Báo cáo Nghiên cứu thiết kế, chế tạo hệ thống sấy tầng sôi công nghiệp phục vụ sấy quặng, khoáng sản
C¬ quan chñ tr×  
					Chñ nhiÖm ®Ò tµi  
					ViÖn C«ng nghÖ  
					KS. Ph¹m v¨n lµnh  
					Nh÷ng ng−êi tham gia ®Ò tµi:  
					1. Ph¹m V¨n Lµnh.  
					ViÖn C«ng NghÖ  
					2. NguyÔn V¨n Ch−¬ng  
					3. Hoµng VÜnh Giang  
					4. NguyÔn V¨n ViÖt  
					5. NguyÔn Xu©n Th¾ng  
					ViÖn C«ng NghÖ  
					ViÖn C«ng NghÖ  
					ViÖn C«ng NghÖ  
					ViÖn C«ng NghÖ  
					C¬ quan phèi hîp:  
					1. Tr−êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi  
					2. Tæng C«ng ty Kho¸ng s¶n & Th−¬ng m¹i Hµ TÜnh  
				MỤC LỤC  
					Phần I. Tổng quan hệ thống thiết bị sấy  
					Trang  
					1
					1.1.  
					Quá trình sấy  
					Định nghĩa  
					1
					1.1.1.  
					1.1.2.  
					1.1.3.  
					1.1.4.  
					1.2.  
					1
					Phân biệt quá trình sấy với một số quá trình làm khô khác  
					Các phương pháp sấy  
					1
					2
					Các loại thiết bị sấy  
					3
					Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài  
					Tình hình nghiên cứu ở trong nước  
					4
					1.3.  
					10  
					12  
					12  
					12  
					12  
					14  
					14  
					14  
					15  
					16  
					16  
					17  
					17  
					17  
					17  
					17  
					17  
					17  
					18  
					20  
					20  
					22  
					23  
					23  
					Phần II. Khái quát về nhiên liệu lỏng  
					2.1.  
					Dầu mỏ và tinh luyện dầu mỏ  
					Dầu mỏ (dầu thô) và thành phần của dầu mỏ  
					Các công nghệ tinh luyện dầu mỏ  
					Các sản phẩm từ tinh luyện dầu mỏ  
					Mazut và các đặc tính của mazut  
					Thành phần của mazut  
					2.1.1.  
					2.1.2.  
					2.1.3.  
					2.2.  
					2.2.1.  
					2.2.2.  
					2.2.3.  
					2.2.4.  
					Độ nhớt của mazut  
					Nhiệt độ bắt lửa của mazut  
					Nhiệt độ đông cứng của mazut  
					Phần III. Tính toán sự cháy của dầu DO  
					3.1.  
					Số liệu ban đầu  
					3.2.  
					Tính toán sự cháy của nhiên liệu  
					Chuyển đổi thành phần nhiên liệu  
					Tính nhiệt trị thấp của nhiên liệu  
					Chọn hệ số tiêu hao không khí  
					Bảng tính toán sự cháy của nhiên liệu  
					Bảng cân bằng khối lượng  
					3.2.1.  
					3.2.2.  
					3.2.3.  
					3.2.4.  
					3.2.5.  
					3.2.6.  
					3.2.7.  
					3.2.8.  
					Tính khối lượng riêng của sản phẩm cháy  
					Tính nhiệt độ cháy của nhiên liệu  
					Các kết quả tính toán  
					Phần IV. Cơ sở lý thuyết của lò sấy tầng sôi  
					4.1.  
					Nguyên lý hình thành tầng sôi và đặc điểm lưu động của các hạt rắn  
					khi hình thành tầng sôi  
					4.1.1.  
					4.1.2.  
					4.1.3.  
					4.1.4.  
					4.2.  
					Nguyên lý hình thành tầng sôi  
					23  
					28  
					29  
					29  
					30  
					30  
					32  
					Tốc độ tới hạn, tốc độ bay bụi, tốc độ làm việc  
					Độ nhớt của lớp liệu trong tầng sôi  
					Thời gian lưu liệu sấy trong tầng sôi  
					Động học quá trình sấy  
					4.2.1.  
					4.3.  
					Đặc điểm diễn biến của quá trình sấy  
					Cấu tạo của thiết bị sấy tầng sôi  
				Phần V. Tính toán nhiệt cho lò sấy tầng sôi  
					34  
					34  
					35  
					38  
					42  
					44  
					49  
					51  
					53  
					54  
					55  
					58  
					58  
					60  
					62  
					63  
					64  
					68  
					69  
					5.1.  
					5.2.  
					5.3.  
					5.4.  
					5.5.  
					5.6.  
					5.7.  
					5.8.  
					5.9.  
					5.10.  
					Nguyên lý hệ thống sấy bằng khói  
					Tính toán các thông số đặc trưng của khói  
					Tính toán các thông số đặc trưng của tác nhân sấy  
					Tính toán quá trình sấy lý thuyết  
					Tính và chọn cấu trúc của lò sấy tầng sôi  
					Tính sơ bộ các thông số động học của lò sấy tầng sôi  
					Tính toán các tổn thất nhiệt của lò sấy tầng sôi  
					Tính toán quá trình sấy thực tế  
					Tính lượng tác nhân sấy trong quá trình sấy thực tế  
					Kiểm tra lại số sôi ứng với lưu lượng TNS thực tế  
					Phần VI. Các thiết bị phụ trợ của lò  
					6.1.  
					6.2.  
					6.3.  
					6.4.  
					6.5.  
					Tính lượng tiêu hao không khí và chọn quạt gió  
					Tính lượng tiêu hao nhiên liệu và chọn mỏ đốt  
					Buồng đốt dầu DO  
					Hệ thống thu bụi xyclon  
					Ống khói  
					Phần VII. Kết luận  
					Tài liệu tham khảo  
				PHẦN I: TỔNG QUAN HỆ THỐNG THIẾT BỊ SẤY  
					Thiết bị sấy được sử dụng rộng rãi trong hầu hết các ngành công nghiệp. Hệ  
					thống thiết bị sấy là khâu khá quan trọng trong dây truyền công nghệ sản xuất sản  
					phẩm. Để đưa các thiết bị sấy ứng dụng vào thực tế, việc thiết kế hệ thống sấy là việc  
					đầu tiên và vô cùng quan trọng.  
					Ở nước ta, ngoài những thiết bị sấy được nhập khẩu nằm trong hệ thống thiết bị  
					sản xuất chung hay các thiết bị sấy chuyên dùng được chế tạo hàng lọat, nhiều quá  
					trình sản xuất sản phẩm cũng yêu cầu xây dựng các hệ thống sấy riêng đáp ứng cho  
					từng trường hợp cụ thể, ví dụ: sấy khoáng sản, sấy cát, sấy rau quả, thủy hải sản, nông  
					lâm sản, chế biến gỗ,…Trường hợp này đòi hỏi phải thiết kế hệ thống sấy riêng biệt  
					phù hợp các yêu cầu đó. Khi chúng ta chế tạo trong nước các thiết bị sấy chuyên dùng  
					thì việc thiết kế là rất cần thiết.  
					1.1. Quá trình sấy  
					1.1.1. Định nghĩa  
					Quá trình sấy là quá trình làm khô một vật thể bằng phương pháp bay hơi.  
					Đối tượng của quá trình sấy là các vật ẩm là những vật thể có chứa một lượng  
					chất lỏng nhất định. Chất lỏng chứa trong vật ẩm thường là nước. Một số ít vật ẩm  
					chứa chất lỏng khác là dung môi hữu cơ.  
					Qua định nghĩa trên ta thấy quá trình sấy yêu cầu các tác động cơ bản đến vật ẩm  
					là:  
					- Cấp nhiệt cho vật ẩm làm cho ẩm trong vật hóa hơi.  
					- Lấy hơi ẩm ra khỏi vật và thải vào môi trường.  
					Ở đây quá trình hóa hơi của ẩm lỏng trong vật là bay hơi nên có thể xẩy ra ở bất  
					kỳ nhiệt độ nào.  
					1.1.2. phân biệt quá trình sấy với một số quá trình làm khô khác.  
					Có một số quá trình có thể làm giảm ẩm trong vật thể nhưng không phải là quá  
					trình sấy, đó là:  
					- Vắt ly tâm là quá trình làm giảm ẩm của vật liệu bằng phương pháp cơ học.  
					Phương pháp này chỉ có thể làm cho ẩm tự do thoát ra khỏi vật.  
					- Cô đặc là phương pháp giảm ẩm của vật thể (dung dịch) bằng cách đun sôi.  
					Người ta có thể dùng phương pháp sấy phun để sấy dung dịch đường thành bột  
					đường…Trong sấy phun người ta phun dung dịch thành hạt vô cùng nhỏ. Các hạt nhỏ  
					tiếp xúc với không khí nóng và ẩm bay hơi vào không khí. Chất rắn trong dung dịch  
					còn lại là thu được dưới dạng bột.  
					1
				1.1.3. Các phương pháp sấy.  
					Như đã trình bày ở trên, để sấy khô một vật ẩm cần hai tác động cơ bản: một là  
					gia nhiệt cho vật làm cho ẩm trong vật hóa hơi (cụ thể là bay hơi ở bất kỳ nhiệt độ  
					nào), hai là làm cho ẩm thoát ra khỏi vật và thải vào môi trường.  
					Để cấp nhiệt cho vật có thể dùng các phương pháp sau: dẫn nhiệt (cho vật ẩm  
					tiếp xúc với bề mặt có nhiệt độ cao hơn), trao đổi nhiệt đối lưu (cho vật ẩm tiếp xúc  
					với chất lỏng hay khí có nhiệt độ cao hơn), trao đổi nhiệt bức xạ (dùng các nguồn bức  
					xạ cấp nhiệt cho vật), dùng điện trường cao tần để nung nóng vật.  
					Để lấy ẩm ra khỏi vật và thải vào môi trường có thể dùng nhiều biện pháp như:  
					dung môi chất sấy, dùng máy hút chân không, khi sấy ở nhiệt độ cao hơn 1000C hơi  
					ẩm thoát ra có áp suất lớn hơn áp suất khí quyển sẽ tự thoát vào môi trường.  
					Khi dùng môi chất sấy làm nhiệm vụ thải ẩm, do môi chất sấy tiếp xúc với vật  
					ẩm, ẩm sẽ thoát ra do 3 lực tác động: do chênh lệch nồng độ ẩm trên bề mặt vật và môi  
					chất sấy, do chênh lệch nhiệt độ giữa ẩm thoát ra và môi chất sấy sinh ra lực khuyếch  
					tán nhiệt, do chênh lệch phân áp suất hơi nước trên bề mặt vật ẩm và trong môi chất  
					sấy.  
					Khi dùng bơm chân không làm nhiệm vụ thải ẩm, hơi ẩm được bơm chân không  
					hút đi và thải vào môi trường.  
					Có thể sử dụng thiết bị ngưng tụ hơi (hay ngưng kết) làm cho ẩm ngưng thành  
					lỏng (hoặc rắn và thải vào môi trường bằng cách xả (ứng dụng vào trong sấy thăng  
					hoa)). Thường dùng kết hợp máy hút chân không với thiết bị ngưng tụ hay ngưng kết  
					ẩm để thải ẩm.  
					Cách phân loại phương pháp sấy đúng đắn và khoa học nhất là căn cú vào các  
					điểm cơ bản đã phân tích ở trên.  
					1. Phân loại phương pháp sấy theo cách cấp nhiệt  
					1. Phương pháp sấy đối lưu  
					2. Phương pháp sấy bức xạ  
					3. Phương pháp sấy tiếp xúc  
					4. Phương pháp sấy dùng điện trường cao tần  
					2. Phân loại theo chế độ thải ẩm  
					1. Phương pháp sấy dưới áp suất khí quyển  
					2. Phương pháp sấy chân không  
					3. Phân loại phương pháp sấy theo cách xử lý không khí  
					Khi dùng không khí làm môi chất sấy cần xử lý không khí trước khi đưa vào  
					buồng sấy. Có hai hướng xử lý không khí và gia nhiệt và khử ẩm (hoặc tăng ẩm) có  
					2
				nghĩa là xử lý nhiệt ẩm. Căn cứ vào cách xử lý không khí ta có các phương pháp sấy  
					sau:  
					1. Phương pháp sấy dùng nhiệt  
					2. Phương pháp sấy dùng xử lý ẩm (hút ẩm)  
					3. Phương pháp kết hợp gia nhiệt và hút ẩm  
					1.1.4. Các loại thiết bị sấy  
					1. Thiết bị sấy đối lưu  
					Thiết bị này sử dụng phương pháp sấy đối lưu. Đây là phương pháp sấy thông  
					dụng nhất. Thiết bị sấy đối lưu bao gồm: thiết bị sấy buồng, thiết bị sấy hầm, thiết bị  
					sấy khí động, thiết bị sấy tầng sôi, thiết bị sấy tháp, thiết bị sấy thùng quay, thiết bị sấy  
					phun…  
					2. Thiết bị sấy bức xạ  
					Thiết bị này sử dụng phương pháp sấy bức xạ. Thiết bị sấy này dùng thích hợp  
					với một số loại sản phẩm.  
					3. Thiết bị sấy tiếp xúc  
					Thiết bị này sử dụng phương pháp sấy tiếp xúc, gồm 2 kiểu:  
					- Thiết bị sấy tiếp xúc với bề mặt nóng kiểu tang quay hay lò quay  
					- Thiết bị sấy tiếp xúc trong chất lỏng  
					4. Thiết bị sấy dùng điện trường cao tần  
					Thiết bị sấy này dùng phương pháp sấy bằng điện trường cao tần  
					5. Thiết bị sấy thăng hoa  
					Thiết bị này sử dụng phương pháp hóa hơi ẩm là thăng hoa. Việc thải ẩm dùng  
					máy hút chân không kết hợp bình ngưng kết ẩm  
					6. Thiết bị sấy chân không thông thường  
					Thiết bị này sử dụng các thải ẩm bằng máy hút chân không. Do buồng sấy có  
					chân không nên không thể dùng cấp nhiệt bằng đối lưu, việc cấp nhiệt cho vật ẩm bằng  
					bức xạ hay dẫn nhiệt.  
					3
				1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài  
					Ở các nước công nghiệp phát triển, hệ thống thiết bị sấy được sử dụng rộng rãi  
					trong tất cả các ngành công nghiệp, rất đa dạng, phong phú với nhiều thiết bị sấy với  
					các mục đích sử dụng khác nhau. Thiết bị dùng để sấy có thể là sấy liên tục hoặc sấy  
					theo chu kỳ. Các thiết bị sấy dùng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như công  
					nghiệp chế biến gỗ, chế biến lâm sản, lương thực thực phẩm, hải thủy sản, lượng thực,  
					y tế, công nghiệp khai thác mỏ, chế biến khoáng sản,…  
					Các thiết bị dùng để sấy thông dụng như:  
					1. Thiết bị sấy tầng sôi.  
					2. Thiết bị sấy phun  
					3. Thiết bị sấy thùng quay  
					4. Thiết bị sấy kiểu ống khí động dùng để sấy cát công nghiệp  
					5. Thiết bị sấy thăng hoa.  
					6. Lò sấy điện  
					Dưới đây giới thiệu một số thiết bị sấy thông thường được sử dụng ở nước ngoài:  
					4
				Một số thiết bị sấy thông thường được sử dụng rộng rãi ở nước ngoài  
					1. Thiết bị sấy tầng sôi:  
					1. buồng sấy; 2. buồng dẫn môi chất sấy; 3. ống đưa môi chất sấy vào;  
					4. quạt gió; 5. cửa thải; 6. đường dẫn khí đốt; 7. động cơ điện chạy quạt  
					5
				2. Thiết bị sấy phun  
					1. vòi phun đĩa ly tâm;  
					7. đáy trên;  
					2. hộp phân phối khí;  
					3. cửa quan sát;  
					8. bộ phận gạt vật liệu;  
					9. đáy dưới;  
					4. vách buồng sấy;  
					5. cửa buồng sấy  
					6. cửa thoát khí;  
					10. phễu chứa sản phẩm;  
					11. bộ phận dẫn động cánh gạt;  
					6
				3. Thiết bị sấy thùng quay  
					1. buồng lửa; 2. bộ phận cấp vật liệu;  
					3. phễu chứa vật liệu;  
					6. xyclon;  
					4. gầu tải;  
					5. thùng sấy;  
					7, 10. ống khói;  
					8. động cơ điện;  
					9. băng tải;  
					7
				4. Thiết bị sấy kiểu ống khí động để sấy cát công nghệ  
					1. ống sấy khí động;  
					2. xyclon đơn;  
					7. buồng đốt  
					8. quạt gió thổi vật liệu;  
					3. xyclon kép;  
					9. động cơ điện;  
					4. ống hồi sản phẩm sấy;  
					5. phễu chứa vật liệu sấy;  
					6. máy cấp vật liệu sấy;  
					10. quạt gió hút khí thải;  
					11. phễu chứa sản phẩm sấy;  
					12. băng tải vận chuyển vật liệu.  
					8
				5. Thiết bị sấy thăng hoa.  
					1. bình thăng hoa;  
					2. van;  
					3. xyclôn;  
					4. bình chứa nước nóng;  
					7. giàn ngưng của máy lạnh;  
					10. bơm chân không;  
					15. phin lọc;  
					5. bình ngưng;  
					8. bình chứa amoniac;  
					6. bình phân ly;  
					9. máy nén;  
					11, 12, 13. động cơ điện; 14. bơm ly tâm;  
					16. tấm gia nhiệt;  
					19. khay sấy;  
					17. chân không đế;  
					20. ống góp.  
					18. van điều chỉnh;  
					9
				1.3. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Ở TRONG NƯỚC  
					Thiết bị sấy được sử dụng hầu hết ở tất cả các ngành công nghiệp. Hệ thống thiết  
					bị sấy là khâu quan trọng trong dây truyền công nghệ sản xuất sản phẩm.  
					Ở nước ta công nghệ sấy được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp: chế  
					biến lâm sản, nông sản, lượng thực thực phẩm, thủy sản, công nghiệp khai thác mỏ,  
					chế biến khoáng sản,…các thiết bị dùng để sấy tại các đơn vị thường nhập khẩu đồng  
					bộ hoặc chế tạo theo yêu cầu cụ thể cho từng loại sản phẩm.  
					Trong lĩnh vực chế biến khoáng sản quặng ti tan zircon cỡ hạt 50µm-3mm ở  
					Tổng Công ty khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh đã dùng hệ thống sấy lò quay do  
					Viện Luyện kim màu thiết kế chế tạo, lắp đặt.  
					Ưu điểm của hệ thống sấy lò quay là: đã thực hiện được công nghệ sấy quay  
					titan, zircol đạt yêu cầu kỹ thuật trong quá trình chế biến khoáng sản,  
					Tuy nhiên nhược điểm của nó là:  
					- Nhiên liệu dùng để sấy là than đá nên thực hiện quá trình sấy gây ô nhiễm môi  
					trường do nhiệt thải và khí thải của than đá như H2S, SO2, CO, CO2,…năng suất trong  
					quá trình sấy thấp, muốn tăng sản lượng sấy thì cần phải đầu tư nhiều hệ thống sấy,  
					kinh phí đầu tư lớn và hiệu quả kinh tế không cao, mức độ gây ô nhiễm môi trường  
					lớn.  
					- Hiệu suất nhiệt dùng để sấy thấp, chỉ 15-17% lượng nhiệt sinh ra trong quá  
					trình đốt than đá dùng cho sấy còn lại là tổn thất qua ống khói và môi trường bên  
					ngoài.  
					- Tỷ lệ thất thoát quặng trong quá trình sấy cao  
					- Kết cấu của hệ thống sấy cồng kềnh chiếm nhiều diện tích mặt bằng nhà xưởng.  
					- Cơ khí hóa tự động hóa trong quá trình sấy thấp.  
					Để khắc phục các nhược điểm trên Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà  
					Tĩnh đã tính toán và nhập thêm dây chuyền hệ thống lò sấy tầng sôi công suất  
					10tấn/giờ của hãng FFE MINERALS AUTRALIA PTY LTD  
					Nguồn nhiệt cung cấp cho lò sấy là đầu đốt nhiên liệu dầu diezel của NORTH  
					AMERICAN MANUFACTORING COMPANY.  
					Thiết bị sấy tầng sôi này có các đặc tính:  
					- Công suất sấy 10tấn/giờ  
					- Công suất điện ~ 4KW/tấn sản phẩm  
					- Nhiên liệu dùng để sấy dầu diezel  
					- Tiêu hao nhiên liệu 7,5-9 lít/tấn sản phẩm  
					- Vật liệu sấy: khoáng cát sỏi cỡ hạt khoảng 50µm đến 3mm.  
					- Hệ thống điều khiển PLC  
					10  
				Giá thành nhập khẩu thiết bị này khoảng 2 tỷ VND tại thời điểm năm 2000  
					Do nhu cầu mở rộng phát triển công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản của  
					Tổng Công ty Khoáng sản & Thương mại Hà Tĩnh. Tổng giám đốc đã đặt vấn đề với  
					Viện Công nghệ nghiên cứu, thiết kế, chế tạo hoàn chỉnh đồng bộ lò sấy tầng sôi sấy  
					quặng khoáng sản, phục vụ cho nhu cầu phát triển của Tổng Công ty. Mục đích chế  
					tạo ra thiết bị sấy tầng sôi, công suất khác nhau như 7tấn, 10tấn đến 12tấn/giờ thay thế  
					hàng nhập khẩu.  
					Trên cơ sở đã có mẫu lò sấy tầng sôi 10tấn/giờ nhập khẩu từ AUTRALIA, việc  
					chế tạo được thiết bị trong nước, đạt yêu cầu kỹ thuật thay thế nhập khẩu với giá thành  
					thấp hơn giá nhập khẩu dự kiến bằng 50-60%.  
					Làm được như vậy sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao, chủ động được trong việc sử  
					dụng, vận hành thiết bị không phụ thuộc vào điều kiện nước ngoài..  
					Với quan điểm trên Viện Công nghệ đã triển khai đề tài Nghiên cứu, thiết kế, chế  
					tạo hệ thống sấy tầng sôi công nghiệp phục vụ sấy quặng khoáng sản và việc thực hiện  
					đề tài này không dừng lại ở việc nghiên cứu mà đã tạo ra được hợp đồng kinh tế cung  
					cấp thiết bị sấy tầng sôi công suất 10tấn/giờ lắp đặt tại Tổng Công ty Khoáng sản và  
					Thương mại Hà Tĩnh. Hiện tại thiết bị đang được sử dụng ổn định phục vụ sản xuất  
					cho công nghệ sấy quặng khoáng sản.  
					11  
				PHẦN II: KHÁI QUÁT VỀ NHIÊN LIỆU LỎNG  
					2.1. Dầu mỏ và tinh luyện dầu mỏ  
					Nhiên liệu lỏng có thể là nhiên liệu lỏng thiên nhiên hoặc nhiên liệu lỏng nhân  
					tạo.  
					Nhiên liệu lỏng thiên nhiên là dầu thô (dầu mỏ chưa được chế biến).  
					Nhiên liệu lỏng nhân tạo là các sản phẩm thu được khi tinh luyện dầu thô.  
					Ví dụ: xăng, dầu hoả, dầu diezel (dầu DO), dầu madút (dầu FO).  
					Trong các lò công nghiệp: dầu DO, dầu FO. được coi là nhiên liệu đốt  
					2.1.1 Dầu mỏ (dầu thô) và thành phần của dầu mỏ  
					Dầu mỏ là hỗn hợp của các nhóm hydrocacbon. Trong dầu mỏ có các hợp chất  
					sunphua, nitrua và oxy. Trong dầu mỏ, hydrocacbon thuộc ba nhóm chính:  
					* Nhóm metan (nhóm parafin): công thức tổng quát CnH2n + 2  
					* Nhóm naptalin (nhóm băng phiến): công thức tổng quát là CnH2n  
					* Nhóm benzen (nhóm thơm): công thức tổng quát là CnH2n – 6  
					Thành phần nguyên tố của dầu mỏ được trình bày ở bảng 2.1  
					Bảng 2.1: Thành phần nguyên tố của dầu mỏ  
					Nguyên tố  
					C
					H
					S
					O2 và N2  
					Thành phần [%]  
					84 ÷ 85  
					12 ÷ 14  
					0,03 ÷ 4,3  
					0,5 ÷ 1,7  
					Hàm lượng tro trong dầu mỏ rất thấp và không đáng kể (0,1% ÷ 0,3%). Hàm lượng tro  
					thấp vì các chất khoáng không hoà tan trong dầu mỏ.  
					Khối lượng riêng của dầu mỏ dao động trong khoảng rộng: từ 0,75kg/l đến 1kg/l.  
					Nhiệt trị của dầu mỏ dao động từ 41000 kJ/kg đến 44000 kJ/kg. Khối lượng của dầu  
					mỏ càng nhỏ thì dầu mỏ đó có nhiệt trị càng lớn.  
					2.1.2. Các công nghệ tinh luyện dầu mỏ  
					Trong công nghiệp, dầu thô không được sử dụng làm nhiên liệu vì hai lý do sau :  
					* Nhiệt độ bắt lửa của dầu thô thấp.  
					* Nếu đốt dầu thô sẽ không kinh tế vì khi tinh luyện dầu thô, người ta sẽ thu  
					được những sản phẩm có giá trị quí hơn dầu thô.  
					Các phương pháp tinh luyện dầu mỏ:  
					a. Chưng cất phân đoạn trực tiếp:  
					Chưng cất phân đoạn trực tiếp để làm thoát ra từ dầu thô các hợp chất. Các hợp chất  
					này không thay đổi cấu trúc và tính chất so với khi còn ở trong dầu thô.  
					b. Cracking dầu mỏ:  
					Ta nung nóng dầu mỏ tới khoảng 4500C ÷ 6500C, ở nhiệt độ này, các cacbuahydro sẽ  
					bị phân huỷ nhiệt và tạo ra các cacbuahydro có cấu trúc đơn giản hơn. Kết quả của  
					Cracking dầu mỏ ta thu được các hợp chất mới.  
					12  
				Dầu thô  
					Thiết bị chưng cất phân đaọn  
					kiểu chùm ống; P = 1 bar  
					Mazut  
					(Phần còn lại)  
					Chưng cất phân đoạn  
					trực tiếp với PCK  
					( P< P0 )  
					Xăng  
					Ligroin  
					Dầu hỏa  
					Diezel  
					Dầu  
					bôi  
					trơn  
					Mỡ  
					bôi  
					trơn  
					Nhựa  
					đường  
					Hình 2.1. Sơ đồ tinh luyện dầu mỏ theo công nghệ chưng cất phân  
					đoạn trực tiếp đối với dầu mỏ chứa nhiều chất sáng (nhóm mêtan)  
					Nhiệt độ sôi và khối lượng riêng của các sản phẩm thu được khi chưng cất phân đoạn  
					được trình bày trong bảng 2.2.  
					Bảng 2.2: Giới hạn sôi và khối lượng riêng của một số chất  
					Khi chưng cất phân đoạn với áp suất P = 1 [bar].  
					Giới hạn sôi  
					[oC]  
					Khối lượng riêng  
					[kg/dm3]  
					Sản phẩm chưng cất dầu thô  
					Xăng dùng cho máy bay  
					Xăng dùng cho ôtô, xe máy  
					Nhóm ligroin  
					40 ÷ 150  
					50 ÷ 200  
					100 ÷ 240  
					0,71 ÷ 0,74  
					0,73 ÷ 0,76  
					0,77 ÷ 0,79  
					13  
				Nhóm dầu hỏa  
					200 ÷ 320  
					230 ÷ 360  
					0,80 ÷ 0,83  
					0,84 ÷ 0,88  
					Dầu diezel (Dầu DO)  
					* Thực hiện quá trình hydro hoá để thay đổi cấu trúc của dầu madút.  
					Theo công nghệ này thì gần như là toàn bộ khối lượng của dầu madút được  
					chuyển hoá thành các sản phẩm nhẹ.  
					* Quá trình nhiệt phân dầu mỏ:  
					Đó là quá trình phân huỷ toả nhiệt xảy ra ở khoảng nhiệt độ 6700C - 7500C trong điều  
					kiện áp suất khí quyển và tạo ra các hợp chất hoá học mới (chủ yếu là nhóm benzen).  
					Các sản phẩm của quá trình nhiệt phân là :  
					* Gas chiếm 50% khối lượng dầu đem nhiệt phân.  
					Gas này có nhiệt trị  
					44000 - 48000 [kJ / mt3c ] .  
					* Nhựa hắc ín và các sản phẩm rắn (thường gọi là cốc dầu mỏ), mồ hóng.  
					Chế biến gas ta thu được xăng nhân tạo có hàm lượng octan cao và nhiều chất hoá học  
					quý.  
					Chưng cất nhựa hắc ín ta thu được benzen, totylxilen (CH3C6H4), dimêtinbenzen (CH3  
					(C6H4)2) v.v. Chất còn lại, sau khi chưng cất nhựa hắc ín là nhựa dầu mỏ (nhựa đường  
					dạng cứng).  
					2.1.3. Các sản phẩm từ tinh luyện dầu mỏ  
					2.1.3.1. Xăng (benzin)  
					Xăng là sản phẩm quý nhất khi tinh luyện dầu mỏ. Xăng là nhóm hydrocacbon có  
					nhiệt độ sôi thấp nhất, nhiệt độ sôi của xăng máy bay nằm trong khoảng 400C - 1500C,  
					nhiệt độ sôi của xăng ôtô, môtô nằm trong khoảng 500C - 2000C (áp suất 1 bar).  
					Khối lượng riêng của xăng dao động từ 0,71 đến 0,76 [kg/dm3].  
					2.1.3.2. Ligroin và dầu hỏa  
					Ligroin và dầu hoả, được sử dụng làm nhiên liệu đốt cho các loại máy kéo. Nhiệt trị  
					của ligroin và dầu hoả thấp hơn nhiệt trị của dầu mỏ. Nhiệt trị của dầu hoả khoảng  
					43000 kJ/kg.  
					2.2. Mazut và các đặc tính của mazut  
					Mazut là tên gọi chung cho chất còn lại sau khi chưng cất phân đoạn trực tiếp hoặc  
					cracking dầu mỏ. Mazut được sử dụng làm nhiên liệu đốt.  
					2.2.1. Thành phần của mazut.  
					Thành phần nguyên tố chủ yếu của mazut là cacbon và hydro. Cacbon và hydro trong  
					dầu mazut tồn tại dưới dạng hợp chất của cacbuahydro. Ngoài cacbon và hydro còn có  
					14  
				oxy, nitơ, lưu huỳnh, tro, nước (ẩm). Thành phần nguyên tố của mazut được giới thiệu  
					trong bảng 2.3.  
					Bảng 2.3: Thành phần nguyên tố của mazut  
					Thành phần [%]  
					Nguyên tố  
					Cc  
					Hc  
					Oc + Nc  
					Ak  
					Wd  
					[%]  
					86,3 ÷ 87,7 10,7 ÷ 12,5  
					0,6 ÷ 1,0  
					0,11 ÷0,25  
					0 ÷ 10  
					Nhiệt trị của madút thấp hơn nhiệt trị của dầu hoả.  
					mazut  
					t
					[kJ/kg]  
					= 40600 ÷ 42000  
					Q
					Mazut được sử dụng làm nhiên liệu đốt cho các lò công nghiệp. Chất lượng của dầu  
					mazut được đánh giá thông qua các thông số đặc trưng: khối lượng riêng, độ nhớt,  
					nhiệt độ bắt lửa, nhiệt độ đông cứng.  
					2.2.2. Độ nhớt của mazut.  
					Độ nhớt hay còn gọi là ma sát trong. Độ nhớt là đặc tính của chất lỏng có tính đối lập  
					với tính linh động, có nghĩa là đặc tính cản lại sự chuyển động của các phần tử chất  
					lỏng khi có lực tác động.  
					Thiết bị để đo độ nhớt được gọi là nhớt kế hoặc là máy đo độ nhớt. Độ nhớt của dầu  
					mazut lớn hơn nhiều lần độ nhớt của nước.  
					Độ nhớt đo bằng độ 0BY của mazut là tỷ số thời gian chảy của 200 cm3 mazut ở nhiệt  
					độ đo và của 200 cm3 nước ở nhiệt độ 200C. Giá trị của tỷ số này khi nhiệt độ của  
					mazut bằng 500C được dùng làm nhãn hiệu (mác) cho mazut. Ví dụ mazut có mác là  
					M100, ta hiểu là tỷ số chảy của 200cm3 dầu mazut ở 500C và của 200 cm3 nước ở 200C  
					bằng 100 lần khi chảy trong cùng một đường ống.  
					0
					Mặc dù đơn vị đo độ nhớt BY như trình bày ở trên không phải là độ nhớt thực của  
					mazut, nhưng trong công nghiệp lại được sử dụng khá phổ biến vì xác định nhanh, dễ  
					dàng mà vẫn phản ánh được tính nhớt của mazut.  
					Độ nhớt thực của mazut:  
					- Độ nhớt động học  
					γ
					[m2/s] hay [St] (Stokes)  
					N.s  
					2
					m
					⎡
					⎤
					- Độ nhớt động lực học  
					µ
					hay [Poise]  
					⎢
					⎣
					⎥
					⎦
					- µ = γ.ρ  
					- ρ: là khối lượng riêng của mazut [kg/dm3]  
					15  
				2.2.3. Nhiệt độ bắt lửa của mazut.  
					Nhiệt độ bắt lửa là nhiệt độ, mà ở nhiệt độ này hơi của mazut hoà trộn với  
					không khí có thể bắt lửa và cháy ở gần ngọn lửa khác.  
					Nhiệt độ bắt lửa của mazut vào khoảng 185 - 243 [0C].  
					Nhiệt độ bắt lửa càng cao thì khả năng nung nóng mazut càng an toàn.  
					Nhiệt độ bắt lửa thấp hơn nhiệt độ bốc cháy. Nhiệt độ bốc cháy là nhiệt độ mà ở  
					đó, chất lỏng tự bốc cháy.  
					2.2.4. Nhịêt độ đông cứng của mazut .  
					Nhịêt độ đông cứng của mazut là một thông số rất quan trọng để đánh giá chất lượng  
					của dầu mazut. Nhiệt độ đông cứng của mazut là nhiệt độ mà ở đó mazut mất đi tính  
					linh động và trở sang trạng thái rắn. Nhiệt độ đông cứng của mazut càng cao thì càng  
					khó khăn trong việc vận chuyển và bảo quản mazut. Về mùa đông trời lạnh, mazut trở  
					lên đông cứng ngay trong thùng chứa và trong đường ống dẫn. Để khắc phục điều này,  
					mazut có độ nhớt cao thường được nung nóng tới nhiệt độ 900C - 1200C. Mazut mác  
					M10 có nhiệt độ đông cứng khoảng 50C, mazut mác M80 có nhiệt độ đông cứng bằng  
					250C. Những mazut có mác càng lớn thì nhiệt độ đông cứng của chúng càng cao (25 -  
					340C) và không có lợi khi sử dụng.  
					16  
				PhÇn III: TÝNH To¸n Sù CH¸Y CñA DÇU DO  
					3.1. Sè liÖu ban ®Çu  
					1. Nhiªn liÖu: DÇu Diezel (dÇu DO )  
					2. Thµnh phÇn cña dÇu DO: (Theo sè liÖu trung b×nh [1])  
					Thµnh phÇn cña dÇu DO [%]  
					ChÊt  
					Cd  
					Hd  
					Od  
					Nd  
					Sd  
					Ad  
					Wd  
					Thµnh phÇn khèi l−îng [%]  
					86,5 10,5 0,2  
					0,4  
					0,3  
					0,3  
					1,8  
					3. NhiÖt ®é nung tr−íc nhiªn liÖu:  
					DÇu DO kh«ng cÇn nung nãng, vËy tFO = 27 [OC]  
					4. NhiÖt ®é nung tr−íc kh«ng khÝ:  
					Kh«ng khÝ kh«ng nung tr−íc nªn nhiÖt ®é: tKK = 27 [0C]  
					5. Lo¹i lß:  
					Lß sÊy tÇng s«i ®Ó sÊy c¸t kho¸ng sái cã cì h¹t 50 µm ÷ 3 mm  
					3.2. TÝnh to¸n sù ch¸y cña nhiÖn liÖu  
					3.2.1. ChuyÓn ®æi thµnh phÇn nhiªn liÖu  
					Thµnh phÇn nhiªn liÖu ®· ®−îc biÓu thÞ ë thµnh phÇn dïng, nªn kh«ng cÇn chuyÓn ®æi  
					thµnh phÇn nhiªn liÖu.  
					3.2.2. TÝnh nhiÖt trÞ thÊp cña nhiªn liÖu: Qt [kJ/kg]  
					Qt = 339.Cd + 1030.Hd - 108,8.(Od - Sd) - 25,1.Wd  
					Qt = 339. 86,5 + 1030. 10,5 - 108,8.( 0,2 - 0,3 ) - 25,1.1,8  
					Qt = 40104,2 [kJ/kg] = 9580.6 [kcalo/ kg]  
					[3]  
					Qt = 40104,2 [kJ/kg]  
					3.2.3. Chän hÖ sè tiªu hao kh«ng khÝ  
					HÖ sè tiªu hao kh«ng khÝ ®−îc chän tïy theo lo¹i nhiªn liÖu vµ thiÕt bÞ ®èt. Lß ®−îc  
					thiÕt kÕ lµ lß sÊy tÇng s«i; vµ nhiÖt ®é cña t¸c nh©n sÊy thÊp (120 ÷ 1300C), vËy cã thÓ  
					chän hÖ sè tiªu hao kh«ng khÝ lín, v× sau qu¸ tr×nh ch¸y vÉn ph¶i pha lo·ng b»ng  
					kh«ng khÝ lÊy tõ qu¹t giã. Ta chän hÖ sè tiªu hao kh«ng khÝ b»ng 1, 25 [3].  
					3.2.4. B¶ng tÝnh to¸n sù ch¸y cña nhiªn liÖu  
					TÝnh to¸n sù ch¸y cña nhiªn liÖu ®−îc thùc hiÖn theo ph−¬ng ph¸p lËp b¶ng. Trong  
					b¶ng nµy, ta tÝnh cho 100 kg dÇu DO. Toµn bé kÕt qña tÝnh to¸n ®−îc tr×nh bµy trong  
					b¶ng 3.2. Khi tÝnh to¸n ta dùa vµo sù c©n b»ng cña c¸c ph¶n øng sau :  
					1 C + 1 O2 = 1 CO2  
					1 H2 + 1/2 O2 = 1 H2O  
					1 S + 1 O2 = 1 SO2  
					17  
				3.2.5. B¶ng c©n b»ng khèi l−îng  
					Tõ nh÷ng kÕt qña ®· tÝnh to¸n trong b¶ng 3.2 ta lËp b¶ng c©n b»ng khèi l−îng.  
					B¶ng 3.2: B¶ng c©n b»ng khèi l−îng  
					ChÊt tham gia sù ch¸y  
					S¶n phÈm ch¸y t¹o thµnh  
					Gi¸ trÞ  
					[kg]  
					Gi¸ trÞ  
					ChÊt  
					TÝnh to¸n  
					ChÊt  
					TÝnh to¸n  
					[kg]  
					C02  
					H20  
					7,208.44  
					5,260.18  
					317,152  
					94,680  
					DÇu DO  
					100  
					N2  
					02  
					46,26.28  
					2,454.32  
					0,009.64  
					1295,280  
					78,528  
					0,576  
					S02  
					02  
					12,29.32  
					46,25.28  
					393,28  
					1786,216  
					0,300  
					∑ SPC  
					Ad  
					N2  
					1295,00  
					∑A = 1788,28 [kg]  
					∑B = 1786,516 [kg]  
					§¸nh gi¸ sai sè:  
					δ% =  
					ΣA − ΣB  
					ΣA  
					1788,28 −1786,516  
					. 100% =  
					.100% = 0,0986 [%]  
					1788,28  
					NhËn xÐt: Víi sai sè δ% = 0,0986 [%] chøng tá c¸c sè liÖu tÝnh to¸n trong b¶ng 3.2  
					®¹t ®é chÝnh x¸c tin cËy  
					18  
				B¶ng 3.2: B¶ng tÝnh to¸n sù ch¸y cña dÇu DO  
					TÝnh cho 100 kg dÇu DO  
					S¶n phÈm ch¸y ®−îc t¹o thµnh  
					C¸c chÊt tham gia qu¸ tr×nh ch¸y  
					Kh«ng khÝ  
					Nhiªn liÖu  
					Tæng céng  
					CO2  
					H2O  
					SO2  
					O2  
					N2  
					Nguyª  
					n tè  
					Khèi Ph©n  
					Sè  
					[kmol [kmol [kmol  
					Tæng céng  
					[kmol] [m3 ]  
					O2  
					N2  
					[%] l−îng  
					tö  
					[kmol [kmol [kmol [kmol [kmol [kmol [m3 ]  
					tc  
					tc  
					]
					]
					]
					]
					]
					]
					]
					]
					[kg] l−îng  
					]
					Cd  
					Hd  
					86,5  
					86,5  
					10,5  
					12  
					2
					7,208 7,208  
					5,250 2,625  
					7,208  
					10,5  
					5,250  
					Sd  
					0,3  
					0,2  
					0,3  
					0,2  
					32  
					32  
					0,009 0,009  
					0,006 -0,006  
					0,009  
					Od  
					Nd  
					0,4  
					1,8  
					0,4  
					1,8  
					28  
					18  
					0,014  
					0,010  
					-
					-
					Wd  
					0,010  
					Ad  
					0,3  
					0,3  
					-
					-
					n = 1  
					100  
					100  
					9,836 37,00 46,84 1049,22 7,208 5,260 0,009  
					-
					37,014 49,49  
					1
					1108,59  
					n
					12,29 46,25 58,54 1311,29 7,208 5,260 0,009 2,454 46,26 61,19 1370,67  
					1
					=1,25  
					Thµnh phÇn [%]  
					21% 79%  
					100%  
					11,78 8,609 0,001 4,01 75,60  
					100%  
					19  
				3.2.6. TÝnh khèi l−îng riªng cña s¶n phÈm ch¸y: ρ0 [kg/ m3tc ]  
					ΣSPC 1786,216  
					ρ0 =  
					=
					=1,304 [kg/m3tc ]  
					100Vn 100.13,70  
					Trong ®ã: Vn = 13,70 [m3tc /kg]  
					(xem b¶ng 3.2 )  
					3.2.7. TÝnh nhiÖt ®é ch¸y cña nhiªn liÖu  
					1. NhiÖt ®é ch¸y lý thuyÕt: tlt [0C]  
					NhiÖt ®é ch¸y lý thuyÕt lµ nhiÖt ®é cña s¶n phÈm ch¸y cã ®−îc khi gi¶ thiÕt r»ng nhiÖt  
					l−îng sinh ra trong khi ch¸y nhiªn liÖu ®−îc tËp trung toµn bé cho s¶n phÈm ch¸y  
					(kh«ng cã tæn thÊt nhiÖt).  
					iΣ − i1  
					i2 − i1  
					tlt =  
					⋅
					(
					t2 − t1  
					)
					+ t1 [0C]  
					[1]  
					Trong ®ã:  
					tlt: NhiÖt ®é ch¸y lý thuyÕt cña nhiªn liÖu. [0C]  
					i1, i2: Entanpy cña s¶n phÈm ch¸y t−¬ng øng víi nhiÖt ®é t1, t2. [kJ/m3tc ]  
					i∑: Entanpy cña s¶n phÈm ch¸y t−¬ng øng víi nhiÖt ®é tlt. [kJ/m3tc ]  
					Víi:  
					Qt + CDO .tDO + ikk .Ln .  
					iΣ =  
					Vn  
					[1]  
					CDOl: NhiÖt dung riªng cña dÇu DO; CDO = 2,176 [kJ/k ]  
					tDO : NhiÖt ®é cña dÇu DO; tDO = 27 [0C]  
					ikk: Entanpy cña kh«ng khÝ ë nhiÖt ®é tkk  
					[1]  
					víi tkk = 27 [0C] cã ikk = 34,83 [kJ/m3tc ]  
					( B¶ng 15 [3] )  
					( B¶ng 2.2 )  
					Vn = 13,70 [m3tc /kg] ; Ln = 13,11 [m3tc /kg]  
					40104,2 + 2,176.27 + 34,83.13,11  
					iΣ =  
					= 2964,93 [kJ/m3tc ]  
					13,70  
					Gi¶ thiÕt: t1 < tlt < t2 nªn i1 < i∑ < i2  
					Chän: t1 = 1800 [0C] ; t2 = 1900 [0C]  
					§Ó tÝnh nhiÖt hµm cña s¶n phÈm ch¸y øng víi t1 = 1800 [0C] vµ t2 = 1900 [0C] ta ph¶i  
					tÝnh nhiÖt hµm cña c¸c khÝ thµnh phÇn øng víi hai nhiÖt ®é nµy. Theo b¶ng 16 [1] ta cã  
					nhiÖt hµm cña c¸c khÝ thµnh phÇn øng víi t1 vµ t2 lµ:  
					20  
				B¶ng 3.4. NhiÖt hµm cña c¸c khÝ thµnh phÇn  
					NhiÖt hµm i [kJ/m3tc ]  
					KhÝ  
					t1 = 1800 [0C]  
					4360,7  
					t1 = 1900 [0C]  
					CO2  
					4634,8  
					2808,2  
					2971,3  
					3657,8  
					3778,1  
					N2  
					O2  
					2646,7  
					2800,5  
					H2O  
					3429,9  
					SO2  
					3510,6  
					• TÝnh i1 vµ i2:  
					Víi c¸c gi¸ trÞ nhiÖt hµm võa t×m ®−îc ta cã:  
					i1 = i1800 = 0,01.(%CO2 .iCO2 + %H2O.iH2O + %N2.iN2 + %O2.iO2 + %SO2.iSO2) [1]  
					i1= 0,01.(11,78 . 4360,7 + 8,609. 3429,9 + 75,6. 2646,7 + 4,01. 2800,5 + 0,001. 3510,6)  
					= 2922,5 [kJ/m3tc ]  
					i1 = 2922,5 [kJ/m3tc ]  
					i2 = i1900 = 0,01.(%CO2.iCO2 + %H2O.iH2O + %N2.iN2 + %O2.iO2 + %SO2.iSO2) [1]  
					i2= 0,01.(11,78 . 4634,8 + 8,609. 3657,8 + 75,6. 2808,2 + 4,01. 2971,3 + 0,001. 3778,1)  
					= 3103,06 [kJ/m3tc ]  
					i1 = 3103.06 [kJ/m3tc ]  
					Nh− vËy: i1 < i∑ < i2 tháa m·n gi¶ thiÕt ®· cho.  
					• TÝnh tlt:  
					iΣ − i1  
					i2 − i1  
					tlt =  
					×
					(
					t2 − t1  
					+ t1 [0C]  
					)
					2964,93 − 2922,5  
					3103,06 − 2922,5  
					0
					tlt =  
					×
					(
					1900 −1800  
					)
					+1800 =1823 C [0C]  
					2. NhiÖt ®é ch¸y thùc tÕ cña dÇu DO: tlt [0C]  
					Trong thùc tÕ, nhiÖt l−îng sinh ra do ®èt ch¸y dÇu DO ngoµi viÖc lµm t¨ng nhiÖt  
					®é s¶n phÈm ch¸y cßn thÊt tho¸t ra m«i tr−êng xung quanh. V× vËy nhiÖt ®é ch¸y thùc  
					tÕ thÊp h¬n nhiÖt ®é ch¸y lý thuyÕt võa tÝnh ®−îc.  
					ttt= η.ttt  
					Trong ®ã:  
					η: HÖ sè nhiÖt ®é, η phô thuéc vµo lo¹i lß. ë ®©y buång ®èt ®Ó t¹o ra khãi lß,  
					sau ®ã khãi lß sÏ hoµ trén víi kh«ng khÝ lµ lß sÊy tÇng s«i, c¸ch nhiÖt kh«ng  
					hoµn toµn tèt, nªn ta chän η = 0,65 ( b¶ng 14 [3] )  
					21  
				ttt : NhiÖt ®é ch¸y thùc tÕ cña nhiªn liÖu [0C]  
					ttt = 0,65 .1823 = 1185 [0C]  
					ttt = 1185 [0C]  
					3.2.8. C¸c kÕt qña tÝnh to¸n  
					B¶ng 3.5. C¸c kÕt qña tÝnh to¸n  
					( HÖ sè kh«ng khÝ d− α = 1,25 )  
					NhiÖt ®é  
					[oC]  
					S¶n phÈm ch¸y [%]  
					Lo  
					Ln  
					V0  
					Vn  
					ρ0  
					[m3 /kg] [m3 /kg] [m3 /kg] [m3 /kg]  
					3
					[kg/mtc ]  
					tc  
					tc  
					tc  
					tc  
					tlt  
					ttt  
					CO2  
					H2O SO2  
					O2  
					N2  
					11,78 8,609 0,001 4,01 75,60  
					9,836  
					12,29  
					11,08  
					13,70 1,304 1823 1185  
					Khèi l−îng kh«ng khÝ cÇn ®Ó ®èt ch¸y 1 kg dÇu DO b»ng :  
					GKH¤NG KHI = Ln . ρKK = 12,29 . 1,293 = 15,891 kg kh«ng khÝ / 1 kg dÇu FO  
					22  
				PhÇn iv: c¬ së lý thuyÕt cña lß sÊy tÇng s«i  
					4.1. Nguyªn lý h×nh thµnh tÇng s«i vµ ®Æc ®iÓm l−u ®éng cña c¸c h¹t r¾n khi h×nh  
					thµnh tÇng s«i  
					4.1.1. Nguyªn lý h×nh thµnh tÇng s«i  
					Nguyªn lý cña sÊy tÇng s«i lµ thæi mét luång khÝ (kh«ng khÝ) cã tèc ®é nhÊt ®Þnh tõ  
					d−íi lªn qua líp liÖu cã ®é h¹t thÝch hîp, lµm cho líp liÖu r¾n “l−u ®éng ho¸”, khi ®ã,  
					toµn bé líp liÖu ë tr¹ng th¸i gièng nh− n−íc ®ang s«i, bÒ mÆt tiÕp xóc nhiÖt t¨ng lªn vµ  
					thóc ®Èy qu¸ tr×nh tho¸t h¬i Èm x¶y ra nhanh h¬n, m¹nh h¬n.  
					Khi thæi khÝ qua líp liÖu h¹t, tuú theo gi¸ trÞ cña tèc ®é th«ng giã mµ líp liÖu cã thÓ  
					thuéc mét trong c¸c tr¹ng th¸i sau ®©y: N»m im, s«i, l¬ löng.  
					ë chÕ ®é tÇng s«i, c¸c vËt liÖu d¹ng h¹t ®−îc ®Èy lªn bëi dßng khÝ. MËt ®é h¹t trong  
					tÇng s«i cã gi¸ trÞ nhá. Lùc ma s¸t gi÷a c¸c h¹t yÕu h¬n nhiÒu so víi líp chÆt. Nh÷ng  
					yÕu tè ®ã ®· t¹o thuËn lîi cho sù x¸o trén h¹t trong tÇng s«i (h×nh 4.1).  
					D
					LiÖu h¹t  
					Mò giã  
					Lç giã  
					Ghi lß  
					Kh«ng khÝ nãng  
					H×nh 4.1: Sù chuyÓn ®éng cña vËt liÖu h¹t trong tÇng s«i  
					BÒ mÆt ho¹t tÝnh cña liÖu h¹t trong líp s«i lín h¬n nhiÒu so víi líp chÆt vµ ®−îc x¸c  
					®Þnh bëi bÒ mÆt ho¹t tÝnh cña tÊt c¶ c¸c h¹t trong líp s«i.  
					BÒ mÆt ho¹t tÝnh ®−îc tÝnh theo c«ng thøc:  
					23  
				H.S. f .π d 2  
					0,523d3.τ.S  
					6Hf  
					d.τ  
					Sht =  
					=
					, m2 / m2.s  
					[2]  
					Sht - BÒ mÆt ho¹t tÝnh cña vËt liÖu, m2/m2.s;  
					S - TiÕt diÖn c¾t ngang cña lß, m2;  
					d - §−êng kÝnh cña h¹t liÖu, m;  
					f - §é rçng cña líp liÖu;  
					H - ChiÒu cao líp liÖu, m;  
					τ - Thêi gian l−u liÖu trong líp s«i, s;  
					§Ó h×nh thµnh tÇng s«i, dßng khÝ ph¶i ®¹t ®−îc tèc ®é cÇn thiÕt, tèc ®é nµy liªn quan  
					tíi kÝch th−íc h¹t liÖu, khèi l−îng cña h¹t liÖu...  
					§èi víi tÇng s«i, tèc ®é tÝnh to¸n lµ tèc ®é thæi giã qua toµn bé mÆt c¾t ngang cña lß  
					sÊy (gi¶ thiÕt lµ lß rçng - kh«ng chøa liÖu).  
					§Ó ®Æc tr−ng cho tr¹ng th¸i s«i, ng−êi ta th−êng dïng th«ng sè kü thuËt “sè s«i” ms.  
					ω
					s
					m
					=
					[2]  
					s
					ω
					m i n  
					ms - “Sè s«i”  
					ω
					m/s ( tèc ®é thæi);  
					s - Tèc ®é tÝnh to¸n cña giã trong líp s«i (coi nh− lß hoµn toµn rçng),  
					ωmin  
					- Tèc ®é tÝnh to¸n tèi thiÓu cÇn ®Ó b¾t ®Çu h×nh thµnh tÇng s«i.  
					Theo R.B.Rosenbaum th× ωmin cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc thùc nghiÖm (khi lß sÊy cã  
					tiÕt diÖn trßn ):  
					Ar  
					Remin =  
					[2]  
					1400+5, 22 Ar  
					gd3 ρv −ρk  
					Ar =  
					.
					[2]  
					γ2  
					ρk  
					Ar - Tiªu chuÈn Archimed: §Æc tr−ng tû sè ma s¸t vµ lùc ®Èy Archimed.  
					ωmin .d  
					Remin =  
					γ
					NÕu tiÕp tôc t¨ng tèc ®é thæi giã tíi mét tèc ®é nµo ®ã (ta gäi lµ ωmax ) th× líp s«i sÏ bÞ  
					ph¸ huû vµ chuyÓn sang tr¹ng th¸i l¬ löng. Tèc ®é ωmax lµ tèc ®é ®Æc tr−ng thø hai cña  
					líp s«i.  
					Ar  
					Remax =  
					18+0,6 Ar  
					24  
				Qu¸ tr×nh h×nh thµnh tÇng s«i ®−îc b¾t ®Çu khi sè s«i ms=2, øng víi tr¹ng th¸i nµy, thÓ  
					tÝch cña líp liÖu h¹t ®· t¨ng lªn 15% so víi líp chÆt.  
					TÇng s«i tån t¹i khi:  
					ω <ω <ω  
					min  
					s
					max  
					H×nh 4.2 biÓu thÞ tr¹ng th¸i cña tÇng s«i khi tèc ®é giã thay ®æi (sè s«i ms thay ®æi).  
					§èi víi tÇng s«i, th−êng th× c«ng nghÖ kh«ng ®ßi hái tr¹ng th¸i liÖu ë tr¹ng th¸i c vµ  
					tr¹ng th¸i d biÓu thÞ trªn h×nh 4.2.  
					Ngoµi sè s«i ms th× trë lùc thuû lùc cña tÇng s«i, tèc ®é thùc cña dßng khÝ, chiÒu cao  
					cña líp liÖu còng lµ nh÷ng th«ng sè quan träng ®èi víi tÇng s«i.  
					H×nh 4.3a m« t¶ quan hÖ trë lùc thuû lùc vµ tèc ®é thæi ωs . Khi ta t¨ng tèc ®é thæi ωs  
					®¹t tíi tèc ®é ωmin trong kho¶ng biÕn thiªn tèc ®é ®ã th× trë lùc t¨ng lªn vµ ®¹t tíi ®iÓm  
					B. TiÕp tôc t¨ng tèc ®é th× trë lùc gi¶m ®i (tíi ®iÓm C); lóc nµy líp liÖu ë tr¹ng th¸i qu¸  
					®é tõ tÇng chÆt chuyÓn sang tÇng s«i. §o¹n CD gÇn nh− n»m ngang, tr¹ng th¸i nµy lµ  
					tr¹ng th¸i cña tÇng s«i. NÕu lß sÊy cã tiÕt diÖn trßn th× trë lùc cña tÇng s«i ®−îc tÝnh  
					theo c«ng thøc:  
					G
					2
					∆P=  
					=H(ρv −ρk).(1−f).g,  
					⎡
					⎤
					N / m  
					[2]  
					⎣
					⎦
					Stù do  
					G- Träng lùc cña liÖu trong tÇng s«i ®· trõ ®i lùc n©ng Archimed, [N] ;  
					Stù do- DiÖn tÝch tù do cña ghi lß, [m2], (diÖn tÝch mÆt tho¸ng giã ®i qua );  
					ρv - Khèi l−îng riªng cña liÖu, [kg/m3];  
					ρk - Khèi l−îng riªng cña khÝ ( cña t¸c nh©n sÊy ), [kg/m3];  
					f- §é rçng cña líp liÖu.  
					H×nh 4.3b biÓu thÞ quan hÖ tèc ®é thùc tÕ cña dßng khÝ trong lß sÊy cã chøa liÖu h¹t vµ  
					tèc ®é thæi ωs (coi nh− lß rçng). Tèc ®é thùc tÕ tû lÖ thuËn víi tèc ®é thæi khi líp liÖu  
					lµ tÇng chÆt. Khi líp liÖu ë tÇng s«i th× tèc ®é thùc kh«ng thay ®æi khi ta t¨ng tèc ®é  
					thæi ωs .  
					H×nh 4.3c biÓu thÞ quan hÖ gi÷a chiÒu cao líp liÖu vµ tèc ®é thæi ωs . Khi ë tÇng chÆt  
					th× chiÒu cao líp liÖu kh«ng thay ®æi. Khi tèc ®é v−ît qu¸ tèc ®é ωmin th× chiÒu cao líp  
					liÖu b¾t ®Çu t¨ng nh−ng t¨ng kh«ng tuyÕn tÝnh víi ωs .  
					Thêi gian l−u liÖu trong lß sÊy tÇng s«i τ còng lµ mét ®¹i l−îng ®Æc biÖt quan träng vµ  
					®−îc tÝnh theo c«ng thøc;  
					25  
				Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo Nghiên cứu thiết kế, chế tạo hệ thống sấy tầng sôi công nghiệp phục vụ sấy quặng, khoáng sản", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
        
        
        File đính kèm:
bao_cao_nghien_cuu_thiet_ke_che_tao_he_thong_say_tang_soi_co.pdf

