Báo cáo Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thiết bị phụ tùng thay thế chô công nghiệp xi măng lò quay 1,4 triệu tấn năm - Tập 1: Nghiên cứu thiết kế máy nghiền đứng

Bé x©y dùng

Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng

--------------------------------------

125D Minh Khai, QuËn Hai Bµ Tr−ng Hµ Néi

B¸o c¸o tæng kÕt §Ò tµi KHCN cÊp nhµ n−íc

Nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o thiÕt bÞ phô

tïng thay thÕ cho c«ng nghiÖp xi m¨ng lß

quay 1,4 triÖu tÊn n¨m

M∙ sè kc 06.07

chñ nhiÖm ®Ò tµi : TS. Ph¹m Giao Du

tËp 1

Nghiªn cøu thiÕt kÕ m¸y nghiÒn ®øng

5846-1

26/5/2006

Hµ néi – 2005

B¶n quyÒn 2005 thuéc TCTCKXD

§¬n xin sao chÐp toµn bé hoÆc tõng phÇn tµi liÖu nµy ph¶i göi ®Õn Tæng Gi¸m ®èc

TCTCKXD trõ tr−êng hîp sö dông víi môc ®Ých nghiªn cøu

Bé x©y dùng

Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng

--------------------------------------

tËp 1

nghiªn cøu thiÕt kÕ

m¸y nghiÒn ®øng

TS. Ph¹m Giao Du

Tæng quan ®Ò tµi kc 06.07

.§Ò tµi “ Nghiªn cøu, thiÕt kÕ chÕ t¹o hÖ thèng thiÕt bÞ, phô tïng thay thÕ cho

c«ng nghiÖp xi m¨ng lß quay 1,4 triÖu tÊn/n¨m” ®−îc thùc hiÖn víi môc ®Ých nghiªn

cøu, thiÕt kÕ vµ x©y dùng qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ trong c¸c khu

c«ng nghÖ, phô tïng trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng, b−íc ®Çu chÕ t¹o mét sè côm.

Phô tïng nh»m tõng b−íc ®¸p øng nhu cÇu néi ®Þa ho¸ c¸c thiÕt bÞ trªn.

§Ò tµi tËp trung vµo nghiªn cøu c¸c thiÕt bÞ kho ®ång nhÊt s¬ bé nh− m¸y r¶i liÖu,

m¸y rót liÖu, m¸y nghiÒn con l¨n, qu¹t c«ng nghiÖp vµ läc bui tÜnh ®iÖn lµ nh÷ng thiÕt bÞ

kh«ng thÓ thiÕu ®−îc trong c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh«.

Trªn c¬ së nghiªn cøu tæng quan, ph©n lo¹i c¸c thiÕt bÞ ph©n tÝch c¸c ®Æc tÝnh,

tÝnh n¨ng kü thuËt, lùa chän c¸c kÕt cÊu phæ biÕn nhÊt mang tÝnh tiªn tiÕn vµ phï hîp

víi kh¶ n¨ng c«ng nghÖ hiÖn cã trong n−íc, x©y dùng ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n thiÕt kÕ

c¸c th«ng sè chÝnh cña c¸c thiÕt bÞ nh− m¸y nghiÒn con l¨n, c¬ cÊu ph©n ly, qu¹t c«ng

nghiÖp, läc bôi tÜnh ®iÖn, ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é ®ång nhÊt cña vËt liÖu vµ thiÕt kÕ

mét sè ;o¹i thiÕt bÞ: M¸y nghiÒn ®øngdïng cho nghiÒn liÖu c«ng suÊt 280 t/g; qu¹t

c«ng nghiÖp Q=1230 m³/p; läc bôi tÜnh ®iÖn; m¸y r¶i, rót liÖu; b¨ng t¶i; gÇu t¶i; vÝt t¶i.

Trong thiÕt kÕ m¸y nghiÒn ®øng ®· ¸p dông ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch phÇn tö h÷u h¹n ®Ó

tÝnh to¸n søc bÒn, ®· x©y dùng c¸c thiÕt kÕ ®iÒu phÇn kiÓn tù ®éng cho m¸y nghiÒn, läc

bôi tÜnh ®iªn, m¸y r¶t liÖu, m¸y rót liÖu.

HÇu hÕt c¸c phÇn tæng quan ph©n tÝch c¸c thiÕt bÞ, ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®−îc

x©y dùng lÇn ®Çu tiªn.

Trong ph¹m vi cña ®Ò tµi ®· thùc hiÖn viÖc chÕ t¹o vµ thö nghiÖn thùc tÕ bé ®iÒu khiÓn

cao ¸p läc bôi tÜnh ®iÖn vµ chÕ tao 12 tÊn phô tïng cho m¸y nghiÒn ®øng

1

Danh s¸ch nh÷ng ng−êi thùc hiÖn

TT

Hä vµ tªn

Chøc vô

Häc vÞ

1

2

3

4

5

6

7

8

Ph¹m Giao Du

Vâ Sü Huúnh

Lª Danh Liªn

Ng« Thµnh Phong

NguyÔn Dòng

Ng« v¨n Thµnh

TrÇn Hång Lam

Ph¹m L−¬ng TuÖ

Bïi Quèc Th¸i

Chñ nhiÖm ®Ò tµi

Tr−êng §HBK

Tr−êng §H KHTN TP HCM

Ph©n viÖn NC §T-TH-T§H TPHCM TiÕn sÜ

Trung t©m TBCN-IMI

Tr−êng §HBK

TiÕn sÜ

PGS.TS

GS.TS

PGS.TS

Ths. t/ ®éng ho¸

GS.TS

TiÕn sÜ

Kü s−

9

10

Tr−êng §HBK

Lª §×nh ¸nh

11 NguyÔn minh Ph−¬ng TCT CKXD

Kü s−

12 TrÇn v¨n TuÊn

13 NguyÔn minh §øc

14 TrÇn V¨n S¬n

15 TrÇn Kim QuÕ

16 NguyÔn Quý B×nh

17 Vò Hoµi Nam

18 D−¬ng Hång Qu©n

19 NguyÔn VÜnh Kú

20 §ç Träng B×nh

TCT CKXD

Trung t©m TBCN-IMI

G§ Trung t©m KM-IMI

G§ Trung t©m CNC-IMI

G§ Trung t©m TBCN-IMI

Trung t©m DADT-IMI

G§ Trung t©m KTMT-IMI

Phã G§ Trung t©m KTMT-IMI

Kü s− NhiÖt

Kü s− ®/ l−êng

KS. c/ t¹o m¸y

Kü s− NhiÖt

KS. T/ ®éng ho¸

21 L−¬ng Ngäc Ph−îng Phã G§ Trung t©m KTMT-IMI

2

Môc lôc

1

2

Lêi më ®Çu

4

5

Tæng quan vÒ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng

theo ph−¬ng ph¸p kh« ë ViÖt nam hiÖn nay

PhÇn m¸y nghiÒn ®øng vµ thiÕt bÞ kho ®ång nhÊt s¬ bé

Läc bôi tÜnh ®iÖn

Nghiªn cøu thiÕt kÕ qu¹t c«ng nghiÖp

KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ

Tµi liÖu tham kh¶o

3

4

5

6

7

QuyÓn riªng

28

30

3

Lêi më ®Çu

Tr−íc sù ph¸t triÓn cña mÒn kinh tÕ trong n−íc, nhu cÇu vÒ vËt liªu x©y dùng

trong ®ã xi m¨ng ®ãng vai trß quan träng vµ t¨ng kh«ng ngõng. Theo tÝnh to¸n tõ nay

tíi n¨m 2010 mçi n¨m chóng ta ph¶i ®−a vµo vËn c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng

c«ng suÊt kho¶ng 3 triÖu tÊn/ n¨m. Tuy nhiªn cho ®Õn nay chóng ta vÉn nhËp ngo¹i

toµn bé tiÕt bÞ c«ng nghÖ. HiÖn míi chØ cã nghiªn cøu thiÕt kÕ c¸c thiÕt bÞ cho lß ®øng,

®èi víi c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ph−¬ng ph¸p kh« ch−a ®−îc

®Çu t− nghiªn cøu, v× thÕ viÖc tõng b−íc nghiªn cøu chÕ t¹o thiÕt bÞ phô tïng cho c¸c

d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng ph−¬ng ph¸p kh« lµ cÇn thiÕt. §Ò tµi “ Nghiªn cøu, thiÕt

kÕ chÕ t¹o hÖ thèng thiÕt bÞ, phô tïng thay thÕ cho c«ng nghiÖp xi m¨ng lß quay 1,4

triÖu tÊn/n¨m” lµ b−íc ®Çu cho viÖc nghiªn cøu, thiÕt kÕ tõng b−íc c¸c thiÕt bÞ trong

d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng lß quay ph−¬ng ph¸p kh«.

Trªn c¬ së c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ nhËp ngo¹i, §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu, thiÕt

kÕ c¸c thiÕt bÞ kho ®ång nhÊt s¬ bé, b¨ng t¶i (B=0,8m; L=450m; N=300t/g), gÇu t¶i

(B-0,8m; H=80m; N=400t/g), vÝt t¶i (D=0,45m; L=15m; N=50t/g) ®−îc sö dông phæ

biÕn trong c¸c d©y chuyÒn xi m¨ng c«ng suÊt 1,4 triÖu tÊn/n¨m. Läc bôi tÜnh ®iÖn

(Q=1230m³/p; n=3; F-26m²), qu¹t c«ng nghiÖp (Q=1239m³/p; P=2599Pa) vµ m¸y

nghiÒn ®øng (N-280-320t/g; Blaine=3200), x©y dùng qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ

chÕ t¹o thö nghiÖm bé ®iÒu khiÓn cao ¸p läc bôi tÜnh ®iÖn, 12 tÊn phô tïng cho m¸y

nghiÒn ®øng. Tæng kinh phÝ thùc hiÖn ®Ì tµi 4990tr, ®ång trong ®ã vèn cÊp lµ 1350tr.

®ång, ®−îc triÓn khai thùc hiªn tõ th¸ng 10/2001 ®Õn 12/2004.

4

1.Tæng quan vÒ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng

theo ph−¬ng ph¸p kh« ë ViÖt nam hiÖn nay

1.1.HiÖn tr¹ng s¶n xuÊt xi m¨ng ë ViÖt nam

Trong 10 n¨m qua ngµnh c«ng nghiÖp vËt liÖu x©y dùng nãi chung vµ c«ng

nghiÖp xi m¨ng nãi riªng cña ViÖt nam ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn, ®¸p øng cho nhu

cÇu x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña c¶ n−íc kh«ng nh÷ng vÒ sè l−îng mµ c¶ vÒ chÊt l−îng

vµ chñng lo¹i s¶n phÈm. HiÖn nay m¹ng l−íi c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ph©n bè ë tÊt c¶ c¸c

vïng trong c¶ n−íc víi quy m« vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh¸c nhau bao gåm:

- 55 nhµ m¸y xi m¨ng lß ®øng s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p b¸n kh« víi quy m« c«ng

suÊt c¸c lß ®øng tõ 140 tÊn clanhke/ngµy tíi 240 tÊn clanhke/ngµy.

- 3 nhµ m¸y xi m¨ng lß quay s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p −ít cã c«ng suÊt c¸c lß quay

lµ 413 tÊn clanhke/ngµy vµ 1.750 tÊn clanhke/ngµy.

- 9 nhµ m¸y xi m¨ng lß quay s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p kh« cã c«ng suÊt c¸c lß quay

tõ 3.000 tÊn clanhke/ngµy cho tíi 5.800 tÊn clanhke/ngµy (kÓ c¶ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng

liªn doanh, Hoµng mai, Tam ®iÖp vµ H¶i phßng míi).

Trong vßng 10 n¨m lÜnh vùc nµy ®· ®−îc ®Çu t− kh¸ ®a d¹ng vÒ quy m« c«ng

suÊt nhµ m¸y (lín, võa, nhá), vÒ h×nh thøc ®©ï t− (nhµ n−íc, ®Þa ph−¬ng, liªn doanh, t−

nh©n) vµ c¶ vÒ nguån vèn ®Çu t− (vèn tù cã, vèn vay trong n−íc, vèn vay n−íc ngoµi).

1.2.Vèn ®Çu t−

Vèn ®Çu t− vµo lÜnh vùc xi m¨ng giai ®o¹n 1991 - 2000 kho¶ng 1.495 triÖu

USD, trong ®ã:

- Vèn ®Çu t− n−íc ngoµi (FDI): 20%

- Vèn vay thiÕt bÞ tr¶ chËm

:

50%

30%

- Vèn trong n−íc

:

Trong b¶ng 1.1 giíi thiÖu c¸c c¬ së s¶n xuÊt xi m¨ng hiÖn cã cña ViÖt Nam.

5

B¶ng 1.1. C¸c c¬ së s¶n xuÊt xi m¨ng cña ViÖt nam

Danh môc c¸c c¬ së

C«ng suÊt thiÕt kÕ,

Ph−¬ng ph¸p

triÖu tÊn xi m¨ng/n¨m

s¶n xuÊt

I. C¬ së cña Bé x©y dùng

11,55

0,35

2,3

−ít

kh«

1. Cty xi m¨ng H¶i phßng

2. Cty xi m¨ng Hoµng th¹ch

3. Cty xi m¨ng Bót s¬n

4. Cty xi m¨ng BØm s¬n

5. Cty xi m¨ng Hµ tiªn I+II

6. Cty xi m¨ng Hoµng Mai

7. Cty xi m¨ng Tam §iÖp

8. Cty xi m¨ng H¶i Phßng míi

II. C¬ së liªn doanh

kh«

1,4

kh« + −ít

kh«

1,8

1,5

1,4

kh«

1,4

kh«

1,4

7.61

1,4

kh«

1. Cty xi m¨ng Chinfong

2. Cty xi m¨ng Nghi s¬n

3. Cty xi m¨ng Sao mai

4. Cty xi m¨ng V©n x¸

2,15

1,76

0,5

kh«

5. C.ty xi m¨ng Phóc s¬n

III. Cty xi m¨ng lß ®øng

IV Tr¹m nghiÒn xi m¨ng

1.8

b¸n kh«

3,957

3.97

27.087

Tæng céng

So víi n¨m 1995 c¶ n−íc cã 4 nhµ m¸y xi m¨ng lß quay vµ 50 nhµ m¸y xi m¨ng

lß ®øng víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 4,45 triÖu tÊn/n¨m th× tíi n¨m 2000 ®· cã 12 nhµ

m¸y xi m¨ng lß quay vµ 55 nhµ m¸y xi m¨ng lß ®øng víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 19,70

triÖu tÊn/n¨m (t¨ng 248 %).

1.3. S¶n l−îng vµ chÊt l−îng xi m¨ng

Víi viÖc ®Çu t− nh− trªn, s¶n l−îng xi m¨ng cña ViÖt nam ®· cã møc t¨ng

tr−ëng kh¸ m¹nh ®−îc giíi thiÖu ë b¶ng 1.2.

B¶ng 1.2. S¶n l−îng xi m¨ng cña ViÖt nam

N¨m

1995

6,81

2000

2001

2002

2003

2004

26,4

S¶n l−îng

xi m¨ng

13,91

16,38

20,55

24,38

6

Qua b¶ng 1.1, 1.2 râ rµng xi m¨ng lµ lÜnh vùc ®−îc tËp trung chØ ®¹o ®Çu t− ph¸t

triÓn nªn duy tr× møc t¨ng tr−ëng cao. S¶n l−îng xi m¨ng tõ 1995 ®Õn n¨m 2004 t¨ng h¬n

4 lÇn tõ 6,38 triÖu tÊn t¨ng lªn 26,4 triÖu tÊn, t¨ng b×nh qu©n 31,6% n¨m. XÐt theo tõng

kÕ hoach 5 n¨m th× møc t¨ng tr−ëng b×nh qu©n giai ®o¹n 1995 - 2000 lµ 15,58%/n¨m, giai

®o¹n 2000 - 2004 lµ 17.58 %/n¨m vµ dù kiÕn n¨m 2005 ®¹t trªn 29 triÖu tÊn.

S¶n phÈm chÝnh cña c¸c c¬ së lß quay lµ c¸c lo¹i xi m¨ng poãcl¨ng PC50, PC40

vµ PC30; xi m¨ng poãcl¨ng hçn hîp PCB40, PCB30, trong ®ã xi m¨ng m¸c cao ®¹t >

70%. S¶n phÈm cña c¸c c¬ së xi m¨ng nhµ n−íc vµ liªn doanh ®−îc trang bÞ c«ng nghÖ

tiªn tiÕn, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, hÖ thèng kiÓm tra chÆt chÏ nªn chÊt l−îng xi m¨ng s¶n xuÊt

®¹t c¸c tiªu chuÈn ViÖt nam vÒ c¸c chñng lo¹i xi m¨ng poãcl¨ng PC: TCVN 2682 -

1999 vµ xi m¨ng poãcl¨ng hæn hîp PCB: TCVN 6260 - 1997 vµ t−¬ng ®−¬ng víi chÊt

l−îng xi m¨ng cña c¸c n−íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Cho tíi nay ®a sè c¸c c¬ së

xi m¨ng lß quay ®· ®−îc cÊp chøng chØ chÊt l−îng ISO 9002. C¸c lo¹i xi m¨ng lß quay

nµy cã hµm l−îng CaO tù do thÊp < 1 %, hµm l−îng kiÒm thÊp, ®é mÞn cao; cïng víi

c¸c chñng lo¹i xi m¨ng ®Æc biÖt bÒn sulph¸t, Ýt to¶ nhiÖt ®· vµ ®ang sö dông réng r·i

trong c¸c c«ng tr×nh vÜnh cöu ë kh¾p mäi miÒn ®Êt n−íc nh− thuû ®iÖn Hoµ b×nh, thuû

®iÖn Yaly, cÇu Mü thuËn, ®−êng hÇm H¶i v©n v.v... Trong khi ®ã c¸c c¬ së xi m¨ng lß

®øng ®−îc ®Çu t− chiÒu s©u b»ng c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cña Trung quèc chñ yÕu s¶n xuÊt

xi m¨ng th«ng dông ®¹t chÊt l−îng PCB30 phï hîp sö dông trong c¸c c«ng tr×nh kh«ng

yªu cÇu kh¾t khe vÒ kü thuËt nh− kªnh m−¬ng thuû lîi, ®−êng bª t«ng n«ng th«n, nhµ

ë thÊp tÇng v. v...

1.3. C«ng nghÖ s¶n xuÊt

HiÖn t¹i ë ViÖt nam tån t¹i 3 ph−¬ng ph¸p c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng kh¸c nhau:

- Ph−¬ng ph¸p −ít víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 1,129 triÖu tÊn/n¨m (5,97%)

- Ph−¬ng ph¸p kh« víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 13,681 triÖu tÊn/n¨m (72,35%)

- Ph−¬ng ph¸p b¸n kh« víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 4,1 tr. t./n¨m (21,68%)

Trong ®ã c«ng nghÖ tiªn tiÕn s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« ®ãng vai trß

chñ ®¹o trong s¶n xuÊt xi m¨ng ë ViÖt Nam hiÖn nay, h¬n n÷a c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ

®−îc ®Çu t− cµng vÒ sau cµng tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i h¬n d©y chuyÒn tr−íc víi nh÷ng thiÕt bÞ c«ng

nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i cña c¸c h·ng chÕ t¹o thiÕt bÞ nçi tiÕng cña thÕ giíi nh− F.L.Smidth,

Krupp Polysius, Pfeiffer, Fuller, Kobe, CPAG, H & B, Bedeschi, Elex, Loesch v.v...

C¸c c«ng ®o¹n chÝnh cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« nµy gåm:

- Gia c«ng ®Ëp nhá c¸c nguyªn liÖu.

7

- §ång nhÊt c¸c nguyªn liÖu trong c¸c kho dµi.

- NghiÒn phèi liÖu trong m¸y nghiÒn ®øng con l¨n c«ng suÊt lín theo chu tr×nh kÝn

nghiÒn, sÊy liªn hîp víi m¸y ph©n ly khÝ ®éng hiÖu suÊt cao.

- §ång nhÊt bét liÖu b»ng xil« ®ång nhÊt dßng liªn tôc nhiÒu cöa.

- HÖ thèng lß nung gåm th¸p trao ®æi nhiÖt 2 nh¸nh 4, 5 tÇng víi buång ph©n huû hiÖu suÊt

cao vµ lß quay 3 gèi ®ì, cã c«ng suÊt 3.000 tÊn clanhke/ngµy tíi 5.800 tÊn clanhke/ngµy.

- Lµm l¹nh clanhke trong m¸y l¹nh kiÓu ghi hiÖu suÊt cao.

- NghiÒn xi m¨ng trong hÖ thèng nghiÒn chu tr×nh kÝn víi ph©n ly hiÖu suÊt cao 2 cÊp:

nghiÒn s¬ bé b¨ng m¸y nghiÒn ®øng con l¨n vµ nghiÒn kÕt thóc trong m¸y nghiÒn bi .

- §ãng bao b»ng m¸y ®ãng bao tù ®éng d¹ng quay.

- XuÊt xi m¨ng bao hoÆc rêi b¨ng «t« vµ tµu ho¶.

1.4. C¸c chØ tiªu kü thuËt

ChÝnh nhê ®Çu t− c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i theo ph−¬ng ph¸p kh«

nªn s¶n xuÊt xi m¨ng lß quay ®· ®¹t møc thÕ giíi vÒ c¸c chØ tiªu d−íi ®©y:

- Tiªu hao nhiÖt n¨ng : < 730 kcal/kg clanhke

- Tiªu hao ®iÖn n¨ng : < 100 KWh/ tÊn xi m¨ng

- Sö dông 100% than c¸m chÊt bèc thÊp ®Ó nung lß quay

- B¶o vÖ m«i tr−êng: hµm l−îng bôi trong khÝ th¶i < 50 mg/Nm³. C¸c thµnh phÇn SO_2,.

CO, NO_xtrong khÝ th¶i cña lß nung ®−îc khèng chÕ chÆt chÏ theo tiªu chuÈn quèc tÕ

- ChÊt l−îng clanhke : ®¹t tiªu chuÈn cho s¶n xuÊt xi m¨ng poãc l¨ng PC 50

- Toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®−îc ®iÒu khiÓn tù ®éng ë phßng ®iÒu khiÓn trung t©m

1.5. D©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« cã c«ng suÊt

4.000 tÊn clanhke/ngµy (t−¬ng ®−¬ng 1,4 triÖu tÊn xi m¨ng/n¨m)

C«ng nghÖ s¶n xuÊt cña nhµ m¸y xi m¨ng c«ng suÊt 4.000 tÊn Clanke/ngµy

®−îc thiÕt kÕ theo c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn nay trªn thÕ giíi: S¶n xuÊt theo ph−¬ng

ph¸p kh«, sö dông th¸p trao ®æi nhiÖt 2 nh¸nh 5 tÇng víi buång ph©n huû vµ lß quay 3

gèi ®ì, ®èt b»ng 100% than Antraxit chÊt bèc thÊp; nhµ m¸y ®−îc trang bÞ hÖ thèng

thiÕt bÞ ®ång bé tõ c«ng ®o¹n ®Ëp ®¸ v«i tíi xuÊt xi m¨ng cã møc ®é tù ®éng ho¸ vµ c¬

giíi ho¸ cao. Toµn bé d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng cña nhµ m¸y ®−îc ®iÒu

khiÓn tõ phßng ®iÒu khiÓn trung t©m vµ ®¹t ®−îc c¸c chØ tiªu kü thuËt sau:

- ChÊt l−îng s¶n phÈm: Clanhke PC 50 theo tiªu chuÈn BS

- Tiªu hao nhiÖt n¨ng, Kcal/kg clanhke: < 730

- Tiªu hao ®iÖn n¨ng, KWh/tÊn xi m¨ng: < 100

8

- Nång ®é bôi khÝ th¶i, mg/Nm³:

< 50

1.5.1. S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« ë ViÖt

nam hiÖn nay

D©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« hiÖn ®ang ¸p

dông trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß quay cña ViÖt nam ®−îc m« t¶ theo s¬ ®å d−íi ®©y

S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ cña nhµ m¸y xi m¨ng lß quay

s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p kh«

§¸ v«i

§¸ sÐt

Phô gia

Th¹ch cao

Than

§Ëp

Kho chøa

Kho chøa C¸c kho Phô gia §C Than Th¹ch cao Phô giaXM

§Þnh l−îng §Þnh l−îng

§Þnh l−îng

NghiÒn liÖu

NghiÒn than

Xil« ®ång nhÊt

Th¸p trao ®æi nhiÖt

Lß quay

M¸y lµm l¹nh

Xil« clanhke

§Þnh l−îng

NghiÒn s¬ bé

NghiÒn kÕt thóc

Xil« xi m¨ng

§ãng bao

XuÊt xi m¨ng rêi

XuÊt xi m¨ng bao

9

1.5.2. §Æc tr−ng cña c¸c c«ng ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng

1.5.2.1. §Ëp ®¸ v«i

Trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng, ®¸ v«i lµ mét trong nh÷ng nguyªn liÖu chÝnh ®Ó s¶n

xuÊt. Qu¸ tr×nh ®Ëp ®¸ v«i ®ãng mét vai trß quan träng trong toµn bé ho¹t ®éng cña tÊt c¶

c¸c nhµ m¸y xi m¨ng, do ®ã m¸y ®Ëp ®¸ v«i ph¶i ®−îc lùa chän rÊt cÈn thËn trªn c¬ së c¸c

kinh nghiÖm vËn hµnh ë c¸c nhµ m¸y xi m¨ng t−¬ng tù. HiÖn nay ®¸ v«i ®−îc khai th¸c

chñ yÕu b»ng næ m×n, viÖc ®ã lµm cho trong c¸c côc ®¸ v«i to qu¸ cë th−êng lÉn nhiÒu sÐt

vµ c¸t, lµm cho trong miÖng cÊp cña c¸c m¸y ®Ëp ®¸ v«i lu«n ph¶i chøa c¸c côc ®¸ v«i cã

kÝch th−íc rÊt lín vµ kÌm thªm mét sè nguyªn liÖu kh¸c cã ®é dÝnh.

§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn, c¸c h·ng chÕ t¹o thiÕt bÞ xi m¨ng nçi tiÕng thÕ giíi ®·

thiÕt kÕ lo¹i m¸y ®Ëp bóa kiÓu va ®Ëp - h¾t (Hammer Impact Crusher). M¸y ®Ëp bóa va

®Ëp - h¾t lµ mét hÖ thèng cã tÝnh thùc tiÓn vµ kinh tÕ cho viÖc thùc hiÖn ®èi víi c¸c lo¹i

nguyªn liÖu cã ®é mµi mßn vµ ®é dÝnh. Trong lo¹i m¸y ®Ëp bóa truyÒn thèng víi

miÖng cÊp vµo n»m ë phÝa trªn, c¸c t¶ng ®¸ rÊt to trong miÖng cÊp cã thÓ c¶n trë ho¹t

®éng cña c¸c bóa vµ lµm kÑt m¸y ®Ëp bóa. M¸y ®Ëp bóa va ®Ëp - h¾t sÏ lo¹i trõ ®−îc

sù nguy hiÓm nµy vµ tiÕp nhËn rÊt tèt c¸c t¶ng ®¸ lín v× hÖ thèng miÖng cÊp n»m ngang

sÏ t¹o ®−îc 1 hoÆc 2 có ®Ëp do c¸c trôc cÊp bªn trong thùc hiÖn. C¸c trôc cÊp bªn trong

cña m¸y ®Ëp th−êng n»m ngang, b¶o ®¶m cho viÖc kiÓm tra cÊp liÖu chÝnh x¸c. M¸y

®Ëp bóa va ®Ëp - h¾t cã thÓ lµm gi¶m kÝch th−íc c¸c t¶ng ®¸ v«i lín khai th¸c ë má tõ

2,5 m (kho¶ng 5 tÊn) tíi kÝch th−íc côc ®¸ v«i cÊp cho m¸y nghiÒn liÖu lµ 25 mm chØ

trong 1 cÊp, nh− vËy tû sè ®Ëp cã thÓ ®¹t tíi 100:1. C«ng suÊt cña kiÓu m¸y ®Ëp nµy cã

thÓ ®¹t 2.500 tÊn/h cho lo¹i m¸y cã ghi ra vµ tíi 3.000 tÊn/h cho m¸y ®Ëp kh«ng cã ghi

ra. Trong m¸y ®Ëp bóa va ®Ëp - h¾t qu¸ tr×nh ®Ëp ®−îc thùc hiÖn qua 3 b−íc: b−íc 1 lµ

va ®Ëp - h¾t bëi c¸c trôc bªn trong, b−íc 2 c¸c côc ®¸ v«i ®−îc nÐn vµ chÆt gi÷a c¸c

bóa vµ tÊm ®Ëp vµ cuèi cïng chóng ®−îc ®Ëp gi÷a c¸c bóa vµ ghi ra. Qu¸ tr×nh ®Ëp nh−

thÕ b¶o ®¶m kh«ng thÓ cã côc ®¸ v«i nµo qu¸ kÝch th−íc yªu cÇu lät qua khái m¸y

®Ëp . TÊm ghi ra ®iÒu chØnh cña m¸y ®Ëp va ®Ëp - h¾t lµ 1 bé phËn kiÓm tra kÝch th−íc

trªn cña s¶n phÈm ®Ëp vµ b¶o ®¶m cho 1 dßng ®¸ v«i ®Òu ®Æn ch¶y tíi b¨ng t¶i. C¸c bé

phËn chÝnh cña m¸y ®Ëp nµy gåm cã c¸c trôc bªn trong, trôc bóa, tÊm ®Ëp ®iÒu chØnh

vµ c¸c truyÒn ®éng chÝnh, phô.

C¸c −u ®iÓm cña kiÓu m¸y ®Ëp bóa va ®Ëp - h¾t so víi c¸c lo¹i m¸y ®Ëp bóa truyÒn

thèng gåm:

- Kh«ng yªu cÇu ph¶i cã ®Ëp s¬ bé

10

- Lµm gi¶m kÝch th−íc c¸c t¶ng ®¸ v«i khai th¸c ë má tíi kÝch th−íc cÊp vµo m¸y

nghiÒn liÖu chØ trong 1 cÊp.

- DiÖn tÝch tr¹m ®Ëp nhá, chiÒu cao tr¹m thÊp, ®¬n gi¶n bè trÝ trong tæng mÆt b»ng vµ

gi¶m gi¸ x©y dùng.

- Cã thÓ dÔ dµng vµo phÝa trong m¸y ®Ëp b»ng c¸ch më phÝa trªn m¸y ®Ëp b»ng thuû lùc.

- B¶o d−ìng hÖ thèng truyÒn ®éng dÔ dµng bëi sö dông hép sè thay cho truyÒn ®éng ®ai.

- TÊm ghi ra cho phÐp kiÓm tra chÝnh x¸c kÝch th−íc trªn cña s¶n phÈm ®Ëp vµ b¶o

®¶m 1 dßng ch¶y ®Òu ®Æn tíi b¨ng t¶i.

HiÖn nay trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng cña ta sö dông c¸c lo¹i m¸y ®Ëp bóa va ®Ëp –

h¾t (Impact crusher) cã c«ng suÊt tõ 600 tÊn/h tíi 950 tÊn/h, ®−êng kÝnh roto 2,0 m vµ

chiÒu réng 2,0 m.

1.5.2.2. §Ëp ®¸ sÐt

§èi víi nguyªn liÖu ®¸ sÐt th−êng cã ®é Èm, dÎo vµ dÝnh, hiÖn nay chñ yÕu sö

dông m¸y ®Ëp r¨ng 2 trôc (Tooth roller crusher), c«ng suÊt 200 tÊn/h tíi 300 tÊn/h.

KÝch th−íc vµo cña c¸c t¶ng sÐt tíi 800 mm, kÝch th−íc sau ®Ëp < 50 mm, ®−êng kÝnh

c¸c trôc lµ 650 mm, chiÒu réng lµ 2.200 mm. M¸y nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ víi lo¹i

nguyªn liÖu cã ®é dÝnh cao.

KiÓu m¸y nµy cã vËn tèc c¸c trôc nhá cho nªn vËn tèc c¸c roto còng kh¸ thÊp

(1,5 – 3 m/s) vµ nã cã c¸c −u ®iÓm sau:

- C¸c t¶ng ®¸ sÐt kÝch th−íc lín cã thÓ ®Ëp dÔ dµng.

- Gi¶m møc ®é mµi mßn c¸c chi tiÕt cña m¸y trùc tiÕp tiÕp xóc víi ®¸ sÐt ®Ëp

- Tiªu hao ®iÖn n¨ng thÊp (0,2 – 0,5 Kwh/t).

1.5.2.3. C¸c nguyªn liÖu kh¸c

- Than chuyªn chë vÒ nhµ m¸y ®æ vµo phÔu tiÕp nhËn vµ vËn chuyÓn theo b¨ng t¶i

vµo kho tæng hîp.

- XØ Pirit, th¹ch cao, phô gia ®iÒu chØnh vµ phô gia xi m¨ng chuyªn chë vÒ nhµ m¸y

dì vµo phÔu tiÕp nhËn vµ vËn chuyÓn theo b¨ng t¶i vµo kho tæng hîp, riªng th¹ch

cao vµ c¸c lo¹i phô gia ®−îc gia c«ng ®Ëp nhá b»ng 1 m¸y ®Ëp bóa tõ kÝch th−íc

côc ≤ 500 mm xuèng kÝch th−íc côc ≤ 25 mm) trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn.

1.5.2.4. HÖ thèng kho ®ång nhÊt s¬ bé nguyªn liÖu

Trong s¶n xuÊt xi m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh«, ®ång nhÊt s¬ bé c¸c nguyªn liÖu

ban ®Çu ®ãng mét vai trß quan träng, nh»m gi¶m møc ®é dao ®éng, æn ®Þnh c¸c

nguyªn liÖu nµy tr−íc khi ®−a vµo nghiÒn phèi liÖu. C¸c nguyªn liÖu nh− ®¸ v«i, ®¸ sÐt

11

th−êng cã thµnh phÇn ho¸ häc dao ®éng kh¸ lín, sau khi ®−îc gia c«ng ®Ëp nhá ®−îc

®ång nhÊt s¬ bé trong c¸c kho dµi theo c¸c ph−¬ng ph¸p ®ång nhÊt ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc.

Cã 2 ph−¬ng ph¸p ®ång nhÊt s¬ bé: ®ång nhÊt chung c¸c lo¹i nguyªn liÖu vµ

®ång nhÊt riªng lÏ tõng nguyªn liÖu. Trong ngµnh c«ng nghiÖp xi m¨ng chñ yÕu sö

dông ph−¬ng ph¸p ®ång nhÊt riªng lÏ tõng lo¹i nguyªn liÖu. C¸c nguyªn liÖu sau khi

®ång nhÊt s¬ bé ®−îc phèi liÖu víi nhau theo thµnh phÇn ho¸ häc thiÕt kÕ vµ ®−a vµo

m¸y nghiÒn liÖu qua c¸c bunke vµ c©n b¨ng ®Þnh l−îng. C¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch

thµnh phÇn ho¸ häc hçn hîp phèi liÖu ë ®Çu ra m¸y nghiÒn ®Ó ®iÒu chØnh thµnh phÇn

cña nã c¸c nguyªn liÖu sau khi gia c«ng ®Ëp nhá míi tiÕn hµnh ®ång nhÊt s¬ bé. ChÊt

l−îng nguyªn liÖu chÊt ®èng phô thuéc vµo ph−¬ng ph¸p r¶i liÖu. Th«ng th−êng viÖc

r¶i liÖu tiÕn hµnh theo chiÒu däc ®èng vµ khi rót th× rót theo chiÒu ngang. NÕu diÖn tÝch

kh«ng ®ñ diÖn tÝch th× r¶i theo vßng trßn. Nh−ng chi phÝ ®Ó r¶i vßng cao h¬n 40% so

víi ®èng ngang.

a/ Kho ®¸ v«i

§¸ v«i ®−îc chøa vµ ®ång nhÊt s¬ bé trong 1 kho dµi. §¸nh ®èng theo ph−¬ng

ph¸p Chevron (®èng kiÓu m¸i nhµ) víi thiÕt bÞ ®¸nh ®èng lµ cÇn r¶i liÖu b¨ng t¶i di

®éng ch¹y däc theo ®èng liÖu, nh− vËy cø líp liÖu nµy chång lªn líp kh¸c ë d¹ng 2

m¸i. R¶i liÖu rÊt ®¬n gi¶n tõ mét ®iÓm cã thÓ r¶i däc ®èng theo mçi tiÕt diÖn ngang.

Khi ®iÒu chØnh tèc ®é m¸y ®¸nh ®èng ®Ó cã ®−îc chiÒu dµy c¸c líp theo ý muèn. NÕu

thµnh phÇn h¹t cña vËt liÖu kh«ng ®ång nhÊt th× nh÷ng côc lín h¬n sÏ r¬i vµ tÝch tô l¹i

ë ch©n ®èng. ThiÕt bÞ rót liÖu lµ cÇu xÝch g¹t. Kho chøa dµi cã kh¶ n¨ng ®ång nhÊt s¬

bé tèt, gi¶m ®−îc ®é dao ®éng nguyªn liÖu.

b/ Kho ®¸ sÐt

§¸ sÐt lµ lo¹i nguyªn liÖu cã thµnh phÇn ho¸ häc dao ®éng nhiÒu vµ cã ®é dÝnh.

§Ó chøa vµ ®ång nhÊt s¬ bé sö dông lo¹i kho dµi cã t−êng ng¨n 2 bªn, ®¸nh ®èng theo

ph−¬ng ph¸p r¶i thµnh tõng líp (Windrow) ®−îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ ®¸nh ®èng vµ rót

®¸ sÐt nªn møc ®é ®ång nhÊt ®¹t cao 10:1, nhê viÖc ®¸ sÐt ®−îc r¶i theo chiÒu däc kho

víi nhiÒu líp kh¸c nhau, cßn khi rót ®¸ sÐt th× thùc hiÖn theo mÆt c¾t ngang kho chøa.

ë n−íc ta ®¸ sÐt cho s¶n xuÊt xi m¨ng th−êng cã thµnh phÇn ho¸ häc dao ®éng

kh¸ lín nªn sö dông lo¹i kho nµy lµ rÊt thÝch hîp vµ ®¹t ®−îc møc ®é ®ång nhÊt s¬ bé

cña ®¸ sÐt cao lµm c¬ së æn ®Þnh thµnh phÇn phèi liÖu, tuy r»ng lo¹i kho nµy cã chi phÝ

®Çu t− cao h¬n lo¹i kho dµi chøa ®¸ v«i nªu trªn.

12

c/ Kho nguyªn liÖu tæng hîp xØ Pirit, th¹ch cao, phô gia vµ than

C¸c nguyªn liÖu xØ Pirit, th¹ch cao, phô gia vµ than ®−îc chøa trong 1 kho dµi.

ThiÕt bÞ ®¸nh ®èng lµ cÇn r¶i liÖu di ®éng vµ thiÕtbÞ rót lµ gÇu xóc bªn. Than chøa thµnh

2 ®èng cßn xØ pirit, phô gia vµ th¹ch cao chøa thµnh 1 ®èng. C¸c lo¹i kho chøa ®· ®ång

nhÊt s¬ bé ®¸ v«i, ®¸ sÐt vµ nguyªn liÖu tæng hîp trªn ®©y lµ lo¹i kho ®ang ®−îc sö dông

réng r·i hiÖn nay trªn thÕ giíi trong c«ng nghÖ ®ång nhÊt s¬ bé nguyªn liÖu.

1.5.2.5. NghiÒn phèi liÖu

§©y lµ mét trong nh÷ng c«ng ®o¹n ®Æc tr−ng nhÊt cña s¶n xuÊt xi m¨ng theo

ph−¬ng ph¸p kh«: chuÈn bÞ phèi liÖu kh«. §Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy, c¸c h·ng cung

cÊp thiÕt bÞ xi m¨ng ®· nghiªn cøu chÕ t¹o thiÕt bÞ nghiÒn hiÖn ®¹i lµ m¸y nghiÒn ®øng

con l¨n. Trong thiÕt bÞ nµy thùc hiÖn ®ång thêi 3 qu¸ tr×nh c«ng nghÖ: nghiÒn, sÊy vµ

ph©n ly. Phèi liÖu ®−îc cÊp vµo trung t©m bµn nghiÒn vµ ®−îc nghiÒn gi÷a bµn nghiÒn vµ

c¸c con l¨n. Lùc nghiÒn ®−îc ¸p dông lµ sù phèi hîp gi÷a khèi l−îng tÞnh cña c¸c con

l¨n vµ lùc ®−îc bæ sung qua c¸c thanh kÐo. Lùc nµy ®−îc ®iÒu chØnh bëi hÖ thèng b¬m

thuû lùc. Mét ®Æc ®iÓm quan träng kh¸c cña m¸y nghiÒn nµy lµ c¸c con l¨n cã thÓ n©ng

lªn bÊt cø lóc nµo cÇn. Tr−íc hÕt viÖc khëi ®éng ®−îc thùc hiÖn rÊt dÔ dµng víi con l¨n

®−îc n©ng. Khi m«t¬ chÝnh ch¹y vµ viÖc cÊp liÖu ®−îc ®¶m b¶o th× con l¨n h¹ xuèng vµ

qu¸ tr×nh nghiÒn b¾t ®Çu. TiÕp theo con l¨n cã thÓ ®−îc n©ng lªn trong qu¸ tr×nh nghiÒn

nÕu cÇn thiÕt, vÝ dô trong tr−êng hîp cÊp liÖu thiÕu. ViÖc cÊp liÖu cho m¸y nghiÒn ®−îc

®iÒu chØnh tù ®éng dùa trªn viÖc thay ®æi ¸p lùc kh¸c nhau trªn bµn nghiÒn.

Bét liÖu mÞn ®¹t yªu cÇu ®−îc thu vµo c¸c xicl«n vµ vËn chuyÓn vÒ xil« ®ång

nhÊt, cßn bét liÖu th« tõ ph©n li ®−îc quay trë l¹i buång nghiÒn. Bé phËn ph©n ly ®−îc

trang bÞ víi 1 m«t¬ kiÓm so¸t vËn tèc tÇn suÊt ®Ó b¶o ®¶m r»ng bét liÖu ®· nghiÒn cã ®é

mÞn theo ®óng yªu cÇu. S¶n phÈm ®−îc tËp hîp l¹i trong c¸c xicl«n vµ mét phÇn cña khÝ

gas cã thÓ ®−îc quay vßng trë l¹i, phÇn cßn l¹i ®−îc khö bôi trong läc bôi tÜnh ®iÖn.

KhÝ nãng tõ th¸p trao ®æi nhiÖt qua th¸p ®iÒu hoµ ®−îc cÊp vµo m¸y nghiÒn

®øng con l¨n ®Ó sÊy liÖu. Quy tr×nh sÊy trong m¸y nghiÒn ®−îc kiÓm so¸t tù ®éng

th«ng qua nhiÖt ®é ®i ra cña khÝ tõ m¸y nghiÒn vµ nhiÖt ®é ®i ra nµy ®−îc gi÷ kh«ng

®æi b»ng c¸ch bæ sung n−íc vµo th¸p lµm l¹nh hoÆc vµo m¸y nghiÒn. M¸y nghiÒn ®−îc

cung cÊp víi 1 hÖ thèng tuÇn hoµn c¬ vµ 1 hÖ thèng phun n−íc. N−íc cã thÓ phun vµo

bµn nghiÒn tr−íc mçi con l¨n hoÆc lµ lµm æn ®Þnh bµn nghiÒn ®Æc biÖt trong qóa tr×nh

khëi ®éng hoÆc lµ ®Ó lµm m¸t khÝ lß.

13

Trong tÊt c¶ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ë n−íc ta (kÓ c¶ c¸c liªn doanh) ®−îc x©y

dùng tõ n¨m 1997 tíi nay ®Òu ®· ®−îc trang bÞ m¸y nghiÒn ®øng con l¨n ®Ó nghiÒn

phèi liÖu kh«, cã c«ng suÊt tõ 300 tÊn/h tíi 400 tÊn/h. Víi m¸y nghiÒn ®øng con l¨n,

kÝch th−íc phèi liÖu cÊp vµo cã thÓ tíi 120 mm víi ®é Èm 12%; cßn ®é mÞn bét liÖu

sau nghiÒn ®¹t <10% trªn sµng 009 víi ®é Èm 1%.

HiÖn nay trªn thÕ giíi m¸y nghiÒn ®øng con l¨n lµ thiÕt bÞ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i ®Ó

nghiÒn phèi liÖu kh« trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng ®ang ®−îc phæ biÕn réng r·i

nhê tiÕt kiÖm ®−îc n¨ng l−îng nghiÒn vµ gi¶m chi phÝ x©y dùng bao che.

1.5.2.6. Chøa vµ ®ång nhÊt bét liÖu

§Ó thu nhËn ®−îc xi m¨ng m¸c cao, bét liÖu sau khi nghiÒn kh« nhÊt thiÕt ph¶i

®−îc ®ång nhÊt. Ngµy nay do nh÷ng tiÕn bé v−ît bËc cña lÜnh vùc khÝ ®éng lùc häc vµ

kü thuËt khÝ nÐn, ®· t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ®−îc qu¸ tr×nh ®ång nhÊt bét liÖu kh« b»ng

khÝ nÐn. Bét liÖu sau khi nghiÒn ®−îc chøa vµ ®ång nhÊt trong 1 xil« ®ång nhÊt.

Nguyªn t¾c vËn hµnh cña xil« nµy lµ dßng nhiÒu cöa. §é ®ång nhÊt ®¹t ®−îc cao do

bét liÖu ®−îc rót ë nhiÒu ®iÓm víi c¸c vËn tèc kh¸c nhau. HÖ thèng rãt bét liÖu cho

xil« ®−îc thùc hiÖn nhê hÖ thèng ph©n phèi gåm c¸c m¸ng khÝ ®éng cÊp bét liÖu t¹i

c¸c ®iÓm trªn ®Ønh xil«. Kho¶ng ®ång nhÊt ng¾n cuèi cïng cña xil« ®ång nhÊt thùc

hiÖn trong thïng ho¸ láng ë bªn d−¬Ý xil«. Cã 2 lý do cho thïng cë nhá nµy: ®Ó gi¶m

thiÓu ®é cao cña xil« vµ ®Ó tr¸nh sù ph©n lo¹i. Bét liÖu lu«n chøa c¸c h¹t th« vµ cã tû

träng nÆng h¬n nh− th¹ch anh, quÆng s¾t. NÕu viÖc ®ång nhÊt cuèi cïng ®−îc thùc hiÖn

trong thïng to, réng sÏ ®ßi hái nhiÒu kh«ng khÝ t¹i n¬i cã ¸p suÊt cao h¬n th× h¹t nÆng

h¬n cã thÓ bÞ ph©n lo¹i vµ ®i vµo lß quay lµm cho nã ho¹t ®éng kh«ng æn ®Þnh. Thïng

ho¸ láng d−íi xil« ®−îc ho¹t ®éng nh− lµ 1 hÖ thèng cÊp liÖu lß nung. HÖ thèng nµy

dùa trªn nguyªn lý mÊt träng l−îng. ViÖc kiÓm so¸t hÖ thèng mÊt träng l−îng ®−îc tËp

hîp víi xil« ®ång nhÊt. Nguyªn lý ho¹t ®éng lµ sù phèi hîp gi÷a viÖc kiÓm so¸t tû

träng vµ khèi l−îng. Khi thïng ®−îc ®æ ®Çy theo c¸c chu kú vµ khi ch−a ®æ ®Çy th×

d¹ng kiÓm tra lµ tû träng. Cßn trong suèt thêi gian ®æ ®Çy th× d¹ng kiÓm tra lµ khèi

l−îng n¬i mµ hÖ thèng bï ®é chªnh lÖch cña ¸p lùc kh¸c nhau trong thïng ®Ó ®¶m b¶o

tû lÖ rót ®−îc æn ®Þnh.

Trong tÊt c¶ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß quay cña chóng ta hiÖn nay, kÓ tõ nhµ m¸y

xi m¨ng Hoµng th¹ch ®Òu bè trÝ c¸c xi l« ®ång nhÊt ®Ó chøa vµ ®ång nhÊt bét liÖu sau

nghiÒn kh«, cã søc chøa 8.000 tÊn, 9.000 tÊn tíi 20.000 tÊn. C¸c −u ®iÓm khi sö dông

xi l« ®ång nhÊt gåm: chøa vµ ®ång nhÊt thùc hiÖn trong 1 xi l«, vèn ®Çu t−, chi phÝ vËn

hµnh vµ b¶o d−ìng thÊp, hiÖu qu¶ ®ång nhÊt cao.

14

HÖ thèng rãt bét liÖu cho xil« ®−îc thùc hiÖn nhê hÖ thèng ph©n phèi gåm c¸c

m¸ng khÝ ®éng cÊp bét liÖu t¹i c¸c ®iÓm trªn ®Ønh sil« t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc

®ång nhÊt vµ t¨ng hÖ sè sö dông cña xil«.

1.5.2.7. CÊp liÖu lß nung

Bét liÖu tõ xil« ®ång nhÊt theo c¸c hÖ thèng gÇu n©ng kh¸c nhau cÊp liÖu cho lß

quay, trong ®ã th−êng bè trÝ 1 hÖ thèng gÇu n©ng dù phßng, b¶o ®¶m kh¶ n¨ng cÊp liÖu

liªn tôc cho lß quay trong tr−êng hîp hÖ thèng gÇu n©ng chÝnh bÞ trôc trÆc cÇn söa ch÷a.

1.5.2.8. HÖ thèng thiÕt bÞ nung vµ lµm l¹nh clanhke

TiÕt kiÖm nhiÖt n¨ng trong c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ nung vµ lµm l¹nh clanhke kh¸c

nhau phô thuéc chñ yÕu vµo kÝch th−íc, sè l−îng tÇng cña th¸p trao ®æi nhiÖt, tØ lÖ c¸c

nh¸nh phô khÝ lß, thµnh phÇn phèi liÖu vµ chñng lo¹i nhiªn liÖu sö dông. Trong ®ã ý

nghÜa quyÕt ®Þnh cho viÖc tiÕt kiÖm nhiÖt n¨ng lµ ®· thiÕt lËp c¸c hÖ thèng th¸p trao ®æi

nhiÖt kiÓu xicl«n, t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m nhiÖt ®é khÝ tho¸t ra xuèng tíi 330⁰C mµ tr−íc

®©y ch−a thÓ ®¹t ®−îc. Trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß quay s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p

kh« ®Òu ®−îc trang bÞ hÖ thèng thiÕt bÞ nung vµ lµm l¹nh clanhke gåm:

- Th¸p trao ®æi nhiÖt 1 hoÆc 2 nh¸nh cã 4, 5 tÇng xicl«n víi buång ph©n huû. Ph¸t

minh ®Çu tiªn vÒ th¸p trao ®æi nhiÖt víi tªn gäi ” Ph−¬ng ph¸p vµ thiÕt bÞ ®Ó n¹p bét

liÖu cho lß quay” do kü s− M. Fogel Iorgecen ( h·ng Smidth) g÷i cho Côc Ph¸t

minh n−íc Céng hoµ TiÖp kh¾c n¨m 1932 vµ ®−îc cÊp B»ng ph¸t minh sè 48169

ngµy 25/7/1935. Trong B»ng ph¸t minh nµy ®· nªu râ c¸c ®Æc ®iÓm quan träng nhÊt

cña th¸p trao ®æi nhiÖt ( kÓ c¶ sö dông nhiÖt tõ th¸p nµy ®Ó sÊy bét liÖu) mµ hiÖn

nay ®ang ¸p dông réng r·i trong c«ng nghiÖp xi m¨ng. Qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt xÈy

ra trong chuyÓn ®éng gi÷a dßng liÖu vµ khÝ nãng theo nguyªn t¾c ng−îc chiÒu nhau

ë tr¹ng th¸i tÇng s«i. DiÖn tÝch bÒ mÆt lín cña bét liÖu trong th¸p trao ®æi nhiÖt t¹o

®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt thùc hiÖn ®−îc nhanh vµ m¹nh h¬n. Thêi gian

®Ó l¾ng c¸c h¹t bét liÖu trong c¸c xicl«n th¸p trao nhiÖt sÏ gi¶m tØ lÖ thuËn víi b×nh

ph−¬ng ®−êng kÝnh cña chóng. Trong khi ®ã buång ph©n huû cã t¸c dông mét mÆt

lµm gi¶m ®¸ng kÓ chiÒu dµi lß quay, mÆt kh¸c lµm t¨ng n¨ng suÊt tèi ®a cña lß

quay trªn c¬ së thùc hiÖn qu¸ tr×nh ph©n huû c¸cb«n¸t cña c¸c thµnh phÇn bét liÖu

®¹t tíi ( 92 – 95) %.

Th¸p trao ®æi nhiÖt 2 nh¸nh, 5 tÇng víi buång ph©n huû:

15

B¶ng 1.3 Th¸p trao ®æi nhiÖt

§−êng kÝnh, m ¸p suÊt, mm Wg

TÇng

1

2

3

4

5

5,2

5,4

95

67

68

75

60

Buång ph©n huû: D 7,2 m x H 26 m, thêi gian l−u: 5 gi©y

Qu¹t ID: 10.600 m³/phót, 850 mm Wg, 2.223 Kw.

- Qu¸ tr×nh nung t¹o thµnh clanhke ®−îc thùc hiÖn trong lß quay ng¾n (so víi ph−¬ng

ph¸p −ít) cã 3 gèi ®ì, ®é nghiªng 4%, ®é nghiªng nµy lµ mét tr¹ng th¸i trung hoµ

lý t−ëng gi÷a vËn tèc lß nung, møc tiªu thô ®iÖn n¨ng vµ lo¹i trõ sù trµo ng−îc l¹i.

Trong c«ng nghiÖp xi m¨ng, lÇn ®Çu tiªn kü s− Frideric Penx sö dông lß quay ®Ó

nung clanhke. Ban ®Çu B»ng ph¸t minh vÒ lß quay cña «ng víi tªn gäi “ Hoµn thiÖn

thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng” ®−îc cÊp ë Anh sè 5442 ngµy 2/5/1885 vµ sau ®ã ®−îc

cÊp b»ng ph¸t minh ë Mü sè 340357 ngµy 20/4/1886. Trong buång ph©n huû vµ lß

quay sö dông c¸c hÖ thèng vßi phun ®a kªnh ®Ó ®èt c¸c lo¹i nhiªn liÖu kh¸c nhau

nh− khÝ gaz, dÇu vµ than ®¸.Lß quay 3 gèi ®ì: D 4,55 m x L 71 m, t−¬ng øng thÓ

tÝch lß 96 m³vµ t¶i träng lß kho¶ng 4,2 tÊn Clanhke/24 h/m³. Nhiªn liÖu ®Ó ®èt ë

buång ph©n huû vµ lß nung lµ 100% than c¸m 3A + 4A chÊt bèc thÊp cã s½n ë ViÖt

Nam. Tiªu tèn nhiªn liÖu lµ 730 Kcal/kg Clanhke. Tû lÖ nhiªn liÖu ®èt ë lß nung lµ

(40 – 45)%, ë buång ph©n huû (55 – 60)% vµ viÖc ®iÒu chØnh tù ®éng tû lÖ nhiªn

liÖu sÏ duy tr× kho¶ng nhiÖt ®é lµm viÖc kh«ng ®æi trong c¸c xicl«n nh»m æn ®Þnh

chÕ ®é nhiÖt cña lß nung

- M¸y l¹nh lµ lo¹i m¸y l¹nh kiÓu ghi 3 bËc, diÖn tÝch 98,6 m², c«ng suÊt 4.000 T/24h.

Khèi l−îng khÝ l¹nh sö dông lµ 3,1 kg/kg Clanhke. Clanhke ra khái d«n nung ë

nhiÖt ®é kho¶ng 1.200⁰C ®−îc lµm l¹nh b»ng m¸y lµm l¹nh clanhke kiÓu ghi 2- 3

bËc. Cuèi m¸y lµm l¹nh bè trÝ 1 thiÕt bÞ ®Ëp kÑp hµm, b¶o ®¶m cho kÝch th−íc

clanhke ra khái m¸y lµm l¹nh kho¶ng 25 mm vµ nhiÖt ®é kho¶ng 65⁰C trªn nhiÖt

®é m«i tr−êng.

16

Trong th¸p trao ®æi nhiÖt, buång ph©n huû vµ ë c¸c d«n ph¶n øng to¶ nhiÖt, d«n

nung vµ d«n lµm nguéi cña lß quay vµ m¸y l¹nh lµm viÖc ë chÕ ®é nhiÖt ®é cao ®Òu ph¶i

®−îc lãt b»ng c¸c lo¹i g¹ch chÞu löa cao nh«m vµ g¹ch chÞu löa kiÒm tÝnh kh¸c nhau.

1.5.2.9. NghiÒn than

Kh¸c víi c¸c lo¹i nhiªn liÖu dÇu hoÆc khÝ gaz, than antraxit lµ nhiªn liÖu ë d¹ng

r¾n vµ cë h¹t cßn th« cho nªn b¾t buéc ph¶i nghiÒn mÞn vµ ®é Èm ®¹t yªu cÇu míi cã

thÓ sö dông ®−îc. HiÖn nay c¸c nhµ m¸y xi m¨ng míi x©y dùng gÇn ®©y ®Òu bè trÝ

thiÕt bÞ nghiÒn tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i lµ m¸y nghiÒn ®øng con l¨n ®Ó nghiÒn than. Trong

thiÕt bÞ nµy than antraxit ®−îc nghiÒn mÞn, sÊy vµ ph©n ly. Than th« ®−îc cÊp vµo m¸y

ngiÒn ®øng con l¨n vµ ®−îc nghiÒn mÞn gi÷a c¸c con l¨n vµ bµn nghiÒn. T¸c nh©n sÊy

lµ khÝ th¶i tõ m¸y lµm l¹nh clanhke. HÖ thèng nghiÒn than ®−îc trang bÞ chèng ch¸y,

chèng næ vµ than mÞn sau khi nghiÒn ®−îc chøa trong 2 kÐt than mÞn cÊp cho hÖ thèng

vßi phun cña lß quay vµ buång ph©n huû. C«ng suÊt c¸c m¸y nghiÒn ®øng con l¨n

nghiÒn than lµ 30 tÊn/h vµ 40 tÊn/h, m« t¬ 710 Kw. M¸y ph©n li, m« t¬ 138 Kw. Qu¹t

m¸y nghiÒn ®øng con l¨n: 2.740 m³/phót, 998 mm Wg, m« t¬: 610 Kw. §é mÞn than

sau khi nghiÒn < 5% trªn sµng 009, ®é Èm <1%. Qu¸ tr×nh cÊp than vµ ®èt than ë

buång ph©n huû vµ lß nung ®Òu ®−îc tù ®éng ho¸ trªn c¬ së nhiÖt ®é, hµm l−îng khÝ

CO, NO_x®−îc khèng chÕ chÆt chÏ theo quy ®Þnh. §Ó b¶o ®¶m an toµn tuyÖt ®èi chèng

ch¸y, næ, c«ng ®o¹n nghiÒn than ®−îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ an toµn gåm bé ph©n tÝch

khÝ CO , ®o hµm l−îng O₂vµ hÖ thèng cung cÊp khÝ CO₂vµ khÝ tr¬.

1.5.2.10. NghiÒn xi m¨ng

Trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng th¹ch, Hµ tiªn c«ng ®o¹n nghiÒn xi m¨ng

®−îc thùc hiÖn theo c«ng nghÖ truyÒn thèng nghiÒn 1 cÊp trong m¸y nghiÒn bi. NghiÒn

xi m¨ng lµ 1 trong nh÷ng c«ng ®o¹n tiªu tèn nhiÒu ®iÖn n¨ng nhÊt. Do vËy nh»m tiÕt

kiÖm ®iÖn n¨ng khi nghiÒn xi m¨ng, trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ®Çu t− x©y dùng sau

n¨m 1997 tíi nay (Chinfong, Bót s¬n, Hoµng mai, Tam ®iÖp) ®Òu bè trÝ nghiÒn xi m¨ng

chu tr×nh kÝn theo c«ng nghÖ tiªn tiÕn nghiÒn 2 cÊp ®· ®−îc ¸p dông réng r·i trong

c«ng nghÖ nghiÒn xi m¨ng trªn thÕ giíi:

- CÊp 1 nghiÒn s¬ bé xi m¨ng b»ng m¸y nghiÒn ®øng con l¨n tõ kÝch th−íc 25 mm

tíi kÝch th−íc h¹t kho¶ng 1mm.

- CÊp 2 nghiÒn kÕt thóc xi m¨ng trong m¸y nghiÒn bi tõ kÝch th−íc cÊp vµo 1 mm tíi

®é mÞn xi m¨ng yªu cÇu 3.200 cm²/g.

17

Trong c¸c hÖ thèng nghiÒn xi m¨ng nµy ®Òu bè trÝ m¸y ph©n ly hiÖu suÊt cao. NhiÖt ®é

xi m¨ng sau khi nghiÒn 80⁰C. Riªng nhµ m¸y xi m¨ng Sao mai ®· sö dông 2 m¸y

nghiÒn ®øng con l¨n LM 46, c«ng suÊt 100 tÊn/h ®Ó nghiÒn hçn hîp clanhke vµ th¹ch

cao ë nhµ m¸y t¹i Hßn ch«ng, sau ®ã vËn chuyÓn vÒ tr¹m C¸t l¸i trén víi phô gia ®·

nghiÒn s½n thµnh c¸c lo¹i xi m¨ng yªu cÇu. C«ng suÊt c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ

nghiÒn xi m¨ng 2 cÊp 240 tÊn/h gåm m¸y nghiÒn s¬ bé ®øng con l¨n, m«t¬ 1.400 Kw

vµ m¸y nghiÒn bi, m«t¬ 6.013 kw.

1.2.11. §ãng bao vµ xuÊt xi m¨ng

Nhµ m¸y ®−îc trang bÞ hÖ thèng ®ång bé tõ ®ãng bao ®Õn xuÊt xi m¨ng bao

theo tuyÕn «t« vµ tµu ho¶.

Víi 4 m¸y ®ãng bao lo¹i 8 vßi, 8 thiÕt bÞ xuÊt xi m¨ng bao theo tuyÕn ®−êng bé

vµ 4 thiÕt bÞ xuÊt xi m¨ng bao theo tµu ho¶, c«ng suÊt mçi thiÕt bÞ lµ 2.400 bao/h cã

kh¶ n¨ng ®ãng bao vµ xuÊt 100% xi m¨ng bao theo tuyÕn «t« hoÆc tÇu ho¶. §ång thêi

nhµ m¸y cã kh¶ n¨ng xuÊt xi m¨ng rêi cho «t« theo 2 tuyÕn víi c«ng suÊt 100 T/h cho

mçi tuyÕn.

Nh− vËy kh¶ n¨ng ®ãng bao vµ xuÊt xi m¨ng bao, xi m¨ng rêi cña nhµ m¸y rÊt

linh ho¹t nh»m b¶o ®¶m kh¶ n¨ng xuÊt hµng theo c¸c yªu cÇu vËn t¶i.

1.5.2.12. B¶o vÖ m«i tr−êng

TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ®Ëp, nghiÒn, ph©n ly t¹o nhiÒu bôi hoÆc c¸c thiÕt bÞ vËn

chuyÓn, ®−êng èng b¬m vËt liÖu, bét than v.v... ®Òu ®−îc lµm kÝn ®Ó tr¸nh bôi to¶ ra

xung quanh. T¹i c¸c vÞ trÝ chuyÓn ®æi ®æ nguyªn liÖu cuèi b¨ng t¶i, gÇu n©ng, xil« v.v...

®Òu bè trÝ läc bôi tói kiÓu míi hiÖu suÊt cao phï hîp víi khÝ hËu nãng Èm cña ViÖt

nam. KhÝ th¶i m¸y nghiÒn, lß nung ®Òu ®−îc khö bôi b»ng läc bôi tÜnh ®iÖn cã hiÖu

suÊt läc ®¹t < 50 mg/Nm³tr−íc khi th¶i ra m«i tr−êng. ViÖc sö dông th¸p trao ®æi nhiÖt

5 tÇng vµ buång ph©n huû kiÓu míi, còng nh− vßi phun ®a kªnh hiÖu suÊt cao b¶o ®¶m

h¹n chÕ viÖc ph¸t sinh c¸c khÝ cã h¹i nh− NO_x, CO_x. §ång thêi nh»m h¹n chÕ tiÕng ån

trang bÞ c¸c thiÕt bÞ tiªu ©m, vËt liÖu c¸c ©m vµ nh÷ng n¬i cã tiÕng ån cao nh− ®Ëp ®¸

v«i, ®¸ sÐt, nghiÒn xi m¨ng ®−îc bè trÝ trong c¸c nhµ ®Æc biÖt cã t−êng ng¨n.

1.5.2.13. HÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng s¶n xuÊt

Trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p kh« hiÖn nay, toµn bé

qu¸ tr×nh vËn hµnh cña d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng ®−îc ®iÒu khiÓn tù

®éng tõ phßng ®iÒu khiÓn trung t©m. HÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng ho¸ cña nhµ m¸y tõ

18

kh©u kiÓm tra, ®o l−êng, xö lý th«ng tin, ®iÒu chØnh vµ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng toµn bé

d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng gåm c¸c møc:

- Møc 1 gåm c¸c c¬ cÊu chÊp hµnh nh− ®éng c¬, van, thioÕt bik ®o l−êng,thiÕt bÞ

biÕn ®æi tÝn hiÖu, c¸c bé ®iÒu khiÓn v.v...

- Møc 2 lµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh− c¸c m¸y tÝnh vËn hµnh, c¸c bé

®iÒu khiÓn logic lËp tr×nh v.v...

- Møc 3 lµ c¸c hÖ thèng ®Æc biÖt nh− hÖ thèng gi¸m s¸t thµnh phÇn phèi liÖu, hÖ

thèng quÐt nhiÖt ®é vâ lß, hÖ thèng tèi −u ho¸, hÖ thèng thiÕt kÕ, hÖ thèng th«ng tin

qu¶n lý vµ hÖ thèng truyÒn h×nh c«ng nghiÖp.

Trªn ®©y giíi thiÖu tãm t¾t toµn bé d©y chuyÒn c«ng nghÖ tiªn tiÕn s¶n xuÊt xi

m¨ng theo ph−¬ng ph¸p kh« ®ang ®−îc ¸p dông trong c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt xi m¨ng

cña ViÖt nam hiÖn nay. Trong ®ã c¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt chÝnh tõ ®Ëp ®¸ v«i tíi xuÊt xi

m¨ng vµ hÖ thèng ®iÖn, tù ®éng ho¸ ®Òu ®−îc cung cÊp tõ c¸c nhµ chÕ t¹o thiÕt bÞ xi

m¨ng nçi tiÕng thÕ giíi nh− FLSmidth, Fuller, Polysius, Pfeifer, Bedeschi, Loesche,

ABB, Haver- Boecker v.v... Trong b¶ng 23 d−íi ®©y giíi thiÖu nguån xuÊt xø mét sè

thiÕt bÞ chÝnh trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß quay hiÖn cã ë ViÖt nam hiÖn nay.

B¶ng 1.4. XuÊt xø cña mét sè thiÕt bÞ chÝnh trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß

quay ë ViÖt nam hiÖn nay

Danh môc c¸c thiÕt bÞ chÝnh

1. M¸y ®Ëp va ®Ëp – h¾t

2. M¸y ®Ëp r¨ng 2 trôc

3.M¸y ®¸nh ®èng ®¸ v«i

4.M¸y rót ®¸ v«i

H·ng cung cÊp thiÕt bÞ

FLS, PSP, Krupp Polysius, Pfeiffer

Bedeschi

FLS, Bedeschi

FLS, MVT

5.M¸y ®¸nh ®èng ®¸ sÐt

6. M¸y rót ®¸ sÐt

FLS, MVT, Marchin/Hashimoto

FAM, FLS, MVT

7. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (liÖu)

8. Xil« ®ång nhÊt

UBE, Loesche, FLS, Pfeiffer

BMH, IBAU, FLS, CPAG

MHI, Kobe, FLS, Onoda

MHI, IKK, FLS, Kobe, Fuller, FCB, Polysius

BMH, IKK, FLS, CPAG

FLS, Loesche, UBE

9. Th¸p trao ®æi nhiÖt

10. Lß quay

11. M¸y lµm l¹nh clanhke

12. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (than)

13. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (s¬ bé) xi MHI, Loesche, Kawasaki, UBE

m¨ng

19

14. M¸y nghiÒn bi xi m¨ng

15. M¸y ®ãng bao xi m¨ng

16. Läc bôi tÜnh ®iÖn

FLS, MHI, UBE, FCB, Polysius

Ventomatic, Haver & Boecker

Elex, FLS Miljo

17. HÖ thèng ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh

Siemens, FLS, MHI, ABB

1.5.3. ThiÕt bÞ c«ng nghÖ

Nhµ m¸y xi m¨ng ®−îc trang bÞ hÖ thèng thiÕt bÞ ®ång bé phï hîp víi d©y

chuyÒn s¶n xuÊt vµ phï hîp c«ng suÊt cña lß quay lµ 4.000 tÊn Clanhke/ngµy.

HÖ thèng thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®ång bé gåm:

a/ HÖ thèng thiÕt bÞ trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÝnh

HÖ thèng thiÕt bÞ trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÝnh giíi thiÖu ë b¶ng 24.

B¶ng 1.5. ThiÕt bÞ trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÝnh

Sè hiÖu

ThiÕt bÞ

h¹ng môc

- ThiÕt bÞ chÝnh

M¸y ®Ëp ®¸ v«i

M¸y ®Ëp ®¸ sÐt

131

133

141

B¨ng t¶i vËn chuyÓn ®¸ v«i tíi kho

B¨ng t¶i vËn chuyÓn ®¸ sÐt tíi kho

Kho ®¸ v«i

143

151

153

Kho ®¸ sÐt

222/224

TiÕp nhËn , ®Ëp th¹ch cao, phô gia , vËn chuyÓn vµo kho pirit,

th¹ch cao, phô gia vµ than

CÊp liÖu m¸y nghiÒn liÖu

M¸y nghiÒn liÖu

331

341

361

421

431

441

471

461

Xil« CF vµ cÊp liÖu lß

Th¸p trao ®æi nhiÖt

Lß nung

M¸y lµm l¹nh

VËn chuyÓn Clanke tíi kho

M¸y nghiÒn than

20

481

521

541

551

621

641

731

771

738

Xil« Clanke

VËn chuyÓn Clanke tõ kho

M¸y nghiÒn xi m¨ng

VËn chuyÓn xi m¨ng

Xil« xi m¨ng

M¸y ®ãng bao vµ xuÊt xi m¨ng

Phßng ®iÒu khiÓn trung t©m

Phßng thÝ nghiÖm

HÖ thèng vËn chuyÓn mÉu thÝ nghiÖm

- HÖ thèng thiÕt bÞ phô trî

HÖ thèng khÝ nÐn

741

751

761

762

HÖ thèng dÇu

Tr¹m xö lý n−íc

Tr¹m xö lý n−íc th¶i

- HÖ thèng thiÕt bÞ phôc vô

X−ëng söa ch÷a c¬ khÝ

X−ëng söa ch÷a xe m¸y

X−ëng söa ch÷a ®iÖn, ®iÖn tö

Kho vËt t−

810

820

830

840

841

842

871

Kho vËt liÖu chÞu löa

Kho dÇu mì

CÇu c©n

b/ HÖ thèng kü thuËt ®iÖn, ®iÒu khiÓn tù ®éng vµ ®o l−êng

Toµn bé d©y chuyÒn s¶n xuÊt trong nhµ m¸y ®−îc c¬ khÝ ho¸ toµn bé kÕt hîp tù

®éng ho¸ ë møc ®é cao. ViÖc ®iÒu khiÓn tù ®éng ho¸ ®−îc thùc hiÖn t¹i phßng ®iÒu

khiÓn trung t©m.

c/ Phô tïng thay thÕ

Trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng c«ng suÊt lín th−êng cã 1 khèi l−îng phô

tïng thay thÕ cho 2 n¨m vËn hµnh s¶n xuÊt.

21

1.6. T×nh h×nh néi ®Þa ho¸ thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña c¸c nhµ m¸y xi m¨ng lß quay

1.6.1. T×nh h×nh néi ®Þa ho¸ thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng cña mét sè nhµ m¸y xi

m¨ng lß quay ®· x©y dùng ë ViÖt nam

T×nh h×nh néi ®Þa ho¸ thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng cña mét sè nhµ m¸y xi

m¨ng lß quay ®· x©y dùng ë ViÖt nam giíi thiÖu ë b¶ng 25.

B¶ng 1.6. T×nh h×nh néi ®Þa ho¸ thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng cña mét sè nhµ m¸y xi

m¨ng lß quay

TT

Tªn nhµ m¸y

§Þa ®iÓm x©y C«ng suÊt,

dùng tÊn

Tæng

§·

Tû lÖ

träng l−îng

chÕ t¹o

néi ®Þa

clanhke/ thiÕt bÞ , tÊn trong n−íc, ho¸ (%)

ngµy tÊn

M«n 3.300 2.016

H¶i H−ng

Nhµ m¸y xi m¨ng Kim B¶ng Hµ 4.000

Bót S¬n Nam

Nhµ m¸y xi m¨ng Tam

1

2

3

4

Nhµ m¸y xi m¨ng Kinh

Hoµng Th¹ch II

9.984

20,2

30,8

35,2

46,4

16.545

16.121

28.000

5.100

5.669

13.000

§iÖp 4.000

Tam §iÖp

Ninh B×nh

Nhµ m¸y xi m¨ng Nghi s¬n

5.800

Nghi S¬n

Thanh Ho¸

1.6.2. T×nh h×nh néi ®Þa ho¸ c¸c nhãm thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña mét nhµ m¸y xi m¨ng

c«ng suÊt 4.000 tÊn clanhke/ngµy ë ViÖt nam

1.6.2.1. T×nh h×nh néi ®Þa hãa cña tõng nhãm thiÕt bÞ s¶n xuÊt

T×nh h×nh néi ®Þa hãa cña tõng nhãm thiÕt bÞ s¶n xuÊt giíi thiÖu trong b¶ng 26.

B¶ng 1.7. T×nh h×nh néi ®Þa hãa cña tõng nhãm thiÕt bÞ s¶n xuÊt

TT

Nhãm thiÕt bÞ

Sè

Tæng

§· néi Tû lÖ ®·

l−îng träng l−îng, ®Þa ho¸, néi®Þa

tÊn

1.352,6

245,8

tÊn

744,9

54,5

ho¸, %

55,1

1

2

B¨ng t¶i cao su

CÊp liÖu tÊm vµ b¨ng t¶i xÝch

57

8

22,2

22

3

4

5

6

7

8

9

GÇu n©ng

9

491,4

37,8

332

67,5

38,7

89,7

36,2

65,8

0

VÝt t¶i

17

27

30

60

14,6

M¸ng khÝ ®éng

53,8

48,3

Pal¨ng (23 bé ), cÇu trôc (7 bé )

Läc bôi , qu¹t giã

VËt liÖu b¶o «n

113,6

1.626,2

369

41,1

1070,6

0

ThiÕt bÞ phi tiªu chuÈn cßn l¹i

2.767,5

4.122,7

1.445,5

1.200

136,7

432,3

663,9

2.767,5

100

14,4

0

10 C¸c thiÕt bÞ chÝnh* (kh«ng kÓ ®éng c¬ )

11 G¹ch chÞu löa cao nh«m

12 G¹ch chÞu löa kiÒm tÝnh

13 §éng c¬ ®iÖn c¸c lo¹i

593,7

0

191

0

15 C¸p ®iÖn c¸c lo¹i, gi¸ c¸p, èng luån c¸p,

nèi ®Êt , chèng sÐt

0

16 ChiÕu s¸ng, th«ng giã, ®iÒu hoµ, b¸o

ch¸y, c¶nh b¸o

147,4

0

17 HÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng ho¸ gåm :

-HT ®iÒu khiÓn qóa tr×nh

20

0

-HT lÊy mÉu khÝ, mËt ®é bôi

-HT ®iÒu khiÓn lß,lµm nguéi, nghiÒn,

theo dâi g¹ch chÞu löa ...

7,8

0,56

-HT thÝ nghiÖm, lÊy mÉu, kiÓm so¸t

phèi liÖu.

6,3

0

18 HÖ thèng th«ng tin néi bé

19 C©n « t«

4,1

0

0,5

20 ThiÕt bÞ khÝ nÐn

3,95

173,2

103,2

2

21 ThiÕt bÞ cÊp dÇu

22 ThiÕt bÞ xö lý n−íc cÊp

23 ThiÕt bÞ xö lý n−íc th¶i

24 X−ëng c¬ khÝ

47,8

11,6

104

95,9

25 X−ëng söa ch÷a xe m¸y

26 Xe cÇn trôc, xe xóc lËt trong nhµ m¸y

27 ThiÕt bÞ cøu ho¶ (« t« ch÷a ch¸y, b¬m)

23

28 ThiÕt bÞ cho kho, dông cô kh¸c

29 C¸c thiÕt bÞ kh¸c: Van c¸c lo¹i, bé chØ

thÞ møc...

7,6

0

211

30 C¸c vËt liÖu kh¸c: S¬n, thÐp nªm, bu

l«ng c¸c lo¹i, que hµn ...

115,9

0

Céng

16.121

5.669

35,2%

*Ghi chó: Nhãm c¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt chÝnh cña nhµ m¸y xi m¨ng c«ng suÊt 4.000 tÊn

clanhke/ngµy gåm:

1. M¸y ®Ëp ®¸ v«i (kiÓu impact), 600 t/h.

2. M¸y c¸n 2 trôc, 300 t/h.

3. M¸y ®¸nh ®èng kho ®¸ v«i, 600 t/h

4. CÇu rót liÖu kho ®¸ v«i, 300 t/h.

5. M¸y r¶i liÖu kho ®Êt sÐt, 300 t/h

6. CÇu rót liÖu, 140 t/h.

8. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (nghiÒn liÖu), 320 t/h

10. M¸y lµm l¹nh clanhke kiÓu ghi, 4.000 t/ngµy

11. B¨ng gÇu thÐp vËn chuyÓn clanhke, 250 t/h:

12. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (nghiÒn s¬ bé xi m¨ng), 240 t/h.

13. M¸y nghiÒn bi xi m¨ng 240 t/h.

14. M¸y ®ãng bao xi m¨ng 100 t/h.

15. M¸y nghiÒn ®øng con l¨n (nghiÒn than), 30 t/h

16. Xi l« ®ång nhÊt 20.000 tÊn.

1.6.2.2. M« t¶ c¸c phÇn cña thiÕt bÞ s¶n xuÊt ®· ®−îc néi ®Þa ho¸ vµ ®ang nhËp ngo¹i

M« t¶ c¸c phÇn cña thiÕt bÞ ®· ®−îc néi ®Þa ho¸ vµ ®ang nhËp ngo¹i ®−îc giíi

thiÖu ë b¶ng 27.

24

B¶ng 1.8. M« t¶ c¸c phÇn cña thiÕt bÞ ®∙ ®−îc néi ®Þa ho¸ vµ ®ang nhËp ngo¹i

TT

ThiÕt bÞ

PhÇn chÕ t¹o trong n−íc

PhÇn nhËp ngo¹i

B¨ng t¶i cao su

Khung b¨ng, ®èi träng, vá che -Puly, hép sè, ®éng c¬,

b¨ng, gèi ®ì, gi¸ ®ì con l¨n, c¸c b¨ng, con l¨n, Pulyc¨ng,

n¾p b¶o vÖ, c¨ng b¨ng, c¸c kÕt cÊu tÊm ®Õ, phanh, vßng bi, c¬

1

thÐp kh¸c

cÊu lµm s¹ch b¨ng, c¬ cÊu

dõng khÈn cÊp

Khung b¨ng, vá che b¨ng, c¸c n¾p -Puly, Hép sè, §éng c¬,

2

3

CÊp liÖu tÊm vµ b¶o vÖ, c¸c kÕt cÊu thÐp kh¸c

b¨ng t¶i xÝch

B¨ng, con l¨n, tÊm ®Õ, c¬

cÊu ®¶o chiÒu, vßng bi, c¬

cÊu dõng b¨ng, xÝch, gèi ®ì

con l¨n, hÖ thèng b«i tr¬n

GÇu n©ng

vÖ, c¸c kÕt cÊu thÐp kh¸c B¨ng, xÝch, tang dÉn ®éng....

Gi¸ ®ì, vá, ruét vÝt bao gåm c¸nh -Khíp nèi, Hép sè, ®éng c¬,

4

5

6

VÝt t¶i

vµ trôc, c¸c kÕt cÊu thÐp kh¸c

gèi ®ì trung gian, vßng bi,

hÖ thèng b«i tr¬n

M¸ng khÝ ®éng

Gi¸ ®ì, vá, vßi thæi khÝ, vßng lµm -Qu¹t giã, §éng c¬, v¶i

kÝn, c¸c kÕt cÊu thÐp kh¸c Polyester

Pal¨ng (23 bé), cÇu DÇm cÇu trôc, xe con, c¸c kÕt cÊu -Toµn bé phÇn cßn l¹i cña

trôc (7 bé)

thÐp kh¸c...

pal¨ng vµ cÇu trôc

Vá, Gi¸ ®ì, c¸c n¾p b¶o vÖ, c¸c kÕt -Toµn bé phÇn cßn l¹i: §iÖn

7

8

Läc bôi, qu¹t giã

cÊu thÐp kh¸c (Thang, èng nèi ..)

cùc, cao ¸p, tói v¶i, hÖ thèng

khÝ nÐn, ®iÒu khiÓn, c¸c lo¹i

van ...

C¸c thiÕt bÞ chÝnh

Khung vá, gi¸ ®ì, hép.

Toµn bé phÇn cßn l¹i.

1.7. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt xi m¨ng cña ViÖt nam tíi n¨m 2010

ë n−íc ta trong lÜnh vùc s¶n xuÊt xi m¨ng ®· v−¬n lªn tiÕp cËn trùc tiÕp víi

5.800 tÊn clanke/ngµy (Chinfong, Bót s¬n, Sao mai, Nghi s¬n, Hoµng mai, Tam ®iÖp).

Trong c¸c nhµ m¸y nµy ®Òu sö dông hÖ thèng th¸p trao ®æi nhiÖt 2 nh¸nh 5 tÇng xiclon

25

C¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ chñ yÕu nh− m¸y nghiÒn ®øng con l¨n nghiÒn liÖu vµ nghiÒn than,

xil« ®ång nhÊt, m¸y l¹nh kiÓu ghi , m¸y nghiÒn ®øng con l¨n nghiÒn s¬ bé kÕt hîp víi

m¸y nghiÒn bi nghiÒn kÕt thóc xi m¨ng ®Òu ®−îc trang bÞ trong c¸c nhµ m¸y trªn. Qu¸

Xi m¨ng ViÖt nam hiÖn ®ang cã −u thÕ h¬n h¼n c¸c n−íc ASEAN lµ nhu cÇu

tiªu thô xi m¨ng cña thÞ tr−êng néi ®Þa rÊt lín vµ ngµy mçi gia t¨ng. Theo QuyÕt ®Þnh

sè 115/2001/Q§ - TTg ngµy 01 th¸ng 8 n¨m 2001 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt

2010 th× nhu cÇu xi m¨ng n¨m 2005 lµ 24 triÖu tÊn/n¨m vµ n¨m 2010 lµ 37 triÖu

tÊn/n¨m, trong khi ®ã c«ng suÊt thiÕt kÕ cña toµn ngµnh xi m¨ng ViÖt nam ®Õn n¨m

2000 míi ®¹t 19,70 triÖu tÊn/n¨m. Do vËy nÒn c«ng nghiÖp xi m¨ng ViÖt nam ®ang cã

nhu cÇu ®Çu t− ph¸t triÓn rÊt lín, nÕu kh«ng thùc hiÖn kÞp thêi c¸c dù ¸n ®Çu t− xi m¨ng

VÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, trong b¶n Quy ho¹ch còng chØ râ cÇn ph¶i kÕt hîp vµ nhanh

chãng tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi víi thiÕt bÞ chÕ t¹o trong

n−íc ®Ó sím cã ®−îc nÒn c«ng nghÖ, thiÕt bÞ tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i, tù ®éng ho¸ ë møc

cao, b¶o ®¶m cho s¶n phÈm xi m¨ng vµ b¶o vÖ m«i tr−êng ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ.

Theo dù b¸o n¨m 2002 nhu cÇu tiªu thô xi m¨ng trong n−íc kho¶ng 18 triÖu tÊn

triÖu tÊn clanhke. Võa qua ngµy 2 th¸ng 5 n¨m 2002, sau khi thèng nhÊt ý kiÕn víi Bé

ChÝnh phñ cho phÐp trong n¨m 2002 nhËp thªm 1 triªô tÊn clanhke.

§Ó ®¸p øng cho nhu cÇu xi m¨ng ®ang ngµy mçi t¨ng nh− nªu trªn, tõ nay tíi

dùng ë ViÖt nam ®−îc giíi thiÖu ë b¶ng 28.

s¶n xuÊt xi m¨ng khæng lå sÏ ®−îc l¾p ®Æt trong c¸c nhµ m¸y xi m¨ng nµy. Trong ®ã

mét khèi l−îng kh«ng nhá c¸c thiÕt bÞ còng sÏ ®−îc chÕ t¹o trong n−íc, nh»m tiÕt kiÖm

lín, më ra mét h−íng míi ph¸t triÓn chÕ t¹o thiÕt bÞ s¶n xuÊt xi m¨ng lß quay, ®ång

26

thêi còng lµ mét th¸ch thøc rÊt lín cho ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o cña ®Êt n−íc ta. §¸p øng

®Çy ®ñ khèi l−îng vµ chÊt l−îng phÇn thiÕt bÞ chÕ t¹o trong n−íc nµy sÏ chøng tá n¨ng

ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o cña chóng ta.

Tªn nhµ m¸y

C«ng suÊt xi m¨ng,

triÖu tÊn/n¨m

1,4

Chñ ®Çu t−

§Þa ®iÓm

1. Nhµ m¸y xi m¨ng Th¸i

nguyªn

Vâ nhai,

dùng C«ng nghiÖp Th¸i nguyªn

ViÖt nam

2. Nhµ m¸y xi m¨ng H¹ long

2,0

2,2

Tæng Cty S«ng §µ Hoµnh bå,

Qu¶ng ninh

3. Nhµ m¸y xi m¨ng Th¨ng

long

vËt liÖu & KthuËt

XD; B¶o ViÖt; Cty

XNK tæng hîp HN

Hoµn cÇu,

Qu¶ng ninh

4. Nhµ m¸y xi m¨ng s«ng

Gianh

1,4

2,0

0,8

2,3

miÒn Trung

Qu¶ng b×nh

Thanh long,

B×nh ph−íc

Cam lé,

5. Nhµ m¸y xi m¨ng Thanh

long

C«ng ty xi m¨ng

Hµ tiªn 1

6. Nhµ m¸y xi m¨ng Qu¶ng trÞ

Tæng c«ng ty

Qu¶ng trÞ

7. Nhµ m¸y xi m¨ng Quang

hanh

Tæng c«ng ty xuÊt Quang hanh,

nhËp khÈu x©y

dùng (Vinaconex)

Tæng c«ng ty l¾p

m¸y (Lilama)

TØnh S¬n la

Qu¶ng ninh

8. Nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng

th¹ch III

1,4

0,6

Kim m«n,

H¶i d−¬ng

H¸t lãt,

9. Nhµ m¸y xi m¨ng S¬n la

S¬n la

27

10. Nhµ m¸y xi m¨ng Phóc

s¬n

1,8

Liªn doanh gi÷a

Cty World Cement-

§µi loan víi Cty xi

m¨ng H¶i d−¬ng vµ

NH C«ng th−¬ng

ViÖt nam

H¶i d−¬ng

11. Nhµ m¸y xi m¨ng Phó thä

0,6

TØnh Phó thä

Phó thä

28