Báo cáo Tìm hiểu kỹ thuật thu gom tái chế vải sợi
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA LIÊN THÔNG
BÁO CÁO QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN VÀ CHẤT
THẢI NGUY HẠI
TP. Hồ Chí Minh, ngày 8 tháng 4 năm 2012
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 1
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
MỤC LỤC
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẢI SỢI VÀ NGÀNH DỆT MAY................... 4
1.1.Tổng quan về vải sợi.......................................................................................... 4
1.1.1.Định nghĩa vải sợi........................................................................................... 4
1.1.2.Phân loại và tính chất vải sợi........................................................................... 4
1.1.2.1. Vải sợi có nguồn gốc tự nhiên..................................................................... 4
1.1.2.2.Vải sợi có nguồn gốc nhân tạo ..................................................................... 6
1.1.3.Vòng đời của một sản phẩm vải sợi................................................................. 7
1.2.Tổng quan về ngành dệt may ............................................................................. 12
CHƯƠNG II: TÌNH HÌNH PHÁT THẢI VẢI SỢI............................................. 20
2.1 Tình hình phát thải vải sợi trên thế giới.............................................................. 20
2.2. Tình hình phát thải vải sợi ở Việt Nam.............................................................. 21
CHƯƠNG III: THU GOM VÀ TÁI CHẾ VẢI SỢI ............................................ 23
3.1. Thu gom và tái chế vải sợi trên thế giới............................................................. 23
3.1.1. Tình trạng thu gom......................................................................................... 23
3.1.2. Quá trình tái chế vải sợi trên thế giới.............................................................. 26
3.1.2.1. Đối với vải sợi tự nhiên............................................................................... 27
3.1.2.2. Đối với vải nhân tạo.................................................................................... 32
3.1.3. Các rào cản trong quá trình tái chế................................................................. 33
3.2. Thu gom và tái chế vải vụn ở Việt Nam............................................................ 34
CHƯƠNG IV: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ, XỬ LÝ VẢI SỢI .................................. 36
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 2
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
4.1. Quản lý và xử lý vải vụn trên thế giới ............................................................... 36
4.2. Quản lý và xử lý vải vụn ở Việt Nam................................................................ 36
4.2.1. Quản lý, xử lý vải vụn điển hình cho công ty cổ phần dệt may 23/9 Tp. Đà Nẵng
................................................................................................................................ 36
4.2.2. Quản lý , xử lý vải vụn cho các công ty, xí nghiệp trên địa bàn Tp. Đà Nẵng. 41
4.2.3. Hướng quản lý, xử lý vải vụn cho ngành dệt may ở Việt Nam........................ 43
CHƯƠNG V: ẢNH HƯỞNG MÔI TRƯỜNG VÀ LỢI ÍCH CỦA VIỆC TÁI CHẾ
VẢI SỢI.................................................................................................................. 46
5.1. Tác động của vải vụn đến môi trường ............................................................... 45
5.2. Lợi ích của việc tái chế vải vụn......................................................................... 46
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 54
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 3
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẢI SỢI VÀ NGÀNH DỆT MAY
1.1. Tổng quan về vải sợi
1.1.1. Định nghĩa vải sợi
Sợi là dạng vật chất được tạo thành từ xơ, xơ được hình thành như sau: xơ được
làm sạch nhằm loại bỏ các tạp chất như cát, bụi và vỏ cây. Sau đó, xơ được pha trộn
theo tỷ lệ và kéo dài dưới dạng cúi sợi để các xơ gần như là song song mà không xoắn
vào nhau. Quá trình pha trộn được tiếp tục bằng cách kết hợp các cuộn cúi và xe mảnh,
được gọi là kéo duỗi. Việc loại bỏ các sơ xợi quá ngắn và đảm bảo chắc chắn rằng xơ
sợi trong con cúi đều nằm trong giới hạn chiều dài nhất định được gọi là chải thô. Công
đoạn chải kỹ sẽ tiếp tục làm các sợi song song với nhau và lặp lại cho đến khi không có
hoặc còn rất ít sợi bị quấn vào nhau. Lúc này xơ sợi được gọi là sợi thô có đủ độ bền để
không bị đứt khi bị kéo sợi. Cuối cùng, xơ sợi đồng nhất ở dạng sợi thô được kéo và xe
lại tạo ra sợi thành phẩm.
Vải là sản phẩm dạng tấm, được tạo thành từ các xơ hoặc sợi liên kết với nhau
(theo nhiều cách dệt khác nhau).
1.1.2. Phân loại và tính chất vải sợi
Vải sợi có thể được làm từ nhiều loại nguyên liệu. Có 4 nguồn nguyên liệu
chính là: từ động vật (len, tơ lụa), thực vật (sợi cotton, sợi đay, vải lanh), từ khoáng vô
cơ (khoáng chất amiang, sợi thủy tinh), nguyên liệu tổng hợp (nylon, polyester,
acrilyc). Trong quá khứ, tất cả các loại vải sợi đều được làm từ nguồn nguyên liệu tự
nhiên như động vật, thực vật, nguồn khoáng sản. Vào thể kỷ 20 có thêm loại sợi nhân
tạo làm từ dầu mỏ.
Vải sợi được làm từ đủ loại nguyên vật liệu với độ bền và sức căng khác nhau,
từ tơ nhện mỏng manh nhất đến những tấm bạt chắc nhất. Độ bền của sợi trong vải
được đo bằng Deniers. Các siêu vi sợi làm từ các sợi tơ mỏng hơn cả một denier.
1.1.2.1. Vải sợi có nguồn gốc tự nhiên
@. Vải sợi từ động vật
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 4
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Vải sợi có nguồn động vật thường làm từ lông hay da lông thú.
Sợi len được làm từ lông của cừu và dê ở trang trại. Những con cừu hoặc dê lấy
lông được tuyển lựa riêng dựa trên những lớp lông có các sợi có vảy và nếp gấp hẹp và
những sợi len này đều được phủ lên lớp hỗn hợp sáp lanolin (mỡ len), chống thấm và
chống bụi. Loại len hoàn toàn được sản xuất từ những sợi không song song, trong khi
loại len xe được làm từ các bó sợi tốt hơn, chúng được xoay lâu hơn và được chải cho
song song. Len thường được dùng làm áo ấm. Cashmere, lông của loài dê cashmere ở
Ấn Độ và Mohair, lông của loài dê Angore ở Bắc Phi được ưa chuộng bởi độ mềm của
chúng.
Các vải sợi động vật khác được làm từ lông hoặc da lông như len Anpaca, len
Vicuña, len lạc đà không bướu và lông lạc đà thì thường được sử dụng trong sản xuất
áo khoác, áo jacket, áo choàng, chăn và đồ giữ ấm khác. Angora là từ dùng để chỉ sợi
lông dài, dày và của loài thỏ Angora.
Wadmal là một miếng vải thô làm bằng len, sản xuất tại Scandinavia, chủ yếu là
1000 ~ 1500 CE.
Lụa là một loại vải sợi động vật được làm từ các sợi của kén tằm của Trung
Quốc. Nó được quay thành một loại vải trơn bóng, được đánh giá cao vì kết cấu và vẻ
đẹp của nó.
@. Vải sợi từ thực vật
Cỏ, cói, gai dầu, và xixan là tất cả những nguyên liệu được sử dụng làm dây
thừng. Ở cặp đầu tiên, toàn bộ thực vật được sử dụng với mục đích này, trong khi ở cặp
cuối cùng, chỉ sợi từ thực vật mới được sử dụng. Xơ dừa được sử dụng trong việc làm
ra sợi xe và cũng dùng trong thảm chùi chân, rèm cửa, bàn chải, nệm, gạch lát sàn và
bao tải.
Cả rơm và tre đều được sử dụng để làm những chiếc mũ. Rơm, một dạng khô
của cỏ cũng được sử dụng để nhồi như là bông gạo.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 5
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Sợi từ bột gỗ, bông, lúa, cây gai dầu và cây tầm ma được sử dụng trong sản xuất
giấy.
Bông, lanh, đay, gai dầu thậm chí cả những sợi tre đều là những nguyên liệu sử
dụng trong vải sợi. Piña (dứa sợi) và gai thường được pha trộn với các loại sợi khác
(bông) cũng được sử dụng làm nguyên liệu trong quần áo.
Rong biển cũng được sử dụng trong sản xuất vải sợi. Một chất xơ hòa tan trong
nước gọi là alginate được sản xuất và sử dụng như một chất giữ xơ; khi vải được hoàn
thành, alginate được phân hủy. Lúc này vải sẽ có kết cấu.
Lyocell là vải nhân tạo có nguồn gốc từ bột gỗ. Nó thường được mô tả như là
tương đương với tơ nhân tạo và là một loại sợi vải bền thường được pha trộn với các
loại sợi vải khác - ví dụ như bông.
Sợi từ các thân cây, như cây gai dầu, lanh, và cây tầm ma, cũng được biết đến
như là sợi “vỏ” trong công nghiệp sản xuất vải sợi.
1.1.2.2.Vải sợi có nguồn gốc nhân tạo
@. Vải vô cơ
Amiăng và sợi bazan được sử dụng cho các ngói vinyl, tấm ninyl và chất dính,
bảng và lớp ván gỗ ngoài giàn khung, trần âm thanh, màn sân khấu và vật liệu chắn lửa.
Sợi thủy tinh được sử dụng trong sản xuất quần áo liền bộ, bàn ủi và vỏ bọc
nệm, dây thừng và dây cáp, sợi tăng cường cho vật liệu composite, lưới bắt côn trùng,
vải bảo vệ và ngăn lửa, vải sợi cách âm, chống cháy và cách nhiệt.
Sợi kim loại, lá kim loại và dây kim loại có nhiều loại để sử dụng, bao gồm cả
việc sản xuất vải, vàng và đồ trang sức. Vải ngũ kim là một kiểu dệt thô của dây thép,
được sử dụng trong xây dựng.
@. Vải tổng hợp
Một loạt các loại vải hiện đại như vải bông không dệt, nhung, vải bông in, vải in
hoa, vải nỉ, satin, lụa, vải bao bố, polycotton.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 6
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Tất cả hàng dệt tổng hợp được sử dụng chủ yếu trong sản xuất quần áo.
Polyester được dùng trong tất cả các loại quần áo, dùng riêng lẻ hay kết hợp với
những loại sợi khác như cotton.
Sợi Aramid (vd. Twaron) được dùng để tạo các loại quần áo chống cháy, bảo vệ
khỏi vết cắt, áo giáp.
Sợi Acrylic được dùng làm các loại len mô phỏng, bao gồm cả len Cashmere và
đôi khi thay thế chúng.
Sợi nylon được dùng để giả tơ lụa, sản xuất ra các áo nịt. Các sợi nylon dày hơn
sẽ được dùng làm dây thừng, áo khoác.
Spandex (tên thương mại Lycra) là một loại sản phẩm nhựa tổng hợp có thể giúp
cho vừa khít thân thể mà không cản trở chuyển dộng. Chúng được dùng để làm trang
phục vận động, áo ngực, áo bơi.
Sợi olefin là loại sơi dùng làm áo vận động, vải lót và áo ấm. Olefins là loại sợi
hút nước, giúp khô thoáng một cách dễ dàng.
Ingeo là loại sợi polylacetide được kết hợp với sợi cotton và được dùng để làm
quần áo. Loại sợi này hút ẩm tốt hơn hầu hết các loại sợi tổng hợp nên cho giúp cho
loại bỏ mồ hôi dễ dàng.
Lurex là loại sợi kim loại dùng để trang điểm quần áo.
Protein sữa cũng được dùng để chế tạo nên loại sợi tổng hợp. Sữa và áo sợi casein
được phát triển trong Thế Chiến I ở Đức và được phát triển xa hơn ở Ý và Mỹ trong
suốt thập niên 30. Loại vải sợi làm từ sữa thì không bền và dễ bị tác động bởi các tác
nhân vật lí nhưng loại vải này có pH tương đương với da người và có đặc tính ngăn
ngừa vi khuẩn. Chúng được đưa ra thị trường như một loại sợi tổng hợp có thể phân
hủy sinh học và tái tạo.
1.1.3. Vòng đời của một sản phẩm vải sợi
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 7
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
1.1.3.1. Vòng đời của một sản phẩm vải sợi tự nhiên
Hình 1.1. sơ đồ về Vòng đời của một sản phẩm vải sợi tự nhiên
@. Nguyên liệu
Nguyên liệu sản xuất các sản phẩm vải sợi tự nhiên gồm nhiều loại như lông động vật
như cừu, lạc đà… hoặc tơ tằm hay các loại có nguồn gốc từ thực vật như bông, len, sợi
dầu gai, đay… Tùy theo loại nguyên liệu mà ta có các phương pháp nuôi hay trồng
thích hợp. Bên cạnh đó, phải cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, nước, thức ăn,
thuốc bảo vệ thực vật (đối với cây trồng)… đầy đủ và thích hợp cho sự phát triển của
các nhân tố cho nguyên liệu. Các yếu tố thức ăn, chất dinh dưỡng, nước… lấy trực tiếp
từ môi trường bên ngoài.
Sau khi các nhân tố cho nguyên liệu đã đến thời kỳ “chín”, người ta tiến hành thu
hoạch các sản phẩm và xử lý sơ bộ (nếu cần) thành các nguyên liệu thô cho công đoạn
sản xuất tại nhà máy.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 8
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
@. Sản xuất
Là giai đoạn chuyển hóa nguyên liệu thô đầu vào thành các sản phẩm vải sợi mong
muốn thông qua các quá trình chế biến. Tùy theo yêu cầu sản phẩm đầu ra mà ta có các
công nghệ chế biến khác nhau.
Ngoài ra, các sơ vụn của vải nên được tập trung lại và có các cách tái chế thích hợp
nhằm làm giảm khối lượng chất thải, sự lãng phí và thông quá đó làm giảm khối lượng
tài nguyên khai thác từ môi trường.
@. Vận chuyển
Vải sợi sau khi được tạo ra sẽ được vận chuyển đến nơi bán và nơi tiêu thụ như các chợ
đầu mối, cửa hàng bán sỉ... hoặc thành nguyên liệu đầu vào cho các ngành khác như
ngành thời trang, y tế (bông băng).
@. Tiêu thụ
Tùy mục đích sử dụng mà người tiêu dùng sẽ đến các nơi thích hợp để mua các sản
phẩm vải sợi phục vụ cho nhu cầu của bản thân.
Các quá trình sử dụng, giặt giũ, tẩy rửa, bảo quản... đều làm ảnh hưởng đến tính chất
vải sợi. Tùy vào loại vải sợi, cách bảo quản và sử dụng mà vải sợi có tuổi thọ cao hay
thấp. Vì thế, trong quá trình sử dụng, người dùng nên có các kiến thức về bảo vệ vải sợi
và đọc kĩ hướng dẫn sử dụng nhằm nâng cao tuổi thọ và thời gian sử dụng vải sợi.
Không chỉ thế, đó cũng là một cách giảm sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường
sống.
@. Thải bỏ
Vải sợi sau khi hết khả năng sử dụng (quần áo không còn hợp thời trang, cũ hay các
loại bị hư, mài mòn...) sẽ bị thải bỏ. Trước khi đưa đến bãi chôn lấp, vải sợi nên có sự
phân loại cho mục đích tái sử dụng và tái chế.
Các loại quần áo còn không còn hợp thời trang nên được đưa đến các tổ chức từ thiện
nhằm gửi đến các nơi khác có nhu cầu sử dụng nhưng không đủ khả năng để mua quần
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 9
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
áo mới. Ngoài ra, vải sợi cũ có thể tái sử dụng cho các hoạt động khác như làm vải nhồi
gối, giẻ lau nhà hoặc các công trình nghệ thuật từ vải tái sử dụng...
Đối với vải sợi bị hư, mài mòn: nên có các công tác đánh giá thích hợp cho khả năng
tái chế. Nếu mức độ hư hại của vải sợi thấp, hoặc cần phải thu hồi các thành phần có
giá trị trong vải sợi thì vải sợi nên được tái chế. Ngược lại, các loại vải sợi nên được
đốt để lấy năng lượng hoặc chôn tại các bãi chôn lấp.
1.1.3.2. Vòng đời của một sản phẩm vải sợi nhân tạo
Hình 1.2. sơ đồ về Vòng đời của một sản phẩm vải sợi nhân tạo
@. Nguyên liệu
Nguyên liệu sản xuất các sản phẩm vải sợi nhân gồm nhiều loại sản phẩm từ
ngành hóa dầu, polymer thực vật, thủy tinh, kim loại.
Nguyên liệu để sản xuất sợi nhân tạo chủ yếu là sản phẩm của các ngành khác như hóa
dầu, sản xuất kim loại, thủy tinh...
Đối với nylon
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 10
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Các loại Nylon được tạo ra từ quá trình trùng hợp polymer, trong những điều kiện khác
nhau tùy thuộc vào loại monomer và đặc trưng của quá trình trùng hợp. Ví dụ Nylon
6.6 được tạo ra từ quá trình trùng hợp hexamethylene diamine và acid adipic, đây là
những sản phẩm có nguồn gốc từ dầu mỏ.
Đối với các loại polyester
Là sản phẩm của quá trình trùng hợp giữa acid terephthalic và ethylene glycol. Đây là
những sản phẩm có nguồn gốc từ dầu mỏ.
Đối với Ethylene vinyl acetate
Đây là sản phẩm trùng hợp của ethylene và vinyl acetate.
@. Sản xuất
Là giai đoạn chuyển hóa nguyên liệu thô đầu vào thành các sản phẩm vải sợi
mong muốn thông qua các quá trình chế biến. Tùy theo yêu cầu sản phẩm đầu ra mà ta
có các công nghệ chế biến khác nhau. Ngoài ra, các sơ vụn của vải nên được tập trung
lại và có các cách tái chế thích hợp nhằm làm giảm khối lượng chất thải, sự lãng phí và
khai thác tài nguyên.
@. Vận chuyển
Vải sợi nhân tạo cũng được vận chuyển theo chuỗi và mạng lưới. Vải sợi sau khi
được tạo ra sẽ được vận chuyển đến nơi bán và nơi tiêu thụ như các chợ đầu mối, cửa
hàng bán sỉ... hoặc thành nguyên liệu đầu vào cho các ngành khác như ngành thời
trang...Trong quá trình vận chuyển có phát thải CO2 gây hiệu ứng nhà kính.
@. Tiêu thụ
Tùy mục đích sử dụng mà người tiêu dùng sẽ đến các nơi thích hợp để mua các
sản phẩm vải sợi phục vụ cho nhu cầu của bản thân.
Trong quá trình sử dụng, giặt giũ, tẩy rửa, bảo quản... làm ảnh hưởng đến vải
sợi. Tùy vào loại vải sợi, cách bảo quản và sử dụng mà vải sợi có tuổi thọ cao hay thấp.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 11
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Vì thế, trong quá trình sử dụng, người dùng nên có các kiến thức về bảo vệ vải sợi và
đọc kĩ hướng dẫn sử dụng nhằm nâng cao tuổi thọ và thời gian sử dụng vải sợi, không
chỉ thế đó còn là một cách giảm sữ dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường sống
@. Thải bỏ
Vải sợi sau khi hết khả năng sử dụng (quần áo không còn hợp thời trang, cũ hay
các loại bị hư, mài mòn...) sẽ bị thải bỏ. Trước khi đưa đến bãi chôn lấp, vải sợi nên có
sự phân loại cho mục đích tái sử dụng và tái chế.
Đối với vải sợi bị hư, mài mòn: nên có các công tác đánh giá thích hợp cho khả
năng tái chế. Nếu mức độ hư hại của vải sợi thấp, hoặc cần phải thu hồi các thành phần
có giá trị trong vải sợi, thì vải sợi nên được tái chế. Trái lại, các loại vải sợi nên được
đốt để lấy năng lượng hoặc chôn tại các bãi chôn lấp. Tuy nhiên, vấn đề đốt chất thải,
đặc biệt là các loại vải sợi nhân tạo cần thiết phải chú ý vì dễ dàng sinh các chất độc hại
thứ cấp gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và môi trường. Đồng
thời, nếu chọn giải pháp là chôn lấp, cần thiết phải có các quy trình tiền xử lý nhằm làm
giảm mạch cacbon trước khi đem chôn lấp
1.2. Tổng quan về ngành dệt may
Ngành dệt may hiện là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam và có tốc độ
tăng trưởng cao qua các năm. Sản phẩm Dệt may của Việt Nam đã thiết lập được vị thế
trên các thị trường khó tính như Mỹ, EU và Nhật Bản. Tuy nhiên, hình thức sản xuất
chủ yếu của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn theo hợp đồng gia công, nguồn nguyên
liệu tuân theo chỉ định của chủ hàng và phụ thuộc lớn vào nhập khẩu hạn chế cơ hội
cải thiện lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành.
Hiện mới chỉ có 5 doanh nghiệp Dệt may đang niêm yết trên sàn chứng khoán
Việt Nam với tỷ trọng đóng góp vào tổng vốn hóa thị trường còn rất nhỏ. Trong những
quý đầu năm 2011, doanh thu của các doanh nghiệp này đều có sự tăng trưởng mạnh so
với cùng kỳ năm trước, tuy nhiên, tỷ lệ lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng không tăng
trưởng tương ứng, phần nào phản ánh những điểm yếu cũng như khó khăn của ngành.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 12
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Theo số liệu của Trung tâm thương mại thế giới, Việt Nam đứng trong danh
sách TOP 10 các nước có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất thế giới về hàng Dệt may trong
giai đoạn 2007-2009 và đứng ở vị trí thứ 7 trong năm 2010 với thị phần xuất khẩu gần
3%, sau Trung Quốc (thị phần 36.6%), Bangladesh (4,32%), Đức (5,03%), Italy (5%),
Ấn Độ (3,9%) và Thổ Nhĩ Kỳ (3,7%).
Bình quân giai đoạn 2006-10/2011, ngành Dệt may đóng góp trên 15% vào tổng
kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Trong những năm 2006-2008, Dệt may là ngành
hàng có giá trị xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam, chỉ đứng sau dầu thô. Tuy nhiên, từ
năm 2009 tính đến hết 10 tháng đầu năm 2011, Dệt may đã vươn lên vị trí hàng đầu
mặc dù tỷ trọng trong tổng kim ngạch xuất khẩu có giảm nhẹ.
Bảng 1.1. Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may (2007-10/2011)
Tính theo giá hiện thời, kim ngạch xuất khẩu ngành Dệt may Việt Nam tăng
trưởng mạnh trong năm 2008 (gần 18%). Tuy nhiên, đến năm 2009, dưới ảnh hưởng
của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, kim ngạch xuất khẩu Dệt may của Việt Nam
giảm nhẹ (gần 0,6%) so với năm 2008 xuống còn 9.066 triệu USD. Theo UNCTAD, sự
sụt giảm này có thể do các nhà sản xuất giảm giá hàng bán để khuyến khích người mua
trong điều kiện nhu cầu tiêu thụ sụt giảm và do người mua chuyển sang sử dụng các
sản phẩm rẻ tiền hơn để cắt giảm chi tiêu trong tình hình kinh tế khó khăn. Trong năm
2010, giá trị xuất khẩu Dệt may của Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ trở lại với tốc độ
tăng trên 20% (năm 2010) do các đơn hàng gia công được chuyển dần từ Trung Quốc
sang Việt Nam, đồng thời, Việt Nam đã mở rộng thịtrường xuất khẩu sang các thị
trường mới như Đài Loan, Hàn Quốc, các nước ASEAN. và gần 30% (10 tháng năm
2011) so với cùng kỳ năm trước.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 13
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Trong 10 tháng đầu năm 2011, kim ngạch xuất khẩu ngành Dệt may tiếp tục
tăng trưởng cao (gần 30% so với cùng kỳ năm 2010). Theo Bộ Công Thương, giá xuất
khẩu Dệt may của Việt Nam, tăng liên tục trong những tháng đầu năm 2011 kể từ
tháng 3/2011. Riêng trong tháng 9/2011, giá các mặt hàng dệt may xuất khẩu tăng
0,4% so với tháng 8/2011 và tăng 11,8% so với cùng kỳ năm trước.
Mục tiêu 13,5 tỷ USD trong năm 2011 có thể thực hiện được
Thống kê số liệu qua các năm 2006-2010 cho thấy xuất khẩu các sản phẩm Dệt
may Việt Nam có tính chu kỳ khá rõ rệt với kim ngạch xuất khẩu có xu hướng tăng dần
từquý 2 hàng năm và đạt giá trị cao nhất trong quý 3.
Trong năm 2011, ngành Dệt may hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 13-
13,5 tỷ USD và đã thu về thu về gần 11,7 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2011. Như
vậy, trong 2 tháng cuối năm, ngành Dệt may phải đạt kim ngạch khoảng 650-900 triệu
USD/tháng, những con số có thể thực hiện được đối với ngành trong điều kiện hiện tại.
Hình 1.2. Kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt may Việt Nam theo quý (2006-10/2011)
Việt Nam xuất khẩu hàng Dệt may đi 54 thị trường trên toàn thế giới. Trong đó, các
khách hàng lớn nhất của Việt Nam là Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada và Đài
Loan. 9 tháng đầu năm 2011, kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt may đến các thị trường
này chiếm gần 89,5% tổng kim ngạch.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 14
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Hình 1.3. Tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt may đi các thị trường 9T’2011
Thị trường Mỹ vẫn là khách hàng nhập khẩu lớn nhất cho các hàng hóa của Việt Nam
nói chung và các sản phẩm Dệt may nói riêng. Bình quân giai đoạn 2006-2010, giá trị
xuất khẩu hàng Dệt may của Việt Nam sang Mỹ chiếm trên 55% tổng giá trịxuất khẩu
của ngành ra thị trường thế giới. Đồng thời, ngành hàng Dệt may là ngành hàng chiếm
tỷ trọng lớn nhất trong tổng gía trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, chiếm bình quân
trên 40% giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này trong các năm 2005-2010.
Với những khó khăn vĩ mô chung và chính sách thắt chặt chi tiêu của Chính phủ Mỹsau
khi gỡ bỏ trần nợ công hồi đầu tháng 8/2011, các đơn hàng từ Mỹ có xu hướng sụt
giảm. Đồng thời, ngành Dệt may Việt Nam cũng chủ động đẩy mạnh xuất khẩu sang
các thị trường gần hơn như Hàn Quốc và giảm phụ thuộc vào thị trường khắt khe này.
Do đó, trong 9 tháng đầu năm 2011, xuất khẩu Dệt may của Việt Nam sang Mỹ cũng
tăng trưởng chậm hơn tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sang các thị trường chủ yếu khác
(15,25%) trong khi tăng trưởng xuất khẩu vào Hàn Quốc tăng gần 142%. Tỷ trọng kim
ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm từ 55% xuống còn gần 50% giai đoạn này.
Kim ngạch xuất khẩu sang EU tăng trưởng mạnh trong năm 2011. EU là thị trường lớn
thứ hai cho các sản phẩm Dệt may xuất khẩu của Việt Nam với doanh thu gần 1,9 tỷ
USD, chiếm trên 18% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt may của Việt Nam trong 9
tháng năm 2011. Tốc độ tăng trưởng giá trị xuất khẩu Dệt may sang thị trường EU đạt
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 15
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
trên 2 con số trong năm 2007-2008, nhưng ở mức thấp hơn so với xuất khẩu sang thị
trường Mỹ, và sụt giảm mạnh hơn trong năm 2009 (-3,11%) trong điều kiện kinh tế
khủng hoảng trước khi tăng trưởng trở lại (17,5%) trong năm 2010. Trong 9 tháng đầu
năm 2011, kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt may sang thịtrường EU tăng mạnh (trên
40%) với các khách hàng lớn nhất của Việt Nam tại khu vực này là Đức (42,35%), Anh
(47,67%), Tây Ban Nha (34,6%), Hà Lan (49,74%) và Pháp (49,43%).
Tăng trưởng xuất khẩu sang thị trường NB và HQ khá tốt. Nhật Bản và Hàn Quốc
là hai khách hàng lớn thứ 3 và thứ 4 của ngành Dệt may xuất khẩu Việt Nam trong 9
tháng năm 2011 với tỷ trọng trong tổng kim ngạch lần lượt là 11,7% và trên 6%. Theo
Hiệp định đối tác kinh tế song phương Việt Nam – Nhật Bản, sản phẩm dệt may là một
trong các mặt hàng có mức cam kết tự do hóa mạnh mẽnhất và năm 2010 là năm đầu
tiên Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế cho mặt hàng này. Chính vì vậy, tăng trưởng
xuất khẩu hàng Dệt may của Việt Nam sang Nhật Bản đang trong giai đoạn đầu tăng
trưởng mạnh dù Nhật Bản vừa chịu tác động kinh tếmạnh mẽ từ thảm họa sóng thần
đầu năm 2011.
Việt Nam cũng đang được hưởng lợi từ những thay đổi cơ cấu sản xuất ngành Dệt
may của Hàn Quốc theo hướng tập trung vào phân khúc thị trường cao cấp, tạo nhiều
cơ hội cạnh tranh hơn cho sản phẩm của Việt Nam trên phân khúc thị trường sản phẩm
trung cấp. Đồng thời, theo cam kết Hiệp định thương mại tự do ASEAN5-Hàn Quốc,
dệt may là một trong những sản phẩm mà Việt Nam được hưởng thuế suất rất thấp.
Việt Nam phụ thuộc lớn vào nguồn đầu vào nhập khẩu:
Tính chung cho cả ngành Dệt may, Việt Nam là nước xuất khẩu ròng. Tuy nhiên,
do ngành Dệt may chủ yếu hiện nay đang sản xuất theo hình thức gia công theo đơn
hàng , hình thức sản xuất cấp thấp nhất và đang hướng đến nâng cấp sản xuất theo hình
thức OEM và OBM và năng lực sản xuất ngành đối với các loại nguyên liệu và phụ
liệu còn hạn chế, Việt Nam phải nhập khẩu đầu vào cho ngành với giá trị rất lớn,
chiếm bình quân khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu trong giai đoạn 2007-
10T/2011.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 16
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Hình 1.4. Cán cân xuất – nhập khẩu hàng Dệt may 2007-10T’2011
Trong kim ngạch nhập khẩu nói chung, vải là sản phẩm được nhập khẩu nhiều
nhất, chiếm bình quân gần 62% giá trị nhập khẩu nguyên liệu Dệt May hàng năm trong
giai đoạn 2007-10T’2011 và đạt trên 5,5 triệu USD trong 10 tháng đầu năm 2011.
Chiếm tỷ trọng lớn thứ 2 là nguyên phụ liệu với tỷ trọng bình quân gần 20% và đạt trên
1,6 triệu USD trong 10 tháng đầu năm 2011. Bông và xơ sợi các loại đứng thứ 3 và thứ
4 với tổng kim ngạch nhập khẩu 10 tháng đầu năm 2011 trên 2,17 triệu USD, tăng gần
51% so với cùng kỳ năm trước. Theo con đường thương mại quốc tế chính thức, Việt
Nam vẫn nhập khẩu các nguyên liệu ngành Dệt May nhiều nhất từ Trung Quốc, tiếp
đến là Hàn Quốc, Đài Loan và Hồng Kông.
Hình 1.5. Cơ cấu nhập khẩu đầu vào ngàng Dệt may 2007-10T’2011
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 17
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Mặc dù không có các số liệu đầy đủ, nhưng theo một báo cáo của Viện nghiên
cứu kinh tế Đài Loan, Việt Nam là nước có giá trị nhập siêu tương đối lớn đối với các
mặt hàng vải trong những năm qua do chất lượng và chủng loại các sản phẩm Dệt của
Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp Dệt may trong nước.
Ngoài ra, các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam chủ yếu là gia công xuất khẩu nên phải
sử dụng các nguyên liệu do khách hàng chỉ định từ các nguồn nguyên liệu bên ngoài.
Ngược lại, kim ngạch xuất nhập khẩu của ngành May luôn có giá trị dương đáng kể
trong nhiều năm trở lại đây. Điều này cũng phản ánh một phần chính sách hạn chế
nhập khẩu các sản phẩm may vào Việt Nam và các biện pháp ưu đãi xuất khẩu cho các
doanh nghiệp xuất khẩu may mặc. Tuy nhiên, các số liệu trên không bao gồm khối
lượng lớn các mặt hàng may mặc của Trung Quốc được đưa vào Việt Nam qua đường
tiểu ngạch.
Theo số liệu của VITAS, trong 8 tháng đầu năm 2011, giá các mặt hàng Dệt
may xuất khẩu của Việt Nam đi thị trường lớn nhất của Việt Nam là Mỹ có xu hướng
tăng, trong đó đơn giá bình quân các mặt hàng may mặc tăng khoảng 4,8% trong khi
đơn giá mặt hàng Dệt bình quân tăng trên 16%. Trong tháng 9/2011, theo Bộ Công
Thương, giá các mặt hàng dệt may xuất khẩu tiếp tục tăng (0,4%) so với tháng trước và
tăng 11,8% so với cùng kỳ năm 2010.
Tuy nhiên, giá nguyên liệu nhập khẩu cho ngành Dệt may cũng tăng mạnh trong
thời gian này, trong 8 tháng đầu năm, giá bông nhập khẩu đã tăng hơn gấp đôi so với
cùng kỳ năm trước trong khi giá sợi nhập khẩu cũng tăng khoảng 38%. Vải nhập khẩu
từ Trung Quốc chiếm trên 40% tổng thị phần vải nhập khẩu vào Việt Nam hàng năm.
Theo số liệu của Phòng Thương mại ngành Dệt may Trung Quốc, riêng trong nửa năm
đầu 2011, giá vải sợi bông Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam đã tăng trên 33% so
với cùng kỳ năm 2010. Những con số này cho thấy, kim ngạch xuất khẩu Dệt may của
Việt Nam lớn và tăng trưởng cao chưa hẳn là tín hiệu tích cực về lợi ích của các Doanh
nghiệp Dệt may Việt nam khi ngành còn phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên, phụ liệu
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 18
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
nhập khẩu trong điều kiện giá đầu vào tăng cao và khả năng đàm phán tăng giá đầu ra
hạn chế.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 19
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
CHƯƠNG II: TÌNH HÌNH PHÁT THẢI VẢI SỢI
2.1 Tình hình phát thải vải sợi trên thế giới
Ngành dệt may là một phần quan trọng của nền kinh tế thế giới. Trên toàn thế
giới có khoảng 26,5 triệu người làm việc trong ngành dệt vải. Năm 2000, người tiêu
dùng đã tiêu tốn 1 tỷ USD cho quần áo (Tây Âu chiếm gần 1/3, Bắc Mỹ 1/3 và châu Á
1/4). Năm 2005, nhu cầu vải sợi trên toàn cầu là khoảng 60 triệu tấn; bao gồm gần 25
triệu tấn vải sợi tự nhiên (gần như toàn bộ là cotton) và 34 triệu tấn vải sợi được sản
xuất (chủ yếu là vải polyeste) .
Chất thải vải sợi sau khi sử dụng và thải bỏ bao gồm nhiều loại quần áo, vật
dụng trong nhà làm từ vải sợi mà người sở hữu không còn cần thiết và quyết định vứt
bỏ đi. Những vật này thường được gửi đến các tổ chức từ thiện, tuy nhiên, người ta vẫn
thích vứt chúng vào thùng rác và đem chôn tại các bãi chôn lấp. Khoảng 1.250.000 tấn
(ít hơn 25% tổng lượng chất thải vải sợi sau khi sử dụng và thải bỏ) chất thải vải sợi
loại này được tái chế hàng năm. Gần một nửa trong số sản phẩm tái chế thành quần áo
tái sử dụng (second-hand) và được đem đi bán ở các quốc gia thuộc khối thế giới thứ 3
(third world nations). Khoảng 20% trong số quần áo tái chế là sản phẩm được làm sạch.
Cuối cùng, 26% chất thải vải sợi sau sử dụng được chuyển thành sợi và được chế biến
thành nhiều lọai sản phẩm tương tự như được tái chế từ dạng chất thải vải sợi trước khi
sử dụng.
Ở Hoa Kỳ, năm 2006, ước tính có 11,8 triệu tấn chất thải vải sợi được thải ra,
chiếm khoảng 5% tổng lượng chất thải rắn đô thị, trong đó phần lớn được xử lý tại bãi
chôn lấp. Gần 20% chất thải là vải sợi ở châu Mỹ được đại lý thu gom chất thải sử
dụng, bằng lượng chất thải bán cho các cơ sở tái chế gồm những người buôn bán và
xuất khẩu quần áo cũ, cơ sở phân loại quần áo cũ làm giẻ lau và các cơ sở tái chế vải
sợi.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 20
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Các nước đang phát triển có vai trò chính trong ngành dệt, đặt biệt là các nước
đang phát triển ở châu Á mà tiêu biểu là Trung Quốc. Các nước công nghiệp hoá như
Đức, Italia và Hoa Kỳ vẫn là các nước xuất khẩu nhiều quần áo và vải dệt. Hiện nay,
các nước đang phát triển có mặt hàng vải sợi xuất khẩu chiếm 1/3 thế giới và quần áo là
3/4.
Khoảng 3,3 triệu tấn quần áo và vải sợi được tiêu thụ ở Anh. Một phần năm các
mặt hàng này được sản xuất ở Anh và người dân chi khoảng 780 bảng Anh/người/năm
để mua
Theo ước tính, ở Anh, chất thải vải sợi chiếm 3% lượng chất thải sinh hoạt. Năm
2003, khoảng 12 triệu tấn sản phẩm vải sợi được sử dụng như sản phẩm mới và 53.000
tấn được đưa đến chợ đồ cũ ở Anh. Trong đó, 15% được ngành công nghiệp dệt may
đồ cũ thu gom và 63% đến tay người tiêu dùng và ngành công nghiệp. Số còn lại (0,4
triệu tấn hay 6 kg/người) không được tính đến có thể vẫn được lưu giữ tại các gia đình.
Tái sử dụng và tái chế toàn bộ chất thải vải sợi sẽ mang lại lợi ích môi trường, một
phần do các yêu cầu về nguyên liệu đầu vào cao. Ở Anh, hiện nay, tái sử dụng và tái
chế quần áo vẫn ở mức thấp mặc dù có các cửa hàng quần áo từ thiện và các kho lưu
giữ sản phẩm dệt may. Năm 2007, Chính phủ Anh cho biết giá trị kinh tế từ hoạt động
này đang giảm. Anh đẩy mạnh thu hồi chất thải vải sợi bằng các biện pháp sau:
- Lập bản đồ hướng dẫn về sản phẩm quần áo.
- Xây dựng các chính sách để đạt được tỷ lệ tái sử dụng và tái chế chất thải vải sợi ở
mức cao và cho ra đời nhiều thị trường giá trị gia tăng về các chất thải vải sợi tái chế.
2.2. Tình hình phát thải vải sợi ở Việt Nam (điển hình là thành phố Đà Nẵng)
Ngành dệt may nói chung và ngành may mặc xuất khẩu ở Việt Nam nói riêng
đang phát triển mạnh. Bên cạnh những lợi ích về kinh tế - xã hội mà ngành dệt may
mang lại thì trong quy trình sản xuất, các xưởng may còn thải ra một khối lượng lớn
chất thải rắn công nghiệp (CTRCN) với thành phần chủ yếu là vải vụn và lượng vải
vụn này thường được tập kết tại công ty.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 21
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Cùng với tốc độ phát triển như vũ bão, thành phố Đà Nẵng hiện đã có 19 doanh
nghiệp dệt may với tổng sản lượng hơn 5000 tấn sản phẩm/năm, không chỉ đáp ứng
nhu cầu ăn mặc của người dân địa phương mà còn xuất khẩu sang các nước trong khu
vực và trên thế giới. Tuy nhiên, hàng năm các doanh nghiệp này thải ra một lượng lớn
vải vụn và chưa có hình thức nào xử lý ngoài việc công ty MTĐT Tp. Đà Nẵng đem đi
chôn lấp ở bão rác Khánh Sơn gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường.
Theo kết quả thống kê cho thấy, công ty Cổ phần Dệt may 29-3 tại Tp. Đà
Nẵng, chuyên sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm may mặc như:
- Khăn bông, khăn ăn, khăn mặc, khăn tắm, áo choàng tắm với cac1c kiểu dệt
dobby Jacka, in hoa, thêu, cắt vòng…phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và
xuất khẩu.
- May mặc: chủ yếu là hàng sản xuất gia công xuất khẩu như: quần áo, áo Jacket,
quần áo thể thao, quần rằn ri, sơ mi, quần áo bảo hộ lao động…
- Wash: công suất 5.000.000 quần âu với công nghệ Wash, bio-wash, ball-wash,
stone-wash…
Với dây chuyền công nghệ hiện đại, nguyên liệu sản xuất chủ yếu là các loại vải,
sợi và hóa chất được mua tại thị trường Việt Nam và nhập khẩu. Hàng năm, sản lượng
sản xuất của công ty đạt 14 triệu tấn/năm với 1000 tấn khăn, 3.500.000 sản phẩm quần
Âu quy chuẩn. Thị trường của công ty được tiêu thụ tại nước ngoài và Việt Nam. Trong
những năm qua, công ty đã khẳng định được vị thế và uy tính của mình trên các thị
trường lớn quốc tế như: Mỹ, Nhật Bản, E.U…
Trong quá trình sản xuất thì chất thải rắn là dòng thải lớn nhất (theo thể tích) chỉ
sau nước thải với lượng CTRCN là 1.300 tấn/năm, bao gồm các xơ sợi thải (có thể ở
dạng tái sử dụng được hoặc không thể tái sử dụng), vật liệu đóng gói thải (giấy,
plastic), mép vải cắt thừa, vải vụn, các loại trổng bằng kim loại đã qua sử dụng và bùn
thải ra từ trạm xử lý nước thải.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 22
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
CHƯƠNG III: THU GOM VÀ TÁI CHẾ VẢI SỢI
3.1. Thu gom và tái chế vải sợi trên thế giới
3.1.1. Tình trạng thu gom
Tại Mĩ:
Người dân địa phương ở hầu hết các cộng đồng có thể mang quần áo không còn sử
dụng và các phụ kiện đi theo quần áo đến các cửa hàng tiết kiệm, hay các tổ chức từ
thiện hoặc đến các cửa hàng ký gửi và đem bán. Ngoài ra, để tạo sự thuận tiện cho
người dân, nhiều thành phố và quận hạt để đặt các thùng thu gom (options-drop-off)
được đặt ở lề đường. Đây là những cách thu gom vải sợi thông dụng nhất
Drop-off: là Drop-off là nơi người dân có thể đưa rác tái chế đến (Drop-off box, drop-
off point) thường là vận chuyển bằng xe riêng tới. Điểm đặc biệt ở đây là người dân
đưa rác đến nhưng không phải đóng tiền xử lý rác
Curbside: là hoạt động thu gom các vật dụng gia đình để tái chế bằng cách đặt những
vật dụng có thể tái chế đúng chỗ quy định trên lề đường. Để hoạt động này hiệu quả,
người dân nên tham gia hàng tháng và tuân theo những hướng dẫn từ địa phương để
chắc chắn những vật dụng được đặt đúng chỗ trên lề đường và không chuyển chúng đi
đến bãi rác.
Pickup: là sự đi thu gom rác, ví dụ đến các điểm tập kết rác của các khu dân cư để vận
chuyển đi đến nhà máy. Rác ở đây có thể là rác tạp, rác hữu cơ, rác tái chế được. Quá
trình này thường thu tiền từ dân để bù chi phí.
Bảng 3.1. Tóm tắt các cách trong giai đoạn thu gom vải sợi tại một số nơi tại Mỹ
Vị trí
Cách thức
Loại vật liệu
Hạt Calvert
Drop-off
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 23
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Vị trí
Cách thức
Loại vật liệu
Hạt Carroll
Hạt Chathan
Curbside hàng tuần
Quần áo, vải lanh (không bị rách)
Quần áo còn nguyên (không rách)
Các cửa hàng trao đổi hàng
hóa
Thành
LA
phố
Curbside hàng tuần
Quần áo, giày dép, vải lanh, vật
dụng gia đình
Hạt Cobb
Hạt Mont
Drop-off/curbside 2 ngày/lần
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
Drop-off/pickup hàng tuần
cho tổ chức từ thiện
New Threads
Drop-off, pickup theo định
kỳ
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
San Jose
Curbside hàng tuần
Curbside 2 tuần/lần
Curbside 2 tuần/lần
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
Quần áo rách, phụ kiện quần áo…
Hạt Somerset
St Paul
Tại Anh:
Sau khi đã sử dụng, quần áo hay vải sợi biến thành chất thải. Ở Anh, một số quần
áo hay vải sợi được vận chuyển đến các kho chứa quần áo tái chế Traid và Oxfam (tiến
hành thu gom chất thải ở từng nhà).
Năm 2003, ở Anh, 0,3 triệu tấn chất thải vải sợi được thu gom trong đó có 41.000
tấn quần áo được bán lại để tái sử dụng và 174.000 tấn được xuất khẩu bán ra nước
ngoài. Lượng quần áo và vải sợi làm rẻ lau được các gia đình sử dụng còn lớn hơn.
Cuối cùng, quần áo được tái sử dụng sẽ được xử lý cũng thành chất thải.
Năm 2003, chỉ có 0,26 triệu tấn (14%) chất thải vải sợi ở Anh được xử lý bằng
cách tái chế thành sản phẩm mới hoặc xuất khẩu để tái sử dụng. Đây là cơ hội lớn cho
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 24
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
tái sử dụng/tái chế cho cả ngành công nghiệp lẫn các cơ sở xử lý chất thải còn chưa
khai thác chất thải là vải dệt.
Cơ sở hạ tầng hiện nay của ngành công nghiệp dệt phụ trợ ở Anh được hình thành
để thu gom quần áo còn khả năng tái sử dụng để dùng. Lợi ích kinh tế của hoạt động
thu gom chất thải được quy định bởi giá trị các sản phẩm dệt may được tái sử dụng làm
quần áo. Giá trị doanh thu của tái chế các loại chất thải thực tế đã giảm gần 0,75 %
trong 15 năm qua, chủ yếu do chúng được chuyển thành quần áo “giá trị” và hiện nay
chi phí này còn thấp hơn chi phí thu gom và phân loại.
Hầu hết chất thải vải sợi sau sử dụng được các tổ chức từ thiện và tổ chức tình
nguyện thu gom. Ở Anh có khoảng 3200 cơ sở thu gom chất thải vải sợi. Các cơ sở này
được sở hữu và cung cấp dịch vụ của các tổ chức từ thiện và cơ sở bán quần áo cũ,
thường nằm gần các container chứa thuỷ tinh và giấy đặt ở các điểm thu gom tại chỗ.
Thụy Sỹ
Những năm gần đây, số lượng chất thải vải sợi ở Thụy Sỹ được thu gom hàng năm
đã tăng mạnh và hiện nay có khoảng 35.000 tấn, trong đó một nửa lượng chất thải này
đã được tái chế.
Nhật Bản
Năm 2003, tiêu thụ 2,35 triệu tấn vải sợi trong đó 2,1 triệu tấn (89%) được xử lý là
chất thải từ các gia đình và công ty và 1,9 triệu tấn (80%) tổng lượng chất thải được
thiêu đốt hoặc chôn lấp. Mặc dù các sản phẩm từ vải sợi có thể thấy trong các cửa hàng
đồ cũ, nhưng các sản phẩm được bán để sử dụng làm quần áo, giẻ lau hoặc chuyển
thành đồ nỉ chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng chất thải vải sợi.
Ở Nhật Bản, việc đặt các thùng đựng chất thải vải sợi tái chế trong một số hệ
thống thu gom chất thải sinh họat chỉ phát huy hiệu quả ở một số vùng. Các cửa hàng
bán đồ cũ cũng trở nên quen thuộc với thanh niên Nhật Bản ăn mặc thời trang, đặc biệt
ở nhiều nơi của thủ đô Tokyo. Tuy nhiên, hầu hết các quần áo cũ đều từ nước ngoài đổ
vào thị trường nhánh này.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 25
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Pháp
Ngành dệt may của Pháp sản xuất khoảng 0,7 triệu tấn chất thải dệt/năm trong đó
chỉ có 0,1 triệu tấn chất thải được thu gom. Trong số đó:
- Một nửa lượng chất thải vải sợi được tái sử dụng tại các nước đang phát triển;
- 20% được sử dụng làm giẻ lau;
- 10% được vận chuyển cho ngành công nghiệp giấy/gỗ, 8% làm chỉ sợi;
- 12% được chôn lấp.
Năm 1998, Na Uy thải ra 106.000 tấn chất thải vải sợi (2% chất thải rắn đô thị).
Nguồn phát thải là các hộ gia đình (83.000 tấn năm 1998). Phần lớn lượng chất thải dệt
từ hộ gia đình là quần áo.
Ở Ai len, năm 1998, gần 40.000 triệu tấn chất thải vải sợi (chiếm 2% tổng số chất
thải sinh hoạt và chất thải thương mại được thu gom) được thải ra. Trong đó hơn 90%
lượng chất thải này được chôn lấp và 8% được tái chế.
Ở Canada, trung bình mỗi năm mỗi người thải ra 7 kg chất thải là vải sợi (bao
gồm quần áo, bộ trải giường, rèm…) và ở Canada chất thải dệt chiếm hơn 4% lượng
chất thải tại các bãi chôn lấp. Theo báo cáo, 85% quần áo tái chế còn lại được thải ra và
trung bình, 80% sản phẩm vải sợi thải loại thì có tới 75% vẫn có thể sử dụng.
3.1.2. Quá trình tái chế vải sợi trên thế giới
Nhìn chung có 3 giai đoạn tái chế chất thải vải sợi:
- Thu gom, phân loại và làm sạch
- Cắt sơ bộ, tách và làm sạch
- Xử lý sợi tái chế thành các sản phẩm mới
Công nghiệp tái chế còn hạn chế ở một số sản phẩm cuối cùng. Một số quần áo
vẫn có thể mặc, được thu gom hoặc mang đến cho các tổ chức từ thiện bán để tái sử
dụng. Trong đó, một phần được thu gom và xuất khẩu sang các nước nghèo bán như
quần áo cũ. Phần nhỏ được tái chế thành các sản phẩm như lớp lót thảm, chăn, vật liệu
cách điện hoặc sản xuất giấy.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 26
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Theo ước tính, thị trường chất thải vải sợi được tái chế ở Anh đạt gần 62.000
tấn/năm trong đó chỉ riêng 3 loại chất thải chính đã lên tới 53.000 tấn/năm. Các chất
thải được tái chế nhiều nhất là cotton sạch, len sạch và 100% polyeste.
Một chỉ thị được đăng trên tạp chí chính thức của Pháp vào tháng 6/2008 đã quy
định thuế môi trường và đưa ra một quy định mới về quản lý chất thải gồm có mục tiêu
thu hồi 0,12 triệu tấn chất thải vải sợi vào năm 2012.
3.1.2.1. Đối với vải sợi tự nhiên
Giai đoạn vận chuyển đến nhà máy tái chế
Vải sợi sau khi được thu gom tại các địa phương sẽ được chuyên chở nhờ các xe
chuyên dụng đến các nhà máy tái chế vải sợi. khi vào nhà máy tái chế vải sợi, xe
chuyên chở vải sợi sẽ được đo khối lượng tại các trạm cân. Mục đích của việc này là
cân đo khối lượng vải sợi thu được sau mỗi chuyến:
mvải sợi = Mxe tải đi vào – Mxe tải đi ra
.
Trạm cân tại nhà máy tái chế vải sơi Wilcox, Anh Quốc
Tại khu vực tập trung và tiền phân loại
Sau khi qua trạm cân, xe chuyên chở sẽ tiếp tục đến khu vực tập trung của nhà
máy. Tại đây xe sẽ trút toàn bộ vải sợi có trên xe ngay khu vực tập trung
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 27
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Xe chuyên chở tại khu vực tập
Giai đoạn đổ đống
Tại khu vực tập trung sẽ được nhân viên tiền phân loại các loại tạp phẩm như
giấy, nhựa, giày dép…
Giai đoạn tiền phân loại
Vận chuyển vải sợi đến khu vực phân loại.
Sau giai đoạn tiền phân loại tại khu vực tiếp nhận, vải sợi sẽ được vận chuyển đến khu
vực phân loại bằng xe động cơ hoặc xe đẩy tay
Vận chuyển vải sợi đến khu vực phân loại
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 28
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Khu vực tháo nút túi đựng vải sợi
Tại khu vực phân loại, các túi vải sợi sẽ được vận chuyển bằng các băng chuyền
đến khu vực tháo nút thắt của túi nhựa. Các túi nhựa sẽ được xếp và tập trung lại để
cho việc tái sử dụng cho các gia đình thu gom vải sợi
Băng chuyền vận chuyển các túi vải sợi
Khu vực tháo nút thắt các túi đựng vải sợi
Khu vực phân loại chính
Vải sợi sẽ tiếp tục di chuyển trên bằng chuyền đến khu vực phân loại tiếp theo. Tất
cả vải sợi sẽ được phân loại nhờ những người thợ có kinh nghiệm và thực hiện bằng
tay. Thợ phân loại phải có nhiều kinh nghiệm trong công việc để có thể nhận ra lượng
lớn các loại sợi khác nhau. Vải sợi sẽ được phân thành các loại sau:
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 29
KỸ THUẬT TÁI CHẾ VÃI SỢI
GVHD: LÊ HÙNG ANH
Những loại còn tốt sẽ bán, thường được đưa xuất khẩu. Thông thường, loại này
được đưa đến các nơi nghèo như vùng Đông Âu, Châu Phi, các nước Châu Á…
Những loại khác chất lượng kém hơn sẽ được tái sử dụng thành vật liệu nhồi gối, giẻ
lau…
Sợi sạch có thể cắt nhỏ và chuyển thành loại sợi tái chế được gọi là “shoddy” (vải
tái sinh). Tại đây, sợi có thể qua giai đoạn xe sợi lại và dệt thành sản phẩm mới.
Những loại chất lượng kém nhất sẽ được cắt nhỏ, sau đó được đưa đến bãi chôn
lấp hoặc đốt để thu hồi năng lượng.
Toàn cảnh khu vực phân loại vải sợi tại nhà máy Wilcox.
Khu vực nhận sản phẩm sau phân loại.
Các loại vải sợi (chủ yếu là quần áo) sẽ được vận chuyển nhờ băng tải hoặc xe đẩy
chuyên dụng đến khu vực tiếp nhận.
Tại khu vực tiếp nhận, quần áo được gấp cẩn thận và xếp chồng theo loại. Các
chồng quần áo tiếp theo sẽ được đóng thành các kiện lớn và chuẩn bị cho việc xuất ra
thị trường.
.
NHÓM 9 – ĐHMT7LT
TRANG 30
Tải về để xem bản đầy đủ
55 trang
18/10/2024
280
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo Tìm hiểu kỹ thuật thu gom tái chế vải sợi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- bao_cao_tim_hieu_ky_thuat_thu_gom_tai_che_vai_soi.pdf
