Báo cáo Nghiên cứu thiết kế và chế tạo dây chuyền sản xuất tấm lợp không sử dụng amiăng

BCN  
VCN  
Bé c«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ  
25 Vò Ngäc Phan, §èng §a, Hµ Néi  
B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ kü thuËt §Ò tµi:  
Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o d©y chuyÒn  
s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
msè kc.06.15  
TS. §ç Quèc Quang  
5958  
27/7/2006  
Hµ Néi, th¸ng 12 – 2005  
B¶n quyÒn 2005 thuéc ViÖn C«ng nghÖ  
§¬n xin sao chÐp toµn bé hoÆc tõng phÇn tµi liÖu nµy ph¶i göi ®Õn ViÖn trëng  
ViÖn C«ng nghÖ, trõ trêng hîp sö dông cho môc ®Ých nghiªn cøu  
Môc lôc  
Danh s¸ch nh÷ng ngêi thùc hiÖn  
Bµi tãm t¾t  
Lêi nãi ®Çu  
Néi dung chÝnh b¸o c¸o  
Trang  
ch¬ng 1: T×nh h×nh nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp trªn thÕ  
9
giíi vµ ViÖt nam  
1.1  
T×nh h×nh nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp trªn thÕ giíi  
9
9
1.1.1 TÊm lîp ami¨ng xim¨ng  
1.1.2 TÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
10  
23  
23  
25  
26  
27  
28  
29  
30  
1.2  
T×nh h×nh nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp trong níc  
1.2.1 T×nh h×nh s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng xim¨ng  
1.2.2 VÒ chñ tr¬ng cÊm sö dông ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp ë ViÖt Nam.  
1.2.3 T×nh h×nh nghiªn cøu s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng.  
1.2.4 Híng sö dông vËt liÖu lai ghÐp (hybrid) víi môc tiªu kinh tÕ  
1.2.5 Mét sè vÊn ®Ò m«i trêng-x· héi liªn quan  
1.3  
1.4  
Môc tiªu cña ®Ò tµi  
Giíi h¹n nghiªn cøu cña ®Ò tµi  
ch¬ng 2: C«ng nghÖ vµ VËt liÖu thay thÕ ami¨ng trong s¶n  
31  
xuÊt tÊm lîp  
2.1  
Mét sè ®Æc ®iÓm cña vËt liÖu ami¨ng sö dông trong c«ng nghÖ xeo c¸n  
31  
31  
32  
34  
35  
2.1.1 §Æc ®iÓm cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt tÊm lîp sö dông ami¨ng xim¨ng.  
2.1.2 §Æc ®iÓm cña sîi ami¨ng  
2.1.3 C¸c lo¹i ami¨ng dïng trong c«ng nghÖ Hatscheck  
2.1.4 S¬ ®å c«ng nghÖ Hatscheck vµ quy tr×nh s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng xim¨ng  
Yªu cÇu chung cña c«ng nghÖ xeo c¸n ®èi víi vËt liÖu kh«ng sö dông  
ami¨ng. Lùa chän hÖ vËt liÖu thay thÕ  
2.2  
38  
2.3  
§Æc ®iÓm cña vËt liÖu PVA  
40  
40  
43  
45  
46  
2.3.1 TÝnh chÊt cña sîi PVA  
2.3.2 §éc tÝnh cña vËt liÖu thay thÕ (Sîi PVA)  
2.3.3 §Æc tÝnh cña sîi PVA trong c«ng nghÖ xeo c¸n  
2.4  
Sîi cellulose vµ kh¶ n¨ng gia cêng cho vËt liÖu nÒn xim¨ng  
KC.06.15  
2.4.1 Sîi cellulose  
46  
47  
48  
51  
51  
54  
55  
55  
56  
56  
57  
57  
2.4.2 Nguån sîi cellulose  
2.4.3 Kh¶ n¨ng sö dông sîi cellulose trong s¶n xuÊt tÊm lîp  
2.5  
Phô gia vµ chÊt phô trî  
2.5.1 Vai trß cña phô gia vµ nguyªn lý sö dông  
2.5.2 Silica fume  
2.5.3 Bét giÊy (bét cellulose)  
2.5.4 Bentonite  
2.5.5 Keo PVA - Polivinyl Acetat  
2.5.6 Sepiolit  
2.5.7 Wolastonit  
2.5.8 ChÊt kÕt b«ng Flocculant  
Mét sè thö nghiÖm trong phßng thÝ nghiÖm ®èi víi hÖ vËt liÖu ®· chän vµ  
phô gia  
2.6  
58  
2.6.1 Nguyªn vËt liÖu  
58  
59  
69  
2.6.2 Quy tr×nh thÝ nghiÖm  
S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
2.7  
ch¬ng 3: thiÕt bÞ d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt tÊm lîp  
71  
kh«ng sö dông ami¨ng  
3.1  
3.2  
Giíi thiÖu chung vµ s¬ ®å c«ng nghÖ  
71  
75  
Nguyªn t¾c chung vÒ thiÕt kÕ c¸c thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp  
kh«ng sö dông ami¨ng  
Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ thö nghiÖm côm thiÕt bÞ chuÈn bÞ liÖu  
(nghiÒn cellulose)  
3.3  
76  
76  
79  
80  
84  
3.3.1 Nghiªn cøu chÕ ®é nghiÒn bét giÊy thÝch hîp cho s¶n phÈm tÊm lîp  
Nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh tû lÖ cÊp phèi tèi u ®¶m b¶o tÝnh xeo vµ tÝnh kinh  
3.3.2  
tÕ  
3.3.3 ChÕ t¹o vµ thö nghiÖm côm nghiÒn cellulose  
Nghiªn cøu, thiÕt kÕ chÕ t¹o vµ thö nghiÖm thiÕt bÞ ®¸nh t¬i vµ phun sîi  
PVA  
3.4  
3.5  
C¸c lo¹i thiÕt bÞ trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
89  
89  
3.5.1 Côm chuÈn bÞ vµ hoµ trén nguyªn liÖu  
3.5.2 Côm thiÕt bÞ xeo c¸n vµ t¹o h×nh s¶n phÈm  
3.5.3 C¸c thiÕt bÞ vµ hÖ thèng phô trî  
92  
100  
KC.06.15  
3.6  
Kh¶ n¨ng néi ®Þa ho¸ trong viÖc chÕ t¹o thiÕt bÞ  
103  
104  
104  
105  
105  
ch¬ng 4: Thö nghiÖm s¶n xuÊt trªn hiÖn trêng  
4.1  
4.2  
C¸c yªu cÇu thö nghiÖm  
C¸c ®ît thö nghiÖm vµ kÕt qu¶  
4.2.1 Thö nghiÖm t¹i C«ng ty Xim¨ng HÖ Dìng  
Thö nghiÖm trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng chÕ  
t¹o trong khu«n khæ ®Ò tµi KC.06.15  
4.2.2  
109  
118  
120  
4.3  
§¸nh gi¸ chung c¸c kÕt qu¶ thö nghiÖm  
Ch¬ng 5: KiÓm tra c¬ lý tÝnh mÉu s¶n phÈm tÊm lîp kh«ng  
sö dông ami¨ng  
5.1  
§o ®é dai va ®Ëp theo RILEM  
120  
120  
122  
122  
123  
124  
125  
5.1.1 ThiÕt bÞ ®o vµ mÉu thö  
5.1.2 Ph¬ng ph¸p ®o  
5.1.3 KÕt qu¶ vµ nhËn xÐt  
5.2  
5.3  
5.4  
5.5  
Chôp ¶nh cÊu tróc vi m«  
Thö uèn g·y theo TCVN 4434: 2000  
Ph©n tÝch hµm lîng sîi Ami¨ng trong s¶n phÈm tÊm lîp míi  
Thö thÈm thÊu cña tÊm mÉu theo TCVN 4434: 2000  
125  
126  
127  
129  
130  
130  
130  
130  
132  
133  
Thö nghiÖm ®¸nh g ®é l·o ho¸ theo ph¬ng ph¸p gia tèc thêi gian  
Thö nghiÖm tÊm lîp trong m«i trêng tù nhiªn  
5.6  
5.7  
5.8  
Mét sè nhËn xÐt vÒ c¸c kÕt qu¶ thö nghiÖm chÊt lîng tÊm lîp  
ch¬ng 6: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ  
6.1 C¸c kÕt luËn vÒ ®Ò tµi  
6.1.1 Mét sè khã kh¨n trong c«ng t¸c thùc hiÖn ®Ò tµi  
6.1.2 C¸c kÕt qu¶ vÒ chuyªn m«n  
6.1.3 C¸c kÕt qu¶ vÒ ph¬ng ph¸p vµ ®éi ngò nghiªn cøu, c«ng t¸c ®µo t¹o  
6.1.4 C¸c kÕt qu¶ phôc vô s¶n xuÊt  
X©y dùng quan hÖ quèc tÕ trong lÜnh vùc nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp  
kh«ng sö dông ami¨ng  
6.1.5  
134  
6.2  
Mét sè kÕt qu¶ vÒ Ên phÈm ®· c«ng bè vµ ®¨ng ký së h÷u trÝ tuÖ  
134  
134  
135  
135  
6.2.1 Mét sè kÕt qu¶ vÒ Ên phÈm ®· c«ng bè vÒ c¸c kÕt qu¶ cña ®Ò tµi  
6.2.2 Mét sè s¶n phÈm thuéc ®Ò tµi ®· ®¨ng ký së h÷u trÝ tuÖ  
6.3  
Mét sè t¸c ®éng x· héi cña ®Ò tµi  
KC.06.15  
6.4  
Ph¸t huy kÕt qu¶ cña ®Ò tµi  
136  
138  
Tµi liÖu tham kh¶o  
KC.06.15  
Danh s¸ch nh÷ng ngêi thùc hiÖn  
TT  
Hä vµ tªn  
C¬ quan c«ng t¸c  
Ghi chó  
A
Chñ nhiÖm ®Ò tµi  
§ç Quèc Quang  
TiÕn sÜ C¬ häc  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
B
1
2
3
4
5
6
7
8
C¸n bé tham gia  
nghiªn cøu  
NguyÔn §×nh Kiªn  
Th¹c sÜ C¬ häc  
Hoµng Thanh B¾c  
Th.S C«ng NghÖ giÊy  
Cao V¨n M«  
ViÖn C¬ häc – ViÖn Khoa häc vµ  
C«ng nghÖ ViÖt Nam  
Ch¬ng 2, 5  
Ch¬ng 2, 3  
Ch¬ng 1  
Ch¬ng 3, 4  
Ch¬ng 3  
Ch¬ng 3  
Ch¬ng 1  
Ch¬ng 2  
ViÖn C«ng nghiÖp giÊy - Xenluyl«  
Bé C«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
KS. ChÕ t¹o m¸y  
Ng« Quèc Hng  
KS. ChÕ t¹o m¸y  
T¨ng BÝch Thuû  
KS. ChÕ t¹o m¸y  
Hoµng ViÖt Quang  
KS. ChÕ t¹o m¸y  
Lª Anh §øc  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
ViÖn C«ng nghÖ - Bé C«ng nghiÖp  
KS. Tù ®éng ho¸  
Vò Thanh H¬ng  
KS. Ho¸  
Lêi c¶m ¬n  
Néi dung tr×nh bµy trong ®Ò tµi lµ phÇn nèi tiÕp c¸c ý tëng vµ c«ng viÖc liªn  
quan tíi híng nghiªn cøu vËt liÖu compsite gia cêng sîi cña Nhãm C¬ häc VËt  
liÖu - ViÖn C¬ häc, ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt nam. T¸c gi¶ vµ nhãm thùc  
hiÖn ®Ò tµi xin tr©n träng c¶m ¬n TSKH. Lª Kh¸nh Ch©u vµ c¸c thµnh viªn cña  
Nhãm C¬ häc VËt liÖu, nh÷ng ngêi tõ nh÷ng n¨m 1990 ®· khëi xíng híng  
nghiªn cøu cã nhiÒu øng dông thùc tÕ vµ triÓn väng.  
T¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n KS. Hoµng TiÕn Dòng, Chñ tÞch H§QT C«ng  
ty VLXD H¹ Long vÒ nh÷ng cè g¾ng trong viÖc chÕ t¹o lÇn ®Çu tiªn c¸c thiÕt bÞ  
cña d©y chuyÒn xeo c¸n tÊm lîp. Chóng t«i còng ch©n thµnh c¶m ¬n «ng Vâ TiÕn  
Dòng - C«ng ty VLXD H¹ Long lµ ngêi ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc triÓn  
khai c¸c ý tëng c«ng nghÖ vµo thùc tiÔn.  
Trong thêi gian tiÕn hµnh ®Ò tµi, t¸c gi¶ ®· nhËn ®îc nhiÒu lêi khuyªn bæ Ých  
vµ sù gióp ®ì quý b¸u cña Gi¸o sYoshihiko Ohama, ViÖn Nghiªn cøu Kü thuËt,  
§¹i häc Nihon, NhËt b¶n. §Æc biÖt, viÖc nghiªn cøu cÊu tróc vi m« cña vËt liÖu  
trong ®Ò tµi ®· ®îc thùc hiÖn t¹i phßng thÝ nghiÖm cña Gi¸o sOhama.  
§Ò tµi còng ®· nhËn ®îc sù trî gióp to lín tõ nhiÒu c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc  
kh¸c nhau:  
TS. Wayne Stone, TS. Cao Duy TiÕn vµ c¸c céng sù (Dù ¸n Gi¶m thiÓu «  
nhiÔm trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt VËt liÖu x©y dùng), Bµ Shellia Shen (C«ng ty  
Hunan Xiangwei LTD., Co - China), KS. NguyÔn V¨n §iÖp - Gi¸m ®èc C«ng ty Xi  
m¨ng HÖ Dìng – Ninh B×nh vµ c¸c céng sù, KS. Chu V¨n HoÌ – Gi¸m ®èc C«ng  
ty S¶n xuÊt Kinh doanh VËt liÖu x©y dùng NghÖ An vµ c¸c céng sù… T¸c gi¶ vµ  
nhãm thùc hiÖn ®Ò tµi xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n vµ tæ  
chøc ®· gióp ®ì ®Ó ®Ò tµi hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®óng thêi h¹n.  
Cuèi cïng, chóng t«i còng ch©n thµnh bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn TS.  
NguyÔn V¨n T©n – ViÖn trëng vµ c¸c Phßng, Ban thuéc ViÖn C«ng nghÖ ®· cã  
nhiÒu ®ãng gãp to lín cho c«ng viÖc cña ®Ò tµi tõ khi h×nh thµnh c¸c ý tëng ban  
®Çu vµ trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn §Ò tµi.  
Bµi tãm t¾t  
Do nh÷ng ¶nh hëng xÊu cña ami¨ng tíi m«i trêng vµ søc khoÎ cña con ngêi, ®· cã  
nhiÒu níc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi cÊm sö dông ami¨ng trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng  
nghiÖp vµ d©n dông. T¹i ViÖt nam, ChÝnh phñ ®· cã QuyÕt ®Þnh sè 115/2001/Q§-TTg ngµy  
01/8/2001 cÊm sö dông ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp, QuyÕt ®Þnh cã hiÖu lùc tõ n¨m 2004.  
§Ò tµi nµy nh»m môc tiªu nghiªn cøu, chÕ t¹o vµ kh¶o nghiÖm c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ s¶n  
xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng trªn qui m« c«ng nghiÖp b»ng ph¬ng ph¸p xeo c¸n.  
Qua c¸c kh¶o s¸t vµ nghiªn cøu trong phßng thÝ nghiÖm, ®Ò tµi ®· lùa chän hÖ vËt liÖu  
thay thÕ ami¨ng lµ sîi PVA vµ cellulose cïng víi mét sè phô gia v« c¬ vµ h÷u c¬. C¸c  
nghiªn cøu trong phßng thÝ nghiÖm còng x¸c ®Þnh ®îc cÊp phèi ®Þnh híng nh»m ®¶m b¶o  
cho huyÒn phï cã tÝnh æn ®Þnh vµ tÝnh läc tèt nhÊt cho qu¸ tr×nh xeo c¸n tÊm lîp kh«ng sö  
dông ami¨ng.  
Mét néi dung kh¸c cña ®Ò tµi lµ chÕ t¹o d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm míi cã  
n¨ng suÊt thiÕt kÕ 0,5 triÖu m2/n¨m. Trong d©y chuyÒn nµy, ®· thiÕt kÕ, chÕ t¹o hai côm thiÕt  
bÞ míi lµ côm ChuÈn bÞ liÖu vµ M¸y ®¸nh - phun sîi PVA. C¸c thiÕt bÞ nµy cho phÐp t¹o  
hiÖu qu¶ cao cho viÖc sö dông sîi cellulose vµ PVA thay thÕ cho ami¨ng trong s¶n phÈm  
tÊm lîp míi.  
Qu¸ tr×nh thö nghiÖm trªn hiÖn trêng ®· ®îc thùc hiÖn trªn c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ  
míi t¹i C«ng ty Xim¨ng HÖ Dìng, Ninh B×nh (n¨m 2003) vµ Vinh, NghÖ An (n¨m 2004).  
Trong qu¸ tr×nh nµy, ®· kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng thay thÕ ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp b»ng  
c¸c vËt liÖu míi trªn qui m« s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. S¶n phÈm míi ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu kinh  
tÕ – kü thuËt theo dù kiÕn.  
Qua c¸c test ®èi víi s¶n phÈm tÊm lîp s¶n xuÊt trong c¸c ®ît kh¶o nghiÖm t¹i c¸c phßng  
thÝ nghiÖm trong vµ ngoµi níc, bíc ®Çu x¸c nhËn c¬ - lý tÝnh cña s¶n phÈm míi ®¶m b¶o  
c¸c chØ tiªu chñ yÕu cña TCVN 4434:2000, t¬ng ®¬ng víi s¶n phÈm tÊm lîp ami¨ng  
xim¨ng. C¸c s¶n phÈm nµy còng ®· ®îc sö dông thö nghiÖm t¹i mét sè ®Þa ph¬ng khu vùc  
®ång b»ng vµ trung du B¾c bé tõ n¨m 2003 vµ cho c¸c kÕt qu¶ kh¶ quan.  
C¸c kÕt qu¶ cña ®Ò tµi ®· ®îc triÓn khai vµo s¶n xuÊt t¹i mét sè c¬ së s¶n xuÊt tÊm lîp  
trong níc tõ n¨m 2004.  
Lêi më ®Çu  
S¶n phÈm tÊm lîp ami¨ng xim¨ng cã lÞch sö ph¸t triÓn trªn 100 n¨m nay. Do c¸c ®Æc  
tÝnh kinh tÕ – kü thuËt u viÖt nªn s¶n phÈm nµy chiÕm mét thÞ phÇn kh¸ lín trong thÞ  
trêng vËt liÖu x©y dùng nãi chung vµ chÊt lîp nãi riªng. ë ViÖt nam, hiÖn nay s¶n lîng  
tÊm lîp ®¹t tíi 70 triÖu m2/n¨m vµ theo dù b¸o cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, thÞ trêng tÊm  
lîp cã thÓ ®¹t tíi xÊp xØ 100 triÖu m2/n¨m vµo n¨m 2010. ChØ riªng phÝa B¾c, ®· cã 37 d©y  
chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng xim¨ng ®ang ho¹t ®éng tÝnh ®Õn n¨m 2003.  
Tuy nhiªn, tõ n¨m 1906, c¸c nghiªn cøu vÒ y häc vµ m«i trêng trªn thÕ giíi ®· ph¸t  
hiÖn mèi nguy c¬ dÉn ®Õn bÖnh ung th®èi víi nh÷ng ngêi cã tiÕp xóc víi c¸c s¶n phÈm  
cã chøa ami¨ng. Do ®ã, tõ n¨m 1980, c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· b¾t ®Çu lé tr×nh  
thay thÕ ami¨ng trong c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp vµ d©n dông nãi chung vµ trong s¶n xuÊt  
tÊm lîp nãi riªng. ChÝnh phñ ViÖt nam còng ®· cã QuyÕt ®Þnh sè 115/2001/Q§-TTg ngµy  
01/8/2001 cÊm sö dông ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp b¾t ®Çu tõ n¨m 2004. Tríc t×nh  
h×nh nµy, viÖc nghiªn cøu vµ ®a vµo s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng lµ mét vÊn  
®Ò kh¸ bøc xóc vµ cã tÝnh thêi sù cao.  
MÆc dï ®· ®îc b¾t ®Çu nghiªn cøu tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX nhng viÖc thay  
thÕ ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp míi chØ ®îc øng dông trong thùc tiÔn s¶n xuÊt gÇn  
®©y. Trªn thÕ giíi cã thÓ kÓ ®Õn c¸c h·ng lín nhETERNIT BUILDING MATERIALS  
(Ch©u ¢u), SIEMPELKAMP (CHLB §øc), JAMES HARDIE (Australia)…®· ph¸t triÓn  
s¶n phÈm tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng rÊt cã hiÖu qu¶. §Æc ®iÓm cña c¸c d©y chuyÒn  
thiÕt bÞ do c¸c h·ng kÓ trªn cung cÊp lµ cã ®é tù ®éng ho¸ vµ chÊt lîng s¶n phÈm cao,  
tuy nhiªn gi¸ thµnh còng rÊt cao, khã phï hîp víi thÞ trêng ViÖt nam.  
C¸c nghiªn cøu trong níc còng ®· ®îc tiÕn hµnh bíc ®Çu nh®Ò tµi cÊp Bé  
“Nghiªn cøu c«ng nghÖ thÝch hîp s¶n xuÊt vËt liÖu tæ hîp xim¨ng – polime – sîi v« c¬ -  
sîi h÷u c¬ ®Ó chÕ t¹o cÊu kiÖn nhÑ sö dông trong x©y dùng c«ng tr×nh ë vïng ®Êt yÕu vµ  
vïng cã ®éng ®Êt” cña ViÖn KHCN VËt liÖu x©y dùng – Bé X©y dùng (n¨m 2003), ®Ò tµi  
cÊp Bé “Nghiªn cøu c¶i tiÕn thiÕt bÞ s¶n xuÊt tÊm lîp Fibr« Xim¨ng theo c«ng nghÖ  
kh«ng sö dông ami¨ng” cña ViÖn C«ng nghÖ – Bé C«ng nghiÖp (n¨m 2003). C¸c ®Ò tµi  
nµy míi chØ dõng l¹i ë viÖc ¸p dông trªn qui m« nhá, cha thùc sù ®¸p øng ®îc yªu cÇu  
®æi míi c«ng nghÖ ®èi víi s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, chóng còng ®Æt ra c¸c tiÒn ®Ò quan träng  
®èi víi híng sö dông c¸c vËt liÖu tæ hîp míi thay cho ami¨ng trong s¶n xuÊt tÊm lîp,  
phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cña ViÖt nam.  
1
Lêi nãi ®Çu  
Trong bèi c¶nh trªn, ®Çu n¨m 2003 Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ ®· giao cho ViÖn  
C«ng nghÖ – Bé C«ng nghiÖp thùc hiÖn ®Ò tµi cÊp Nhµ níc “Nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o  
vµ thö nghiÖm d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng”, m· sè KC.06.15 víi  
môc tiªu chÝnh lµ chÕ t¹o hoµn chØnh vµ ®a vµo kh¶o nghiÖm d©y chuyÒn pilot s¶n xuÊt  
tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng trªn qui m« c«ng nghiÖp. Tuy môc tiªu chÝnh cña ®Ò tµi lµ  
x©y dùng thiÕt bÞ c«ng nghÖ nhng trªn thùc tÕ khi thùc hiÖn ®Ò tµi, c¸c néi dung vËt liÖu  
häc cña vËt liÖu tæ hîp nÒn xim¨ng, nghiªn cøu c«ng nghÖ trong phßng thÝ nghiÖm, kh¶o  
nghiÖm trªn qui m« s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, tiÕn hµnh c¸c test c¬ häc… ph¶i tiÕn hµnh song  
song nh»m t×m ra c¸c cÊp phèi, vËt liÖu phï hîp nhÊt vÒ kinh tÕ - kü thuËt cho s¶n phÈm  
míi.  
MÆc dï thêi gian vµ kinh phÝ cã h¹n, néi dung thùc hiÖn cña ®Ò tµi tr¶i réng vµ kh¸  
phøc t¹p nhng víi sù quyÕt t©m cao, cã sù gióp ®ì tÝch cùc cña c¸c c¸ nh©n, ®¬n vÞ s¶n  
xuÊt, c¸c nhµ khoa häc trong vµ ngoµi níc, ®Ò tµi ®· kÕt thóc ®óng thêi h¹n víi mét sè  
kÕt qu¶ bíc ®Çu ®· ®¹t ®îc.  
Tuy nhiªn, do cßn cã nhiÒu h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng vµ ph¬ng tiÖn, c¸c kÕt qu¶ cña ®Ò tµi  
ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái c¸c thiÕu sãt, h¹n chÕ vµ cÇn sù ®ãng gãp cña ngêi ®äc, ®Æc  
biÖt lµ c¸c chuyªn gia vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt trong lÜnh vùc nµy. Víi tinh thÇn cÇu thÞ, chóng  
t«i ®¸nh gi¸ cao c¸c ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó c¸c kÕt qu¶ cña ®Ò tµi ®îc hoµn thiÖn h¬n vµ cã  
thÓ ¸p dông vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt.  
Díi ®©y lµ trÝch lîc c¸c th«ng tin trong thuyÕt minh ®Ò tµi (sè thø tù theo biÓu B1-2-  
TM§T):  
1. Tªn ®Ò tµi: Nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ thö nghiÖm d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp  
kh«ng sö dông ami¨ng.  
2. M: KC.06.15  
3. Thêi gian thùc hiÖn: tõ th¸ng 1 n¨m 2003 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2004  
4. CÊp qu¶n lý: Nhµ níc  
5. Tæng kinh phÝ thùc hiÖn: 2.000 triÖu ®ång  
Trong ®ã kinh phÝ tõ NSNN: 2.000 triÖu ®ång  
6. Thuéc ch¬ng tr×nh: øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu  
vµ s¶n phÈm chñ lùc. M· sè KC.06.  
7. Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. §ç Quèc Quang  
8. C¬ quan chñ tr× ®Ò tµi: ViÖn C«ng NghÖ - Tæng C«ng ty m¸y §éng lùc & m¸y N«ng  
nghiÖp – Bé C«ng nghiÖp.  
9. Môc tiªu cña §Ò tµi: Nghiªn cøu, thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp  
kh«ng sö dông Ami¨ng b»ng ph¬ng ph¸p xeo c¸n n¨ng suÊt 500.000 m2/ n¨m.  
2
Lêi nãi ®Çu  
12  
Néi dung nghiªn cøu  
T¬ng øng víi c¸c vÊn ®Ò cÇn tiÕp cËn nghiªn cøu ®îc luËn cø trong môc 11, c¸c néi  
dung nghiªn cøu cÇn thiÕt bao gåm:  
1. Nghiªn cøu vÒ sîi thay thÕ:  
1.1. Sîi xenlul«:  
-
Nghiªn cøu vÒ thiÕt bÞ vµ s¬ ®å c«ng nghÖ nghiÒn tinh xenlul« ®Ó ®¹t c¸c môc tiªu  
c«ng nghÖ vµ tÝnh kinh tÕ.  
Tû lÖ cÊp phèi tèi u ®¶m b¶o tÝnh xeo vµ tÝnh kinh tÕ.  
-
1.2. Sîi tæng hîp:  
Tû lÖ cÊp phèi cña sîi tæng hîp trong ma trËn xim¨ng  
-
-
Ph©n bè cña sîi tæng hîp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p xeo c¸n: Nghiªn  
cøu cÊu t¹o vµ sö dông c¸c c¸c trôc ®Þnh híng sîi trong bÓ xeo  
Nghiªn cøu ¶nh hëng cña tû lÖ cÊp phèi vµ ph©n bè sîi tæng hîp ®Õn ®é bÒn (®é bÒn  
toµn thÓ vµ ®é dai va ®Ëp cña s¶n phÈm). Còng chó ý ®Õn ¶nh hëng cña sîi tæng hîp  
®Õn ®é bÒn cña tÊm s¶n phÈm ít – chØ tiªu rÊt cã ý nghÜa ®èi víi qu¸ tr×nh c«ng nghÖ  
s¶n xuÊt tÊm lîp.  
-
2. Nghiªn cøu d©y chuyÒn thiÕt bÞ c«ng nghÖ (néi dung nghiªn cøu träng t©m- xem S¬  
®å vµ mÆt c¾t c«ng nghÖ trong phÇn Phô lôc)  
2.1. ThiÕt bÞ chuÈn bÞ sîi :  
Bao gåm c¸c lo¹i m¸y nghiÒn th« vµ nghiÒn tinh xenlul«:  
-
-
NghiÒn th«: M¸y khuÊy trôc ®øng.  
NghiÒn tinh: M¸y nghiÒn ®Üa.  
Nghiªn cøu t×m s¬ ®å c«ng nghÖ phï hîp nhÊt nh»m gi¶m thiÓu møc ®é tiªu thô n¨ng  
lîng nhng vÉn ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu c«ng nghÖ cña sîi xenlul«.  
Sîi xenlul« sö dông trong c«ng nghÖ xeo c¸n tÊm lîp cÇn cã ®é mÞn ®¹t tõ 40-650SR.  
2.2. C¸c thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn xeo c¸n s¶n phÈm:  
§îc thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o víi hai môc tiªu chÝnh:  
-
-
Phï hîp víi c«ng nghÖ xeo c¸n tÊm lîp víi sîi thay thÕ lµ xenlul« vµ sîi tæng hîp  
Cho phÐp cã sù ®iÒu chØnh c¸c th«ng sè c«ng nghÖ trong diÖn réng nh»m t×m  
®îc c¸c th«ng sè phï hîp nhÊt vÒ tèc ®é, ®é ch©n kh«ng, c«ng suÊt...  
N¨ng suÊt ®¹t 500.000 m2/n¨m (tøc lµ kho¶ng 350 s¶n phÈm/ca).  
-
2.3. Kh©u ®Þnh h×nh s¶n phÈm:  
Do ®Æc tÝnh cña sîi thay thÕ, ®é bÒn cña tÊm s¶n phÈm ít tríc c«ng ®o¹n ®Þnh h×nh  
s¶n phÈm (Ðp sãng) sÏ kh¸c so víi tÊm lîp sö dông ami¨ng. Kh©u ®Þnh h×nh s¶n phÈm  
(Ðp sãng) ph¶i phï hîp nh»m ®¶m b¶o lo¹i trõ phÕ phÈm (nøt tÕ vi, nøt, vì..) ®èi víi s¶n  
phÈm cuèi cïng.  
2.4. Nghiªn cøu sö dông mét phÇn thiÕt bÞ cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng  
vµo d©y chuyÒn tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng:  
Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn pilot, nghiªn cøu tËn dông  
hoÆc c¶i tiÕn c¸c thiÕt bÞ tiªu chuÈn cò cña ngµnh s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng xim¨ng nh»m  
tiÕt kiÖm cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt trong trêng hîp chuyÓn ®æi sang c«ng nghÖ míi.  
2.5. Ph¬ng thøc triÓn khai nghiªn cøu c«ng nghÖ (triÓn khai d©y chuyÒn pilot t¹i  
®Þa ®iÓm s¶n xuÊt).  
KÕt hîp víi mét c¬ së s¶n xuÊt tÊm lîp ami¨ng xim¨ng ®ang ho¹t ®éng ®Ó triÓn khai d©y  
chuyÒn pilot. ViÖc kÕt hîp nhdù kiÕn sÏ tËn dông ®îc nh©n lùc vµ c¸c c¬ së h¹ tÇng  
cña d©y chuyÒn cò, tiÕt kiÖm kinh phÝ ®Çu tnghiªn cøu.  
3
Lêi nãi ®Çu  
3. Nghiªn cøu mÉu s¶n phÈm  
3.1. C¸c thö nghiÖm theo chuÈn RILEM:  
Kh¸c víi c¸c thö nghiÖm theo TCVN 4434:2000, c¸c thö nghiÖm theo chuÈn  
RILEM (Technical Recomendations for the Testing and Use of Construction Materials –  
International Union of Testing and Research Laboratories for Materials and Structures)  
cho phÐp ®¸nh gi¸ c¬-lý tÝnh cña mÉu vËt liÖu mét c¸ch trùc tiÕp (chø kh«ng ph¶i ®¸nh  
gi¸ qua s¶n phÈm tÊm sãng). Chñ yÕu triÓn khai thö nghiÖm mÉu b»ng c¸c test:  
-
-
Thö b»ng ph¬ng ph¸p va ®Ëp  
Thö ®é xuyªn níc cña mÉu  
Môc tiªu cña c¸c thö nghiÖm nµy nh»m ®¸nh gi¸ ®é bÒn cña mÉu thö mét c¸ch  
toµn diÖn h¬n so víi ph¬ng ph¸p thö s¶n phÈm-tÊm sãng theo chØ dÉn cña TCVN  
4434:2000. MÉu thö ®îc ®¸nh gi¸ ®é bÒn, ®é dai va ®Ëp cña vËt liÖu th«ng qua gi¸ trÞ  
n¨ng lîng ph¸ huû x¸c ®Þnh tõ c¸c test.  
3.2. ChÕ t¹o vµ thö nghiÖm dông cô thö mÉu theo ph¬ng ph¸p va ®Ëp:  
Dù kiÕn chÕ t¹o 01 mÉu dông cô thö nghiÖm theo ph¬ng ph¸p va ®Ëp cã kÕt cÊu  
®¬n gi¶n vµ phï hîp víi c¸c mÉu vËt liÖu míi vÒ thang ®o. Dông cô nµy cã thÓ trang bÞ  
cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®Ó dïng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sau nµy.  
3.3. Thö s¶n phÈm theo c¸c chØ dÉn cña TCVN 4434:2000  
Nh®· nªu trong môc 11, c¸c s¶n phÈm míi còng cÇn ®îc thö b»ng c¸c chØ dÉn  
cña TCVN 4434:2000 nh»m ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu vÒ ®é chÞu lùc, xuyªn níc. C¸c sè  
liÖu cña c¸c thö nghiÖm nµy còng cã thÓ dïng ®Ó x©y dùng mét tiªu chuÈn míi phï hîp  
h¬n ®èi víi c¸c tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
3.4. §¸nh gi¸ s¶n phÈm vµ hiÖu chØnh c«ng nghÖ qua c¸c kÕt qu¶ thö nghiÖm:  
Dù kiÕn s¶n xuÊt kho¶ng 2.000 s¶n phÈm trong giai ®o¹n s¶n xuÊt pilot. Cã hai  
ph¹m vi ®iÒu chØnh c«ng nghÖ cÇn chó ý t¸ch biÖt:  
a - §iÒu chØnh c¸c th«ng sè c«ng nghÖ cña d©y chuyÒn: §îc thùc hiÖn liªn tôc  
nh»m t×m c¸c th«ng sè lµm viÖc cña thiÕt bÞ phï hîp nhÊt víi vËt liÖu míi. S¶n phÈm tÊm  
lîp trong giai ®o¹n nµy ®îc ®¸nh gi¸ ®Þnh tÝnh hoÆc thö nhanh qua c¸c chØ dÉn cña  
TCVN 4434:2000  
b - C¸c l« s¶n phÈm theo c¸c cÊp phèi kh¸c nhau sÏ ®îc lÊy mÉu ®Ó thö theo c¶  
hai ph¬ng ph¸p nªu trong môc 3.1 vµ 3.3. KÕt qu¶ cña c¸c phÐp thö nµy sÏ sö dông ®Ó  
hiÖu chØnh cÊp phèi cho c«ng nghÖ míi chñ yÕu vÒ ®Þnh lîng c¸c thµnh phÇn sîi thay  
thÕ.  
14  
TT  
TiÕn ®é thùc hiÖn  
C¸c néi dung, c«ng viÖc  
thùc hiÖn chñ yÕu  
(C¸c mèc ®¸nh gi¸ chñ yÕu)  
2
S¶n phÈm  
ph¶i ®¹t  
Thêi gian  
(B§-KT)  
Ngêi, c¬  
quan thùc  
hiÖn  
1
1
3
4
5
X©y dùng b¶n thuyÕt minh B¶n thuyÕt minh chi 1/2003–2/2003  
chi tiÕt cña ®Ò tµi tiÕt  
CN§T-ViÖn  
C«ng NghÖ  
2
Thu thËp tµi liÖu, tham quan, B¶n b¸o c¸o tæng quan 2/2003–6/2003  
kh¶o s¸t, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ chi tiÕt  
vµ x©y dùng b¸o c¸o tæng  
Nhãm ®Ò tµi  
- ViÖn C«ng  
NghÖ  
quan vÒ hiÖn tr¹ng cña ®Ò tµi  
nghiªn cøu  
4
Lêi nãi ®Çu  
3
4
5
TiÕn hµnh c¸c nghiªn cøu vÒ X¸c ®Þnh qui tr×nh 3/2003– 6/2003  
sîi xenlul«, sîi gia cêng c«ng nghÖ s¶n xuÊt sîi  
plastic. S¶n xuÊt thö sîi xen xenlul« nghiÒn tinh  
lul« ®· nghiÒn tinh trªn thiÕt theo yªu cÇu.  
bÞ thÝ nghiÖm cña ViÖn C«ng  
ViÖn C«ng  
NghÖ +  
ViÖn C«ng  
nghiÖp giÊy  
vµ  
nghiÖp giÊy vµ Xenluyl«  
Xenluyl«.  
Héi th¶o  
Tr×nh bµy c¸c kÕt qu¶  
kh¶o s¸t. Qui tr×nh  
c«ng nghÖ SX sîi  
xenlul«. C¸c vÊn ®Ò  
liªn quan ®Õn sîi  
plastic.  
6/2003-7/2003  
ViÖn C«ng  
NghÖ +  
ViÖn C«ng  
nghiÖp giÊy  
vµ  
Xenluyl«.  
ThiÕt kÕ thiÕt bÞ d©y chuyÒn Bé tµi liÖu thiÕt kÕ d©y 5/2003–9/2003  
s¶n xuÊt tÊm lîp sö dông sîi chuyÒn pilot n¨ng suÊt  
ViÖn C«ng  
NghÖ +  
ViÖn C«ng  
nghiÖp giÊy  
vµ  
Plastic:  
0,5 triÖu m2/n¨m  
-
-
-
-
-
Côm thiÕt bÞ SX bét giÊy.  
M¸y nghiÒn kiÓu Hµ Lan  
M¸y khuÊy chuyÓn liÖu  
M¸y khuÊy ph©n phèi  
C¸c thiÕt bÞ trong giµn  
xeo c¸n t¹o ph«i s¶n  
phÈm.  
Xenluyl«.  
-
-
-
-
-
B¨ng t¶i cao su.  
Xe goßng ®ì tÊm.  
HÖ thèng dao c¾t ba via.  
M¸y ®¸nh ba via.  
HÖ thèng c«n níc l¾ng  
läc, håi lu vµ hÖ thèng  
®êng èng c«ng nghÖ.  
HÖ thèng hót ch©n kh«ng  
cao, thÊp  
-
-
HÖ thèng phun röa b¨ng  
líi.  
HÖ thèng tñ b¶ng ®iÖn ®iÒu  
khiÓn, hÖ thèng ®iÖn ®éng  
lùc.  
6
7
8
ChÕ t¹o d©y chuyÒn :  
ChÕ t¹o c¸c côm thiÕt bÞ ®· xuÊt tÊm lîp kh«ng sö  
D©y chuyÒn pilot s¶n 8/2003 – 4/2004  
ViÖn C«ng  
NghÖ vµ  
thiÕt kÕ ë trªn.  
dông ami¨ng n¨ng  
suÊt 0,5triÖu m2/n¨m  
mét sè c¬  
së chÕ t¹o  
m¸y kh¸c  
ViÖn C«ng  
NghÖ  
ThiÕt kÕ, chÕ t¹o dông cô thö Dông cô thö ®é dai va 3/2004 - 5/2004  
®é dai va ®Ëp mÉu vËt liÖu ®Ëp  
composite sîi nÒn xim¨ng  
TriÓn khai xuèng ®Þa ®iÓm L¾p ®Æt, ch¹y thö d©y 4/2004 -6/2004  
s¶n xuÊt  
ViÖn C«ng  
NghÖ  
chuyÒn  
5
Lêi nãi ®Çu  
9
S¶n xuÊt thö nghiÖm tÊm lîp S¶n xuÊt kho¶ng 3 l« 6/2004 – 10/2004 ViÖn C«ng  
kh«ng sö dông ami¨ng, hiÖu s¶n phÈm ®¹t c¸c tiªu  
chØnh c¸c th«ng sè c«ng nghÖ chuÈn c¬ b¶n cña  
NghÖ + Cty  
Nam Long  
vµ mét sè  
cña d©y chuyÒn  
TCVN 4434:200, sè  
lîng 2.000 s¶n phÈm  
c¬ së kh¸c  
10 Nghiªn cøu, x©y dùng vµ hiÖu Qui tr×nh c«ng nghÖ 6/2004– 8/2004  
chØnh qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n s¶n xuÊt tÊm lîp sö  
xuÊt tÊm lîp sö dông sîi dông sîi Plastic.  
ViÖn C«ng  
NghÖ  
Xenlulo & Plastic.  
11 KiÓm tra, thö nghiÖm c¸c X¸c ®Þnh c¬ lý tÝnh 8/2004–11/2004  
mÉu vËt liÖu míi theo chuÈn cña s¶n phÈm míi.  
RILEM, thö nghiÖm c¸c s¶n HiÖu chØnh c«ng nghÖ  
phÈm míi theo TCVN phï hîp víi c¸c tû lÖ  
ViÖn C«ng  
NghÖ +  
ViÖn KH  
vËt liÖu  
4434:2000  
cÊp phèi kh¸c nhau  
12 Héi th¶o  
§¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh 9/2004  
thiÕt kÕ, chÕ t¹o d©y  
chuyÒn. KÕt qu¶ s¶n  
xuÊt thö nghiÖm tÊm  
lîp sö dông Plastic.  
ViÖn C«ng  
NghÖ  
13 ViÕt b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi.  
B¶n b¸o c¸o tæng kÕt, 10/2004-12/2004 ViÖn C«ng  
c¸c sè liÖu s¶n xuÊt  
thö, sè liÖu ®o ®¹c,  
kiÓm tra ®¸nh gi¸ mÉu  
s¶n phÈm  
NghÖ  
14 NghiÖm thu ®Ò tµi cÊp c¬ së NghiÖm thu xong ®Ò 12/2004-1/2005  
vµ nghiÖm thu chÝnh thøc. tµi.  
ViÖn C«ng  
NghÖ  
15 D¹ng kÕt qu¶ dù kiÕn cña ®Ò tµi  
I
II  
III  
MÉu (model, maket)  
Quy tr×nh c«ng nghÖ X  
Ph¬ng ph¸p  
S¬ ®å  
B¶ng sè liÖu  
S¶n phÈm  
VËt liÖu  
X
Tiªu chuÈn  
B¸o c¸o ph©n tÝch  
ThiÕt bÞ, m¸y mãc  
D©y chuyÒn c«ng nghÖ  
X
Quy ph¹m  
Tµi liÖu dù b¸o  
§Ò ¸n, qui ho¹ch triÓn khai  
LuËn chøng kinh tÕ-kü  
thuËt, nghiªn cøu kh¶ thi  
Gièng c©y trång  
Gièng gia sóc  
Ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh  
Kh¸c (c¸c bµi b¸o, ®µo t¹o  
NCS, SV,...)  
6
Lêi nãi ®Çu  
16  
Yªu cÇu khoa häc ®èi víi s¶n phÈm t¹o ra (d¹ng kÕt qu¶ II, III)  
TT  
1
Tªn s¶n phÈm  
2
Yªu cÇu khoa häc  
3
Chó thÝch  
4
1
Bé tµi liÖu thiÕt kÕ D©y Mét bé tµi liÖu thiÕt kÕ hoµn chØnh, cã c¸c  
chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp th«ng sè kü thuËt phï hîp víi c«ng nghÖ SX  
kh«ng sö dông ami¨ng. tÊm lîp kh«ng sö dông Amiant.  
2
Qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ Cã 01 bé qui tr×nh c«ng nghÖ ®Çy ®ñ, râ rµng,  
t¹o tÊm lîp kh«ng sö  
dông Ami¨ng.  
phï hîp ®iÒu kiÖn SX ë ViÖt nam.  
17 Yªu cÇu kü thuËt, chØ tiªu chÊt lîng ®èi víi s¶n phÈm t¹o ra (d¹ng kÕt qu¶ I)  
§¬n  
vÞ  
®o  
Dù kiÕn  
Sè lîng  
s¶n phÈm  
t¹o ra  
Tªn s¶n phÈm  
vµ chØ tiªu chÊt lîng chñ yÕu  
Møc chÊt lîng  
MÉu t¬ng tù  
TT  
CÇn  
®¹t  
Trong níc  
ThÕ giíi  
1
1
2
3
4
5
6
7
D©y chuyÒn thiÕt bÞ s¶n xuÊt tÊm lîp  
kh«ng sö dông ami¨ng n¨ng suÊt 0,5  
triÖu m2/n¨m. Bao gåm c¸c thiÕt bÞ:  
-
Côm thiÕt bÞ SX bét giÊy phï hîp  
víi c«ng nghÖ SX tÊm lîp kh«ng  
Ami¨ng.  
-
-
-
-
M¸y nghiÒn kiÓu Hµ lan  
M¸y khuÊy chuyÓn liÖu  
M¸y khuÊy ph©n phèi  
C¸c thiÕt bÞ trong giµn xeo c¸n t¹o  
ph«i s¶n phÈm.  
B¨ng t¶i cao su.  
-
-
HÖ xe goßng vËn chuyÓn vµ ®ì  
tÊm.  
-
-
-
HÖ thèng dao c¾t ba via.  
M¸y ®¸nh ba via.  
HÖ thèng c«n níc l¾ng läc, håi  
lu vµ hÖ thèng ®êng èng c«ng  
nghÖ.  
-
-
-
HÖ thèng hót ch©n kh«ng cao, thÊp  
HÖ thèng phun röa b¨ng líi.  
HÖ thèng tñ b¶ng ®iÖn ®iÒu khiÓn,  
hÖ thèng ®iÖn ®éng lùc.  
2
TÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng cã  
kÝch thíc 1520x920x5mm (profile  
177/51),  
tÊm TCV  
chÞu lùc  
2.000  
N
4434  
:
>300 Kg  
chÞu lùc > 300 Kg  
2000  
7
Lêi nãi ®Çu  
23  
TT  
Kinh phÝ thùc hiÖn §Ò tµi ph©n theo c¸c kho¶n chi  
Nguån kinh phÝ  
Tæng sè  
Trong ®ã  
ThiÕt bÞ,  
m¸y mãc  
Thuª  
kho¸n  
chuyªn  
m«n  
Nguyªn,vËt  
liÖu, n¨ng  
lîng  
X©y dùng,  
söa ch÷a  
nhá  
Chi kh¸c  
2
3
4
5
6
7
8
1
640,0  
1020,0  
147,0  
20,0  
173,0  
2.000,0  
Tæng kinh phÝ  
A
Nguån kinh phÝ  
B
Ng©n s¸ch SNKH  
Kinh phÝ tù cã  
Kinh phÝ kh¸c  
640,0  
1020,0  
147,0  
20,0  
173,0  
2.000,0  
1
2
3
8
Lêi nãi ®Çu  
Ch¬ng I  
T×nh h×nh nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp trªn thÕ giíi vµ  
ViÖt Nam  
1.1. T×nh h×nh nghiªn cøu, s¶n xuÊt tÊm lîp trªn thÕ giíi  
1.1.1. TÊm lîp ami¨ng xim¨ng  
S¶n phÈm tÊm lîp ami¨ng xim¨ng ®· ®îc s¶n xuÊt trªn qui m« c«ng nghiÖp ë hµng  
chôc quèc gia trªn thÕ giíi víi lÞch sö ph¸t triÓn h¬n 100 n¨m nay. Do c¸c tÝnh n¨ng u  
viÖt vÒ c¬ lý tÝnh, gi¸ rÎ, tuæi thä theo thêi gian rÊt cao (tíi hµng chôc n¨m) nªn lo¹i s¶n  
phÈm nµy ®· ®îc sö dông rÊt réng r·i víi c¸c tÝnh n¨ng nhlµm tÊm lîp gîn sãng, v¸ch  
ng¨n ph¼ng, èng dÉn níc (kÓ c¶ èng chÞu ¸p lùc) vµ nhiÒu lo¹i s¶n phÈm phôc vô trong  
d©n dông vµ c«ng nghiÖp kh¸c [1] .  
¦u ®iÓm mµ lo¹i vËt liÖu nµy cã ®îc lµ do ami¨ng cã c¸c ®Æc tÝnh c«ng nghÖ vµ chÞu  
lùc tèt. Ami¨ng - mét lo¹i kho¸ng vËt d¹ng sîi - cã m« ®un ®µn håi kh¸ cao nªn cã t¸c  
dông tèt víi vai trß lµm cèt sîi gia cêng trong vËt liÖu tæ hîp (composite) nÒn xim¨ng.  
Trong ma trËn xim¨ng, ami¨ng cã sù phèi hîp rÊt tèt vÒ mÆt c¬ häc vµ ho¸ häc nªn lµm  
t¨ng cêng ®é chÞu cña s¶n phÈm.  
VÒ mÆt c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tuyÖt ®¹i ®a sè c¸c s¶n phÈm tÊm lîp ami¨ng xim¨ng  
®îc s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p xeo c¸n (Hatschek Process - H×nh 1.1). Do c¸c sîi  
ami¨ng cã cÊu tróc d¹ng bói, cã tÝnh tr¬ng në tèt trong m«i trêng kiÒm nªn hçn hîp  
ami¨ng xim¨ng trong m«i trêng níc t¹o ra d¹ng huyÒn phï ®¶m b¶o tÝnh läc rÊt tèt  
trong qu¸ tr×nh xeo. C¸c ®Æc tÝnh cña huyÒn phï ami¨ng xim¨ng ®· lµm ®¬n gi¶n kh¸  
nhiÒu c¸c c«ng ®o¹n cña c«ng nghÖ xeo c¸n nªn trªn thùc tÕ, c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ  
xeo c¸n s¶n phÈm ami¨ng xim¨ng ho¹t ®éng kh¸ æn ®Þnh, n¨ng suÊt cao, chi phÝ n¨ng  
lîng thÊp. V× ®· cã mét kho¶ng thêi gian dµi ®îc s¶n xuÊt ë qui m« c«ng nghiÖp nªn  
s¶n phÈm tÊm lîp ami¨ng xim¨ng ®îc nghiªn cøu c¶ vÒ lý thuyÕt vµ thùc nghiÖm rÊt kü  
cµng. §Æc ®iÓm quÝ b¸u cña tÊm lîp ami¨ng xim¨ng lµ cã tÝnh chÊt c¬ lý tÝnh tèt, ®Æc biÖt  
lµ cã ®é dai va ®Ëp cao vµ ®é bÒn Ýt bÞ suy gi¶m theo thêi gian. §Æc ®iÓm nµy cho phÐp  
ngêi ta chÕ t¹o ra d¹ng tÊm lîp ami¨ng xim¨ng lîn sãng kh¸ máng (tíi 5mm) nhng  
vÉn cã thÓ chÞu lùc t¬ng ®èi tèt khi vËn chuyÓn vµ khi lîp.  
9
KC.06.15  
H×nh 1.1: S¬ ®å s¶n xuÊt tÊm lîp theo c«ng nghÖ xeo c¸n.  
(nguån: John Wiley & Sons., [2])  
1. Thïng khuÊy, trén  
6. Dµn xeo  
2. Tang xeo  
7. Dao c¾t  
3. B¨ng xeo  
8. M¸y ®Ëp lµm s¹ch b¨ng  
9. B¬m röa b¨ng  
4. Líp xim¨ng ami¨ng  
5. Hép hót ch©n kh«ng  
C¸c u ®iÓm trªn kÕt hîp víi tÝnh kinh tÕ cao (cho ®Õn nay, nhiÒu má ami¨ng ®Òu ®îc  
khai th¸c b»ng ph¬ng ph¸p lé thiªn hoÆc ph¬ng ph¸p hÇm lß cã ®é s©u kh«ng lín) nªn  
c¸c s¶n phÈm ami¨ng nãi chung vµ tÊm lîp ami¨ng xim¨ng nãi riªng cã gi¸ thµnh rÎ h¬n  
so víi c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c cã c«ng dông t¬ng tù. Ami¨ng lµ mét lo¹i kho¸ng vËt ph©n  
bè t¬ng ®èi réng, trªn thÕ giíi cã kho¶ng 40 quèc gia ph¸t hiÖn cã ami¨ng nhng chØ cã  
mét sè Ýt má ami¨ng cã tr÷ lîng c«ng nghiÖp vµ cã chÊt lîng ®¶m b¶o. ë ViÖt Nam  
hiÖn nay, ngµnh s¶n xuÊt tÊm lîp nhËp ami¨ng chñ yÕu tõ nguån Liªn x« cò hoÆc tõ  
Dimbabue (Ch©u Phi), mét sè Ýt ®îc nhËp tõ Trung Quèc, Canada.  
1.1.2. TÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng  
Tõ n¨m 1906, c¸c nghiªn cøu vÒ y häc vµ m«i trêng ®· ph¸t hiÖn mèi nguy c¬ dÉn  
®Õn bÖnh ung th®èi víi nh÷ng ngêi cã tiÕp xóc víi c¸c s¶n phÈm cã chøa ami¨ng.  
Nguy c¬ nµy ®èi víi c¸c lo¹i ami¨ng tr¾ng (chrysotile) vµ xanh (crocidolite), n©u  
10  
KC.06.15  
(amosite) cã kh¸c nhau. Theo mét sè tµi liÖu, tÊm lîp ami¨ng xim¨ng sö dông lo¹i  
ami¨ng tr¾ng Ýt ®éc h¹i h¬n c¶. MÆt kh¸c, do tÝnh bÒn cña ami¨ng nªn nã cã thÓ tån t¹i  
hÇu nhvÜnh viÔn trong m«i trêng tõ c¸c nguån th¶i, chñ yÕu lµ c¸c nguån th¶i trong s¶n  
xuÊt nªn cã kh¶ n¨ng duy tr× nguån phÕ th¶i « nhiÔm l©u dµi. VÊn ®Ò cÊm hay kh«ng cÊm  
viÖc sö dông ami¨ng ®· g©y ra nh÷ng cuéc tranh c·i kÐo dµi gÇn 100 n¨m nay. Tíi cuèi  
nh÷ng n¨m 1980, ë hÇu hÕt c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· b¾t ®Çu cÊm sö dông  
ami¨ng trong s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp vµ d©n dông. NhiÒu níc thuéc ch©u ¸  
còng ®· cÊm sö dông ami¨ng trong c«ng nghiÖp. Theo tµi liÖu cña C«ng ty Kuraray, NhËt  
b¶n ®· quan t©m tíi viÖc h¹n chÕ sö dông ami¨ng tõ rÊt l©u vµ gÇn ®©y NhËt b¶n ®· hoµn  
toµn cÊm sö dông ami¨ng trong viÖc s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. B¶ng 1.1 minh häa lé  
tr×nh gi¶m dÇn viÖc sö dông ami¨ng trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng cña  
NhËt b¶n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y vµ hoµn toµn kh«ng sö dông ami¨ng trong ngµnh c«ng  
nghiÖp nµy tõ n¨m 2005. H×nh 1.2a vµ 1.2b minh häa t×nh h×nh sö dông ami¨ng ë c¸c  
khu vùc kh¸c nhau trªn ph¹m vi toµn cÇu, kÓ c¶ khu vùc ch©u Phi. Tíi thêi ®iÓm hiÖn t¹i,  
hÇu hÕt c¸c níc ë ch©u ¢u vµ ch©u §¹i d¬ng ®· hoµn toµn cÊm sö dông ami¨ng. C¸c  
níc ë c¸c khu vùc cßn l¹i, kÓ c¶ ch©u Phi, ®· cÊm hoÆc ®· ®a ra lé tr×nh kh«ng sö dông  
ami¨ng.  
B¶ng 1.1: Lîng ami¨ng tiªu thô trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt VLXD ë NhËt b¶n  
(nguån: Kuaray, [5])  
N¨m  
2001  
2002  
2003  
2004  
2005  
Lîng tiªu thô (tÊn)  
79 463  
43 318  
24 653  
8 162  
0
11  
KC.06.15  
H×nh 1.2a: T×nh h×nh cÊm sö dông ami¨ng t¹i c¸c níc kh¸c nhau trªn thÕ giíi  
(nguån: Kuraray, [5])  
12  
KC.06.15  
H×nh 1.2b: T×nh h×nh cÊm sö dông ami¨ng t¹i c¸c níc kh¸c nhau trªn thÕ giíi  
(nguån: Kuraray, [5])  
13  
KC.06.15  
NhvËy, tuy cha cã c©u tr¶ lêi cuèi cïng nhng cã thÓ thÊy viÖc cÊm sö dông  
ami¨ng ®· trë thµnh xu thÕ kh«ng thÓ ®¶o ngîc ®îc. VÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay lµ cÇn thay  
thÕ ami¨ng trong c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng nhthÕ nµo chø kh«ng ph¶i lµ cã hay kh«ng  
sö dông ami¨ng cho c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp vµ d©n dông – trong ®ã cã s¶n phÈm tÊm  
lîp ami¨ng [6].  
Tíi thêi ®iÓm hiÖn t¹i, tån t¹i hai híng c¬ b¶n ®Ó thay thÕ sîi ami¨ng trong s¶n xuÊt  
tÊm lîp nÒn xim¨ng:  
A. Sö dông c¸c lo¹i sîi thiªn nhiªn thuÇn tuý:  
Trong thêi kú thËp kû 1980, xu híng nµy ®· ph¸t triÓn ë mét sè níc ®ang ph¸t  
triÓn nhÊn ®é vµ mét sè níc ch©u Phi... nh»m s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm rÎ tiÒn, dÔ tæ  
chøc s¶n xuÊt [3]. XuÊt ph¸t tõ mét sè d¹ng vËt liÖu sîi thùc vËt nhc¸c sîi ®ay, døa d¹i,  
cá... ngêi ta trén c¸c nguyªn liÖu nµy víi xim¨ng, c¸t, mét sè chÊt ®én kh¸c vµ sö dông  
c¸c c«ng cô t¬ng ®èi thñ c«ng ®Ó t¹o h×nh s¶n phÈm cuèi cïng råi ®em dìng hé. ¦u  
®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dÔ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh h¹. Tuy nhiªn, ph¬ng ph¸p sö dông  
sîi thiªn nhiªn nµy cã nhiÒu nhîc ®iÓm, trong ®ã nhîc ®iÓm lín nhÊt lµ s¶n phÈm cã ®é  
bÒn, tuæi thä kÐm vµ khã s¶n xuÊt trªn qui m« c«ng nghiÖp. Ngoµi ra, do sö dông hoµn  
toµn sîi tù nhiªn chØ qua chÕ biÕn s¬ bé nªn khã kiÓm so¸t ®îc chÊt lîng s¶n phÈm  
(H×nh 1.3).  
ë ViÖt Nam, trong nh÷ng n¨m cuèi cña thËp kû 1980 còng cã mét sè m« h×nh s¶n  
xuÊt lo¹i s¶n phÈm nµy, nhng do s¶n phÈm cã tuæi thä kÐm vµ chÊt lîng kh«ng æn ®Þnh  
nªn kh«ng tiÕp tôc ph¸t triÓn ®îc.  
B. Sö dông c¸c lo¹i sîi nh©n t¹o:  
Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ bª t«ng sîi (fibre concrete).  
VËt liÖu bª t«ng sîi ®îc con ngêi biÕt ®Õn kh¸ sím. C¸c nghiªn cøu vÒ bª t«ng sîi  
thêng nh¾c ®Õn kinh nghiÖm cña ngêi xa biÕt sö dông l«ng sóc vËt (ngùa, cõu...) trén  
vµo v÷a khi x©y nhµ nh»m tr¸nh chÕ c¸c nøt vì khi v÷a kh«. B¶n chÊt cña hiÖn tîng nµy  
lµ t¹o ra mét lo¹i vËt liÖu tæ hîp (vËt liÖu composite) lµm t¨ng mét sè chØ tiªu c¬ lý tÝnh  
cña vËt liÖu nÒn, chñ yÕu lµ t¨ng ®é dai va ®Ëp. Tuy nhiªn, viÖc øng dông bª t«ng sîi hiÖn  
®¹i l¹i xuÊt hiÖn muén h¬n nhiÒu. Vµo kho¶ng nh÷ng n¨m 1970, viÖc sö dông c¸c sîi  
nh©n t¹o trong s¶n xuÊt bª t«ng míi b¾t ®Çu trë nªn phæ biÕn vµ bª t«ng sîi ®îc øng  
dông ngµy cµng réng r·i trong c¸c ngµnh x©y dùng c«ng nghiÖp vµ d©n dông.  
14  
KC.06.15  
H×nh 1.3: Quy tr×nh s¶n xuÊt tÊm lîp tõ sîi thùc vËt  
(nguån: John Wiley & Sons., [2])  
Trong phÇn lín c¸c trêng hîp, sîi gia cêng sö dông trong bª t«ng lµ sîi nh©n t¹o -  
s¶n phÈm cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp – víi c¸c ®Æc tÝnh ®îc kiÓm so¸t chÆt chÏ vµ viÖc s¶n  
xuÊt c¸c lo¹i sîi nµy kh«ng phô thuéc vµo yÕu tè ®Þa lý nhtrêng hîp sîi ami¨ng. C¸c  
lo¹i sîi sö dông ®Ó gia cêng gåm cã c¸c nhãm:  
Sîi kho¸ng: Sîi badan, sîi thuû tinh...  
Sîi plastic: sîi PP, PVC, PE, PVA, Polyamide...  
Sîi cacbon  
Sîi kim lo¹i  
ViÖc sö dông c¸c lo¹i sîi trªn ®îc quyÕt ®Þnh bëi nh÷ng yªu cÇu cña s¶n phÈm vÒ ®Æc  
tÝnh c¬ lý, bëi ph¬ng ph¸p chÕ t¹o vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Bª t«ng sîi ®îc sö dông  
trong mét sè c«ng dông ®Æc biÖt nhnh»m gia cè söa ch÷a c¸c vÕt nøt cña cÇu, hÇm,  
®êng bé, ®êng b¨ng s©n bay, gia cè vßm hÇm ngÇm ... Tuy nhiªn, ë mét sè níc B¾c  
¢u nhNauy, §an m¹ch, Thôy §iÓn bª t«ng sîi l¹i ®îc sö dông rÊt réng r·i trong x©y  
dùng c«ng nghiÖp vµ d©n dông, trong ®ã cã c¶ viÖc sö dông lµm vËt liÖu lîp rÊt cã hiÖu  
qu¶. NhiÒu níc thuéc ch©u ¸, ®Æn biÖt lµ NhËt b¶n, Trung Quèc ®· sö dông réng r·i bª  
t«ng sîi trong lÜnh vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông cã chÊt lîng cao. N¨m 1996,  
15  
KC.06.15  
trong ®ît kh¶o s¸t t¹i Khoa X©y dùng cña trêng §¹i häc Tongji - Thîng H¶i, chóng t«i  
®· ®îc giíi thiÖu hµng lo¹t c¸c øng dông cña bª t«ng sîi trong x©y dùng c¸c c«ng tr×nh  
®Æc biÖt (cÇu ®êng, hÇm, s©n bay...) cña Trung Quèc.  
H×nh 1.4 vµ 1.5 cho ta thÊy c¸c ®Æc tÝnh c¬ häc cña bª t«ng ®îc c¶i thiÖn râ rÖt khi ta  
thªm mét lîng nhá sîi PVA víi vai trß nhsîi gia cêng cho ma trËn xim¨ng. §é bÒn  
kÐo, uèn, ®Æc biÖt lµ ®é dai va ®Ëp cña bª t«ng sîi cao h¬n nhiÒn so víi vËt liÖu bª t«ng  
truyÒn thèng, vµ víi c¸c tÝnh chÊt c¬ lý nµy kh¶ n¨ng øng dông cña bª t«ng sîi ®îc më  
réng sang nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau.  
C¬ chÕ cña viÖc t¨ng c¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña vËt liÖu bª t«ng sîi ®îc gi¶i thÝch b»ng  
kh¶ n¨ng ng¨n chÆn c¸c vÕt nøt vèn tiÒm Èn kh¾p n¬i trong ma trËn vËt liÖu nÒn xi m¨ng.  
VËt liÖu nÒn xi m¨ng, do b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ®îc biÕt tíi nhlµ lo¹i vËt  
liÖu chøa nhiÒu lç rçng, gißn, cã cêng ®é kÐo vµ uèn thÊp. Díi t¸c ®éng cña lùc ngoµi,  
kÓ c¶ sù thay ®æi nhiÖt ®é, c¸c lç rçng, vÕt nøt ph¸t triÓn, gÆp nhau, dÉn tíi ph¸ vì s¶n  
phÈm. Khi bª t«ng cã sîi ph©n bè ®Òu trong ma trËn, c¸c sîi ®ãng vai trß nhc¸c cÊu nèi  
gi÷a hai bê cña vÕt nøt. NhvËy, ®Ó vÕt nøt tiÕp tôc ph¸t triÓn ta cÇn tiªu hao mét n¨ng  
lîng ®ñ ®Ó rót c¸c sîi ra khái ma trËn xi m¨ng hoÆc ®ñ ®Ó døt ®øt sîi. Theo ng«n ng÷  
cña c¬ häc ph¸ hñy, n¨ng lîng hao t¸n cÇn thiÕt ®Ó ph¸ hñy vËt liÖu bª t«ng sîi cao h¬n  
nhiÒu so víi bª t«ng th«ng thêng vµ ®iÒu nµy gi¶i thÝch v× sao bª t«ng sîi cã c¸c tÝnh  
chÊt c¬ lý u viÖt h¬n bª t«ng truyÒn thèng.  
C«ng nghÖ s¶n xuÊt bª t«ng sîi tõ c¸c sîi nh©n t¹o chñ yÕu dïng ph¬ng ph¸p phun  
nh»m ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt trong viÖc ph©n bè sîi trong ma trËn nÒn. Tuy nhiªn,  
trong viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm máng nhtrêng hîp tÊm lîp, ngêi ta vÉn khuyÕn c¸o  
sö dông c«ng nghÖ xeo. Trong trêng hîp nµy, viÖc ph©n bè c¸c sîi gia cêng cã mét sè  
khã kh¨n ®ßi hái c¸c biÖn ph¸p ®Æc biÖt nhsö dông phô gia (phô gia khuÕch t¸n vµ mét  
sè phô gia kh¸c nhphô gia trî läc, phô gia chèng l¾ng...), c¶i t¹o c¸c thiÕt bÞ ®Ó ®¶m  
b¶o c¸c kÕt qu¶ mong muèn vµ kh¾c phôc c¸c nhîc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ mµ c¸c lo¹i sîi  
nh©n t¹o thêng hay gÆp ph¶i.  
Theo nghiªn cøu cña C«ng ty Kuaray NhËt b¶n, c¸c tÊm máng xi m¨ng gia cêng b»ng  
sîi PVA cã ®é bÒn uèn t¬ng ®èi cao so víi vËt liÖu gia cêng b»ng c¸c sîi  
polypropylene, polyester, polyacrylonitrele… (H×nh 1.6). Nhta thÊy tõ h×nh 1.7, mÉu  
vËt liÖu tæ hîp nÒn xim¨ng gia cêng b»ng sîi PVA cã kh¶ n¨ng chÞu biÕn d¹ng uèn rÊt  
16  
KC.06.15  
lín, t¬ng tù nhmÉu vËt liÖu kim lo¹i. NhvËy, cïng víi yÕu tè kinh tÕ, sîi PVA lµ lo¹i  
sîi cã kh¶ n¨ng tèt ®Ó thay thÕ sîi ami¨ng trong viÖc s¶n xuÊt tÊm lîp gîn sãng.  
H×nh1.4: Quan hÖ gi÷a øng suÊt  
vµ biÕn d¹ng ®èi víi ma trËn  
xim¨ng thuÇn tuý (kh«ng cã sîi)  
(nguån: Concrete International,  
[4])  
P2 through P5 are  
individual  
Tensile strain  
(inch/inch)  
H×nh 1.5: Quan hÖ gi÷a øng suÊt  
vµ biÕn d¹ng ®èi víi vËt liÖu  
composite xim¨ng, sîi PVA  
(nguån: Concrete International,  
[4])  
Tensile strain  
(inch/inch)  
17  
KC.06.15  
H×nh 1.6: §é bÒn uèn cña vËt liÖu xi m¨ng gia cêng b»ng c¸c sîi polyme kh¸c nhau  
(nguån: Kuraray, [5])  
H×nh 1.7: Thö søc bÒn uèn cña bª t«ng gia cêng b»ng sîi PVA  
(nguån: www.kuraray-ar.com )  
18  
KC.06.15  
H×nh 1.8: Quan hÖ lùc, chuyÓn vÞ cña tÊm ®îc gia cêng b»ng sîi PP trong ®iÒu kiÖn  
thêi tiÕt tù nhiªn Vf= 5 7% cã tÝnh ®Õn yÕu tè suy gi¶m theo ®é bÒn thêi gian.  
(nguån: Mc Graw Hill Inc., [8])  
19  
KC.06.15  
H×nh 1.9: Quan hÖ lùc, chuyÓn  cña tÊm ®îc gia cêng b»ng sîi PP trong ®iÒu kiÖn tù  
nhiªn Vf= 4 5% cã tÝnh ®Õn yÕu  suy gi¶m theo ®é bÒn thêi gian.  
(nguån:Mc Graw Hill Inc., [8] ).  
20  
KC.06.15  
VÊn ®Ò tuæi thä cña bª t«ng sîi:  
Tuæi thä cña bª t«ng sîi ®îc c¸c nhµ kü thuËt rÊt quan t©m v× ®©y lµ vÊn ®Ò then chèt,  
quan träng nhÊt cña s¶n phÈm bª t«ng sîi. ViÖc thö nghiÖm tuæi thä cña s¶n phÈm bª  
t«ng sîi mÊt nhiÒu thêi gian vµ ®ßi hái nh÷ng thiÕt bÞ phøc t¹p nªn thêng chØ ®îc tiÕn  
hµnh trong c¸c phßng thÝ nghiÖm tiªn tiÕn cña c¸c níc ph¸t triÓn. Mét sè kÕt qu¶ thö  
nghiÖm ®· ®îc c«ng bè cã thÓ gióp ®¸nh gi¸ chØ tiªu nµy. H×nh 1.8 vµ 1.9 minh häa sù  
thay ®æi mèi quan hÖ gi÷a lùc uèn vµ ®é vâng cña vËt liÖu xi m¨ng gia cêng b»ng sîi PP  
(polypropylene) trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn, víi c¸c hµm lîng sîi kh¸c nhau. Tõ c¸c H×nh  
1.8 vµ 1.9 ta thÊy r»ng vËt liÖu xi m¨ng gia cêng b»ng sîi PP hÇu nhkh«ng bÞ suy  
gi¶m sau c¸c kho¶ng thêi gian kÐo dµi tõ 1 th¸ng tíi 10 n¨m.  
V× c¸c ®Æc tÝnh u viÖt ®· ®îc tr×nh bµy trªn ®©y, ngµy nay t¹i c¸c níc ph¸t triÓn viÖc  
øng dông bª t«ng sîi trong thùc tÕ s¶n xuÊt ®· trë nªn t¬ng ®èi réng r·i.  
H×nh 1.10: So s¸nh chÊt lîng cña c¸c lo¹i bª t«ng gia cêng b»ng sîi ami¨ng, sîi PP,  
sîi thuû tÝnh vµ sîi thÐp.  
(nguån: Mc Graw - Hill Inc., [8]).  
21  
KC.06.15  
VÊn ®Ò ®é bÒn cña bª t«ng sîi:  
C¸c nghiªn cøu vÒ bª t«ng sîi cho thÊy c¸c s¶n phÈm cã ®Æc tÝnh rÊt kh¸c nhau tuú  
thuéc vµo lîng sîi vµ ®Æc tÝnh cña sîi gia cêng. Trong ph¹m vi cña ®Ò tµi, chóng t«i  
quan t©m ®Õn mét sè lo¹i sîi cã thÓ thay thÕ ami¨ng trong ma trËn xim¨ng.  
Tõ h×nh 1.10 ta cã thÓ thÊy bªt«ng sîi gia cêng bëi sîi ami¨ng cã cêng ®é kh¸ cao  
nhng gißn h¬n so víi bªt«ng sîi gia cêng b»ng sîi PP. Ngîc l¹i, bªt«ng sîi gia cêng  
bëi sîi PP l¹i cã tÝnh dai va ®Ëp tèt h¬n, thÓ hiÖn bëi phÇn diÖn tÝch díi ®êng cong quan  
hÖ lùc–chuyÓn vÞ trªn h×nh 1.10 cña tõng trêng hîp sîi PP lín h¬n. Trong trêng hîp  
tÊm lîp, kh¶ n¨ng chÞu dai va ®Ëp lµ rÊt quan träng v× nã cho phÐp vËn chuyÓn s¶n phÈm  
Ýt bÞ bÓ vì. MÆt kh¸c, tÝnh dai va ®Ëp còng cho phÐp s¶n phÈm tÊm lîp chÞu ®îc c¸c thay  
®æi vÒ nhiÖt ®é do thêi tiÕt g©y ra, kÕt qu¶ lµ Ýt x¶y ra nøt vì do sù thay ®æi nhiÖt cña m«i  
trêng. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng khi s¶n phÈm tÊm lîp ®îc sö dông ë c¸c vïng nhiÖt  
®íi cã sù thay ®æi n¾ng ma thêng xuyªn nhníc ta.  
S¶n xuÊt tÊm lîp trªn c¬ së c«ng nghÖ bª t«ng sîi  
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã nhiÒu nghiªn cøu nh»m thay thÕ ami¨ng trong s¶n  
xuÊt tÊm lîp ë qui m« c«ng nghiÖp. C¸c nghiªn cøu ®îc thùc hiÖn ë c¸c møc ®é kh¸c  
nhau, ë nhiÒu phßng thÝ nghiÖm vµ c¸c c«ng ty s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. Cã thÓ kÓ ra  
mét sè h·ng ®i ®Çu trªn thÕ giíi trong lÜnh vùc nµy:  
ETERNIT BUILDING MATERIALS: H·ng nµy ®· tõng ®Çu tvµo nhµ m¸y ami¨ng  
xim¨ng §ång Nai tõ thËp kû 1970 vµ ®· s¶n xuÊt vµ ®a ra thÞ trêng c¸c s¶n phÈm  
tÊm lîp kh«ng sö dông ami¨ng cã tuæi thä tíi 30 n¨m. C¸c s¶n phÈm cña ETERNIT  
BUILDING MATERIALS ®îc sö dông réng r·i ë ch©u ¢u vµ cã thÞ phÇn kh«ng  
nhá trong x©y dùng n«ng nghiÖp, nhµ chung c, hÖ thèng th«ng giã trong ch¨n  
nu«i... [16].  
H·ng SIEMPELKAMP, Céng hoµ Liªn bang §øc: còng ®· triÓn khai c«ng nghÖ tÊm  
lîp kh«ng sö dông ami¨ng t¹i nhiÒu níc ch©u ¢u, gÇn ®©y nhÊt lµ viÖc thiÕt lËp nhµ  
m¸y s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông sîi ami¨ng t¹i Italia víi n¨ng suÊt ®¹t tíi  
5.000.000 m2/n¨m. SIEMPELKAMP ®· cã mét sè c«ng t¸c tiÕp thÞ ë ViÖt nam ®Ó  
giíi thiÖu viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ thiÕt bÞ s¶n xuÊt tÊm lîp kh«ng sö dông  
ami¨ng. §Æc ®iÓm cña c«ng nghÖ SIEMPELKAMP lµ cã ®é tù ®éng hãa cao, s¶n  
lîng lín nhng gi¸ thµnh ®Çu tkh¸ cao. D©y chuyÒn do SIEMPELKAMP giíi  
thiÖu t¹i ViÖt Nam cã c«ng suÊt 5.500.000 m2/n¨m víi gi¸ kho¶ng 8,7 triÖu Euro  
22  
KC.06.15  

Tải về để xem bản đầy đủ

pdf 151 trang yennguyen 29/03/2024 1110
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo Nghiên cứu thiết kế và chế tạo dây chuyền sản xuất tấm lợp không sử dụng amiăng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pdfbao_cao_nghien_cuu_thiet_ke_va_che_tao_day_chuyen_san_xuat_t.pdf