Luận văn Nghiên cứu vấn đề an toàn mạng cục bộ không dây
1
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr−êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
-----------------------------------------
LuËn v¨n th¹c sÜ khoa häc
Nghiªn cøu vÊn ®Ò an toµn
m¹ng côc bé kh«ng d©y
Ngµnh: Xö lý th«ng tin vµ truyÒn th«ng.
M∙ Sè:
Ph¹M ThÞ Thanh Thñy
Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: Ts. Ph¹m huy hoµng
Hµ NéI 2006
2
Môc lôc
Môc lôc
2
6
Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t
Danh môc c¸c b¶ng vµ h×nh vÏ
Më ®Çu
7
9
ch−¬ng 1: m¹NG CôC Bé KH¤NG D©Y wlan –
11
NH÷NG VÊN §Ò TæNG QUAN.
1.1. Tæng quan m¹ng côc bé kh«ng d©y WLAN hä 802.11
11
1.1.1. KiÕn tróc m¹ng WLAN.
1.1.2. C¸c thµnh phÇn WLAN.
1.1.3. Ph¹m vi phñ sãng.
14
15
19
20
20
21
22
1.1.4. B¨ng tÇn sö dông.
1.1.4.1. B¨ng tÇn ISM.
1.1.4.2. B¨ng tÇn UNII.
1.1.5. C¸c chuÈn chÝnh trong hä 802.11
1.1.5.1. ChuÈn 802.11.
1.1.5.2. ChuÈn 802.11b.
22
22
22
23
23
23
25
1.1.5.3. ChuÈn 802.11a.
1.1.5.4. ChuÈn 802.11g
1.1.5.5. ChuÈn 802.11e
1.2. C¬ chÕ truy nhËp m«i tr−êng tÇng MAC 802.11.
1.2.1. Ph−¬ng ph¸p truy nhËp c¬ së – chøc n¨ng phèi hîp
ph©n t¸n DCF.
1.2.2. Ph−¬ng ph¸p ®iÓu khiÓn truy nhËp m«i tr−êng: chøc
n¨ng phèi hîp ®iÓm PCF.
28
3
1.2.3. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn truy nhËp m«i tr−êng: chøc
n¨ng phèi hîp lai HCF.
28
1.3. C¸c kü thuËt tÇng vËt lý 802.11.
30
31
31
33
1.3.1. Tr¶i phæ chuçi trùc tiÕp DSSS
1.3.2. §a ph©n chia tÇn sè trùc giao OFDM.
Ch−¬ng 2: An toµn m¹ng WLAN – Nguy c¬ vµ gi¶i
ph¸p.
2.1. Nh÷ng c¬ chÕ an toµn m¹ng WLAN.
2.1.1. §é tin cËy.
33
35
36
37
37
38
39
39
40
40
40
41
2.1.2. TÝnh toµn vÑn.
2.1.3. X¸c thùc.
2.1.3.1. X¸c thùc më vµ nh÷ng lç hæng.
2.1.3.2. X¸c thùc kho¸ chia sÎ vµ nh÷ng lç hæng.
2.1.3.3. X¸c thùc ®Þa chØ MAC vµ nh÷ng lç hæng.
2.1.4. TÝnh s½n sµng.
2.1.5. §iÒu khiÓn truy cËp.
2.1.6. M∙ ho¸/Gi¶i m∙.
2.1.7. Qu¶n lý kho¸.
2.2. Nh÷ng mèi ®e däa an toµn WLAN vµ nh÷ng læ hæng an
toµn.
2.2.1. TÊn c«ng thô ®éng.
43
47
59
59
2.2.2. TÊn c«ng chñ ®éng.
2.3. C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn WLAN.
2.3.1. C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý.
4
2.3.2. C¸c biÖn ph¸p vËn hµnh.
2.3.3. C¸c biÖn ph¸p kü thuËt.
60
62
62
76
78
2.3.3.1. C¸c gi¶i ph¸p phÇn mÒm.
2.3.3.2. C¸c gi¶i ph¸p phÇn cøng.
2.2.4. Nh÷ng chuÈn vµ nh÷ng c«ng nghÖ an toµn WLAN
tiªn tiÕn hiÖn nay.
Ch−¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p an toµn WLAN
81
th«ng dông.
3.1. §¸nh gi¸ chung vÒ c¸c biÖn ph¸p an toµn WLAN.
3.2. BiÖn ph¸p an toµn WEP.
3.2.1. C¬ chÕ an toµn WEP.
3.2.2. ICV gi¸ trÞ kiÓm tra tÝnh toµn vÑn.
3.2.3. T¹i sao WEP ®−îc lùa chän.
3.2.4. Kho¸ WEP.
81
84
84
88
89
90
92
93
94
94
96
98
99
99
101
101
3.2.5. M¸y chñ qu¶n lý kho¸ m∙ tËp trung.
3.2.6. C¸ch sö dông WEP.
3.3. Läc.
3.3.1. Läc SSID.
3.3.2. Läc ®Þa chØ MAC.
3.3.3. Läc giao thøc.
3.4. B¶o vÖ WLAN víi x¸c thùc vµ m· ho¸ d÷ liÖu 802.1x.
3.4.1. X¸c thùc vµ cÊp quyÒn m¹ng.
3.4.1.1. EAP TLS.
3.4.1.2. PEAP.
5
3.4.1.3. TTLS.
3.4.1.4. LEAP.
101
101
102
103
104
104
106
108
109
112
113
117
118
121
3.4.2. B¶o vÖ d÷ liÖu WLAN.
3.4.3. −u ®iÓm cña 802.1x víi b¶o vÖ d÷ liÖu WLAN.
3.5. WPA vµ 802.11i
3.5.1. M∙ ho¸ TKIP trong WPA.
3.5.2. X¸c thùc trong WPA.
3.5.3. Qu¶n lý kho¸ trong WPA.
3.5.4. §¸nh gi¸ chung vÒ gi¶i ph¸p WPA.
3.5.5. WPA2.
3.6. M¹ng riªng ¶o VPN cho WLAN.
3.6.1. Nh÷ng −u ®iÓm sö dông VPN trong b¶o vÖ WLAN.
3.6.2. Nh−îc ®iÓm sö dông VPN trong WLAN.
Ch−¬ng 4: TriÓn khai WLAN an toµn trong m«i
tr−êng gi¸o dôc.
4.1. Vai trß tiÒm n¨ng cña WLAN trong gi¸o dôc.
121
122
124
4.2. Lùa chän gi¶i ph¸p an toµn WLAN cho khu tr−êng häc.
4.3. §Ò xuÊt thùc thi WLAN an toµn t¹i tr−êng kü thuËt nghiÖp
vô c«ng an.
KÕt luËn
126
127
138
Phô lôc ch−¬ng tr×nh m∙ ho¸/gi¶I m∙ file.
Tµi liÖu tham kh¶o
6
Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t
STT Tõ viÕt t¾t
Tªn ®Çy ®ñ
Advanced Encryption Standard
Access Point
1
2
3
4
5
6
7
8
9
AES
AP
BSS
DCF
EAP
ESS
HCF
IBSS
IDS
Basic Service Set
Distributed Coordination Function
Extensible Authentication Protocol
Extended Service Set
Hybrid Coordination Function
Independent Basic Service Set
Intrusion Detection System
Institute of Electrical and Electronics Engineers
Internet Protocol Security
10 IEEE
11 IPsec
12 ISM
Industrial Scientific and Medical
Media Access Control
13 MAC
14 NIC
Network Interface Card
15 PBCC
16 PCF
Packet Binary Convolution Coding
Point Coordination Function
Public Key Infrastructure
17 PKI
18 PSK
Pre-sharing Key
19 RADIUS
20 TKIP
21 UNII
22 VPN
23 WEP
24 WLAN
25 WPA
Remote Authentication Dial-In User Service
Temporal Key Integrity Protocol
Unlicense National Information Infrastructure
Virtual Private Network
Wired Equivalent Privacy
Wireless Local Area Network
Wi-Fi Protected Access
7
Danh môc c¸c b¶ng
STT B¶ng
Tªn b¶ng
Trang
18
1
2
1.1 M« t¶ c¸c thµnh phÇn WLAN.
1.2 Quy ®Þnh c«ng suÊt ph¸t ë mét sè n−íc sö dông b¨ng
tÇn ISM 2.4 GHz.
21
3
4
5
1.3 Nh÷ng dÞch vô thiÕt yÕu tÇng MAC 802.11.
2.1 Nh÷ng c¬ chÕ vµ kü thuËt an toµn c¬ së.
2.2 Nh÷ng tÊn c«ng an toµn kh«ng d©y.
25
35
59
Danh môc c¸c h×nh vÏ
STT H×nh
Tªn h×nh
Trang
12
1
2
3
4
5
6
1.1 C¸c lo¹i m¹ng kh«ng d©y.
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
VÝ dô m¹ng ad hoc.
14
Nh÷ng topo BSS vµ ESS IEEE 802.11.
Ph¹m vi phñ sãng ®iÓn h×nh cña WLAN 802.11.
CÇu nèi Access Point.
15
19
20
Tr¹ng th¸i NAV kÕt hîp víi c¶m nhËn sãng mang vËt
lý ®Ó chØ ra tr¹ng th¸i bËn cña m«i tr−êng.
TÊn c«ng b¶n râ ®· biÕt.
27
7
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
39
42
43
44
45
46
46
48
49
8
Ph©n lo¹i chung nh÷ng tÊn c«ng an toµn WLAN.
TÊn c«ng bÞ ®éng.
9
10
11
12
13
14
15
Qóa tr×nh lÊy kho¸ WEP.
TÊn c«ng MitM (Man-in-the-middle).
Tr−íc cuéc tÊn c«ng.
Vµ sau cuéc tÊn c«ng.
TÊn c«ng theo kiÓu chÌn Ðp.
TÊn c«ng MitM sö dông mét AP gi¶ m¹o.
8
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
An toµn kh«ng d©y 802.11 trong m¹ng c¬ b¶n.
TÝnh riªng t− WEP sö dông thu©t to¸n RC4
S¬ ®å x¸c thùc WEP
85
86
87
Giao diÖn nhËp kho¸ WEP.
Sù hç trî sö dông nhiÒu kho¸ WEP.
CÊu h×nh qu¶n lý kho¸ m· tËp trung.
Läc ®Þa chØ MAC.
90
91
92
96
Läc giao thøc.
99
B¶o vÖ b»ng VPN.
114
115
115
3.10 An toµn VPN.
3.11 B¶o vÖ WLAN b»ng VPN.
4.1
Truy cËp th«ng tin cã thÓ thùc hiÖn bÊt kú ®©u trong 122
khu«n viªn víi c«ng nghÖ WLAN.
28
29
4.2
Topo m¹ng WLAN truyÒn thèng – t¸ch rêi nh÷ng 123
ng−êi sö dông kh«ng d©y sö dông mét subnet duy
nhÊt.
4.3
Topo m¹ng WLAN víi nh÷ng ph©n ®o¹n m¹ng 124
kh«ng d©y vµ cã d©y ®an xen, kÕt hîp chÆt chÏ víi
nh÷ng m¸y chñ chÝnh s¸ch vµ x¸c thùc.
9
Më ®Çu
Sù ph¸t triÓn bïng næ cña m¹ng kh«ng d©y trong nh÷ng n¨m qua gîi
cho chóng ta nhí ®Õn sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña Internet trong thËp kû
qua. §iÒu ®ã chøng tá nh÷ng tiÖn Ých næi tréi mµ c«ng nghÖ m¹ng kh«ng d©y
®em ®Õn. ChØ trong mét thêi gian ng¾n, m¹ng kh«ng d©y ®· trë nªn phæ biÕn,
nhê gi¸ gi¶m, c¸c chuÈn míi nhanh h¬n vµ dÞch vô Internet b¨ng réng phæ
biÕn ë mäi n¬i. G׬ ®©y, chuyÓn sang dïng m¹ng kh«ng d©y ®· rÎ vµ dÔ dµng
h¬n tr−íc nhiÒu, ®ång thêi c¸c thiÕt bÞ míi nhÊt còng ®ñ nhanh ®Ó ®¸p øng c¸c
t¸c vô nÆng nÒ nh− truyÒn c¸c tËp tin dung l−îng lín, xem phim, nghe nh¹c
trùc tuyÕn qua m¹ng...
Xu h−íng kÕt nèi m¹ng LAN kh«ng d©y (WLAN – Wireless Local
Area Network) ngµy cµng trë nªn phæ biÕn trong c¸c cÊu tróc m¹ng hiÖn nay.
LAN kh«ng d©y hiÖn ®ang lµm thay ®æi nh÷ng cÊu tróc m¹ng hiÖn hµnh mét
c¸ch nhanh chãng. Nhê viÖc ngµy cµng cã nhiÒu nh÷ng thiÕt bÞ ®iÖn to¸n di
®éng nh− m¸y tÝnh x¸ch tay, thiÕt bÞ xö lý c¸ nh©n PDA (Personal Digital
Assistant).., céng víi viÖc ng−êi sö dông lu«n lo l¾ng ®Õn nh÷ng phiÒn to¸i
khi kÕt nèi m¹ng LAN b»ng c¸p m¹ng th«ng th−êng.
C«ng nghÖ kh«ng d©y cã mÆt ë kh¾p mäi n¬i, víi bÊt cø øng dông hay
dÞch vô nµo liªn quan ®Õn vËn chuyÓn d÷ liÖu sÏ ®Òu cã mét gi¶i ph¸p kh«ng
d©y, phæ biÕn lµ ë nh÷ng ®iÓm c«ng céng nh− s©n bay, nhµ ga.., m¹ng kh«ng
d©y cßn chøng tá nh÷ng tiÖn Ých næi bËt cña nã khi øng dông trong lÜnh vùc y
tÕ vµ gi¸o dôc. §èi víi riªng lÜnh vùc gi¸o dôc, hÖ thèng m¹ng côc bé kh«ng
d©y ®· ®−îc triÓn khai réng kh¾p ë c¸c tr−êng ®¹i häc trªn thÕ giíi bëi nh÷ng
lîi Ých vÒ mÆt gi¸o dôc còng nh− nh÷ng −u ®iÓm khi l¾p ®Æt.
Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña nh÷ng m¹ng côc bé kh«ng d©y lµ minh
chøng cho thÊy nh÷ng lîi Ých ®i kÌm cña c«ng nghÖ nµy, Tuy nhiªn, hiÖn nay
hÇu hÕt nh÷ng triÓn khai kh«ng gi©y vÒ c¬ b¶n lµ kh«ng an toµn. ViÖc triÓn
khai mét m«i tr−êng kh«ng d©y vÒ c¬ b¶n kh«ng khã. ViÖc triÓn khai mét m«i
10
tr−êng kh«ng d©y ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu an toµn, vµ tèi thiÓu ho¸ rñi ro th× l¹i
kh«ng dÔ. Cã thÓ thùc hiÖn ®−îc ®iÒu ®ã nh−ng ®ßi hái viÖc lËp kÕ ho¹ch ch¾c
ch¾n vµ mét cam kÕt gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò vËn hµnh, thùc thi vµ kiÕn tróc
quan träng.
Trong mét t−¬ng lai gÇn, viÖc nghiªn cøu vµ ¸p dông c«ng nghÖ m¹ng
côc bé kh«ng d©y cho c¸c tr−êng ®¹i häc ë ViÖt Nam lµ hoµn toµn cã kh¶
n¨ng thùc hiÖn ®−îc. Víi môc ®Ých ®i s©u t×m hiÓu c«ng nghÖ m¹ng côc bé
kh«ng d©y, nh÷ng gi¶i ph¸p an ninh cho m¹ng ®Ó trong mét t−¬ng lai kh«ng
xa cã thÓ triÓn khai c«ng nghÖ m¹ng côc bé kh«ng d©y t¹i t¹i c¸c tr−êng ®¹i
häc c«ng an nh©n d©n, néi dung cña luËn v¨n tËp trung nghiªn cøu vÒ m¹ng
côc bé kh«ng d©y vµ an toµn m¹ng côc bé kh«ng d©y, chuÈn IEEE 802.11.
LuËn v¨n gåm 4 ch−¬ng:
Ch−¬ng 1: M¹ng côc bé kh«ng d©y WLAN – Nh÷ng vÊn ®Ò tæng quan.
Ch−¬ng 2: An toµn m¹ng côc bé kh«ng d©y – Nh÷ng nguy c¬ vµ vµ gi¶i
ph¸p.
Ch−¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p an toµn WLAN th«ng dông.
Ch−¬ng 4: TriÓn khai WLAN an toµn trong m«i tr−êng gi¸o dôc.
VÊn ®Ò luËn v¨n ®Ò cËp cßn kh¸ míi mÎ, chÝnh v× thÕ kh«ng tr¸nh khái
cã nh÷ng sai sãt, rÊt mong nhËn ®−îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o
vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sü Ph¹m Huy Hoµng cïng c¸c thÇy
c« gi¸o trong khoa C«ng nghÖ th«ng tin-®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi ®· gióp ®ì
t«i trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ hoµn thµnh luËn v¨n nµy.
11
Ch−¬ng 1. M¹ng côc bé kh«ng d©y wlan– nh÷ng
vÊn ®Ò tæng quan
1.1. Tæng quan m¹ng côc bé kh«ng d©y hä 802.11
§−îc IEEE 802.11 phª chuÈn vµo n¨m 1999, ®Õn nay WLAN ®· ®−îc
ph¸t triÓn m¹nh trªn thÕ giíi. ë nh÷ng n−íc ph¸t triÓn, WLAN ®−îc triÓn khai
réng r·i ë nh÷ng khu ®«ng ng−êi nh− c¸c v¨n phßng, toµ nhµ, tr−êng ®¹i häc,
s©n bay, th− viÖn, nhµ ga, s©n vËn ®éng, khu triÓn l·m, kh¸ch s¹n, siªu thÞ, khu
d©n c−..
WLAN lµ mét c«ng nghÖ truy cËp m¹ng b¨ng réng kh«ng d©y, ®−îc
ph¸t triÓn víi môc ®Ých ban ®Çu lµ mét s¶n phÈm phôc vô gia ®×nh vµ v¨n
phßng ®Ó kÕt nèi c¸c m¸y tÝnh c¸ nh©n mµ kh«ng cÇn d©y, nã cho phÐp trao
®æi d÷ liÖu qua sãng radio víi tèc ®é rÊt nhanh, lµ c¬ héi ®Ó cung cÊp ®−êng
truy cËp Internet b¨ng th«ng réng ngµy cµng nhiÒu ë c¸c ®Þa ®iÓm c«ng céng
nh− s©n bay, cöa hµng cafe, nhµ ga, c¸c trung t©m th−¬ng m¹i hay trung t©m
b¸o chÝ...
Cã 3 kiÓu m¹ng kh«ng d©y c¬ b¶n ®−îc ph©n lo¹i phô thuéc vµo ph¹m
vi phñ sãng cña chóng:
- M¹ng dïng riªng kh«ng d©y - WPAN (Wireless Personal Area
Network): ®−îc biÕt ®Õn lµ Bluetooth vµ IR (Infrared), hai c«ng nghÖ ®−îc
øng dông phæ biÕn trong c¸c lo¹i ®iÖn tho¹i di ®éng.
- M¹ng côc bé kh«ng d©y - WLAN (Wireless Local Area Network):
trong ®ã cã 802.11, HiberLAN vµ mét sè c«ng nghÖ kh¸c.
- M¹ng diÖn réng kh«ng d©y - WWAN (Wireless Wide Area
Network): bao gåm c¸c c«ng nghÖ nh− 2G, 3G, cellular, CDPD (Cellular
Digital Packet Data), GSM (Global System and Mobile Communication)..
12
WAN
IEEE 802.20
WirelessMAN
3GPP, EDGE
(GSM)
MAN
LAN
IEEE 802.16
WirelessMAN
ETSI HiperMAN
& HIPERACCESS
IEEE 802.11
WirelessLAN
ETSI
HiperLAN
PAN
IEEE 802.15
Bluetooth
ETSI
HiperPAN
H×nh 1.1: C¸c lo¹i m¹ng kh«ng d©y
M¹ng diÖn réng kh«ng d©y lµ mét d¹ng cña m¹ng kh«ng d©y. C«ng
nghÖ m¹ng nµy sö dông lµ c«ng nghÖ m¹ng tÕ bµo nh− GPRS, CDMA, GSM,
CDPD, Mobitex ®Ó truyÒn d÷ liÖu. Nh÷ng c«ng nghÖ tÕ bµo ®−îc ®−a ra theo
ph¹m vi vïng, quèc gia, hoÆc thËm chÝ toµn cÇu vµ ®−îc cung cÊp bëi nh÷ng
nhµ cung cÊp dÞch vô kh«ng d©y. Cã hai ph−¬ng tiÖn c¬ b¶n mét m¹ng di
®éng cã thÓ sö dông ®Ó truyÒn d÷ liÖu, ®ã lµ nh÷ng m¹ng d÷ liÖu chuyÓn m¹ch
gãi (GPRS, CDPD) hoÆc nh÷ng kÕt nèi quay sè chuyÓn m¹ch vßng.
M¹ng ®« thÞ kh«ng d©y cho phÐp truy cËp m¹ng b¨ng réng th«ng qua
nh÷ng ¨ngten ngoµi. Nh÷ng tr¹m thuª bao truyÒn th«ng víi nh÷ng tr¹m c¬ së
®−îc kÕt nèi tíi mét m¹ng lâi. M¹ng nµy lµ mét gi¶i ph¸p thay thÕ tèt cho
nh÷ng m¹ng cã d©y cè ®Þnh vµ viÖc x©y dùng nã ®¬n gi¶n vµ kh«ng tèn kÐm.
ChuÈn 802.16 lµ mét chuÈn næi tiÕng cho m¹ng ®« thÞ kh«ng d©y.
ChuÈn nµy sö dông nh÷ng gi¶i tÇn tõ 10 ®Õn 66 GHz. ChuÈn nµy hç trî topo
m¹ng ®iÓm tíi ®a ®iÓm, sö dông c«ng nghÖ ph©n chia tÇn sè vµ ph©n chia thêi
gian cïng víi chÊt l−îng dÞch vô QoS. Víi QoS cho phÐp göi ©m thanh, video
13
vµ d÷ liÖu víi nh÷ng møc −u tiªn kh¸c nhau. Tèc ®é truyÒn phô thuéc vµo
kho¶ng c¸ch truyÒn nh−ng xÐt vÒ mÆt lý thuyÕt th× tèc ®é tèi ®a kho¶ng 70
MbÝt/s. Ngoµi ra cßn cã chuÈn 802.16a sö dông d¶i tÇn tõ 2 ®Õn 11 GHz vµ
còng hç trî nh÷ng m¹ng l−íi thay cho kiÕn tróc m¹ng ®iÓm tíi ®a ®iÓm, cho
phÐp nh÷ng tr¹m thuª bao truyÒn th«ng víi nh÷ng thuª bao kh¸c h¬n lµ truyÒn
th«ng trùc tiÕp víi tr¹m c¬ së.
M¹ng côc bé kh«ng d©y kÕt nèi hai hay nhiÒu m¸y tÝnh mµ kh«ng sö
dông d©y c¸p m¹ng. Nã còng t−¬ng tù nh− mét LAN cã d©y nh−ng cã mét
giao diÖn kh«ng d©y. WLAN sö dông c«ng nghÖ tr¶i phæ dùa trªn nh÷ng sãng
v« tuyÕn ®Ó thùc hiÖn truyÒn th«ng gi÷a c¸c thiÕt bÞ trong mét ph¹m vi diÖn
tÝch giíi h¹n, ®−îc gäi lµ tËp dÞch vô c¬ së (BSS – Basic Service Set). Nã cho
phÐp ng−êi sö dông cã thÓ di chuyÓn trong mét diÖn tÝch phñ sãng réng mµ
vÉn cã thÓ kÕt nèi tíi m¹ng. C«ng nghÖ m¹ng côc bé kh«ng d©y ngµy cµng trë
nªn phæ dông, ®Æc biÖt víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c¸c thiÕt bÞ cÇm tay
kÝch th−íc nhá nh− PDA, m¸y tÝnh bá tói..
M¹ng dïng riªng kh«ng d©y sö dông c«ng nghÖ cho phÐp truyÒn th«ng
trong ph¹m vi kho¶ng 10 m – mét ph¹m vi rÊt ng¾n, mét trong nh÷ng c«ng
nghÖ nh− vËy lµ Bluetooth, ®−îc sö dông nh− lµ c¬ së cho mét chuÈn míi
IEEE 802.15.
Mét kh¸i niÖm then chèt trong c«ng nghÖ WPAN ®ã lµ plugging in.
Trong tr−êng hîp lý t−ëng, khi bÊt kú hai thiÕt bÞ ®−îc trang bÞ WPAN nµo
®Æt gÇn nhau (c¸ch nhau trong ph¹m vi vµi mÐt) hoÆc trong ph¹m vi mét vµi
km tõ mét m¸y chñ trung t©m, chóng cã thÓ truyÒn th«ng víi nhau nh− thÓ
®−îc kÕt nèi b»ng c¸p. §Æc tÝnh quan träng kh¸c ®ã lµ kh¶ n¨ng cña mçi thiÕt
bÞ kho¸ c¸c thiÕt bÞ kh¸c, ng¨n ngõa nhiÔu hay truy cËp th«ng tin kh«ng ®−îc
quyÒn. TÇn sè ho¹t ®éng cña m¹ng nµy lµ 2.4 GHz.
14
1.1.1. KiÕn tróc m¹ng WLAN
IEEE 802.11 hç trî 3 topo m¹ng c¬ b¶n cho WLAN:
- TËp dÞch vô c¬ b¶n ®éc lËp - IBSS (Independent Basic Service Set).
- TËp dÞch vô c¬ b¶n – BSS (Basic Service Set).
- TËp dÞch vô më réng – ESS (Extended Service Set).
ChuÈn 802.11 ®Þnh nghÜa hai m« h×nh:
- ChÕ ®é tù do (ad hoc) hay IBSS.
- ChÕ ®é c¬ së h¹ tÇng (Infrastructure).
VÒ mÆt logic cÊu h×nh tù do ad hoc t−¬ng tù nh− mét m¹ng v¨n phßng
®iÓm tíi ®iÓm mµ trong ®ã kh«ng cã nót nµo ®ãng vai trß nh− mét m¸y chñ.
IBSS WLAN gåm mét sè nót hay nh÷ng tr¹m kh«ng d©y truyÒn th«ng trùc
tiÕp víi nhau. Nh×n chung, nh÷ng thùc thi d¹ng ad hoc cã ph¹m vi ho¹t ®éng
kh«ng lín vµ kh«ng ®−îc kÕt nèi tíi bÊt kú m¹ng diÖn réng nµo.
H×nh 1.2: VÝ dô m¹ng ad hoc
Sö dông chÕ ®é c¬ së h¹ tÇng, m¹ng kh«ng d©y bao gåm Ýt nhÊt mét AP
kÕt nèi tíi c¬ së h¹ tÇng cã d©y vµ mét tËp nh÷ng tr¹m cuèi kh«ng d©y. CÊu
h×nh nµy ®−îc gäi lµ BSS. Bëi v× hÇu hÕt c¸c WLAN liªn hîp yªu cÇu truy cËp
tíi LAN cã d©y cho nh÷ng dÞch vô (nh÷ng m¸y chñ file, nh÷ng m¸y in, nh÷ng
kÕt nèi Internet), chóng sÏ ho¹t ®éng ë chÕ ®é c¬ së h¹ tÇng vµ dùa vµo mét
AP ho¹t ®éng nh− lµ mét m¸y chñ logic cho mét tÕ bµo hay mét kªnh WLAN
®¬n. ViÖc truyÒn th«ng gi÷a hai nót A vµ B, thùc chÊt lµ tõ nót A tíi AP vµ sau
15
®ã tõ AP tíi nót B. AP cã vai trß nh− cÇu nèi vµ kÕt nèi nhiÒu tÕ bµo hoÆc
kªnh WLAN, vµ ®Ó kÕt nèi nh÷ng tÕ bµo WLAN tíi mét LAN cã d©y.
Mét ESS lµ mét tËp gåm hai hay nhiÒu BSS h×nh thµnh mét m¹ng con
duy nhÊt. Nh÷ng cÊu h×nh ESS gåm nhiÒu tÕ bµo BSS cã thÓ ®−îc liªn kÕt bëi
nhiÒu m¹ng x−¬ng sèng cã d©y hoÆc kh«ng d©y. IEEE 802.11 hç trî nh÷ng
cÊu h×nh ESS trong ®ã nhiÒu tÕ bµo sö dông cïng kªnh, vµ sö dông nh÷ng
kªnh kh¸c nhau ®Ó thóc ®Èy th«ng l−îng tËp hîp.
H×nh 1.3: Nh÷ng topo BSS vµ ESS IEEE 802.11
1.1.2. C¸c thµnh phÇn cña WLAN
KiÕn tróc WLAN c¬ b¶n gåm:
- Nh÷ng AP.
- Nh÷ng card giao diÖn m¹ng (NIC- network interface cards) hay cßn
gäi lµ nh÷ng card m¹ng client cho nh÷ng client kh«ng d©y.
- ¡ngten lµ mét thµnh phÇn quan träng cña WLAN, chÞu tr¸ch nhiÖm
ph¸t t¸n tÝn hiÖu ®· qua ®iÒu chÕ ®Ó cho c¸c thµnh phÇn kh«ng d©y cã thÓ thu
®−îc tÝn hiÖu.
- Nh÷ng cÇu kh«ng d©y vµ nh÷ng repeater cung cÊp kÕt nèi gi÷a nhiÒu
LAN (h÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn) ë tÇng MAC.
M¹ng WLAN xÝ nghiÖp bao gåm nh÷ng thµnh phÇn sau:
16
- M¸y chñ x¸c thùc, cÊp quyÒn, vµ kiÓm tra (m¸y chñ AAA-
authentication, authorization, accounting server), m¸y chñ qu¶n lý m¹ng
(NMS - network management server).
- Nh÷ng switch vµ router “c¶nh b¸o kh«ng d©y”.
B¶ng sau m« t¶ c¸c thµnh phÇn cña WLAN:
C¸c thµnh phÇn
WLAN
M« t¶
AP (Access Point) Thµnh phÇn c¬ b¶n cña c¬ së h¹ tÇng WLAN cung cÊp
cho c¸c client ®iÓm truy cËp tíi m¹ng kh«ng d©y. Nã lµ
mét thiÕt bÞ tÇng 2 lµm viÖc nh− lµ mét giao diÖn gi÷a
m¹ng h÷u tuyÕn vµ m¹ng kh«ng d©y, ®iÒu khiÓn truy cËp
m«i tr−êng sö dông RTS/CTS (b¾t tay 4 chiÒu) [1]. AP
ho¹t ®éng ë c¶ d¶i tÇn 2.4 GHz vµ 5 GHz phô thuéc vµo
chuÈn 802.11 ®−îc triÓn khai, vµ sö dông nh÷ng kü thuËt
®iÒu chÕ chuÈn 802.11. AP chÞu tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o
cho client kh«ng d©y vÒ sù s½n sµng cña nã, vµ x¸c
thùc/kÕt hîp nh÷ng client kh«ng d©y tíi mét WLAN.
Ngoµi ra, AP phèi hîp sö dông nh÷ng tµi nguyªn h÷u
tuyÕn vµ chøc n¨ng roam [2] nh− t¸i kÕt hîp. AP cã thÓ
®−îc cÊu h×nh theo 3 chÕ ®é: chÕ ®é gèc (root), cÇu
(bridge) vµ chuyÓn tiÕp (repeater). Cã nhiÒu lo¹i AP tõ
mét radio ®Õn nhiÒu radio (phô thuéc vµo c¸c kü thuËt
802.11).
NIC hay Client §−îc sö dông bëi nh÷ng nót ng−êi dïng cuèi nh− nh÷ng
adapter
PC, laptop hay PDA kÕt nèi tíi mét WLAN. NIC chÞu
tr¸ch nhiÖm quýet ph¹m vi tÇn sè cho kÕt nèi vµ sau ®ã
kÕt hîp tíi mét AP hay client kh«ng d©y. Nh÷ng card v«
tuyÕn chØ ®−îc s¶n xuÊt ë hai d¹ng vËt lý: PCMCIA vµ
17
Compact Flash (CF). Nh÷ng card v« tuyÕn ®−îc kÕt nèi
tíi adapter nh− PCI, ISA vµ USB.
Bridge
vµ Nh÷ng bridge kh«ng d©y vµ nh÷ng repeater cung cÊp kÕt
Workgroup Bridge nèi gi÷a nhiÒu LAN (h÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn) ë tÇng
(WGB)
MAC. Bridge ®−îc sö dông ®Ó cung cÊp kÕt nèi tõ toµ
nhµ nµy sang toµ nhµ kh¸c, vµ cã ph¹m vi bao trïm dµi
h¬n AP. Mét Workgroup Bridge (WGB) lµ mét bridge
ph¹m vi nhá h¬n chØ chÞu tr¸ch nhiÖm hç trî mét sè
l−îng giíi h¹n nh÷ng client kh«ng d©y. Ho¹t ®éng ë kiÕn
tróc m¹ng tÇng 2, vµ cung cÊp ph©n ®o¹n nh÷ng khung
d÷ liÖu.
¡ngten
ChÞu tr¸ch nhiÖm ph¸t t¸n tÝn hiÖu ®· qua ®iÒu chÕ qua
kh«ng khÝ ®Ó cho c¸c thµnh phÇn kh«ng d©y cã thÓ thu
ph¸t. Mét ¨ngten lµ mét thiÕt bÞ chuyÓn nh÷ng tÝn hiÖu
RF tÇn sè cao tõ mét cable thµnh nh÷ng sãng truyÒn
trong kh«ng khÝ. ¡ngten ®−îc triÓn khai trªn c¸c AP,
bridge, vµ client (th«ng qua mét NIC hay client adapter),
vµ ®−îc ph©n thµnh 3 lo¹i chung: ®Þnh h−íng toµn phÇn
(Omni-directional), b¸n ®Þnh h−íng (semi-directional),
vµ ®Þnh h−íng cao (highly directional). Mçi mét lo¹i
¨ngten RF cã nh÷ng ®Æc tr−ng RF kh¸c nhau (thµnh phÇn
truyÒn, nhËn, c«ng suÊt truyÒn..).
M¸y chñ AAA
§−îc biÕt ®Õn nhiÒu h¬n nh− lµ mét m¸y chñ RADIUS
(Remote Authentication Dial-In User Service), mét m¸y
chñ AAA sö dông giao thøc RADIUS [3] ®Ó cung cÊp
nh÷ng dÞch vô x¸c thùc, cÊp quyÒn, vµ kiÓm tra trong mét
WLAN cho nh÷ng c¬ së h¹ tÇng doanh nghiÖp. §¬n
gi¶n, mét m¸y chñ RADIUS lµ mét c¬ së d÷ liÖu dùa trªn
18
c¬ së m¸y tÝnh, nã so s¸nh nh÷ng username vµ password
®Ó cho phÐp truy cËp tíi mét m¹ng kh«ng d©y. Nh÷ng
m¸y chñ AAA cã thÓ cung cÊp nhiÒu chøc n¨ng tõ cung
cÊp c¸c møc quyÒn kh¸c nhau tíi nh÷ng ng−êi sö dông
qu¶n trÞ, th«ng qua chÝnh s¸ch nh− LAN ¶o (VLAN –
Virtual LAN) [4] vµ SSID [5] cho nh÷ng client, tíi viÖc
t¹o nh÷ng kho¸ m· ho¸ ®éng cho nh÷ng ng−êi sö dông
WLAN. Ngoµi ra, mét m¸y chñ AAA cã thÓ cung cÊp
nh÷ng dÞch vô nh− thu b¾t ®iÓm b¾t ®Çu/kÕt thóc cña mét
phiªn tíi viÖc cung cÊp d÷ liÖu thèng kª trªn mét l−îng
tµi nguyªn (thêi gian, nh÷ng gãi tin, nh÷ng byte..) ®−îc
sö dông trong phiªn.
Nh÷ng m¸y chñ NMS cã thÓ cung cÊp mét ph¹m vi réng lín nh÷ng dÞch
qu¶n lý m¹ng vô hç trî qu¶n lý m¹ng WLAN lín gåm an toµn, tin cËy
NMS
(Network vµ hiÖu n¨ng. Hç trî NMS nªn bao gåm qu¶n lý cÊu
Management
Servers)
h×nh, qu¶n lý øng dông, b¸o c¸o vµ xu h−íng ho¹t ®éng.
§Ó qu¶n lý nh÷ng m¹ng WLAN xÝ nghiÖp lín, nh÷ng
dÞch vô NMS còng nªn bao gåm nh÷ng kh¶ n¨ng b¸o c¸o
kÕt hîp client, vµ nh÷ng c«ng cô ®Ó qu¶n lý phæ RF vµ
dß nh÷ng AP gi¶ m¹o [6].
Switch vµ Router Nh÷ng switch vµ router “c¶nh b¸o kh«ng d©y” cung cÊp
“c¶nh b¸o kh«ng nh÷ng dÞch vô tÝch hîp tÇng 2 vµ 3 gi÷a nh÷ng thµnh
d©y”
phÇn WLAN truyÒn thèng vµ nh÷ng thµnh phÇn m¹ng
h÷u tuyÕn, qu¶n lý vµ tÝnh më t¨ng c−êng cña nh÷ng
m¹ng WLAN.
B¶ng 1.1: M« t¶ c¸c thµnh phÇn WLAN
19
1.1.3. Ph¹m vi phñ sãng
Ph¹m vi phñ sãng tin cËy cho 802.11 phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, bao
gåm tèc ®é truyÒn d÷ liÖu, c«ng suÊt, c¸c nguån g©y nhiÔu v« tuyÕn, vïng vËt
lý vµ nh÷ng ®Æc tÝnh, nguån, kÕt nèi, vµ sö dông ¨ngten. Ph¹m vi phñ sãng lý
thuyÕt lµ tõ 29 m (cho 11 Mbps) trong ph¹m vi v¨n phßng kÝn tíi 485m (cho 1
Mpbs) trong khu vùc më. Tuy nhiªn, theo kinh nghiÖm, ph¹m vi c¬ b¶n cho
kÕt nèi cña thiÕt bÞ 802.11 lµ xÊp xØ 50 m ë ph¹m vi trong nhµ. Ph¹m vi 400
m, khiÕn cho WLAN trë nªn lý t−ëng cho nhiÒu øng dông ë nh÷ng khu tr−êng
së. Quan träng lµ sö dông ¨ngten ®Æc biÖt cã thÓ t¨ng ph¹m vi phñ sãng lªn
nhiÒu dÆm.
Kh«ng gian øng dông
Khu bÖnh viÖn.
Khu tr−êng ®¹i häc
Doanh nghiÖp...
Kh«ng gian øng dông
V¨n phßng nhá
Gia ®×nh
Trong toµ nhµ
Ph¹m vi 50 m
Kh«ng gian më
Ph¹m vi 400m
H×nh 1.4: Ph¹m vi phñ sãng ®iÓn h×nh cña WLAN 802.11
AP còng cã chøc n¨ng cÇu nèi. CÇu nèi liªn kÕt hai hay nhiÒu m¹ng l¹i
víi nhau vµ cho phÐp chóng truyÒn th«ng víi nhau. CÇu nèi liªn quan tíi c¶
cÊu h×nh ®iÓm - ®iÓm hoÆc ®a ®iÓm. Trong kiÕn tróc ®iÓm - ®iÓm, hai LAN
®−îc kÕt nèi víi nhau th«ng qua AP t−¬ng øng cña LAN ®ã. Trong cÇu ®a
®iÓm, mét m¹ng con trªn mét LAN ®−îc kÕt nèi tíi nhiÒu m¹ng con kh¸c trªn
mét LAN kh¸c th«ng qua mçi AP cña m¹ng con ®ã. VÝ dô, nÕu mét m¸y tÝnh
trªn mét m¹ng con A cÇn kÕt nèi tíi nh÷ng m¸y tÝnh trªn m¹ng con B, C, D,
th× AP cña m¹ng con A sÏ kÕt nèi tíi AP t−¬ng øng cña m¹ng con B, C, D.
20
Chóng ta cã thÓ sö dông chøc n¨ng cÇu nèi ®Ó liªn kÕt c¸c LAN gi÷a
c¸c toµ nhµ kh¸c nhau thuéc mét khu. ThiÕt bÞ AP cÇu nèi th−êng ®−îc ®Æt ë
trªn nãc toµ nhµ ®Ó thu sãng ¨ng ten ®−îc nhiÒu nhÊt. Kho¶ng c¸ch c¬ b¶n mµ
mét AP cã thÓ kÕt nèi kh«ng d©y tíi AP kh¸c th«ng qua ph−¬ng tiÖn cÇu nèi
lµ xÊp xØ 2 dÆm. Kho¶ng c¸ch nµy cã thÓ thay ®æi phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè
bao gåm bé phËn thu nhËn cô thÓ ®−îc sö dông. H×nh d−íi d©y minh ho¹ cÇu
®iÓm ®iÓm gi÷a 2 LAN.
TruyÒn kh«ng gi©y
M¸y B
M¸y A
H×nh 1.5: CÇu nèi Access Point
1.1.4. B¨ng tÇn sö dông
§Ò cËp ®Õn b¨ng tÇn sö dông cho WLAN, chóng ta gÆp hai thuËt ng÷
kh¸ quen thuéc lµ thuËt ng÷ “b¨ng tÇn ISM (Industrial, Scientific and
Medical)” vµ “b¨ng tÇn U-NII (Unlicense National Information
Infrastructure)”. Khi t×m hiÓu vÒ hai thuËt ng÷ nµy sÏ phÇn nµo gi¶i thÝch ®−îc
v× sao hÇu hÕt c¸c n−íc hiÖn nay kh«ng thu phÝ sö dông tÇn sè khi ph¸t triÓn
Wi-Fi còng nh− c¸c m¹ng truy cËp kh«ng d©y kh¸c sö dông nh÷ng b¨ng tÇn
trªn.
1.1.4.1. B¨ng tÇn ISM
C¸c thiÕt bÞ khi sö dông b¨ng tÇn nµy bao gåm c¶ Wi-Fi ®Òu ph¶i tu©n
thñ c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ c¸c dÞch vô viÔn th«ng kh¸c vµ chÊp nhËn nhiÔu tõ
c¸c thiÕt bÞ cïng ho¹t ®éng trong b¨ng tÇn ISM (Industrial Scientific Medical).
Trong thùc tÕ, c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ sö dông c¸c øng dông ë b¨ng tÇn
ISM còng rÊt kh¸c nhau ë c¸c n−íc:
21
C«ng suÊt cùc ®¹i
1000 mW
100 Mw (EIRP)
10 Mw/mhZ
Vïng ®Þa lý
Mü
Ch©u ¢u
NhËt B¶n
B¶ng 1.2: Quy ®Þnh c«ng suÊt ph¸t ë mét sè n−íc sö dông b¨ng tÇn ISM 2.4 GHz
Trong c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh, ViÖt Nam ch−a cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ
vÒ sö dông b¨ng tÇn ISM, ngoµi mét sè tiªu chuÈn ®· ban hµnh vÒ ®iÖn tho¹i
kÐo dµi, yªu cÇu vÒ t−¬ng thÝch ®iÖn tõ..
1.1.4.2. B¨ng tÇn UNII
Chóng ta kh«ng thÊy thuËt ng÷ b¨ng tÇn UNII (Unlicensed National
Information Infrastructure) trong thÓ lÖ th«ng tin v« tuyÕn thÕ giíi, ®iÒu nµy
còng dÔ hiÓu v× thuËt ng÷ nµy ®−îc sö dông trong dù ¸n ph¸t triÓn h¹ tÇng
th«ng tin quèc gia Mü. N¨m 1995, ®Ó phôc vô dù ¸n h¹ tÇng th«ng tin quèc
gia vÒ ph¸t triÓn cung cÊp Internet tèc ®é cao ®Õn tr−êng häc vµ céng ®ång
cña chÝnh phñ Mü, FCC ®· ph©n bæ thªm hai ®o¹n b¨ng tÇn (5.1 GHz-5.35
GHz; 5.725 GHz-5.825 GHz) bæ sung cho b¨ng tÇn ISM ë b¨ng tÇn 5 GHz
(5.725-5.825 GHz). Còng do ®Æc ®iÓm nµy mµ viÖc ph¸t triÓn dÞch vô truy
nhËp kh«ng d©y b¨ng réng ®Òu h−íng tíi ph¸t triÓn sö dông b¨ng tÇn 5 GHz
víi c¸c lý do chÝnh sau:
- B¨ng tÇn ISM 2.4 GHz víi ®é réng b¨ng th«ng 100 MHz ®· trë nªn
qu¸ chËt hÑp tr−íc sù ph¸t triÓn cña hµng lo¹t øng dông nh− Wi-Fi, Bluetooth,
thiÕt bÞ c¸ nh©n kh«ng d©y, thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn,..
- B¨ng tÇn ISM 5 GHz ®−îc bæ sung thªm b¨ng tÇn UNII trë nªn ®ñ
réng ®Ó triÓn khai dÞch vô truy nhËp b¨ng réng kh«ng d©y.
- B¨ng tÇn UNII ®−îc dµnh riªng cho ph¸t triÓn WLAN víi c¸c ®iÒu
kiÖn nh− ISM nh−ng kh«ng bÞ g©y nhiÔu tõ c¸c thiÕt bÞ ISM kh¸c.
Tuy nhiªn, viÖc sö dông b¨ng tÇn nµy sÏ gÆp bÊt lîi nÕu kh«ng ®−îc
c«ng nhËn trªn ph¹m vi toµn cÇu. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ITU-R ®· th«ng
qua mét nghÞ quyÕt vÒ ph¸t triÓn dÞch vô truy nhËp v« tuyÕn kh«ng d©y ë b¨ng
22
tÇn 5GHz gåm: 5.150-5.250; 5.250-5.350; 5.470-5.725 MHz, trong ®ã 100
MHz ®Çu tiªn (5.150-5.250 MHz) chỉ giíi h¹n sử dụng ë phạm vi trong nhà.
1.1.5. C¸c chuÈn chÝnh trong hä 802.11
1.1.5.1. ChuÈn 802.11
¸p dông cho WLAN vµ cung cÊp tèc ®é truyÒn tõ 1 ®Õn 2 Mbps trong
d¶i tÇn 2.4 GHz sö dông tr¶i phæ tr−ît tÇn sè FHSS (frequency-hopping spread
spectrum) vµ tr¶i phæ chuçi trùc tiÕp DSSS (direct-sequence spread spectrum).
1.1.5.2. ChuÈn 802.11b
Cã tèc ®é truyÒn 11 Mbps ë d¶i tÇn ISM 2.4 GHz chuÈn Wi-Fi. 802.11b
lµ phiªn b¶n söa ®æi cña 802.11. Tuy nhiªn 802.11b hay cßn gäi lµ Wi-Fi vÒ
mÆt lý thuyÕt th× tèc ®é lµ 11 Mbps nh−ng trªn thùc tÕ chØ ®¹t 7 Mbps do
nh÷ng vÊn ®Ò ®ång bé, overhead ACK (Acknowledge).
1.1.5.3. ChuÈn 802.11a
802.11a ho¹t ®éng ë d¶i tÇn 5 GHz. Do tÇn sè ho¹t ®éng cao h¬n so víi
802.11b nªn 802.11a cã ph¹m vi phñ sãng nhá h¬n. Nã cè g¾ng gi¶i quyÕt vÊn
®Ò kho¶ng c¸ch b»ng c¸ch sö dông nguån nhiÒu h¬n vµ nh÷ng s¬ ®å m· ho¸
d÷ liÖu hiÖu qu¶ h¬n. −u ®iÓm chÝnh cña nã lµ tèc ®é: phæ cña 802.11a ®−îc
chia thµnh 8 ph©n ®o¹n m¹ng con hay cßn gäi lµ 8 kªnh, mçi kªnh kho¶ng 20
MHz. Mçi kªnh nµy phô tr¸ch mét sè l−îng nh÷ng nót m¹ng. Nh÷ng kªnh
®−îc t¹o 52 sãng mang, mçi sãng mang lµ 300 kHz, vµ cã thÓ ®¹t tèc ®é tèi ®a
lµ 54 Mbps. 802.11a dùa trªn mét s¬ ®å ®iÒu chÕ OFDM. HÖ thèng RF ho¹t
®éng ë nh÷ng d¶i tÇn UNII 5.15-5.25, 5.25-5.35 vµ 5.725-5.825 GHz. HÖ
thèng OFDM (Orthogonal frequency-division multiplexing) cung cÊp 8 tèc ®é
d÷ liÖu kh¸c nhau tõ 6 ®Õn 54 Mbps. Nã sö dông nh÷ng s¬ ®å ®iÒu chÕ BPSK
(binary phase-shift keying), QPSK (Quadrature Phase-shift Keying), 16-QAM
(Quadtrative Amplitude Modulation) vµ 64-QAM cïng víi m· söa lçi.
802.11a kh«ng t−¬ng thÝch víi 802.11b.
23
1.1.5.4. ChuÈn 802.11g
B¶n ph¸c th¶o ®Çu tiªn cña 802.11g ®−îc th«ng qua vµo th¸ng 11 n¨m
2001 sau mét tranh c·i l©u dµi vµ c¨ng th¼ng cña nh÷ng ng−êi ñng hé PBCC
(packet binary convolution coding) vµ OFDM. 802.11g lµ sù më réng tèc ®é
cho chuÈn 802.11b, víi tèc ®é lªn ®Õn 54 Mbps ë d¶i tÇn 2.4 GHz. 802.11g
dùa trªn c¸c kü thuËt CCK (Complementary Code Keying), OFDM vµ PBCC
(packet binary convolution coding).
1.1.5.5. ChuÈn 802.11e
802.11e ®−îc ®−a ra ®Ó hç trî cho QoS. Môc ®Ých lµ t¨ng c−êng MAC
802.11 hiÖn t¹i ®Ó më réng hç trî cho nh÷ng øng dông LAN víi nh÷ng yªu
cÇu QoS, ®Ó cung cÊp nh÷ng c¶i thiÖn vÒ an toµn, vµ vÒ nh÷ng kh¶ n¨ng vµ
hiÖu qu¶ cña giao thøc. Nh÷ng t¨ng c−êng nµy, kÕt hîp víi nh÷ng c¶i tiÕn
hiÖn t¹i ë tÇng vËt lý tõ 802.11a vµ 802.11b, sÏ lµm t¨ng hiÖu n¨ng tæng thÓ
cña hÖ thèng, vµ më réng kh«ng gian øng dông cho 802.11. VÝ dô, nh÷ng øng
dông bao gåm truyÒn tho¹i, audio vµ video qua nh÷ng m¹ng kh«ng d©y
802.11, héi nghÞ video, nh÷ng øng dông an toµn t¨ng c−êng, vµ nh÷ng øng
dông truy cËp di ®éng
1.2. C¬ chÕ truy nhËp m«i tr−êng tÇng MAC 802.11
TÇng MAC 802.11 chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ duy tr× truyÒn th«ng
gi÷a nh÷ng thùc thÓ WLAN (nh÷ng AP, nh÷ng client kh«ng d©y-nh÷ng card
giao diÖn m¹ng NIC Network Interface Card, vµ nh÷ng hÖ ph©n t¸n). WLAN
802.11 gåm mét tËp nh÷ng dÞch vô cÇn thiÕt ®−îc thùc thi bëi nh÷ng thùc thÓ
WLAN ®Ó phèi hîp truy cËp tíi nh÷ng kªnh v« tuyÕn chia sÎ, truyÒn d÷ liÖu,
x¸c thùc vµ nh÷ng chøc n¨ng quan träng kh¸c. Nh÷ng dÞch vô ®¹t ®−îc b»ng
c¸ch truyÒn tin gi÷a c¸c thùc thÓ ®−îc s¾p xÕp trong nh÷ng khung. B¶ng sau
®©y ®−a ra mét sè dÞch vô 802.11 quan träng ®−îc thùc thi trong tÇng MAC.
24
DÞch vô
M« t¶
Nhãm
KiÓu
X¸c thùc
Qóa tr×nh thiÕt lËp x¸c minh client SS (station Yªu
tr−íc khi mét client kh«ng d©y kÕt hîp service-
víi mét AP. M¸y chñ x¸c thùc ph¶i DÞch
tho¶ m·n r»ng nã thùc sù lµ client tr¹m)
kh«ng d©y ®−îc quyÒn. Môc ®Ých lµ
cung cÊp ®iÓu khiÓn truy cËp t−¬ng øng
víi LAN h÷u tuyÕn.
cÇu.
vô
Gi¶i
x¸c Qóa tr×nh ng¾t mét x¸c thùc ®ang cã.
SS
Khai
b¸o.
thùc
KÕt hîp
Qóa tr×nh thiÕt lËp liªn kÕt kh«ng d©y SS vµ DSS Yªu
gi÷a client kh«ng d©y vµ AP. §−îc (Distributed cÇu.
thùc hiÖn sau khi mét x¸c thùc, mét kÕt system
hîp ph¶i diÔn ra tr−íc khi nh÷ng khung service-
d÷ liÖu cã thÓ ®−îc truyÒn. Mét client DÞch
kh«ng d©y chØ ®−îc kÕt hîp víi mét ph©n t¸n)
AP. [7].
vô
Gi¶i kÕt hîp Qóa tr×nh ng¾t mét kÕt hîp gi÷a mét SS vµ DSS
client kh«ng d©y vµ mét AP.
Yªu
cÇu.
Yªu
cÇu.
T¸i kÕt hîp Qóa tr×nh cung cÊp mét kh¶ n¨ng roam DSS
cho client kh«ng d©y. Cho phÐp mét
client kh«ng d©y di chuyÓn tõ mét AP
nµy sang mét AP kh¸c trong cïng mét
ESS.
Tin cËy
Cung cÊp kh¶ n¨ng b¶o vÖ th«ng tin SS
(DSS Yªu
tr−íc nh÷ng thùc thÓ kh«ng ®−îc cho nguyªn cÇu.
quyÒn. DÞch vô nµy chØ ®−îc cung cÊp liÖu kho¸)
cho nh÷ng khung d÷ liÖu.
25
Ph©n t¸n
TÝch hîp
Qóa tr×nh ph¸t nh÷ng tin (nh÷ng khung DSS
MAC) trªn mét DS (Distributed
system).
Yªu
cÇu.
Qóa tr×nh kÕt nèi mét WLAN víi mét DSS
LAN phô trî. §¬n gi¶n, nã thùc hiÖn
viÖc dÞch nh÷ng khung 802.11 thµnh
nh÷ng khung cã thÓ chuyÓn qua m¹ng
kh¸c, vµ ng−îc l¹i
Yªu
cÇu.
Ph¸t d÷ liÖu Qóa tr×nh ph¸t d÷ liÖu gi÷a nh÷ng ®iÓm SS
truy cËp dÞch vô MAC, víi sao chÐp vµ
s¾p xÕp l¹i nh÷ng khung ë møc tèi
thiÓu.
Yªu
cÇu.
B¶ng 1.3: Nh÷ng dÞch vô thiÕt yÕu tÇng MAC 802.11
Cã hai c¸ch ®Ó cung cÊp truy cËp m«i tr−êng tíi mét kªnh v« tuyÕn,
nh− ®−îc ®Þnh nghÜa trong chuÈn 802.11, tr−íc khi mét khung cã thÓ ®−îc
truyÒn: chøc n¨ng phèi hîp ph©n t¸n DCF (Distributed Coordination Function)
vµ chøc n¨ng phèi hîp ®iÓm PCF (Point Coordination Function)
1.2.1. Ph−¬ng ph¸p truy cËp c¬ së - chøc n¨ng phèi hîp ph©n t¸n
DCF
C¬ chÕ truy cËp c¬ së, hay cßn gäi lµ chøc n¨ng phèi hîp ph©n t¸n DCF
(Distributed Coordination Function), vÒ c¬ b¶n lµ mét c¬ chÕ ®a truy cËp c¶m
nhËn sãng mang dß va ®Ëp CSMA/CA (Carrier Sense Multiple Access with
Collision Avoidance).
Mét giao thøc CSMA lµm viÖc nh− sau: mét tr¹m muèn truyÒn th× tr−íc
tiªn nã c¶m øng m«i tr−êng, nÕu nh− m«i tr−êng bËn, khi ®ã tr¹m nµy sÏ ho·n
viÖc truyÒn l¹i ë mét thêi ®iÓm sau ®ã, nÕu nh− m«i tr−êng ®−îc c¶m nhËn lµ
rçi, khi ®ã tr¹m sÏ ®−îc truyÒn.
26
Nh÷ng lo¹i giao thøc nµy rÊt hiÖu qu¶ khi m«i tr−êng kh«ng chÞu t¶i
nÆng, bëi v× nã cho phÐp c¸c tr¹m truyÒn víi trÔ tèi thiÓu. Tuy nhiªn, lu«n cã
c¬ héi ®Ó c¸c tr¹m truyÒn cïng lóc (va ®Ëp x¶y ra), do c¸c tr¹m ®Òu c¶m nhËn
m«i tr−êng rçi vµ thùc hiÖn truyÒn cïng lóc.
Nh÷ng t×nh huèng va ®Ëp nµy ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh, do ®ã tÇng MAC cã
thÓ truyÒn l¹i c¸c gãi tin bëi chÝnh nã chø kh«ng ph¶i bëi nh÷ng tÇng cao h¬n,
sÏ g©y ra trÔ ®¸ng kÓ. Trong Ethernet va ®Ëp cã thÓ ®−îc nhËn ra bëi c¸c tr¹m
truyÒn sÏ ®i ®Õn mét pha truyÒn l¹i dùa trªn c¬ së mét thuËt to¸n backoff ngÉu
nhiªn hµm mò (Exponential random backoff algorithm) [8]. Trong khi nh÷ng
c¬ chÕ dß va ®Ëp lµ mét ý t−ëng tèt ®èi víi LAN h÷u tuyÕn th× chóng l¹i
kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc trªn mét m«i tr−êng LAN kh«ng d©y. §Ó gi¶i quyÕt
vÊn ®Ò nµy, 802.11 sö dông mét c¬ chÕ tr¸nh va ®Ëp (Collision Avoidance) kÕt
hîp víi s¬ ®å thõa nhËn x¸c thùc, nh− sau:
mét tr¹m muèn truyÒn sÏ c¶m øng m«i tr−êng, nÕu m«i tr−êng bËn khi
®ã nã sÏ trÔ truyÒn l¹i. NÕu nh− m«i tr−êng rçi trong mét kho¶ng thêi gian cô
thÓ (®−îc gäi lµ DIFS - Distributed Inter Frame Space, trong chuÈn) khi ®ã
tr¹m nµy ®−îc phÐp truyÒn, tr¹m nhËn sÏ kiÓm tra CRC (cyclic redundancy
check) cña gãi tin nhËn ®−îc vµ göi mét gãi tin thõa nhËn (ACK -
Acknowledgement packet). ViÖc nhËn thõa nhËn nµy sÏ chøng tá r»ng kh«ng
cã va ®Ëp x¶y ra. NÕu nh− bªn göi kh«ng nhËn ®−îc th«ng tin thõa nhËn th×
khi ®ã nã sÏ truyÒn l¹i ®o¹n tin nµy cho ®Õn khi nã nhËn ®−îc th«ng tin tõ
phÝa bªn nhËn hoÆc bá qua sau mét sè lÇn truyÒn l¹i nhÊt ®Þnh.
§Ó gi¶m kh¶ n¨ng hai tr¹m va ®Ëp do kh«ng nghe ®−îc nhau, chuÈn
nµy ®Þnh nghÜa mét c¬ chÕ c¶m nhËn sãng mang ¶o nh− sau: Mét tr¹m muèn
truyÒn mét gãi tin tr−íc tiªn sÏ truyÒn mét gãi ®iÒu khiÓn ng¾n ®−îc gäi lµ
RTS (Request to Send – yªu cÇu göi), gåm nguån, ®Ých vµ thêi gian truyÒn
tiÕp theo (vÝ dô nh− gãi tin vµ ACK t−¬ng øng), tr¹m ®Ých sÏ tr¶ lêi (nÕu nh−
m«i tr−êng rçi) b»ng mét gãi ®iÒu khiÓn tr¶ lêi gäi lµ CTR (Clear to Send –
27
s½n sµng göi), gåm th«ng tin thêi gian truyÒn t−¬ng tù. TÊt c¶ c¸c tr¹m nhËn
RTS hay CTS sÏ thiÕt lËp chØ b¸o c¶m nhËn sãng mang ¶o cña chóng (®−îc
gäi lµ NAV – Network Assign Vector), trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh,
vµ sÏ sö dông th«ng tin nµy cïng víi c¶m nhËn sãng mang vËt lý (Physical
Carrier Sense) khi c¶m nhËn m«i tr−êng.
C¬ chÕ nµy gi¶m kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn mét va ®Ëp trªn vïng nhËn b»ng
mét tr¹m “Èn” [9] tr−íc bé phËn truyÒn, tíi mét kho¶ng thêi gian ng¾n cña
qu¸ tr×nh truyÒn RTS, do tr¹m nµy sÏ l¾ng nghe CTS vµ “dù tr÷ ” m«i tr−êng
khi bËn cho ®Õn cuèi qu¸ tr×nh giao t¸c. Th«ng tin thêi gian trªn RTS còng
b¶o vÖ vïng truyÒn khái nh÷ng va ®Ëp trong qu¸ tr×nh ACK (bëi nh÷ng tr¹m
ngoµi ph¹m vi tr¹m b¸o nhËn).
Còng cÇn l−u ý r»ng do thùc tÕ RTS vµ CTS lµ nh÷ng khung ng¾n, nã
còng gi¶m overhead cña nh÷ng va ®Ëp, bëi nh÷ng khung nµy ®−îc thõa nhËn
nhanh h¬n nÕu nh− toµn bé gãi tin ®· ®−îc truyÒn, (®iÒu nµy hoµn toµn ®óng
nÕu nh− gãi tin lín h¬n ®¸ng kÓ so víi RTS), do vËy chuÈn nµy cho phÐp
nh÷ng gãi tin ng¾n ®−îc truyÒn mµ kh«ng cÇn giao t¸c RTS/CTS , vµ qu¸ tr×nh
nµy ®−îc ®iÒu khiÓn trªn mçi tr¹m b»ng mét tham sè gäi lµ ng−ìng RTS -
RTSThreshold).
BiÓu ®å sau ®©y thÓ hiÖn mét giao t¸c gi÷a hai tr¹m A vµ B, vµ thiÕt lËp
NAV cña c¸c tr¹m l¸ng giÒng.
H×nh 1.6: Tr¹ng th¸i NAV kÕt hîp víi c¶m nhËn sãng mang vËt lý ®Ó
chØ ra tr¹ng th¸i bËn cña m«i tr−êng.
28
1.2.2. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn truy nhËp m«i tr−êng: chøc n¨ng
phèi hîp ®iÓm PCF
MAC 802.11 ®Þnh nghÜa mét chøc n¨ng phèi hîp kh¸c gäi lµ chøc n¨ng
phèi hîp ®iÓm PCF (Point Coordination Function); chØ cã ë chÕ ®é “c¬ së h¹
tÇng”, ë ®ã c¸c tr¹m ®−îc kÕt nèi tíi m¹ng th«ng qua mét AP.
Kü thuËt nµy dùa vµo mét nót trung t©m, th−êng lµ mét AP ®Ó truyÒn
th«ng víi mét nót ®ang l¾ng nghe, ®Ó xem xem m«i tr−êng truyÒn cã rçi hay
kh«ng. Bëi v× hÇu hÕt c¸c AP cã nh÷ng topo bus logic, (chóng lµ nh÷ng m¹ch
chia sÎ) khi ®ã chØ mét tin cã thÓ ®−îc xö lý ë mét thêi ®iÓm (nã lµ mét hÖ
thèng dùa trªn c¬ së tranh chÊp), vµ do vËy yªu cÇu mét kü thuËt ®iÒu khiÓn
truy cËp m«i tr−êng.
PCF ®¬n gi¶n sö dông AP nh− lµ mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn trong MAC
kh«ng d©y.
ChÕ ®é nµy kh«ng b¾t buéc, chØ cã mét vµi AP hay c¸c adapter Wi-Fi
thùc thi nã. C¸c AP göi nh÷ng khung b¸o hiÖu (Beacon frame) ë nh÷ng
kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh (th−êng sau mçi 0.1 gi©y). Gi÷a nh÷ng khung b¸o
hiÖu nµy, PCF ®Þnh nghÜa hai chu kú: chu kú kh«ng tranh chÊp CFP
(Contention Free Period) vµ chu kú tranh chÊp CP (Contention Period). Trong
CP, DFC ®−îc sö dông. Trong CFP, AP göi c¸c gãi tin dß kh«ng tranh chÊp
CF-Poll tíi mçi tr¹m, ë tõng thêi ®iÓm, ®Ó trao cho chóng quyÒn göi mét gãi
tin. AP lµ mét bé phèi hîp. §iÒu nµy cho phÐp qu¶n lý QoS tèi h¬n. Tuy
nhiªn, PCF còng cã nh÷ng giíi h¹n (vÝ dô, nã kh«ng ®Þnh nghÜa c¸c líp l−u
l−îng).
1.2.3. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn truy nhËp m«i tr−êng – chøc n¨ng
phèi hîp lai HCF.
ChuÈn IEEE 802.11e t¨ng c−êng DCF vµ PCF th«ng qua mét chøc n¨ng
phèi hîp míi gäi lµ chøc n¨ng phèi hîp lai HCF (Hybrid Coordination
Function). Trong HCF cã hai ph−¬ng ph¸p truy cËp kªnh: HCCA – truy cËp
29
kªnh ®−îc ®iÒu khiÓn HCF (HCF Controlled Channel Access) vµ truy cËp
kªnh DCF t¨ng c−êng EDCA (Enhanced DCF Channel Access) [7]. C¶ HCCA
vµ EDCA ®Òu ®Þnh nghÜa c¸c líp l−u l−îng TC (Traffic Classes). VÝ dô, th−
®iÖn tö cã thÓ ®−îc g¸n cho mét møc −u tiªn thÊp, vµ VoWIP (Voice over
Wireless IP) cã thÓ ®−îc g¸n cho mét møc −u tiªn cao.
Víi EDCA, l−u l−îng −u tiªn cao cã c¬ héi ®−îc göi cao h¬n l−u l−îng
−u tiªn thÊp: mét tr¹m víi l−u l−îng −u tiªn cao ®îi Ýt h¬n tr−íc khi nã göi gãi
tin cña nã, h¬n lµ mét tr¹m víi l−u l−îng −u tiªn thÊp. Ngoµi ra, mçi møc −u
tiªn ®−îc g¸n mét c¬ héi truyÒn TXOP (Transmit Opportunity). Mét TXOP lµ
mét kho¶ng thêi gian giíi h¹n trong suèt qu¸ tr×nh mét tr¹m cã thÓ göi cµng
nhiÒu khung cµng tèt (khi thêi gian cña nh÷ng lÇn truyÒn kh«ng v−ît qu¸ thêi
gian tèi ®a cña TXOP). NÕu nh− mét khung lµ qu¸ lín ®Ó ®−îc truyÒn trong
mét TXOP duy nhÊt th× nã nªn ®−îc ph©n thµnh nh÷ng khung nhá h¬n. ViÖc
sö dông TXOP sÏ lµm gi¶m vÊn ®Ò c¸c tr¹m tèc ®é thÊp giµnh mét khèi l−îng
thêi gian kªnh qu¸ nhiÒu trong MAC DCF 802.11.
HCCA lµm viÖc gièng nhiÒu nh− PCF: kho¶ng c¸ch gi÷a hai khung b¸o
hiÖu ®−îc chia thµnh hai giai ®o¹n, CFP vµ CP. Trong giai ®o¹n CFP, HC cßn
®−îc gäi lµ AP ®iÒu khiÓn truy cËp m«i tr−êng. Trong giai ®o¹n CP, tÊt c¶ c¸c
tr¹m thùc hiÖn chøc n¨ng trong EDAC (Error Detection and Correction). Sù
kh¸c nhau chÝnh so víi PCF ®ã lµ c¸c líp l−u l−îng ®−îc x¸c ®Þnh. Còng vËy,
HC cã thÓ phèi hîp l−u l−îng theo bÊt kú kiÓu nµo nã chän. H¬n n÷a, c¸c
tr¹m ®−a th«ng tin vÒ nh÷ng ®é dµi cña nh÷ng hµng ®îi cña chóng cho mçi
líp l−u l−îng. HC cã thÓ sö dông th«ng tin nµy ®Ó trao quyÒn −u tiªn cho mét
tr¹m so víi tr¹m kh¸c. §iÓm kh¸c nhau n÷a lµ c¸c tr¹m ®−îc trao mét TXOP
cã thÓ göi nhiÒu gãi tin trong mét hµng, trong mét kho¶ng thêi gian cho tr−íc
®−îc lùa chän bëi HC. Trong giai ®o¹n CP, HC cho phÐp c¸c tr¹m göi d÷ liÖu
b»ng c¸ch göi nh÷ng khung CF-Poll.
30
HCCA th−êng ®−îc xem nh− lµ chøc n¨ng phèi hîp tiªn tiÕn nhÊt vµ
phøc t¹p nhÊt. Víi HCCA, QoS cã thÓ ®−îc cÊu h×nh víi ®é chÝnh x¸c lín
nhÊt. C¸c tr¹m t¨ng c−êng QoS cã kh¶ n¨ng yªu cÇu nh÷ng tham sè truyÒn cô
thÓ (tèc ®é d÷ liÖu..) cho phÐp nh÷ng øng dông tiªn tiÕn nh− VoIP vµ Video
lµm viÖc hiÖu qu¶ h¬n trªn mét m¹ng Wi-Fi.
1.3. C¸c kü thuËt tÇng vËt lý 802.11
ChuÈn IEEE802.11 tËp trung trªn hai tÇng ®¸y cña m« h×nh OSI: TÇng
vËt lý vµ tÇng liªn kÕt d÷ liÖu. TÇng vËt lý cung cÊp truyÒn c¸c bÝt th«ng qua
mét m¹ng kh«ng d©y. IEEE 802.11 ®Þnh nghÜa nhiÒu kü thuËt vËt lý ®Ó truyÒn
d÷ liÖu sö dông mét WLAN:
- TruyÒn hång ngo¹i IR (Diffused Infrared).
- Tr¶i phæ tr−ît tÇn sè FHSS (frequency hopping spread spectrum).
- Tr¶i phæ chuçi trùc tiÕp DSSS (direct sequence spread spectrum).
- §a ph©n chia tÇn sè trùc giao OFDM (orthogonal frequency division
multiplexing).
Nh÷ng gi¶i ph¸p dùa trªn c¬ së RF (tÇn sè v« tuyÕn radio frequency) lµ
c«ng nghÖ truyÒn thèng cho truyÒn d÷ liÖu qua nh÷ng WLAN. Ng−îc l¹i,
nh÷ng gi¶i ph¸p dùa trªn c¬ së IR kh«ng t¹o ra nhiÒu quan t©m nh− mét c«ng
nghÖ, vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt ch−a s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm t−¬ng thÝch 802.11
IR. IR ®−a ra nh÷ng tèc ®é truyÒn cao h¬n nh÷ng hÖ thèng dùa trªn c¬ së RF,
tuy nhiªn nh÷ng giíi h¹n vÒ kho¶ng c¸ch c¶n trë viÖc sö dông nã nh− lµ mét
chuÈn tÇng vËt lý WLAN.
C«ng nghÖ tr¶i phæ sö dông tÇn sè v« tuyÕn RF ®Ó truyÒn d÷ liÖu qua
mét WLAN gåm: FHSS, DSSS vµ OFDM. Tr¶i phæ lÊy nh÷ng tÝn hiÖu sè vµ
më réng nã khiÕn cho nã xuÊt hiÖn gièng h¬n víi nhiÔu nÒn ngÉu nhiªn (®é
réng d¶i th«ng vµ nguån ®Ønh thÊp). §iÒu nµy khiÕn cho mét tÝn hiÖu tr¶i phæ
khã dß h¬n, cµng gièng nhiÔu nhiÒu h¬n th× cµng khã chÆn b¾t vµ gi¶i m· nÕu
nh− kh«ng cã thiÕt bÞ phï hîp. C«ng nghÖ nµy sö dông nhiÒu ph−¬ng ph¸p
Tải về để xem bản đầy đủ
141 trang
25/08/2024
440
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Nghiên cứu vấn đề an toàn mạng cục bộ không dây", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- luan_van_nghien_cuu_van_de_an_toan_mang_cuc_bo_khong_day.pdf
