồ họa mức thấp (low level) và mức cao (high level)

Các lớp MIDP cung cấp hai mức đồ họa: đồ họa mức thấp và đồ họa mức cao.

Đồ họa mức cao dùng cho văn bản hay form. Đồ họa mức thấp dùng cho các ứng dụng

trò chơi yêu phải vẽ lên màn hình.

Cả hai lớp đồ họa mức thấp và mức cao đều là lớp con của lớp Displayble. Trong

MIDP, chỉ có thể có một lớp displayable trên màn hình tại một thời điểm. Có thể định

nghĩa nhiều màn hình nhưng một lần chỉ hiển thị được một màn hình.

2.3.1.1. Đồ họa mức cao (High Level Graphics) (Lớp Screen)

Đồ họa mức cao là lớp con của lớp Screen. Nó cung cấp các thành phần như text

box, form, list, và alert. Ta ít điều khiển sắp xếp các thành phần trên màn hình. Việc

sắp xếp thật sự phụ thuộc vào nhà sản xuất.

2.3.1.2. Đồ họa mức thấp (Lớp Canvas)

Đồ họa mức thấp là lớp con của lớp Canvas. Lớp này cung cấp các phương thức

đồ họa cho phép vẽ lên màn hình hay vào một bộ đệm hình cùng với các phương thức

xử lý sự kiện bàn phím. Lớp này dùng cho các ứng dụng trò chơi cần điều khiển nhiều

về màn hình.

15

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

2.4. Lưu trữ bản ghi (Record Store)

Lưu trữ bản ghi cho phép lưu dữ liệu khi ứng dụng thoát, khởi động lại và khi

thiết bị di động tắt hay thay pin. Dữ liệu lưu trữ bản ghi sẽ tồn tại trên thiết bị di động

cho đến khi ứng dụng thật sự được xóa khỏi thiết bị di động. Khi một MIDlet bị xóa,

tất cả các lưu trữ bản ghi của nó cũng bị xóa.

Hình 7. Lưu trữ bản ghi

Như trong Hình 7, các MIDlet có thể có nhiều hơn một tập lưu trữ bản ghi, chúng

chỉ có thể truy xuất dữ liệu lưu trữ bản ghi chứa trong bộ MIDlet của chúng. Do đó,

MIDlet 1 và MIDlet 2 có thể truy xuất dữ liệu trong Record Store 1 và Record Store 2

nhưng chúng không thể truy xuất dữ liệu trong Record Store3. Ngược lại, MIDlet 3 chỉ

có thể truy xuất dữ liệu trong Record Store 3 và không thể truy xuất dữ liệu dữ liệu

trong Record Store 1 và Record Store 2. Tên của các lưu trữ bản ghi phải là duy nhất

trong một bộ MIDlet nhưng các bộ khác nhau có thể dùng trùng tên.

Các bản ghi trong một lưu trữ bản ghi được sắp xếp thành các mảng byte. Các

mảng byte không có cùng chiều dài và mỗi mảng byte được gán một số ID bản ghi.

16

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

Các bản ghi được định danh bằng một số ID bản ghi (record ID) duy nhất. Các số

ID bản ghi được gán theo thứ tự bắt đầu từ 1. Các số sẽ không được dùng lại khi một

bản ghi bị xóa do đó sẽ tồn tại các khoảng trống trong các ID bản ghi. Đặc tả MIDP

không định nghĩa chuyện gì xảy ra khi đạt đến số ID bản ghi tối đa, điều này phụ thuộc

vào ứng dụng.

2.5. Lập trình mạng

2.5.1.Khung mạng CLDC tổng quát

Mạng cho phép client di động gởi và nhận dữ liệu đến server. Nó cho phép thiết

bị di động sử dụng các ứng dụnsg như tìm kiếm cơ sở dữ liệu, trò chơi trực tuyến…

Trong J2ME, mạng được chia làm hai phần. Phần đầu tiên là khung được cung cấp bởi

CLDC và phần hai là các giao thức thật sự được định nghĩa trong các hiện trạng.

CLDC cung cấp một khung tổng quát để thiết lập kết nối mạng. Ý tưởng là nó là

đưa ra một khung mà các hiện trạng khác nhau sẽ sử dụng. Khung CLDC không định

nghĩa giao thức thật sự. Các giao thức sẽ được định nghĩa trong các hiện trạng.

Hình 8. Khung mạng CLDC tổng quát

Kết nối mạng được xây dựng bằng phương thức open() của lớp Connector trong

CLDC. Phương thức open() nhận một tham số đầu vào là chuỗi. Chuỗi này dùng để

xác định giao thức. Định dạng của chuỗi là:

protocol:address;parameters

CLDC chỉ xác định tham số là một chuỗi nhưng nó không định nghĩa bất kỳ giao

thức thật sự nào. Các hiện trạng có thể định nghĩa các giao thức kết nối như HTTP,

17

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

socket, cổng truyền thông, datagram,… Phương thức open() trả về một đối tượng

Connector. Đối tượng này sau đó có thể đóng vai trò là một giao thức xác định được

định nghĩa trong hiện trạng.

MIDP hỗ trợ giao thức HTTP:

HTTP: Connector.open(“http://www.sonyericsson.com”);

Trả về một đối tượng Connection

Tất cả các kết nối mạng đều có cùng định dạng, không quan tâm đến giao thức

thật sự. Nó chỉ khác nhau ở chuỗi chuyển cho phương thức open(). Phương thức

open() sẽ trả về một đối tượng Connection đóng vai trò là lớp giao thức (ví dụ.

HttpConnection) để có thể sử dụng các phương thức cho giao thức đó. J2ME chỉ định

nghĩa một kết nối là kết nối HTTP trong MIDP.

2.5.3. Kết nối HTTP

Hiện trạng MIDP hỗ trợ kết nối HTTP phiên bản 1.1 thông qua giao diện

HttpConnection. Hỗ trợ GET, POST, HEAD của HTTP. Yêu cầu GET (GET request)

được dùng để lấy dữ liệu từ server và đây là phương thức mặc định. Yêu cầu POST

dùng để gởi dữ liệu đến server. Yêu cầu HEAD tương tự như GET nhưng không có dữ

liệu trả về từ server. Nó có thể dùng để kiểm tra tính hợp lệ của một địa chỉ URL.

Phương thức open() của lớp Connector dùng để mở kết nối. Phương thức open()

trả về một đối tượng Connection sau đó có thể đóng vai trò là một HttpConnection cho

phép dùng tất cả các phương thức của HttpConnection.

Một kết nối HTTP có thể ở một trong ba trạng thái khác nhau: Thiết lập (Setup),

Kết nối (Connectd), hay Đóng (Close). Trong trạng thái Thiết lập, kết nối chưa được

tạo. Phương thức setRequestMethod() và setRequestProperty() chỉ có thể được dùng

trong trạng thái thiết lập. Chúng được dùng để thiết lập phương thức yêu cầu (GET,

POST, HEAD) và thiết lập thuộc tính HTTP (ví dụ. User-Agent). Khi sử dụng một

phương thức yêu cầu gởi dữ liệu đến hay nhận dữ liệu về từ server sẽ làm cho kết nối

chuyển sang trạng thái Kết nối. Gọi phương thức close() sẽ làm cho kết nối chuyển

sang trạng thái Đóng.

Lưu ý rằng gọi bất kì phương thức nào liệt kê ở trên (ví dụ. openInputStream(),

getLenght()) cũng sẽ làm cho kết nối chuyển sang trạng thái Kết nối.

2.6. Giới thiệu về Framework KUIX

18

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

J2ME là một cách thích hợp để phát triển các ứng dụng trên điện thoại di động.

Tuy nhiên nền tảng giao diện đồ họa trên J2ME rất yếu. Mặc dù J2ME cung cấp cho

chúng ta một danh sách các lớp đồ họa mức cao. Nhưng các lớp đồ họa này lại được

cài đặt phụ thuộc vào từng nhà sản xuất, thêm vào đó là các lớp này cũng chưa đáp

ứng được các yêu cầu khi thiết kế các giao diện phức tạp. Chính vì thế, khi muốn xây

dựng các ứng dụng với một giao diện phù hợp, chúng ta thường phải dựa vào các

framework xây dựng giao diện có sẵn. KUIX là một trong số các framework như vậy.

2.6.1. KUIX là gì?

KUIX[12] là cụm từ được viết tắt cho Kalmeo User Interface eXtensions (Giao

diện người sử dụng mở rộng Kalmeo). KUIX là một khung làm việc phát triển ứng

dụng cho phép tạo ra các ứng dụng J2ME cấp cao. Nó cung cấp phần lớn các thành

phần đồ họa (button, text fields, list, menu, …) cần thiết để tạo ra các giao diện ứng

dụng ở mức cao.

KUIX là một ứng dụng mã nguồn mở. KUIX được cung cấp dưới giấy phép GPL,

do đó chung ta có thể tải và sử dụng nó để tạo nên các ứng dụng một cách hoàn toàn

miễn phí.

Hình 9. Một vài ứng dụng sử dụng KUIX

19

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

2.6.2. Điểm mạnh của KUIX

KUIX là một framework mạnh. Các ưu điểm của nó bao gồm:

• Tương thích với rất nhiều dòng máy. Ngay từ ban đầu, mục tiêu thiết kế

KUIX là hướng tới việc hỗ trợ được các dòng máy khác nhau. Kết quả là,

tới phiên bản 1.0.1, KUIX đã hỗ trở một danh sách rộng lớn các loại thiết

bị khác nhau. Về cơ bản, KUIX kết hợp giữa CLDC 1.0 và MIDP 2.0

• Cung cấp mội trường phát triển ứng dụng cấp cao. KUIX chứa phần lớn

các thành phần cần thiết để thiết kết các ứng dụng cấp cao. Nó sử dụng

mẫu các widget (các ứng dụng nhỏ) và mô hình thừa kế để tạo nên các

ứng dụng một cách đơn giản, và dễ tùy chỉnh.

• Việc phát triển các ứng dụng dùng KUIX sẽ rất nhanh và dễ dàng. Các

form và các widget được tổ chức thông qua cách tiếp cận sử dụng XML,

kết hợp với các file CSS, cho phép các lập trình viên xây dựng các ứng

dụng rất nhanh chóng.

• Thiết kế ứng dụng rất nhẹ

2.6.2. Cơ bản về thiết kế giao diện trong KUIX

Giao diện người sử dụng trong KUIX, được phát triển dựa vào 3 tính chất chính:

• Hướng bố cục (layout oriented)

• Sử dụng các widget như các phần tử đồ họa

• Có thể được mô tả với ngôn ngữ Java hoặc cách tiếp cận sử dụng

XML/stylesheet

Hướng bố cục nghĩa là các phần tử đồ họa được đặt tại những địa điểm được định

nghĩa trước thông qua bố cục, điều này giúp cho các ứng dụng sẽ tự động phù với các

kích thước màn hình khác nhau. Cách tiếp cận này cũng cho phép việc thiết kế giao

diện người sử dụng được mô tả bằng các yêu cầu giữa các phần tử và giúp cho hệ

thống đồ họa sắp xếp vị trị của chúng tại thời điểm ứng dụng chạy phụ thuộc vào khả

năng của các thiết bị.

Các widget là các thành phần giao diện sử dụng có thể được sử dụng lại để xây

dựng các màn hình phức tạp hơn. Widgets có thể tùy chỉnh trong mẫu giao diện sử

20

Chương 2. Giới thiệu về J2ME và framework KUIX

Nguyễn Trung Kiên

dụng. Một số widget đặc biệt luôn được định nghĩa và dễ dàng cho vào các ứng dụng

bằng phương pháp kế thừa.

Việc mô tả giao diện có thể thực hiện bằng hai cách: XML/CSS hoặc Java. Lợi

ích của việc sử dụng cách tiếp cận thứ nhất đó là:

Phân tách giữa việc phát triển ứng dụng và kỹ năng đồ họa

Quá trình xử lý nghiệp vụ, logic sẽ được tách biệt với giao diện đồ họa

Cách thiết kế sử dụng Java sẽ đạt được hiệu quả cao hơn, bởi vì nó không đòi hỏi

phải quá trình dịch các file XML và các file CSS trong khi chạy ứng dụng, nhưng điều

này không cho phép phân tách các kỹ năng trong một đội phát triển.

Với cách tiếp cận bằng XML/CSS, một giao diện có thể được mô tả bởi file

XML và được “trang điểm” với các file CSS. Các file XML và CSS này sẽ được đưa

vào chương trình thông qua các đoạn mã nguồn Java. Bất cứ điều gì chúng ta có thể

làm với XML và CSS, đều có thể làm trực tiếp với mã nguồn Java, nhưng điều này

làm cho mã nguồn trở nên kém linh động và khó đọc hơn

2.6.3. Worker trong KUIX

Worker là một thread chạy liên tục trong KUIX. Đây chính là thành phần quan

trọng của KUIX trong việc sử lý các sự kiện. Worker chứa trong nó nhiều WorkerTask

– tương ứng với các nhiệm vụ cần chạy. Khi chạy, Worker sẽ chạy lần lượt từng

WorkerTask một cho tới khi WorkerTask đó trả về giá trị, sau đó sẽ chạy tiếp tới

WorkerTask tiếp theo. Sau khi WorkerTask chạy xong, hoặc nếu trong lúc chạy,

WorkerTask sinh ra lỗi, nó sẽ bị loại khỏi danh sách các WorkerTask của Worker.

2.6.4. KUIX Widget:

Widget là thành phần đồ họa cơ bản trong KUIX. Widget đại diện cho một vùng

diện tích hiện thị trên màn hình điện thoại. Widget được tạo ra bởi việc sử dụng lớp

Canvas (thành phần đồ họa mức thấp trong J2ME) để vẽ lên màn hình chi tiết giao

diện của đối tượng.

Trong KUIX đã cài đặt sẵn nhiều Widget: như button, checkbox, choice, list,

menu, … Các loại widget này được phân biệt với nhau bởi các thuộc tính “tag”. Ví dụ:

các thuộc tính tag của các Widget kể trên lần lượt là: button, checkbox, choice, list,

menu,….

21