Báo cáo tốt nghiệp Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Cơ hội và thách thức

Báo cáo tốt nghiệp

Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam – cơ hội và thách thức

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam – cơ hội và

thách thức

A.LỜI NÓI ĐẦU

Thời gian gần đây ,Bảo hiểm nhân thọ đã trở thành

một chủ đề được nhắc đến và đã được đem ra bàn luận

nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng , khen – chê

đều có cả . Mặc dù Bảo hiểm nhân thọ mới được triển khai

ở Việt Nam nhưng đã có sức hấp dẫn vì vậy loại hình Bảo

hiểm non trẻ này từ khi xuất hiện tới nay không ngừng tăng

trưởng với tốc độ chóng mặt . Nó đem lại việc làm cho

hàng chục nghìn lao động , là kênh huy động vốn hiệu qủa

để đầu tư cho nền kinh tế Việt Nam ..... Nhưng bên cạnh sự

phát triển của thị trường Bảo hiểm nhân thọ này thì cũng

còn có rất nhiều điều đòi hỏi chúng ta phải lưu tâm và cần

bàn.

Và đề hiểu rõ hơn về thị trương Bảo hiểm nhân thọ hiện

nay cũng như những cơ hội, khó khăn , thách thức em đã

quyết định chọn đề tài “Thị trường Bảo hiểm nhân thọ

Việt Nam – cơ hội và thách thức “ .

Đây là một chủ đề lớn , nội dung rộng và phong phú

cho nên khi thực hiện đề tài này em không tránh khỏi

những thiếu sót về nội dung , vì vậy em mong rằng thày sẽ

thông cảm cho những thiếu sót của em.

Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn PGS – TS

Nguyễn Văn Định – Người đã hướng dẫn , chỉ bảo và

Khoa kinh tế Bảo hiểm

2

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

cung cấp cho em những thônh tin quý báu để em có thể

hoàn thành đề tài môn học nay.

B. NỘI DUNG

I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BHNT:

1.sự ra đời và phát triển của bhnt:

c

Đối tượng tham gia của Bảo hiểm nhân thọ là rất rộng và không có

giới hạn. nó bao gồm mọi người, mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp khác nhau trong

xã hội. Lịch sử ra đời của Bảo hiểm nhân thọ cũng rất sớm, cho đến nay nó

đã được triển khai ở hầu hết các

Hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ đầu tiên trên thế giới ra đời vào năm

1583, do công dân London là ông William Gybbon tham gia. Phí bảo hiểm

ông đóng lúc đó là 32 bảng Anh, khi ông chết năm đó người thừa kế của ông

được hưởng 400 bảng Anh

Năm 1759 công ty bảo hiểm ra đời đầu tiên ở Philadenphia (Mỹ).

Công ty này cho đến nay vẫn còn hoạt động, nhưng lúc đầu chỉ bán bh cho

các con chiên ở nhà thờ của mình. Năm 1762, công ty bhnt Equitable ở nước

Anh được thành lập và bán bhnt cho mọi người dân.

Ở Châu Á, các công ty bhnt ra đời đầu tiên ở Nhật Bản. Năm 1868

công ty bh Meiji của Nhật ra đời và đến năm 1888 và 1889, hai công ty khác

là Kyoei và Nippon ra đời và phát triển cho đến ngày nay.

Các nước Xã hội chủ nghĩa trước đây đã triển khai bhnt. Công ty bhnt

ở Liên Xô cũ ra đời vào năm 1929 Capitar.

Việt Nam trước đây công ty bh Hưng-Việt ra đời vào năm 1958 đã

tiến hành kinh doanh bhnt vào năm 1973.

Xét một cách tổng thể thì trên thế giới, bhnt là loại hình bh phát triển

nhất, năm 1985 doanh thu phí bhnt mới chỉ đạt 630,5 tỷ USD, năm 1989 đã

Khoa kinh tế Bảo hiểm

3

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

lên tới 1210,2 tỷ USD và năm 1993 con số này đã lên tới 1647 tỷ USD,

chiếm gần 48% tổng phí bh.

Hiện nay có 5 thị trường bhnt lớn nhất thế giới đó là: Mỹ, Nhật, Đức,

Anh và Pháp. theo số liệu thống kê năm 1993, thì phí bhnt của năm thị

trường này được thể hiện ở bảng sau.

CƠ CẤU PHÍ BHNT CỦA NĂM THỊ TRƯỜNG LỚN NHẤT THẾ GIỚI NĂM 1993

Tên nước

Tổng doanh thu Cơ cấu phí bảo hiểm (%)

phí bảo hiểm

(tỷ USD)

522,468

230,143

107,403

Nhân thọ

Phi nhân thọ

1. Mỹ

41,44

73,86

39,38

64,57

56,55

58,56

26,14

60,62

35,43

43,65

2. Nhật

3. Đức

4. Anh

5. Pháp

102,360

84,303

Nguồn: Giáo trình kinh tế bảo hiểm

Sở dĩ BHNT phát triển rất nhanh doanh thu phí bảo hiểm ngày càng tăng

bởi vì loại hình bảo hiểm này có vai trò rất lớn. Vai trò của bảo hiểm nhân

thọ không chỉ thể hiện trong từng gia đình và đối với từng cá nhân trong việc

góp phần ổn định cuộc sống, giảm bớt khó khăn về tài chính khi gặp các rủi

ro, mà còn thể hiện trên phạm vi toàn xã hội. Trên phạm vi xã hội, bảo hiểm

nhân thọ góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài, huy động vốn trong nước

từ những nguồn tiền mặt nhàn rỗi nằm trong dân cư. nguồn vốn này không

chỉ có tác dụng đầu tư dài hạn mà còn góp phần thực hành tiết kiệm chống

lạm phát và tạo công ăn việc làm cho người lao động.

Việt Nam, Bảo hiểm nhân thọ chính thức được triển khai từ tháng 8

năm 1996 còn trước đó chỉ là những dự án thí điểm. Mặc dù nhà nước cố

gắng đầu tư để phát triển lĩnh vực này trong một thời gian nhất định, giúp

các nhà Bảo hiểm trong nước về mặt tài chính, con người và trách nhiệm.

Nhưng do sức ép quá lớn năm 1999, chúng ta phải mở cửa thị trường Bảo

hiểm và trước hết là thị trường Bảo hiểm nhân thọ cho phép 4 công ty lớn

vào Việt Nam. Và cho đến nay thì thị trường Bảo hiểm nhân thọ có thể nói

là sôi động và phát triển nhất trong lĩnh vực Bảo hiểm với số thu phí tăng

nhanh. Bên cạnh đó là thị trường tiềm năng lớn với số dân đông. Và có thể

khẳng định chỉ một vài năm tới thì thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam

không thua kém gì thị trường Bảo hiểm nhân thọ cuả các nước trong khu

vực và thế giới.

2. Những đặc điểm cơ bản của thị trường Bảo hiểm nhân thọ

Khoa kinh tế Bảo hiểm

4

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

2.1 Bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính tiết kiệm vừa mang tính rủi ro.

Có thể nói đây là một trong những đặc điểm khác nhau cơ bản giữa

Bảo hiểm nhân thọ với Bảo hiểm phi nhân thọ. Thật vậy, mỗi người mua

Bảo hiểm nhân thọ sẽ định kỳ nộp một khoản tiền nhỏ ( gọi là phí Bảo hiểm

) cho người Bảo hiểm, người Bảo hiểm có trách nhiệm trả một số tiền lớn

(gọi là số tiền Bảo hiểm ) cho người được hưởng quyền lợi Bảo hiểm như đã

thoả thuận từ trước khi có các sự kiện Bảo hiểm xảy ra. Số tiền Bảo hiểm

được trả khi người được Bảo hiểm đạt đến một độ tuổi nhất định và được ấn

định trong hợp đồng. Hoặc số tiền Bảo hiểm này được trả cho các thân nhân

và gia đình người được Bảo hiểm khi người này không may bị chết sớm. Số

tiền này giúp họ trang trai những chi phí cần thiết như thuốc men, mai táng,

chi phí giáo dục con cái.... Chính vì vậy Bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính

tiết kiệm vừa mang tính rủi ro. Tính tiết kiệm được thể hiện ngay trong từng

gia đình, cá nhân một cách thường xuyên, có kế hoạch và có kỉ luật.

Nội dung tiết kiệm khi mua Bảo hiểm nhân thọ khác với các hình

thức tiết kiệm khác ở chỗ, người Bảo hiểm bảo đảm trả cho người tham gia

Bảo hiểm hay thân nhân của họ một số tiền rất lớn ngay cả khi họ mới tiết

kiệm được một khoản tiền nhỏ. Có nghĩa là khi người tham gia Bảo hiểm

không may gặp rủi ro trong thời hạn đã được ấn định, những người thân của

họ sẽ nhận được những khoản trợ cấp hay số tiền Bảo hiểm từ công ty Bảo

hiểm. Điều đó thể hiện rõ tính chất rủi ro trong Bảo hiểm nhân thọ.

2.2 Bảo hiểm nhân thọ đáp ứng được rất nhiều mục đích khác nhau

của người tham gia Bảo hiểm

Trong khi các nghiệp vụ Bảo hiểm phi nhân thọ chỉ đáp ứng được

mục đích là góp phần khắc phục hậu quả khi đối tượng tham gia Bảo hiểm

gặp sự cố, từ đó góp phần ổn định tài chính cho người tham gia. Thì Bảo

hiểm nhân thọ đáp ứng được nhiều mục đích, mỗi mục đích của Bảo hiểm

nhân thọ được thể hiện khá rõ trong từng loại hợp đồng. Chẳng hạn hợp

đồng Bảo hiểm hưu trí sẽ đáp ứng yêu cầu cho người tham gia những khoản

trợ cấp đều đặn hàng tháng, từ đó góp phần ổn định cuộc sống khi họ già

yếu. Hợp đồng Bảo hiểm tử vong sẽ giúp người được Bảo hiểm để lại cho

gia đình một số tiền Bảo hiểm khi họ bị tử vong. Số tiền này đáp ứng được

rất nhiều mục đích của người quá cố, như: trang trải nợ nần, giáo dục con

cái, phụng dưỡng bố mẹ già....Hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ đôi khi còn có

vai trò như một vật thế chấp để vay vốn hoặc Bảo hiểm nhân thọ tín dụng

thường bán cho các đối tượng đi vay để mua xe hơi, đồ dùng gia đình, hoặc

dùng cho các mục đích cá nhân khác... Chính vì đáp ứng được nhiều mục

đích khác nhau nên loại hình Bảo hiểm này có thị trường ngày càng rộng và

được rất nhiều người quan tâm.

2.3. Các hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ rất đa dạng và phức tạp

Khoa kinh tế Bảo hiểm

5

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Tính đa dạng và phức tạp trong các hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ được

thể hiện ở ngay trong các sản phẩm của nó. Mỗi sản phẩm Bảo hiểm nhân

thọ cũng có nhiều loại hợp đồng khác nhau, chẳng hạn có loại Bảo hiểm

nhân thọ hỗn hợp thời hạn là 5 năm, 10 năm, 20 năm. mỗi hợp đồng khác

nhau lại có sự khác nhau về số tiền Bảo hiểm, phương thức đóng phí, độ tuổi

của người tham gia....Ngay cả trong một bản hợp đồng mối quan hệ giữa các

bên cũng đa dạng và phức tạp.

Khoa kinh tế Bảo hiểm

6

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

2.4. Phí Bảo hiểm nhân thọ chịu tác động tổng hợp của nhiều nhân

tố, vì vậy quá trình định phí khá phức tạp.

Để xác định phí cho một sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ là rất khó khăn

và phức tạp bởi vì các sản phẩm này chỉ là những sản phẩm vô hình không

thể nào cân đong đo đếm được do đó nó chịu tác động của rất nhiều yếu tố

như.

• Tuổi thọ của người được Bảo hiểm

• Tuổi thọ bình quân của con người

• Số tiền Bảo hiểm

• Thời gian tham gia

• Phương thức thanh toán

• Tỷ lệ lạm phát của đồng tiền

• Lãi suất đầu tư

• Tỷ lệ chết

• ...................

Bên cạnh đó còn có các chi phí để tạo nên sản phẩm như chi phí thiết

kế sản phẩm, chi phí khai thác, chi phí quản lý hợp đồng....

Quá trình định phí phải phụ thuộc vào các yếu tố trên. Nhưng điều

khó khăn và phức tạp hơn là ở chỗ đôi khi các tỷ lệ như: tỷ lệ chết, tỷ lệ lãi

đầu tư, tỷ lệ lạm phát, tỷ lệ huỷ bỏ hợp đồng.... Đó là những tỷ lệ mà ta phải

giả định để phân tích

2.5. Bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát triển trong những điều kiện

kinh tế xã hội nhất định .

Ở các nước phát triển, Bảo hiểm nhân thọ đã ra đời và phát triển

hàng trăm năm nay . Ngược lại một số quốc gia cho đến nay chưa triển khai

được Bảo hiểm nhân thọ mặc dù người ta hiểu rõ vai trò và lợi ích của nó .

Để lý giải vấn đề này hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng,cơ sở chủ yếu để

Bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát trỉên là nhờ điều kiện kinh tế phát triển .

Những điều kiện kinh tế như :

• Tốc độ tăng trưởng của tổng sản phẩm quốc nội

• Tổng sản phẩm quốc nội tính bình quân trên một đầu người

• Mức thu nhập của dân cư

• Tỷ lệ lạm phát của đồng tiền .

• Tỷ lệ hối đoái ...............

Những điều kiện xã hội gồm

• Điều kiện về dân số .

• Tuổi thọ bình quân của người dân

• Trình độ học vấn

Khoa kinh tế Bảo hiểm

7

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

• Tỷ lệ tử vong của trẻ sơ sinh ......

Ngoài điều kiện kinh tế xã hội thì môi trường pháp lý cũng ảnh hưởng

không nhỏ đến sự ra đời và phát triển của Bảo hiểm nhân thọ .

3.Các loại hình Bảo hiểm nhân thọ .

Trong thực tế hiện nay ,có 3 loại hình Bảo hiểm nhân thọ cơ bản :

• Bảo hiểm trong trường hợp tử vong

• Bảo hiểm trong trường hợp sống

• Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp

Ngoài ra người ta còn áp dụng các điều khoản bổ sung cho các loại hợp

đồng Bảo hiểm nhân thọ cơ bản như.

• Bảo hiểm tai nạn

• Bảo hiểm sức khoẻ

• Bảo hiểm không nộp phí khi bị thương tật

• Bảo hiểm cho người đón phí ......

Thực chất các điều khoản bổ sung không phải là Bảo hiểm nhân thọ ,vì

không phụ thuộc vào sinh mạng ,cuốc sống và tuổi thọ của con người ,mà là

Bảo hiểm cho các rủi ro khác có liên quan đến con người .Nhưng đôi khi

người tham gia Bảo hiểm vẫn thấy rất cần thiết phải tham gia để bổ sung cho

các hợp đồng cơ bản .

3.1. Bảo hiểm nhân thọ trong trường hợp tử vong

Đây là loại hình phổ biến nhất trong Bảo hiểm nhân thọ và được chia

thành hai nhóm .

a.Bảo hiểm tử kỳ .

Được ký kết Bảo hiểm cho cái chết xẩy ra trong thời gian quy định của

hợp đồng . Nếu cái chết không xẩy ra trong thời gian đó thì người được bảo

hiểm không nhận được bất kỳ một khoản phí nào từ số phí Bảo hiểm đã

đóng . Ngược lại ,nếu cái chết xẩy ra trong thời gian có hiệu lực của hợp

đồng ,thì người Bảo hiểm phải có trách nhiệm thanh toán số tiền Bảo hiểm

cho người thụ hưởng quyền lợi Bảo hiểm được chỉ định .

Đặc điểm .

- Thời hạn Bảo hiểm xác định

- Trách nhiệm và quyền lợi mang tính tạm thời

- Múc phí Bảo hiểm thấp vì không phải lập lên quỹ tiết kiệm

cho người được bảo hiểm.

Mục đích .

- Bảo đảm cho các chi phí mai táng ,chôn cất

- Bảo chợ cho gia đình và người thân trong mốt thời gian ngắn

- Thanh toán các khoản nợ nần về những khoản vay hoặc thế

chấp của người được Bảo hiểm .

Khoa kinh tế Bảo hiểm

8

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Bảo hiểm tử kỳ còn được đa dạng hoá thành các loại hình sau:

• Bảo hiểm tử kỳ cố định :Có mức phí Bảo hiểm và số tiền Bảo hiểm

không thay đổi tróng suốt thời gian có hiệu lực của hợp đồng .Mức phí

thấp nhất và người Bảo hiểm không thanh toán khi hết hạn hợp đồng .

Hợp đồng hết hiệu lực nếu sau ngày gia hạn hợp đồng không nộp phí Bảo

hiểm . Loại này chủ yếu nhằm thanh toán cho các khoản nợ tồn đọng

trong trườn hợp người được Bảo hiểm bị tử vong.

• Bảo hiểm tử kỳ có thể tái tục : Loại này có thể tái tục vào ngày kết thúc

hợp đồng và không yêu cầu có thêm bằng chứng nào về sức khoẻ của

người được Bảo hiểm , nhưng có sự giới hạn về độ tuổi (thường độ tuổi

tối đa là 65 tuổi). Tại lúc tái tục , phí Bảo hiểm tăng nên vì độ tuổi của

người được bảo hiểm tăng nên.

• Bảo hiểm tử kỳ có thể chuyển đổi : Đây là loại hình Bảo hiểm tử kỳ cố

định nhưng cho phép người được Bảo hiểm có sự lựa chọn có thể chuyển

đổi một phần hay toàn bộ hợp đồng đang có hiệu lực thành một hợp đồng

Bảo hiểm nhân thọ trọn đời hay Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp tại một thời

điểm nào đó khi hợp đồng đang còn hiệu lực . Phí Bảo hiểm được tính

dựa trên Bảo hiểm nhân thọ trọn đời hay Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .

• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ giảm dần : Đây là loại hình Bảo hiểm mà có

một bộ phận của số tiền Bảo hiểm giảm hàng năm theo một mức quy

định . Bộ phận này giảm tới 0 vào cuối kỳ hạn hợp đồng . Đặc điểm của

loại này là:

Phí Bảo hiểm dữ lại ở mức cố định

Phí thấp hơn Bảo hiểm tử kỳ cố định

Giai đoạn nộp phí ngắn hơn toàn bộ thời hạn hợp đồng để tránh

việc thanh toán vào cuối thời hạn của hợp đồng khi mà số tiền bảo hiểm còn

rất nhỏ .

• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ tăng dần :loại này được phát hành nhằm giúp

người tham gia bảo hiểm có thể ngăn chặn được yếu tố lạm phát của

đồng tiền . Có nghĩa là số tiền Bảo hiểm thực trong hợp đồng bị giảm do

đồng tiền tụt giá trong một khoảng thời gian . Để ngăn chặn có thể:

Tăng số tiền Bảo hiểm theo một tỷ lệ % được lập hàng năm

Hoặc đưa ra hợp đồng ngắn hạn sau đó tái tục với một số tiền

Bảo hiểm tăng dần.

• Bảo hiểm thu nhập gia đình : Loại hình Bảo hiểm này nhằm đảm bảo thu

nhập cho một gia đình khi không may người trụ cột trong gia đình bị chết

.Quyền lợi bảo hiểm mà gia đình nhận được sau cái chết của người trụ

cột có thể là:

Nhận được toàn bộ (trọn gói ).

Khoa kinh tế Bảo hiểm

9

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Nhận được từng phần dần dần cho đến khi hết hạn hợp đồng.

Nếu như người được bảo hiểm còn sống cho đến khi hết hạn hợp đồng thì

người được bảo hiểm cũng như gia đình sẽ không nhận được bất kỳ một

khoản thanh toán nào từ công ty Bảo hiểm .

• Bảo hiểm thu nhập gia đình tăng nên : LoạI hình Bảo hiểm này cũng

nhằm tránh yếu tố lạm phát của đồng tiền . Đảm bảo các khoản thanh

toán của công ty Bảo hiểm cho gia đình khi không may người được

bảo hiểm bị chết , tương ưng với số tiên Bảo hiểm khi ký hợp đồng .

• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ có đIều kiện : Điều kiện ở đây là việc thanh

toán trợ cấp chỉ được thực hiện khi người được bảo hiểm bị chết , đồng

thời người thụ hưởng quyền lợi Bảo hiểm được chỉ định trong hợp

đồng Bảo hiểm phải còn sống .

b.Bảo hiểm trọn đời.

Đặc điểm :

+ Số tiền Bảo hiểm trả một lần khi người được bảo hiểm bị chết

+ Thời hạn Bảo hiểm không xác định phí Bảo hiểm có thể đóng định

kỳ hay đóng một lần .

+ Phí Bảo hiểm cao hơn so với Bảo hiểm sinh mạng có thời hạn . Vì

rủi ro chết chắc chắn sẽ xẩy ra , nên số tiền bảo hiểm chắc chắn sẽ phảI

trả

+Bảo hiểm nhân thọ trọn đời là loại hình Bảo hiểm dài hạn, phí đóng

định kỳ và không thay đổi trong suốt qúa trình Bảo hiểm do đó tạo nên

một khoản tiết kiệm cho người thụ hưởng Bảo hiểm vì chắc chắn người

bảo hiểm sẽ chi trả số tiên Bảo hiểm .

Mục đích:

+ Đảm bảo chi phí mai táng ,chôn cất

+ Đảm bảo thu nhập để ổn định cuộc sống cho gi đình .

+Giữ gìn tàI sản , tạo dựng và khởi nghiệp kinh doanh cho thế hệ sau.

3.2. Bảo hiểm trong trường hợp sống :

Thực chất của loạI hình Bảo hiểm này là người Bảo hiểm cam kết chi

trả những khoản tiền đều đặn trong suốt khoảng thời gian sác định hoặc

trong suốt cuộc đời người tham gia Bảo hiểm . Nếu người tham gia Bảo

hiểm chết trước ngày đến hạn thanh toán thì sẽ không được chi trả bất kỳ

khoản tiền nào .

Đặc đIểm:

+ Cấp định kỳ cho người được Bảo hiểm trong thời gian nhất định

hoặc cho đến khi chết .

+ Phí Bảo hiểm đóng một lần .

+ Nếu trợ cấp định kỳ cho đến khi chết thì thời gian không xác định

Mục đích :

Khoa kinh tế Bảo hiểm

10

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

+ Đảm bảo thu nhập cố đinh sau khi về hưu hay cao tuổi sức yếu

+Giảm bớt nhu cầu phụ thuộc vào phúc lợi xã hội hoặc con cáI khi

về già .

+Bảo trợ mức sống trong suốt những năm tháng còn lạI của cuộc

đời

3.3.Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .

LoạI hình bảo hiểm này là bảo hiểm cả trong trường hợp người bị tử

vong hay còn sống . Yếu tố tiết kiệm và rủi ro đan xen nhau vì thế nó

được áp dụng rộng rãI ở hầu hết các nước trên thế giới .

Đặc đIểm:

+ Số tiền Bảo hiểm được trả khi hết hạn hợp đồng hoặc người được

bảo hiểm bị tử vong trong thời hạn hợp đồng còn hiệu lực .

+Thời hạn Bảo hiểm xác định thường là: 5 năm , 10 năm, 20 năm

…..

+ Phí Bảo hiểm thường đóng định kỳ và không thay đổi trong suốt

thời gian Bảo hiểm

+ Có thể được chia lãI thông qua đầu tư phí Bảo hiểm và cũng có thể

được hoàn phí khi không có đIều kiện tiếp tục tham gia .

Mục đích:

+Đảm bảo cuộc sống cho gia đình và người thân .

+Tạo lập quỹ giáo dục , hưu trí , trả nợ.

+Dùng làm vật thế chấp để khởi nghiệp kinh doanh …..

3.4.Các đIều khoản Bảo hiểm bổ sung .

Khi triển khai các loạI hình Bảo hiểm nhân thọ , nhà Bảo hiểm còn

nghiên cứu , đưa ra các đIều khoản bổ sung để đáp ứng nhu cầu đa dạng

hoá của khách hàng , có các đIều khoản bổ sung sau đây được vận dụng :

+ ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm lằm viện và phẫu thuật: Có nghĩa là

nhà Bảo hiểm cam kết trả các phí lằm viện và phẫu thuật khi người được

bảo hiểm bị ốm đau và thương tật . Tuy nhiên , nếu người được bảo hiểm

tự gây thương tích , tự tử ,mang thai và sinh nở …thì không được hưởng

quyền lợi Bảo hiểm .

Mục đích của đIều khoản này là nhằm trợ giúp người tham gia giảm

nhen gánh nặng chi phí trong đIều trị phẫu thuật , đặc biệt là trong trường

hợp ốm đau bất ngờ .

+ ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm tai nạn : Nhằm trợ giúp thanh toán

chi phí trong đIều trị thương tật , từ đó bù đắp sự mất mát hoặc giảm thu

nhập do bị chết hoặc thương tích của người được bảo hiểm . ĐIều khoản

này có đặc đIểm là Bảo hiểm khá toàn diện các hậu quả tai nạn như :

người được bảo hiểm bị tàn phế , thương tật toàn bộ , thương tích tạm thời

Khoa kinh tế Bảo hiểm

11

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

,tai nan sau đó bị chết . Những trường hợp tự thương , tai nạn do nghiện

rượu , ma tuý … đều không được hưởng quyền lợi Bảo hiểm .

+ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm sức khoẻ : Thực chất đIều khoản Bảo

hiểm này là nhà Bảo hiểm sẽ cam kết thanh toán khi người được bảo

hiểm bị các chứng bệnh hiểm nghèo như:

Đau tim.

Ung thư.

Suy gan.

Suy thận .

Suy hô hấp.

…………………..

Mục đích tham gia Bảo hiểm ở đay nhằm có được những khoản tàI

chính nhất định để trợ giúp thanh toán các khoản chi phí y tế lớn góp phần

giảI quyết ,lo liệu các nhu cầu sinh hoạt trong thời gian đIều trị.

NgoàI ra , trong một số trường hợp các nhà Bảo hiểm đưa ra những

đIểm bổ sung khác nhảutong hợp đồng Bảo hiểm của mình như: Hoàn phí

Bảo hiểm , miễn thanh toán phí khi gặp tai nạn , thương tật …..nhằm tăng

tính hấp dẫn để thu hút người tham gia .Mặc dù phí cao hơn , nhưng các

hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ có các đIều khoản bổ sung đã đáp ứng được

nhu cầu đa dạng của người tham gia .

II-THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ .

1.KháI niệm.

Thị trường hiểu theo nghĩa hẹp là sự tiếp súc giữa những người có

mục đích giao dịch thương mạI thông qua mua bán . Như vậy thị trường

là nơI có thể bán được hàng hoá và cũng là địa đIểm có thể mua được

hàng hoá .

Đứng trên góc độ là một nhà Bảo hiểm , thị trường Bảo hiểm nhân

thọ thực chất là nơI mua và bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ .

Thị trường Bảo hiểm nhân thọ cũng có thể được hiểu là sự kết hợp

giữa cung và cầu sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ , trong đó , những người

mua và những người bán bình đẳng, cùng cạnh tranh . Số lượng người

mua và bán nhiều hay ít phản ánh quy mô của thị trường là lớn hay nhỏ .

Dưới góc độ Marketing , thị trường bao gồm toàn bộ khách hàng

hiện tạI và khách hàng tiềm năng của một loạI sản phẩm .Khách hàng

hiện tạI là khách hàng đang tham gia vào quá trình mua và sử dụng sản

phẩm đó . Khách hàng tiềm năng là khách hàng có thể tham gia vào quá

trình mua và sử dụng sản phẩm dó trong tương lai , khách hàng tiềm năng

phảI thoả mãn các đIều kiện sau :

+ Có nhu cầu về sản phẩm

Khoa kinh tế Bảo hiểm

12

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

+ Có khả năng tàI chính

+ Là đối tượng thoả mãn các đIều kiện của sản phẩm

+ Người bán có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với họ

Khoa kinh tế Bảo hiểm

13

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

2. Các bên tham gia vào thị trường Bảo hiểm nhân thọ

Từ kháI niệm thị trường ở trên , thị trường Bảo hiểm nhân thọ là nơi

mua và bán các các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ. Từ đó ta thấy thị trường

muốn tồn tại và phát triển phải có đủ các đIều kiện sau đây :

+ Phải có người cung ứng , tức người bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân

thọ.

+ Phải có khách hàng , tức người mua các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ.

2.1. Người cung ứng các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ .

Các bên tham gia vào quá trình cung ứng các sản phẩm Bảo hiểm nhân

thọ bao gồm : Các doanh ngiệp Bảo hiểm nhân thọ , các đại lý Bảo hiểm

nhân thọ ,các môI giới Bảo hiểm nhân thọ ,ngoàI ra còn có các cộng tác viên

cũng tham gia vào quá trình cung ứng.

*Doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ : Là doanh nghiệp được tổ chức và

hoạt động theo luật kinh doanh Bảo hiểm và các quy định khác của pháp luật

có liên quan để kinh doanh trong lĩnh vực Bảo hiểm nhân thọ .

Các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ thường cung ứng các sản phẩm

của mình một cách gián tiếp qua các đạI lý của công ty , qua các công ty môI

giới ,các cộng tác viên , đôI khi cũng cung cẩp trực tiếp tới khách hàng ở các

trụ sở , chi nhánh của mình .

*Đại lý Bảo hiểm nhân thọ : Là tổ chức , cá nhân được doang ngiệp Bảo

hiểm nhân thọ uỷ quyền trên cơ sở hợp đồng đạI lý Bảo hiểm theo quy định

của luật kinh doanh Bảo hiểm và các quy định khác của pháp luật có liên

quan.

Đại lý Bảo hiểm nhân thọ có thể coi là người cung cấp chính các sản

phẩm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường . ĐạI lý Bảo hiểm nhân thọ được

các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ uỷ quyền tiến hành các hoạt động sau

đây :

+ Giới thiệu , chào bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ

+ Thu xếp , giao kết hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ

+Thu phí Bảo hiểm

+Thu xếp giảI quyết bồi thường và chi trả tiền Bảo hiểm khi

xảy ra các sự kiện Bảo hiểm .

+Thực hiện các hoạt động khác có liên quan đến thực hiện

hợp đồng Bảo hiểm .

* Môi giới Bảo hiểm : Doanh ngiệp thực hiện giới Bảo hiểm theo quy

định của luật kinh doang Bảo hiểm và các pháp luật khác có liên quan.

Doanh nghiệp môI giới Bảo hiểm cũng có vai tró rất quan trọng trong

việc đưa sản phẩm của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ tớ khách hàng

.Và các công việc mà các doanh nghiệp môI giói Bảo hiểm phảI làm là:

Khoa kinh tế Bảo hiểm

14

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

+ Cung cấp thông tin về loạI hình Bảo hiểm ,đIều kiện ,đIều khoản ,

phí Bảo hiểm , doanh nghiệp Bảo hiểm cho bên mua Bảo hiểm .

+ Tư vấn cho bên mua Bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro , lựa chọn

loạI hình Bảo hiểm , đIều kiện ,điều khoản , biểu phí Bảo hiểm và doanh

nghiệp Bảo hiểm .

+ Đàm phán , thu xếp hợp đồng giữa doanh nghiệp Bảo hiểm và bên

mua Bảo hiểm .

+Thực hiện các công việc khác có liên quan đến việc thực hiện thực

hiện hợp đồng Bảo hiểm theo yêu cầu của bên mua Bảo hiểm .

2.2. Khách hàng.

Theo góc độ Marketing , thị trường bao gồm toàn bộ khách hàng hiện

tại và khách hàng tiềm năng .Qua khái niệm này ta thấy khách hàng là yếu tố

quan trọng nhất không thể thiếu được ,nó có vai trò quyết định cho sự tồn tại

và phát triển của thị trường .Nếu không có khách hàng cũng đồng nghĩa với

việc không có thị trường.

Khách hàng hiện tại là khách hàng đang tham gia vào quá trình mua

và sử dụng sản phẩm đó .

Khách hàng tiềm năng là khách hàng có thể tham gia vào quá trình

mua và sử dụng sản phẩm dó trong tương lai , khách hàng tiềm năng phảI

thoả mãn các đIều kiện sau :

+ Có nhu cầu về sản phẩm

+ Có khả năng tàI chính

+ Là đối tượng thoả mãn các đIều kiện của sản phẩm

+ Người bán có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với

họ

Khách hàng của thị trường Bảo hiểm nhân thọ là những cá nhân , các tổ

chức , các hộ gia đình ,không phân chia giầu nghèo, giai cấp . Miễn là đối

tượng đó có nhu cầu và quan tâm đến sản phẩm thì nhà Bảo hiểm sẵn sàng

cung cấp các sản phẩm của mình.

3.Các nhân tố ảnh hưởng tới thị trường Bảo hiểm nhân thọ .

Về mặt lý luận và thực tiễn ,người ta coi thị trượng Bảo hiểm nhân thọ

là một tổng thể. Nên các nhân tố ảnh hưởng nên thị trường này rất phong

phú và đa dạng . Để đạt được hiệu quả cao trong việc nghiên cứu thị trường

Bảo hiểm nhân thọ , cần phải phân loại các nhân tố trên các góc độ thích hợp

*Trên góc độ sự tác động của các lĩnh vực và thị trường có thể phân

thành các nhân tố kinh tế ,chính trị –xã hộ , tâm sinh lý..........

+ Các nhân tố kinh tế : Đây là một trong những nhân tố quan trọng nhất

đối với thị trường Bảo hiểm nhân thọ . Bởi vì nếu một nước có nền kinh tế

phát triển , thu nhập của người dân được nâng cao, núc đó người ta mới nghĩ

đến các hình thức tiết kiệm và các hình thức khác để đảm bảo cuộc sống và

Khoa kinh tế Bảo hiểm

15

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

đây là điều kiện để họ tìm đến các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ với mục

đích góp phần làm ổn định cuộc sống, giảm bớt khó khăn về tài chính khi

gặp các rủi ro , đảm bảo cho con cái có thẻ đi học , có nguồn thu nhập khi về

già.

Và thực tế cũng cho thấy hầu hết các nước có nền kinh tế phát triển là

những nước có nền kinh tế phát triển cụ thể là 5 thị trường Bảo hiểm nhân

thọ lớn nhất thế giới hiện nay là : Mỹ , Nhật , Đức , Anh và Pháp .

+ Các nhân tố chính trị – xã hội : Các nhân tố này ảnh hưởng tới thị

trường Bảo hiểm nhân thọ thông qua các chủ trương chính sách của nhà

nước về chính tri , trình đôn văn hoá của nhân dân và cả thói quen của người

dân .

Các chủ trương chính sách của Nhà nước có thể là chính sách đối nội

,đối ngoại , chính sách mở cửa kinh tế , chính sách hội nhập ........các chính

sách này có ảnh hưởng to lớn tới sự phát triển hay thu hẹp của thị trường

Bảo hiểm nhân thọ của nước đó .

Trình độ văn hoá của người dân cũng ảnh hưởng tới nhận thức của

người dân về các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ cũng như vai trò của Bảo

hiểm nhân thọ đối với các cá nhân , các gia đình và toàn xã hội .

+ Các nhân tố tâm sinh lý : Đây cũng là yếu tố quan trọng bởi vì nếu

các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cũng như các loại hình Bảo hiểm nhân

thọ , tạo ra được liềm tin , tạo ra được cảm giác an toàn cho người tham gia

Bảo hiểm thì sẽ dẫn tới các quyết định mua của khách hàng.

*Ngoài ra còn có sự tác động của các cấp quản lý đến thị trường Bảo

hiểm nhân thọ như các nhân tố quản lý vĩ mô,các nhân tố quản lý vi mô.

+ Các nhân tố quản lý vĩ mô : Như các chiến lược và kế hoạch phát triển

kinh tế , các chính sách về pháp luật , các chính sách thuế, lãi suất tín dụng

... Các nhân tố này tạo nên môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp .

Và các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cũng như các doanh nghiệp khác

muốn làm ăn có hiệu quả , con đường quan trọng nhất là phải vận dụng một

cách thích hợp các nhân tố này .

+ Các nhân tố vi mô là các công cụ để quản lý các doanh nghiệp nhằm

tạo ra các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ với chất lượng cao và giá cả phù hợp

, đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất dẫn tới mở rộng thị

truờng của doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ .

III.THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ Ở VIỆT NAM – CƠ HỘI VÀ

THÁCH THỨC.

1.Một vài nét về thị trường Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam .

Nói đến Việt Nam thì không ai không nhắc đến dân số Việt Nam , tuy

là một nước nhỏ bé nhưng lại có dân số rất đông (Cụ thể là theo số liệu

thống kê 0 giờ ngày25/10/2002 dân số Việt Nam là 80 triệu) và hiên nay

Khoa kinh tế Bảo hiểm

16

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

đang đứng thứ 2 Châu Á và đứng thứ 12 trên thế giới . Qua đó ta thấy thị

trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam là một thị trường có tiềm năng năng

lớn . Và hiện nay đang được các công ty Bảo hiểm nước ngoài chú ý đến .

Tuy vậy thị trường Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam cho đến nay mới

chỉ trong giai đoạn đầu , manh mún, và còn non trẻ.Tháng 8/1996 hợp đồng

Bảo hiểm nhân thọ đầu tiên được phát hành , đánh dấu sự ra đời và phát triển

của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam .

Năm 1999 , lần đầu tiên chúng ta mở cửa thị trường Bảo hiểm và trước

hết là thị trường Bảo hiểm nhân thọ , và đó cũng là bước ngoặt quan trọng

đối với thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam . Từ khi mở cửa,thị trưòng

Bảo hiểm nhân thọ cho đến nay ,thị trưòng đã có 5 doanh nghiệp kinh doanh

lĩnh vực này đó là:Bảo việt,Bảo Minh- CMG, Manulife,Prudential và AIA.

Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam mói chỉ hoạt động được 5 năm nhưng

cũng đã có thành tựu rất to lớn .

+ Hiện nay Bảo hiểm nhân thọ đã có mặt trên 61 tỉnh thành

+ Thị trường đạt tốc độ tăng trưởng siêu mã

+ Các sản phẩm ngày cảng đa dạng và phong phú , ngày

càng được hoàn thiện ,đáp ứng ngày một tốt hơn những nhu cầu của người

tiêu dùng.

+ Chất lượng phục vụ ngày càng được nâng cao .

+ Thị trường ngày càng sôi động

Mặc dù đã có những thành tựu như vậy nhưng nó vẫn còn rất nhiều vấn đề

cần xẽm xét. Và để nghiên cứu kỹ hơn thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam ta đi tìm hiểu các phần sau đây.

2.Sự phát triển của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam .

Tháng8/1996đánh dấu sự ra đời và phát triển của thị trường Bảo hiểm

nhân thọ Việt Nam ,và tháng 6/2002 vừ qua là sinh nhật lần thứ 6 của thị

trường .Nhìn một cách tổng thể qua những năm hoạt động của thị trường

Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam có những nét nổi bật sau đây

2.1.Thị trường sôi động , cạnh tranh ngày càng gay gắt và toàn

diện.

Từ tháng 8/1996 đến giữa năm 1999 chỉ có Bảo Việt “Một mình một

chợ “ ,đến nay thị trường đã có 5 doanh nghiệp : Bảo việt,Bảo Minh- CMG,

Manulife,Prudential và AIA. Từ khi có sự góp mặt thêm của 4 doanh nghiệp

có vốn đầu tư nước ngoài – những tên tưổi lớn,đã có kinh nghiệm hoạt động

ở nước ngoài kèm theo cơ chế tài chính ,thù lao linh hoạt , thị trường sôi

động cạnh tranh ngay càng toàn diện và phát triển với tốc độ cao .

Tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt ,có thể thấy rõ ở các thị

trường lớn như Hà Nội, Thành Phố HCM, Hải Phòng,Đà Nẵng.........sự cạnh

tranh thể hiện trên tất cả các mặt như thu hút khách hàng , thu hút đại lý

Khoa kinh tế Bảo hiểm

17

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

(chính sách thù lao) , sản phẩm,dịch vụ, địa bàn hoạt động ,quảng cáo ,

khuyến mại.......

Nếu như mới hoạt động Manulife,Prudential và AIA chỉ tập trung

triển khai ỏ hai đia bàn là Hà Nội, Thành Phố HCM và chủ yếu hướng vào

khách hàng có thu nhập trung bình khá trở nên , thì đến nay các công ty này

đã tích cực mở rộng phạm vi hoạt động sang các địa bàn còn lại và hướng tới

các khách hàng có thu nhập trung bình , đến thời điểm này các đều lấy mục

tiêu tăng trưởng , mở rộng thị trường là mục tiêu hàng đầu.

Xét về mặt tích cực ,cạnh tranh thực sự trở thành một nhân tố quan

trọng thúc đẩy thị trường phát triển .Chính nhờ sự hoạt động mạnh mẽ của

các doạnh nghiệp, đã giúp dân chúng nhận thức rõ hơn về Bảo hiểm nhân

thọ, giúp đưa dịch vụ Bảo hiểm nhân thọ đến tận nhà khách hàng, cũng nhờ

cạnh tranh các doanh nghiệp đã nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng,

chất lượng khai thác, đa dạng hoá sản phẩm, đồng thời thúc đẩy điều khoản,

quy trình nghiệp vụ (như in bản mô tả quyền lợi Bảo hiểm, đánh giá rủi

ro...), bổ xung các dịch vụ tăng giá trị( cho vay phí tự động, cho vay theo

hợp đồng, khôi phục hiệu lực hợp đồng...), hoàn thiện mô hình tổ chức và

hoạt động, trong đó đang chú trọng là mô hình đại lý, chế độ thù lao cho đại

lý theo hướng hiệu quả hơn, phù hợp hơn với đặc điểm của kinh doanh Bảo

hiểm nhân thọ. Cạnh tranh cũng thôi thúc các doanh nghiệp tìm các biện

pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh như ứng dụng tin học, đa dạng hoá các

kênh phân phối. Thời gian qua các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ rất tích

cực ứng dụng khoa học công nghệ thông tin vào hầu hết các công việc như

phát hành, quản lý hợp đồng, in hoá đơn, kế toán, thống kê quảng cáo giới

thiệu sản phẩm... Tuy vậy hiện tượng cạnh tranh thiếu lành mạnh (như tung

tin giả), cạnh tranh theo kiểu chộp giật đã xuất hiện gây tác động xấu đến thị

trường làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của ngành, mặc dù các doanh

nghiệp đã đạt được thoả thuận hợp tác chung tại bản ghi nhớ chung ngày 10

tháng 7 năm 2000 nhằm thiết lập một thị trường cạnh tranh lành mạnh

Hình 1: Thị phần Bảo hiểm nhân thọ qua các năm

( Theo doanh thu phí)

Khoa kinh tế Bảo hiểm

18

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

N¨m 2001

N¨m 2000

B¶o

ViÖt

54.30%

B¶o ViÖt

71.50%

Prudent

ial

29.90%

Prudenti

al

19.40%

AIA

0.80%

Manulife

7.60%

Manulif

e

10.80%

AIA

3.60%

BM-

CMG

1.40%

BM-

CMG

0.70%

Tính đến cuối năm 2001 , dẫn đầu trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ

vẫn là Bảo việt – là doanh nghiệp nhà nước và là doanh nghiệp duy nhất

không có vốn đầu tư nước ngoài với thị phần là 54,3% , tốc độ tăng trưởng

doanh thu phí đạt 64,8% và là doanh nghiệp duy nhất có mạng lưới phủ khắp

các tỉnh thành .Các doanh nghiệp khác cũng đạt được kết quả rất tốt ,đặc biệt

là Prudential đã đạt được kết quả khá ngoại mục . Chỉ trong vòng 2 năm

Prudential đã vươn nên vị trí thứ hai với gần 30% thị phần và trở thành đối

trọng lớn đối với Bảo việt trên thị trường .AIA,BM-CMG,Manulife trong

năm 2001 cũng gia tăng thị phần , tuy nhiên tính tới thời điểm này thì các

doanh nghiệp này cũng chỉ chiếm được thị phần khá nhỏ . Với đặc điểm

khách hành là các cá nhân , số lượng doanh nghiệp ngày càng tăng , có thể

nhận định được rằng trong thời gian tới thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam sẽ thêm sôi động , cạnh tranh thêm sâu sắc cả về mọi mặt theo hướng

có lợi cho khách hàng , đồng thời chứa đựng nhiều yếu tố bất ngờ .

Sự hoạt động mạnh mẽ của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam trong

thời gian qua còn tạo ra sự cạnh tranh liên ngành , trong đó rõ rệt nhất là

cạnh tranh giữa hệ thống ngân hàng , bưu điện với ngành Bảo hiểm nhân thọ

trong việc thu hút vốn nhàn rỗi từ công chúng .

Mặc dù là lĩnh vực kinh doanh chậm có lãi (cho đến thời điểm hiện

nay , các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đều chưa có lãi ),

nhưng Bảo hiểm nhân thọ là lĩnh vực kinh doanh màu mỡ và bền vững , hấp

dẫn các nhà đầu tư , nhất là các nhà đầu tư nước ngoài . Có thể nhận định

rằng , cùng với chính sách hội nhập của Việt Nam cũng như việc thực hiện

hiệp định Việt- Mỹ , trong thời gian tới chắc chắn sẽ xuất hiện nhiều gương

mặt mới trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam làm cho thị trường

thêm sôi động . Việc tăng vốn của các doanh nghiệp đang đang hoạt động

trên thị trường cũng đã khẳng định điều này.

2.2.Thành công lớn , trưởng thành nhanh.

Khoa kinh tế Bảo hiểm

19

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Mặc dù chúng ta mới thực hiện loại hình Bảo hiểm nhân thọ được vài

năm nhưng thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đã đạt được kết quả rất

đáng tự hào trên nhiều mặt cụ thể:

*Tốc độ tăng trưởng cao về doanh thu phí và số hợp đồng.

Nếu như năm 1996 Bảo Việt mới triển khai thí điểm Bảo hiểm nhân thọ

tại một số tỉnh thành và đạt được kết quả khá khiêm tốn vơí trên 1200 hợp

đồng và doanh thu phí chưa đến 1 tỷ đồng thì đến năm 2000 doanh thu phí

Bảo hiểm nhân thọ toàn thị trường đã đạt gần 1300 tỷ đồng và gần 1 triệu

hợp đồng có hiệu lực,năm 2001 là năm đáng ghi nhớ nhất của thị trường Bảo

hiểm nhân thọ Việt Nam với doanh thu phí đạt 2786 tỷ đồng (tương đương

với 0,55% GDP),vượt khá xa so với tổng doanh thu phí Bảo hiểm phi nhân

thọ của toàn thị trường ,số hiệu lực hợp đồng tính đến cuối năm 2001 đạt

khoảng 1,6 triệu hợp đồng (tương đương với 1,9% dân số ).So với năm

2000,tốc độ tăng doanh thu phí của năm 2001 đạt 115,6%,trong đó tốc độ

tăng doanh thu phí từ các hợp đồng mới đạt trên 89%.Nếu tính từ khi mới

bắt đầu triển khai ,tốc độ tăng doanh thu Bảo hiểm nhân thọ bình quân trong

những năm qua đạt 250%/năm,còn nếu tính từ năm 1999,năm bắt đầu có sự

gia nhập của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ khác ngoài Bảo Việt,tốc

độ doanh thu phí bình quân đạt trên 135%/năm . Đây là tốc độ tăng trưởng

rất cao phản ánh sự trưởng thành nhanh chóng của thị trường Bảo hiểm nhân

thọ Việt Nam .

Năm

Tốc độ tăng

doanh thu phí (so

với năm tước)

1997

1998

1999

2000

162,6%

2001

115,6

%

1742,1% 1060,0% 142,4%

H×nh 2: Doanh thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä toμn thÞ tr−êng

qua c¸c n¨m (tû ®ång)

2786

3000

2500

2000

1500

1000

500

1292

492

203

17.5

0.95

0

1996

1997

1998

1999

2000

2001

N¨m

Khoa kinh tế Bảo hiểm

20

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Bên cạnh tốc độ tăng trưởng doanh thu phí ,thì chất lượng khai thác cũ

được nâng nên đáng kể ,biểu hiện qua số tiền bảo hiểm trung bình trên hợp

đồng , số phí bảo hiểm bình quân /hợp đồng ,số phí bảo hiểm bình quân trên

hợp đồng ngày càng cao , công tác đánh giá rủi ro được chú trọng hơn

(thông qua việc đánh giá rủi ro sức khoẻ ,tài chính ,mục đích tham gia,quyền

lợi có thể được bảo hiểm ),tỷ lệ huỷ bỏ hợp đồng của toàn thị trường dưới

6%/năm (thấp hơn rất nhiều so với các thị trường khác ).

*Thiết lập mạng lưới kinh doanh phủ khắp toàn quốc,mô hình tổ chức

quản lý kinh doanh ngày càng được hoàn thiện :

Thời gian qua ,các doanh nghiệp và điển hình là Bảở Việt đã xây dựng

mạng lưới cung cấp dịch vụ khắp cả nước , nhằm đáp ứng nhu cầu của mọi

tầng lớp nhân dân . Với mạng lưới phủ khắp các huyện thị và đội ngũ đại lý

,cán bộ khai thác đông đảở ,các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ đã len lỏi vào

hang cùng ngõ hẻm ,từ thành thị tới nông thôn . Mô hình tổ chức và quản lý

của các doanh nghiệp ngày càng hoàn thiện và hoạt động có hiệu quả ,điển

hình là chuyên môn hoá khai thác và thu phí .Việc đàở tạở cán bộ ,đại lý

ngày càng được chú trọng và được xác định là nhân tố quan trọng quyết định

dịch vụ cung cấp và thành công của doanh nghiệp .

*Sản phẩm phong phú đa dạng,khách hàng thuộc nhiều tầng lớp .

Khi Bảo Việt triển khai thí điểm Bảo hiểm nhân thọ ,chỉ có ba sản

phẩm được đưa ra thị trường là Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp thời hạn 5 năm ,

10 năm,và an sinh giáở dục .Cùng với sự phát triển của thị trường ,số sản

phẩm đưa ra thị trường đã tăng nên nhanh tróng,đa dạng và ngày càng được

hoàn thiện .Đến nay thị trường đã có sự hiện diện của tất cả các chủng loại

Bảo hiểm nhân thọ truyền thống như hỗn hợp ,sinh kỳ ,tử kỳ ,trọn đời ,các

sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ cách tân, các sản phẩm bảo hiểm hưu trí ,đồng

thời còn nhiều loại sản phẩm bổ trợ khác .

Với sự đa dạng về chủng loại các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ đã đáp

ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu đa dạng,phong phú và toàn diện của nhân

dân về Bảo hiểm nhân thọ .Số liệu khai thác cho thấy , sản phẩm bảo hiểm

hỗn hợp và đặc biệt là bảở hiểm trẻ em là những sản phẩm bảo hiểm bán

chạy nhất ,các sản phẩm mang tính bảở vệ thông thường như bảo hiểm tử kỳ

,bảo hiểm sinh kỳ ,bảo hiểm trọn đời ,bảo hiểm tai nạn ,bảo hiểm chi phí y tế

ít được ưa chuộng .Điều này cho thấy thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam vẫn đang ở trong giai đoạn ưa tiết kiệm,đồng thời cũng phản ánh

truyền thống ưa tiết kiệm ,hiếu học ,đức tính hy sinh về con cháu của người

Việt Nam ,tuy nhiên nó cũng cho thấy Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam chưa

thực sự trở thành tập quán của người Việt Nam . Thêm vào đó các sản phẩm

bảo hiểm ngắn hạn vẫn chiếm tỷ trọng lớn ,phản ánh tâm lý lo lạm phát ,e

ngại đầu tư dài hạn của công chúng . Gần đây , các doanh nghiệp lần lượt

Khoa kinh tế Bảo hiểm

21

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

đưa ra các sản phẩm bảo hiểm dài hạn hơn và nhiều sản phẩm bổ trợ mang

tính bảo vệ như bảo hiểm bệnh hiểm nghèo,bảo hiểm chăm sóc phụ nữ toàn

diện ….,cho thấy những tín hiệu ban đầu về sự chuyển dịch sản phẩm .

Ngoài Bảo hiểm nhân thọ ,các doanh nghiệp còn cung cấp thêm các

dịch vụ khác cho khách hàng tham gia Bảo hiểm nhân thọ như tư vấn du học

,cho khách hàng vay tiền theo hợp đồng,thẻ giảm giá ,phiếu mua hàng …Với

những lỗ lực của các doanh nghiệp ,chất lượng phục vụ ngày càng được

nâng cao và mang tính toàn diện .

*Tạo công ăn việc làm cho nhiều người

Thời gian qua,ngành Bảo hiểm nhân thọ đã thu hút và tạo công ăn việc

làm cho một lực lượng đông đảo lao động dưới hình thức đaị lý chuyên

nghiệp , bán chuyên nghiệp ,và cộng tác viên.

Tính đến tháng 6 năm 2002 tổng số đại lý chuyên nghiệp trên toàn thị

trường đã nên tới con số 25240 người ,tăng 90,57% so với 6 tháng năm 2001

và nó được thể hiện rõ ở bảng dưới đây:

Khoa kinh tế Bảo hiểm

22

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

Bảng 2:tốc độ tăng trưởng đại lý Bảo hiểm nhân thọ (người)

Doanh nghiệp

Tổng

6 tháng 2002

52240

6 tháng 2001

27413

% tăng giảm

90.57%

AIA

5862

2664

14245

5300

3793

1257

10532

2626

9205

54.55%

111,93%

35.25%

101,83%

162,56

BM-CMG

Bảo Việt

Manulife

Prudential

24169

Như vậy qua bảng trên ta thấy chỉ trong vòng một năm trở lại đây thị

trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam thực sự đã có bứơc tiến dài ,số đại lý

chuyên nghiệp không ngừng tăng nên với tốc độ chóng mặt ,và đáng chú ý

nhất đó là Prudential với tốc độ tăng 162,56% so với năm 2001 và vươn nên

đứng đầu trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam về số đại lý với

24169 người.

Với những đặc trưng nổi bật :hoàn toàn độc lập,tự chủ về thời gian ,đòi

hỏi tính tự giác cao,hưởng thù lao theo kết quả lao động,tự hạch toán độc lập

không yêu cầu quá cao về bằng cấp,nghề đại lý Bảo hiểm nhân thọ đã thực

sự trở thành một nghề có tính chuyên nghiệp ,được xã hội thừa nhận là một

trong những nghề có thu nhập khá cao ở Việt Nam hiện nay,đồng thời Bảo

hiểm nhân thọ Việt Nam đã tạo ra chỗ làm cho hàng nghìn người với tư cách

là cán bộ,nhân viên của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ . Ngoài ra còn

tạo việc làm cho các ngành có liên quan như công nghệ thông tin,ngân hàng,

in ấn,quảng cáo...

*Tạo kênh huy động và cung cấp vốn lớn cho nền kinh tế ,thúc đẩy nền

kinh tế phát triển .

Với chức năng gom nhặt và huy động những khoản tiền nhỏ,nhàn rỗi

lằm rải rác trong dân cư ,Bảo hiểm nhân thọ đã hình thành một quỹ đầu tư

lớn,cung cấp vốn cho nền kinh tế đặc biệt là nguồn vốn cung cấp dài hạn

,phục vụ đắc lực cho công cuộc công nghệ hoá ,hiện đại hoá,góp phần phát

triển kinh tế xã hội . So với ngành ngân hàng,Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam

tuy mới có thâm liên hoạt động còn rất ngắn nhưng đã thực sự trở thành một

kênh huy động và phân phối vốn hữu hiệu cho nền kinh tế. Với số tài sản

quản lý được tích luỹ (dưới hình thức quỹ dự phòng) ngày càng lớn , cho

phép các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ thực hiện những khoản đầu tư lớn

dưới các hình thức như góp vốn liên doanh,mua cổ phiếu,cho vay,tham gia

dự án đầu tư,gửi tiết kiệm ngân hàng ...Lờy năm 2001 làm ví dụ,như đã nêu

trên,tổng phí Bảo hiểm nhân thọ của toàn thị trường đạt 2786 tỷ đồng,chiếm

0,55% GDP và như vậy tính đến thời điểm này ,tổng số vốn mà các doanh

Khoa kinh tế Bảo hiểm

23

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

nghiệp Bảo hiểm có thể cung cấp cho nền kinh tế nên tới 4000 tỷ đồng (chủ

yếu là quỹ dự phòng được tích tụ qua các năm ).Hoạt động đầu tư tài chính

cũng trở thành xương sống nâng đỡ cho hoạt động kinh doanh Bảo hiểm

nhân thọ,tạo tiền đề và điều kiện để các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ

tham gia vào thị trường tài chính,tạo lập các quỹ đầu tư ,trên thực tế , các

doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ đã tham gia vào rất nhiều các dự án đầu tư

,là cổ đông lớn trong nhiều công ty phần đồng thời cũng là thành viên

thường xuyên trong các cuộc đấu thầu tín phiếu,trái phiếu kho bạc,và cũng

là người chơi lớn trên thị trường chứng khoán.

Năm 1999,Bảo Việt thành lập công ty chứng khoán Bảo Việt- công ty

chứng khoán đầu tiên của Việt Nam,tạo tiền đề để trở thành tập đoàn Bảo

hiểm – Tài chính tổng hợp hàng đầu ở Việt Nam . Tuy nhiên,có thể thấy,cho

đến nay thị trường đầu tư của Việt Nam mới trong giai đoạn hình thành,còn

thiếu các công cụ đầu tư,nhất là các công cụ đầu tư dài hạn,do vậy hạn chế

rất nhiều hiệu quả hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân

thọ .

2.3.Môi trường pháp lý ngày càng hoàn thiện .

Trong thời gian qua,môi trường pháp lý cho hoạt động kinh doanh Bảo

hiểm nhân thọ ngày càng được hoàn thiện tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt

động kinh doanh,từng bước thiết lập và duy trì một thị trường cạnh tranh

lành mạnh,nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này.Trước

hết là sự ra đời của luật khinh doanh Bảo hiểm ,bắt đầu có hiệu lực từ ngày

1/4/2001,tiếp đó là các nghị định (nghị định số 42/2001/NĐ -- CP

ngày1/8/2001 quy định chi tiết một số điều của luật kinh doanh Bảo hiểm ,

Nghị định số 43/2001/NĐ- CP ngày1/8/2001quy định chế độ tài chính đối

với doanh nghiệp Bảo hiểm và môi giới Bảo hiểm )và thông tư hướng dẫn

(Thông tư số 71/2001/TT- BTC ngày 28/8/2001 hướng dẫn thi hành nghị

định 42/2001 NĐ- CP ngày 1/8/2001 và thông tư số 72/2001/TT- BTC ngày

28/8/2001 hướn dẫn thi hành nghị định 43/2001/NĐ- CP ngày 1/8/2001của

chính phủ). Tuy vậy đến nay ,hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh

doanh Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam chưa thực sự đồng bộ ,một số quy

định cần thiết còn thiếu ,một số quy định chưa rõ ràng, chưa thực sự phù hợp

với tập quán Bảo hiểm nhân thọ , chưa tạo ra sự linh động lớn nhất có thể

cho hoạt động của các doanh nghiệp . Ngoài việc xây dựng và hoàn thiện

môi trường pháp lý ,trong thời gian qua Nhà nước còn có nhiều chính sách

ưu đãi , hỗ trợ thúc đẩy thị trường Bảo hiểm nhân thọ như ưu đãi về

thuế(theo luật thuế giá trị gia tăng ,hiện nay thị trường Bảo hiểm nhân thọ

không thuộc diện chịu thếu).

Khoa kinh tế Bảo hiểm

24

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

3.Các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ và các sản phẩm Bảo hiểm

nhân thọ hiện đang có mặt trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam.

Trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam tính đến thời điểm này

hiện đang có 5 doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ đang hoạt động trong đó có

một công ty trong nước và một công ty liên doanh và 3 công ty 100% vốn

nước ngoài.Và chúng được thể hiện rõ hơn ở bảng dưới đây.

Bảng 2: Các DNBHNT hiện đang có mặt tại Việt Nam

Doanh nghiệp Năm bắt Xuất xứ Loại hình Vốn(điều lệ)

Vốn

hiện nay

Vốn dự

kiến xẽ

tăng

đầu triển

khai

DN

ban đầu

1.Bảo Việt

1996

Việt

Nhà nước 779 tỷ đồng 879 tỷ

Nam

(1996)

đồng

(2000)

2.BM-CMG

3.Manulife

1999

VN+

ÚC

Canada

Liên

doanh

2 triệu USD

6

triệu 10 triệu

USD USD

100% vốn 5 triệu USD 8,5 triệu 10 triệu

nước

USD

ngoài

4.Prudential

5.AIA

1999

2000

Anh

100% vốn 10

triệu 40 triệu

USD

nước

USD

ngoài

6/2001

Mỹ

100% vốn 5 triệu USD

5

triệu 10 triệu

nước

USD USD

ngoài

Nguồn:Tạp chí BH số 1/2002

Thị phần của các doanh nghiệp qua năm 2001

(theo doanh thu phí)

N¨m 2001

B¶o

ViÖt

54.30%

Prudential

29.90%

Manulife

10.80%

AIA

3.60%

BM-CMG

1.40%

Khoa kinh tế Bảo hiểm

25

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

*Các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường Việt Nam.

Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam nếu như năm 1996 duy nhất

chỉ có mình Bảo Việt triển khai ở hai loại hình chính là Bảo hiểm nhân thọ

có thời hạn 5 năm,10 năm và chương trình đảm bảo cho trẻ em đến tuổi

trưởng thành (an sinh giáo dục ).Thì cho đến nay đã có đã có 5 doanh nghiệp

Bảo hiểm nhân thọ cùng hoạt động và cạnh tranh .Việc tham gia của ngày

càng đông các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường cũng làm

cho số lượng sản pảm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường tăng nên đáng kể .

Và sau đay là các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ của từng doanh nghiệp .

a.Bảo Việt:

Các sản phẩm chính:

+ Bảo hiểm và tiết kiệm trong thời hạn 5 năm,10 năm.

+ Bảo hiểm trọn đời.

+ Bảo hiểm an sinh giáo dục.

+ Niêm kinh nhân thọ.

Các sản phẩm bổ sung.

+ Điều khoản riêng I:Bảo hiểm thương tật bộ phân,vĩnh viễn do tai nạn.

+ Điều khoản riêng II:Bảo hiểm chi phí phẫu thuật .

+ Điều khoản riêng III:Bảo hiểm sinh kỳ thuần tuý.

+ Điều khoản riêng IV:Bảo hiểm tử kỳ.

b.Prudential:

Các sản phẩm chính:

+ Phú trường an.

+ Phú tích luỹ an khang.

+ Phú tích luỹ giáo dục.

+ Phú tích luỹ định kỳ

+ Phú hoà nhân.

Các sản phẩm bổ trợ:

+ Bảo hiểm từ bỏ thu phí .

+ Bảo hiểm chết do tai nạn.

+ Bảo hiểm chết và tàn tật do tai nạn.

Các sản phẩm trọn gói.

+ Phú tương lai:Là sự kết hợp của sản phẩm chính phú tích luỹ với sản

phẩm bổ trợ Bảo hiểm từ bỏ thu phí.

+ Phú bảo gia :Là sự kết hợp của sản phẩm chính phú tích luỹ an khang

và sản phảm kèm theo Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạnvà sản phẩm bổ trợ Bảo

hiểm chết và tàn tật do tai nạn .

Khoa kinh tế Bảo hiểm

26

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

+ Phú thành đạt:Là sự kết hợp của sản phẩm chính pú tích luỹ định kỳ

với sản phẩm kèm theo Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạn và sản phẩm bổ trợ

Bảo hiểm chết và tàn tật do tai nạn.

Khoa kinh tế Bảo hiểm

27

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

c.Manulife.

Các sản phẩm chính :

+ Bảo hiểm hỗn hợp 5 năm,10 năm,15 năm.

+ Bảo hiểm giáo dục hỗn hợp .

Các sản phẩm bổ sung :

+ Bảo hiểm tử vong và thương tật do tai nạn .

+ Bảo hiểm trợ cấp y tế.

d. Bảo Minh – CMG.

+ Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .

+ Bảo hiểm trẻ em.

+ Bảo hiểm hưu trí .

Các sản phẩm bổ sung.

+ Bảo hiểm tử kỳ.

+ Bảo hiểm chết và thương tật do tai nạn.

+ Bảo hiểm miễn phí .

+ Bảo hiểm miễn phí trong thời hạn thương tật.

e. AIA:

Các sản phẩm chính :

+ Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp có thời hạn.

+ Bảo hiểm trọn đời.

+ Bảo hiểm giáo dục hỗn hợp .

Các sản phẩm bổ sung :

+ Bảo hiểm tử kỳ .

+ Bảo hiểm chết và thương tật do tai nạn.

+ Bảo hiểm miễn phí trong thời hạn thương tật.

4. Cơ hội và thách thức của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt

Nam hiện nay

Với sự thay đổi và phát triển nhanh chóng của môi trường kinh doanh,

thể hiện ở áp lực cạnh tranh gia tăng, khuynh hướng toàn cầu hoá, biến đổi

thói quen, nhu cầu khách hàng, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã đặt

nhiều thách thức cũng như các cơ hội phát triển mới cho các công ty Bảo

hiểm và đặc biệt là trong lĩnh vực Bảo hiểm nhân thọ.

4.1.Đáp ứng nhu cầu khách hàng.

Đối với sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ, nhu cầu khách hàng được dự

báo là có những thay đổi về sản phẩm và hình thức dịch vụ sau:

• Xu hướng dân số già đi, thu nhập được tăng thêm, khách hàng có quan

tâm nhiều hơn đến vấn đề tài chính của họ trong những năm hưu trí, chăm

sóc sức khoẻ, dẫn tới nhu cầu về sản phẩm Bảo hiểm tích luỹ, tử kỳ, niên

kim, sẽ có nhiều triển vọng tăng trưởng. Việc quan tâm hơn của khách hàng

tới những loại sản phẩm này cũng thể hiện xu hướng quan tâm hơn tới

Khoa kinh tế Bảo hiểm

28

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

phòng chống rủi ro tài chính do khả năng biến đổi nhanh chóng của nền kinh

tế. Bên cạnh đó, với sự phát triển của cuộc sống hiện đại, một số loại bệnh

tật dễ mắc phải là nguyên nhân chính gây tử vong cho con người cũng đã

làm phát sinh nhu cầu các loại hình Bảo hiểm cho các loại bệnh hiểm nghèo.

• Do nhận thức ngày càng cao về các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ, khách

hàng có yêu cầu được lựa chọn những sản phẩm tinh vi phù hợp với nhu cầu

của mình. Khách hàng có yêu cầu cá nhân hoá dịch vụ- mua sản phẩm được

lắp ghép và thiết kế theo nhu cầu cá nhân của khách hàng, được hưởng các

dịch vụ theo sự lựa chọn của cá nhân.

• Sự phát triển của thị trường chứng khoán, quỹ đầu tư và quá trình phát

triển doanh nghiệp Bảo hiểm theo hướng chuyền nghiệp hoá trong lĩnh vực

đầu tư cho phép các doanh nghiệp phát triển các sản phẩm Bảo hiểm - đầu

tư. khách háng cũng có những hiểu biết hơn về đầu tư tài chính và có nhu

cầu sử dụng một tỷ lệ tài sản của mình tham gia vào hoạt động đầu tư hấp

dẫn làm tăng giá trị của hợp đồng Bảo hiểm. Bên cạnh đó, khuynh hướng hạ

thấp lãi suất( do sự phát triển của thị trướng tài chính) là thách thức đối với

các doanh nghiệp Bảo hiểm khi đưa ra tỷ lệ lãi suất cố định trong các sản

phẩm truyền thống trước đây. Đây cũng là sức ép các doanh nghiệp Bảo

hiểm cung cấp các sản phẩm kết hợp Đầu tư - Bảo hiểm. Bên cạnh đó là quá

trình gắn kết chặt chẽ của khách hàng với các trung gian tài chính trong các

hoạt động thanh toán, đầu tư, Bảo hiểm, tư vấn tài chính..... dẫn tới nhu cầu

từ phía khách hàng là được cung cấp các dịch vụ tài chính tổng hợp, chọn

gói và thuận tiện từ phía tổ chức, trái với tình trạnh hiện nay là các dịch vụ

này được cúng cấp từ các tổ chức tài chính khác nhau, không thuận tiện cho

khách háng.

• Nhu cầu Bảo hiểm nhân thọ là một nhu cầu thụ động, khách háng ít khi

chủ động tìm đến các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ để mua các sản phẩm

mà chỉ mua các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ sau khi được người bán Bảo

hiểm thuyết phục, vận động ( thường sau rất nhiều lần ).

• Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, tin học đã góp

phần vào việc gây biến đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng, đây cũng là

phương tiện tốt nhất để truyền đạt thông tin từ phía các doanh nghiệp tới

khách hàng. Khách hàng có nhu cầu về sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ muốn

tìm hiểu thông tin và đòi hỏi được cung cấp dịch vụ qua các phương tiện

thông tin hiện đại như internet, qua điện thoại, e-mail, được cung cấp dịchvụ

tài chính tổng hợp như: đầu tư - Bảo hiểm, thanh toán..... do vậy tất yếu là

các doanh nghiệp Bảo hiểm phải triệt để ứng dụng thành tựu của công nghệ

thông tin đáp ứng những yêu cầu mới của khách hàng.

Khoa kinh tế Bảo hiểm

29

ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM

NGUYỄN TIẾN DƯỠNG

SINH VIÊN:

• Khách hàng có yêu cầu cao hơn về dịch vụ gia tăng: do quá trình cạnh

tranh đã làm đồng nhất về chất lượng dịch vụ, nên khách hàng đòi hỏi các

dịch vụ gia tăng như dịch vụ cung cấp thông tin qua trung tâm dịch vụ

khách hàng, cung cấp thẻ thông tin hợp đồng hội chợ thanh toán, đầu tư vào

các quyền lợi khác.

4.2.Chế ngự sự phát triển của công nghệ .

Việc tiếp nhận và sử dụng công nghệ mới,trong đó chủ yếu là thông tin

một cách có hiệu quả là thách thức lớn nhất đối với doanh nhiệp Bảo hiểm .

Doanh nghiệp Bảo hiểm phải cân đối giữa việc áp dụng công nghệ có sự

thay đổi quá nhanh chóng để nâng cao năng lực cạnh tranh với những rủi ro

tốn kém chi phí, năng lực quản lý không đáp ứng,không phù hợp vớ thình độ

hiện tại của nhân lực và hiện trạng của cơ cơ cấu tổ chức .

Việc ứng dụng công nghệ thông tin cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm :

*Vi tính hoá quá trình dịch vụ,giảm bớt tính cồng kềnh của cơ cấu tổ

chức, tổ chức doanh nghiệp Bảo hiểm theo mô hình “doanh nghiệp thông

tin”, và đa dạng hoá kênh phân phối và hình thức dịch vụ tạo ra cơ sở dữ liệu

chung phục vụ cho nhu câù lưu trữ, tra cứu và phân tích, cho phép thay đổi

mô hình tổ chức theo hướng gọn nhẹ và chuyên nghiệp hoá cao.

*Cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ tăng cường dịch vụ khách

hàng bằng các dịch vụ bổ trợ kỹ thuật cao như Calling centre, xây dựng

trang web, email, trả lời điện thoại, kết hợp thanh toán và các dịch vụ tài

chính khác, cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ phục vụ khách hàng

một cách nhanh chóng, thường xuyên, rút ngắn chu kỳ hoạt động .

*Cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cá nhân hoá các dịch vụ

qua nghiên cứu và đáp ứng nhu cầu cá nhân.

*Với sự áp dụng của công nghệ thông tin ngày càng hiện đại cho phép

doanh nghiệp đưa các thông tin của mình tới khách hàng một cách nhanh

nhất, cũng như thu được các thông tin quan trọng cần thiết từ phía khách

hàng chuyển đến để từ đó doanh nghiệp có những quyết định đúng đắn và

vạch ra những kế hoạch chiến lược phát triển của doanh nhgiệp trong tương

lai.

*Công nghệ thông tin còn giúp các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ sử

lý thông tin một cách nhanh tróng, giúp cho việc lắm bắt thời cơ kịp thời ,

tránh bỏ những cơ hội lớn của công ty .

*Hệ thống vi tính hoá còn được áp dụng rộng rãi ở các phòng ban của

doanh nghiệp, giúp cho việc quản lý dữ liệu,và đặc biệt giúp cho công tác kế

toán, thống kê một cách chính xác và nhanh chóng.

4.3.Đổi mới về tổ chức và quản lý công ty.

Có một sức ép do tình hình cạnh tranh và công nghệ kinh doanh dẫn tới

những yêu cầu về sự thay đôỉ tổ chức của công ty.

Khoa kinh tế Bảo hiểm

30