Báo cáo tốt nghiệp Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Cơ hội và thách thức
Báo cáo tốt nghiệp
Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam – cơ hội và thách thức
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam – cơ hội và
thách thức
A.LỜI NÓI ĐẦU
Thời gian gần đây ,Bảo hiểm nhân thọ đã trở thành
một chủ đề được nhắc đến và đã được đem ra bàn luận
nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng , khen – chê
đều có cả . Mặc dù Bảo hiểm nhân thọ mới được triển khai
ở Việt Nam nhưng đã có sức hấp dẫn vì vậy loại hình Bảo
hiểm non trẻ này từ khi xuất hiện tới nay không ngừng tăng
trưởng với tốc độ chóng mặt . Nó đem lại việc làm cho
hàng chục nghìn lao động , là kênh huy động vốn hiệu qủa
để đầu tư cho nền kinh tế Việt Nam ..... Nhưng bên cạnh sự
phát triển của thị trường Bảo hiểm nhân thọ này thì cũng
còn có rất nhiều điều đòi hỏi chúng ta phải lưu tâm và cần
bàn.
Và đề hiểu rõ hơn về thị trương Bảo hiểm nhân thọ hiện
nay cũng như những cơ hội, khó khăn , thách thức em đã
quyết định chọn đề tài “Thị trường Bảo hiểm nhân thọ
Việt Nam – cơ hội và thách thức “ .
Đây là một chủ đề lớn , nội dung rộng và phong phú
cho nên khi thực hiện đề tài này em không tránh khỏi
những thiếu sót về nội dung , vì vậy em mong rằng thày sẽ
thông cảm cho những thiếu sót của em.
Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn PGS – TS
Nguyễn Văn Định – Người đã hướng dẫn , chỉ bảo và
Khoa kinh tế Bảo hiểm
2
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
cung cấp cho em những thônh tin quý báu để em có thể
hoàn thành đề tài môn học nay.
B. NỘI DUNG
I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BHNT:
1.sự ra đời và phát triển của bhnt:
c
Đối tượng tham gia của Bảo hiểm nhân thọ là rất rộng và không có
giới hạn. nó bao gồm mọi người, mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp khác nhau trong
xã hội. Lịch sử ra đời của Bảo hiểm nhân thọ cũng rất sớm, cho đến nay nó
đã được triển khai ở hầu hết các
Hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ đầu tiên trên thế giới ra đời vào năm
1583, do công dân London là ông William Gybbon tham gia. Phí bảo hiểm
ông đóng lúc đó là 32 bảng Anh, khi ông chết năm đó người thừa kế của ông
được hưởng 400 bảng Anh
Năm 1759 công ty bảo hiểm ra đời đầu tiên ở Philadenphia (Mỹ).
Công ty này cho đến nay vẫn còn hoạt động, nhưng lúc đầu chỉ bán bh cho
các con chiên ở nhà thờ của mình. Năm 1762, công ty bhnt Equitable ở nước
Anh được thành lập và bán bhnt cho mọi người dân.
Ở Châu Á, các công ty bhnt ra đời đầu tiên ở Nhật Bản. Năm 1868
công ty bh Meiji của Nhật ra đời và đến năm 1888 và 1889, hai công ty khác
là Kyoei và Nippon ra đời và phát triển cho đến ngày nay.
Các nước Xã hội chủ nghĩa trước đây đã triển khai bhnt. Công ty bhnt
ở Liên Xô cũ ra đời vào năm 1929 Capitar.
Việt Nam trước đây công ty bh Hưng-Việt ra đời vào năm 1958 đã
tiến hành kinh doanh bhnt vào năm 1973.
Xét một cách tổng thể thì trên thế giới, bhnt là loại hình bh phát triển
nhất, năm 1985 doanh thu phí bhnt mới chỉ đạt 630,5 tỷ USD, năm 1989 đã
Khoa kinh tế Bảo hiểm
3
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
lên tới 1210,2 tỷ USD và năm 1993 con số này đã lên tới 1647 tỷ USD,
chiếm gần 48% tổng phí bh.
Hiện nay có 5 thị trường bhnt lớn nhất thế giới đó là: Mỹ, Nhật, Đức,
Anh và Pháp. theo số liệu thống kê năm 1993, thì phí bhnt của năm thị
trường này được thể hiện ở bảng sau.
CƠ CẤU PHÍ BHNT CỦA NĂM THỊ TRƯỜNG LỚN NHẤT THẾ GIỚI NĂM 1993
Tên nước
Tổng doanh thu Cơ cấu phí bảo hiểm (%)
phí bảo hiểm
(tỷ USD)
522,468
230,143
107,403
Nhân thọ
Phi nhân thọ
1. Mỹ
41,44
73,86
39,38
64,57
56,55
58,56
26,14
60,62
35,43
43,65
2. Nhật
3. Đức
4. Anh
5. Pháp
102,360
84,303
Nguồn: Giáo trình kinh tế bảo hiểm
Sở dĩ BHNT phát triển rất nhanh doanh thu phí bảo hiểm ngày càng tăng
bởi vì loại hình bảo hiểm này có vai trò rất lớn. Vai trò của bảo hiểm nhân
thọ không chỉ thể hiện trong từng gia đình và đối với từng cá nhân trong việc
góp phần ổn định cuộc sống, giảm bớt khó khăn về tài chính khi gặp các rủi
ro, mà còn thể hiện trên phạm vi toàn xã hội. Trên phạm vi xã hội, bảo hiểm
nhân thọ góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài, huy động vốn trong nước
từ những nguồn tiền mặt nhàn rỗi nằm trong dân cư. nguồn vốn này không
chỉ có tác dụng đầu tư dài hạn mà còn góp phần thực hành tiết kiệm chống
lạm phát và tạo công ăn việc làm cho người lao động.
Việt Nam, Bảo hiểm nhân thọ chính thức được triển khai từ tháng 8
năm 1996 còn trước đó chỉ là những dự án thí điểm. Mặc dù nhà nước cố
gắng đầu tư để phát triển lĩnh vực này trong một thời gian nhất định, giúp
các nhà Bảo hiểm trong nước về mặt tài chính, con người và trách nhiệm.
Nhưng do sức ép quá lớn năm 1999, chúng ta phải mở cửa thị trường Bảo
hiểm và trước hết là thị trường Bảo hiểm nhân thọ cho phép 4 công ty lớn
vào Việt Nam. Và cho đến nay thì thị trường Bảo hiểm nhân thọ có thể nói
là sôi động và phát triển nhất trong lĩnh vực Bảo hiểm với số thu phí tăng
nhanh. Bên cạnh đó là thị trường tiềm năng lớn với số dân đông. Và có thể
khẳng định chỉ một vài năm tới thì thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam
không thua kém gì thị trường Bảo hiểm nhân thọ cuả các nước trong khu
vực và thế giới.
2. Những đặc điểm cơ bản của thị trường Bảo hiểm nhân thọ
Khoa kinh tế Bảo hiểm
4
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
2.1 Bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính tiết kiệm vừa mang tính rủi ro.
Có thể nói đây là một trong những đặc điểm khác nhau cơ bản giữa
Bảo hiểm nhân thọ với Bảo hiểm phi nhân thọ. Thật vậy, mỗi người mua
Bảo hiểm nhân thọ sẽ định kỳ nộp một khoản tiền nhỏ ( gọi là phí Bảo hiểm
) cho người Bảo hiểm, người Bảo hiểm có trách nhiệm trả một số tiền lớn
(gọi là số tiền Bảo hiểm ) cho người được hưởng quyền lợi Bảo hiểm như đã
thoả thuận từ trước khi có các sự kiện Bảo hiểm xảy ra. Số tiền Bảo hiểm
được trả khi người được Bảo hiểm đạt đến một độ tuổi nhất định và được ấn
định trong hợp đồng. Hoặc số tiền Bảo hiểm này được trả cho các thân nhân
và gia đình người được Bảo hiểm khi người này không may bị chết sớm. Số
tiền này giúp họ trang trai những chi phí cần thiết như thuốc men, mai táng,
chi phí giáo dục con cái.... Chính vì vậy Bảo hiểm nhân thọ vừa mang tính
tiết kiệm vừa mang tính rủi ro. Tính tiết kiệm được thể hiện ngay trong từng
gia đình, cá nhân một cách thường xuyên, có kế hoạch và có kỉ luật.
Nội dung tiết kiệm khi mua Bảo hiểm nhân thọ khác với các hình
thức tiết kiệm khác ở chỗ, người Bảo hiểm bảo đảm trả cho người tham gia
Bảo hiểm hay thân nhân của họ một số tiền rất lớn ngay cả khi họ mới tiết
kiệm được một khoản tiền nhỏ. Có nghĩa là khi người tham gia Bảo hiểm
không may gặp rủi ro trong thời hạn đã được ấn định, những người thân của
họ sẽ nhận được những khoản trợ cấp hay số tiền Bảo hiểm từ công ty Bảo
hiểm. Điều đó thể hiện rõ tính chất rủi ro trong Bảo hiểm nhân thọ.
2.2 Bảo hiểm nhân thọ đáp ứng được rất nhiều mục đích khác nhau
của người tham gia Bảo hiểm
Trong khi các nghiệp vụ Bảo hiểm phi nhân thọ chỉ đáp ứng được
mục đích là góp phần khắc phục hậu quả khi đối tượng tham gia Bảo hiểm
gặp sự cố, từ đó góp phần ổn định tài chính cho người tham gia. Thì Bảo
hiểm nhân thọ đáp ứng được nhiều mục đích, mỗi mục đích của Bảo hiểm
nhân thọ được thể hiện khá rõ trong từng loại hợp đồng. Chẳng hạn hợp
đồng Bảo hiểm hưu trí sẽ đáp ứng yêu cầu cho người tham gia những khoản
trợ cấp đều đặn hàng tháng, từ đó góp phần ổn định cuộc sống khi họ già
yếu. Hợp đồng Bảo hiểm tử vong sẽ giúp người được Bảo hiểm để lại cho
gia đình một số tiền Bảo hiểm khi họ bị tử vong. Số tiền này đáp ứng được
rất nhiều mục đích của người quá cố, như: trang trải nợ nần, giáo dục con
cái, phụng dưỡng bố mẹ già....Hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ đôi khi còn có
vai trò như một vật thế chấp để vay vốn hoặc Bảo hiểm nhân thọ tín dụng
thường bán cho các đối tượng đi vay để mua xe hơi, đồ dùng gia đình, hoặc
dùng cho các mục đích cá nhân khác... Chính vì đáp ứng được nhiều mục
đích khác nhau nên loại hình Bảo hiểm này có thị trường ngày càng rộng và
được rất nhiều người quan tâm.
2.3. Các hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ rất đa dạng và phức tạp
Khoa kinh tế Bảo hiểm
5
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Tính đa dạng và phức tạp trong các hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ được
thể hiện ở ngay trong các sản phẩm của nó. Mỗi sản phẩm Bảo hiểm nhân
thọ cũng có nhiều loại hợp đồng khác nhau, chẳng hạn có loại Bảo hiểm
nhân thọ hỗn hợp thời hạn là 5 năm, 10 năm, 20 năm. mỗi hợp đồng khác
nhau lại có sự khác nhau về số tiền Bảo hiểm, phương thức đóng phí, độ tuổi
của người tham gia....Ngay cả trong một bản hợp đồng mối quan hệ giữa các
bên cũng đa dạng và phức tạp.
Khoa kinh tế Bảo hiểm
6
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
2.4. Phí Bảo hiểm nhân thọ chịu tác động tổng hợp của nhiều nhân
tố, vì vậy quá trình định phí khá phức tạp.
Để xác định phí cho một sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ là rất khó khăn
và phức tạp bởi vì các sản phẩm này chỉ là những sản phẩm vô hình không
thể nào cân đong đo đếm được do đó nó chịu tác động của rất nhiều yếu tố
như.
• Tuổi thọ của người được Bảo hiểm
• Tuổi thọ bình quân của con người
• Số tiền Bảo hiểm
• Thời gian tham gia
• Phương thức thanh toán
• Tỷ lệ lạm phát của đồng tiền
• Lãi suất đầu tư
• Tỷ lệ chết
• ...................
Bên cạnh đó còn có các chi phí để tạo nên sản phẩm như chi phí thiết
kế sản phẩm, chi phí khai thác, chi phí quản lý hợp đồng....
Quá trình định phí phải phụ thuộc vào các yếu tố trên. Nhưng điều
khó khăn và phức tạp hơn là ở chỗ đôi khi các tỷ lệ như: tỷ lệ chết, tỷ lệ lãi
đầu tư, tỷ lệ lạm phát, tỷ lệ huỷ bỏ hợp đồng.... Đó là những tỷ lệ mà ta phải
giả định để phân tích
2.5. Bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát triển trong những điều kiện
kinh tế xã hội nhất định .
Ở các nước phát triển, Bảo hiểm nhân thọ đã ra đời và phát triển
hàng trăm năm nay . Ngược lại một số quốc gia cho đến nay chưa triển khai
được Bảo hiểm nhân thọ mặc dù người ta hiểu rõ vai trò và lợi ích của nó .
Để lý giải vấn đề này hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng,cơ sở chủ yếu để
Bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát trỉên là nhờ điều kiện kinh tế phát triển .
Những điều kiện kinh tế như :
• Tốc độ tăng trưởng của tổng sản phẩm quốc nội
• Tổng sản phẩm quốc nội tính bình quân trên một đầu người
• Mức thu nhập của dân cư
• Tỷ lệ lạm phát của đồng tiền .
• Tỷ lệ hối đoái ...............
Những điều kiện xã hội gồm
• Điều kiện về dân số .
• Tuổi thọ bình quân của người dân
• Trình độ học vấn
Khoa kinh tế Bảo hiểm
7
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
• Tỷ lệ tử vong của trẻ sơ sinh ......
Ngoài điều kiện kinh tế xã hội thì môi trường pháp lý cũng ảnh hưởng
không nhỏ đến sự ra đời và phát triển của Bảo hiểm nhân thọ .
3.Các loại hình Bảo hiểm nhân thọ .
Trong thực tế hiện nay ,có 3 loại hình Bảo hiểm nhân thọ cơ bản :
• Bảo hiểm trong trường hợp tử vong
• Bảo hiểm trong trường hợp sống
• Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp
Ngoài ra người ta còn áp dụng các điều khoản bổ sung cho các loại hợp
đồng Bảo hiểm nhân thọ cơ bản như.
• Bảo hiểm tai nạn
• Bảo hiểm sức khoẻ
• Bảo hiểm không nộp phí khi bị thương tật
• Bảo hiểm cho người đón phí ......
Thực chất các điều khoản bổ sung không phải là Bảo hiểm nhân thọ ,vì
không phụ thuộc vào sinh mạng ,cuốc sống và tuổi thọ của con người ,mà là
Bảo hiểm cho các rủi ro khác có liên quan đến con người .Nhưng đôi khi
người tham gia Bảo hiểm vẫn thấy rất cần thiết phải tham gia để bổ sung cho
các hợp đồng cơ bản .
3.1. Bảo hiểm nhân thọ trong trường hợp tử vong
Đây là loại hình phổ biến nhất trong Bảo hiểm nhân thọ và được chia
thành hai nhóm .
a.Bảo hiểm tử kỳ .
Được ký kết Bảo hiểm cho cái chết xẩy ra trong thời gian quy định của
hợp đồng . Nếu cái chết không xẩy ra trong thời gian đó thì người được bảo
hiểm không nhận được bất kỳ một khoản phí nào từ số phí Bảo hiểm đã
đóng . Ngược lại ,nếu cái chết xẩy ra trong thời gian có hiệu lực của hợp
đồng ,thì người Bảo hiểm phải có trách nhiệm thanh toán số tiền Bảo hiểm
cho người thụ hưởng quyền lợi Bảo hiểm được chỉ định .
Đặc điểm .
- Thời hạn Bảo hiểm xác định
- Trách nhiệm và quyền lợi mang tính tạm thời
- Múc phí Bảo hiểm thấp vì không phải lập lên quỹ tiết kiệm
cho người được bảo hiểm.
Mục đích .
- Bảo đảm cho các chi phí mai táng ,chôn cất
- Bảo chợ cho gia đình và người thân trong mốt thời gian ngắn
- Thanh toán các khoản nợ nần về những khoản vay hoặc thế
chấp của người được Bảo hiểm .
Khoa kinh tế Bảo hiểm
8
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Bảo hiểm tử kỳ còn được đa dạng hoá thành các loại hình sau:
• Bảo hiểm tử kỳ cố định :Có mức phí Bảo hiểm và số tiền Bảo hiểm
không thay đổi tróng suốt thời gian có hiệu lực của hợp đồng .Mức phí
thấp nhất và người Bảo hiểm không thanh toán khi hết hạn hợp đồng .
Hợp đồng hết hiệu lực nếu sau ngày gia hạn hợp đồng không nộp phí Bảo
hiểm . Loại này chủ yếu nhằm thanh toán cho các khoản nợ tồn đọng
trong trườn hợp người được Bảo hiểm bị tử vong.
• Bảo hiểm tử kỳ có thể tái tục : Loại này có thể tái tục vào ngày kết thúc
hợp đồng và không yêu cầu có thêm bằng chứng nào về sức khoẻ của
người được Bảo hiểm , nhưng có sự giới hạn về độ tuổi (thường độ tuổi
tối đa là 65 tuổi). Tại lúc tái tục , phí Bảo hiểm tăng nên vì độ tuổi của
người được bảo hiểm tăng nên.
• Bảo hiểm tử kỳ có thể chuyển đổi : Đây là loại hình Bảo hiểm tử kỳ cố
định nhưng cho phép người được Bảo hiểm có sự lựa chọn có thể chuyển
đổi một phần hay toàn bộ hợp đồng đang có hiệu lực thành một hợp đồng
Bảo hiểm nhân thọ trọn đời hay Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp tại một thời
điểm nào đó khi hợp đồng đang còn hiệu lực . Phí Bảo hiểm được tính
dựa trên Bảo hiểm nhân thọ trọn đời hay Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .
• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ giảm dần : Đây là loại hình Bảo hiểm mà có
một bộ phận của số tiền Bảo hiểm giảm hàng năm theo một mức quy
định . Bộ phận này giảm tới 0 vào cuối kỳ hạn hợp đồng . Đặc điểm của
loại này là:
Phí Bảo hiểm dữ lại ở mức cố định
Phí thấp hơn Bảo hiểm tử kỳ cố định
Giai đoạn nộp phí ngắn hơn toàn bộ thời hạn hợp đồng để tránh
việc thanh toán vào cuối thời hạn của hợp đồng khi mà số tiền bảo hiểm còn
rất nhỏ .
• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ tăng dần :loại này được phát hành nhằm giúp
người tham gia bảo hiểm có thể ngăn chặn được yếu tố lạm phát của
đồng tiền . Có nghĩa là số tiền Bảo hiểm thực trong hợp đồng bị giảm do
đồng tiền tụt giá trong một khoảng thời gian . Để ngăn chặn có thể:
Tăng số tiền Bảo hiểm theo một tỷ lệ % được lập hàng năm
Hoặc đưa ra hợp đồng ngắn hạn sau đó tái tục với một số tiền
Bảo hiểm tăng dần.
• Bảo hiểm thu nhập gia đình : Loại hình Bảo hiểm này nhằm đảm bảo thu
nhập cho một gia đình khi không may người trụ cột trong gia đình bị chết
.Quyền lợi bảo hiểm mà gia đình nhận được sau cái chết của người trụ
cột có thể là:
Nhận được toàn bộ (trọn gói ).
Khoa kinh tế Bảo hiểm
9
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Nhận được từng phần dần dần cho đến khi hết hạn hợp đồng.
Nếu như người được bảo hiểm còn sống cho đến khi hết hạn hợp đồng thì
người được bảo hiểm cũng như gia đình sẽ không nhận được bất kỳ một
khoản thanh toán nào từ công ty Bảo hiểm .
• Bảo hiểm thu nhập gia đình tăng nên : LoạI hình Bảo hiểm này cũng
nhằm tránh yếu tố lạm phát của đồng tiền . Đảm bảo các khoản thanh
toán của công ty Bảo hiểm cho gia đình khi không may người được
bảo hiểm bị chết , tương ưng với số tiên Bảo hiểm khi ký hợp đồng .
• Bảo hiểm nhân thọ tử kỳ có đIều kiện : Điều kiện ở đây là việc thanh
toán trợ cấp chỉ được thực hiện khi người được bảo hiểm bị chết , đồng
thời người thụ hưởng quyền lợi Bảo hiểm được chỉ định trong hợp
đồng Bảo hiểm phải còn sống .
b.Bảo hiểm trọn đời.
Đặc điểm :
+ Số tiền Bảo hiểm trả một lần khi người được bảo hiểm bị chết
+ Thời hạn Bảo hiểm không xác định phí Bảo hiểm có thể đóng định
kỳ hay đóng một lần .
+ Phí Bảo hiểm cao hơn so với Bảo hiểm sinh mạng có thời hạn . Vì
rủi ro chết chắc chắn sẽ xẩy ra , nên số tiền bảo hiểm chắc chắn sẽ phảI
trả
+Bảo hiểm nhân thọ trọn đời là loại hình Bảo hiểm dài hạn, phí đóng
định kỳ và không thay đổi trong suốt qúa trình Bảo hiểm do đó tạo nên
một khoản tiết kiệm cho người thụ hưởng Bảo hiểm vì chắc chắn người
bảo hiểm sẽ chi trả số tiên Bảo hiểm .
Mục đích:
+ Đảm bảo chi phí mai táng ,chôn cất
+ Đảm bảo thu nhập để ổn định cuộc sống cho gi đình .
+Giữ gìn tàI sản , tạo dựng và khởi nghiệp kinh doanh cho thế hệ sau.
3.2. Bảo hiểm trong trường hợp sống :
Thực chất của loạI hình Bảo hiểm này là người Bảo hiểm cam kết chi
trả những khoản tiền đều đặn trong suốt khoảng thời gian sác định hoặc
trong suốt cuộc đời người tham gia Bảo hiểm . Nếu người tham gia Bảo
hiểm chết trước ngày đến hạn thanh toán thì sẽ không được chi trả bất kỳ
khoản tiền nào .
Đặc đIểm:
+ Cấp định kỳ cho người được Bảo hiểm trong thời gian nhất định
hoặc cho đến khi chết .
+ Phí Bảo hiểm đóng một lần .
+ Nếu trợ cấp định kỳ cho đến khi chết thì thời gian không xác định
Mục đích :
Khoa kinh tế Bảo hiểm
10
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
+ Đảm bảo thu nhập cố đinh sau khi về hưu hay cao tuổi sức yếu
+Giảm bớt nhu cầu phụ thuộc vào phúc lợi xã hội hoặc con cáI khi
về già .
+Bảo trợ mức sống trong suốt những năm tháng còn lạI của cuộc
đời
3.3.Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .
LoạI hình bảo hiểm này là bảo hiểm cả trong trường hợp người bị tử
vong hay còn sống . Yếu tố tiết kiệm và rủi ro đan xen nhau vì thế nó
được áp dụng rộng rãI ở hầu hết các nước trên thế giới .
Đặc đIểm:
+ Số tiền Bảo hiểm được trả khi hết hạn hợp đồng hoặc người được
bảo hiểm bị tử vong trong thời hạn hợp đồng còn hiệu lực .
+Thời hạn Bảo hiểm xác định thường là: 5 năm , 10 năm, 20 năm
…..
+ Phí Bảo hiểm thường đóng định kỳ và không thay đổi trong suốt
thời gian Bảo hiểm
+ Có thể được chia lãI thông qua đầu tư phí Bảo hiểm và cũng có thể
được hoàn phí khi không có đIều kiện tiếp tục tham gia .
Mục đích:
+Đảm bảo cuộc sống cho gia đình và người thân .
+Tạo lập quỹ giáo dục , hưu trí , trả nợ.
+Dùng làm vật thế chấp để khởi nghiệp kinh doanh …..
3.4.Các đIều khoản Bảo hiểm bổ sung .
Khi triển khai các loạI hình Bảo hiểm nhân thọ , nhà Bảo hiểm còn
nghiên cứu , đưa ra các đIều khoản bổ sung để đáp ứng nhu cầu đa dạng
hoá của khách hàng , có các đIều khoản bổ sung sau đây được vận dụng :
+ ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm lằm viện và phẫu thuật: Có nghĩa là
nhà Bảo hiểm cam kết trả các phí lằm viện và phẫu thuật khi người được
bảo hiểm bị ốm đau và thương tật . Tuy nhiên , nếu người được bảo hiểm
tự gây thương tích , tự tử ,mang thai và sinh nở …thì không được hưởng
quyền lợi Bảo hiểm .
Mục đích của đIều khoản này là nhằm trợ giúp người tham gia giảm
nhen gánh nặng chi phí trong đIều trị phẫu thuật , đặc biệt là trong trường
hợp ốm đau bất ngờ .
+ ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm tai nạn : Nhằm trợ giúp thanh toán
chi phí trong đIều trị thương tật , từ đó bù đắp sự mất mát hoặc giảm thu
nhập do bị chết hoặc thương tích của người được bảo hiểm . ĐIều khoản
này có đặc đIểm là Bảo hiểm khá toàn diện các hậu quả tai nạn như :
người được bảo hiểm bị tàn phế , thương tật toàn bộ , thương tích tạm thời
Khoa kinh tế Bảo hiểm
11
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
,tai nan sau đó bị chết . Những trường hợp tự thương , tai nạn do nghiện
rượu , ma tuý … đều không được hưởng quyền lợi Bảo hiểm .
+ĐIều khoản bổ sung Bảo hiểm sức khoẻ : Thực chất đIều khoản Bảo
hiểm này là nhà Bảo hiểm sẽ cam kết thanh toán khi người được bảo
hiểm bị các chứng bệnh hiểm nghèo như:
Đau tim.
Ung thư.
Suy gan.
Suy thận .
Suy hô hấp.
…………………..
Mục đích tham gia Bảo hiểm ở đay nhằm có được những khoản tàI
chính nhất định để trợ giúp thanh toán các khoản chi phí y tế lớn góp phần
giảI quyết ,lo liệu các nhu cầu sinh hoạt trong thời gian đIều trị.
NgoàI ra , trong một số trường hợp các nhà Bảo hiểm đưa ra những
đIểm bổ sung khác nhảutong hợp đồng Bảo hiểm của mình như: Hoàn phí
Bảo hiểm , miễn thanh toán phí khi gặp tai nạn , thương tật …..nhằm tăng
tính hấp dẫn để thu hút người tham gia .Mặc dù phí cao hơn , nhưng các
hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ có các đIều khoản bổ sung đã đáp ứng được
nhu cầu đa dạng của người tham gia .
II-THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ .
1.KháI niệm.
Thị trường hiểu theo nghĩa hẹp là sự tiếp súc giữa những người có
mục đích giao dịch thương mạI thông qua mua bán . Như vậy thị trường
là nơI có thể bán được hàng hoá và cũng là địa đIểm có thể mua được
hàng hoá .
Đứng trên góc độ là một nhà Bảo hiểm , thị trường Bảo hiểm nhân
thọ thực chất là nơI mua và bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ .
Thị trường Bảo hiểm nhân thọ cũng có thể được hiểu là sự kết hợp
giữa cung và cầu sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ , trong đó , những người
mua và những người bán bình đẳng, cùng cạnh tranh . Số lượng người
mua và bán nhiều hay ít phản ánh quy mô của thị trường là lớn hay nhỏ .
Dưới góc độ Marketing , thị trường bao gồm toàn bộ khách hàng
hiện tạI và khách hàng tiềm năng của một loạI sản phẩm .Khách hàng
hiện tạI là khách hàng đang tham gia vào quá trình mua và sử dụng sản
phẩm đó . Khách hàng tiềm năng là khách hàng có thể tham gia vào quá
trình mua và sử dụng sản phẩm dó trong tương lai , khách hàng tiềm năng
phảI thoả mãn các đIều kiện sau :
+ Có nhu cầu về sản phẩm
Khoa kinh tế Bảo hiểm
12
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
+ Có khả năng tàI chính
+ Là đối tượng thoả mãn các đIều kiện của sản phẩm
+ Người bán có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với họ
Khoa kinh tế Bảo hiểm
13
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
2. Các bên tham gia vào thị trường Bảo hiểm nhân thọ
Từ kháI niệm thị trường ở trên , thị trường Bảo hiểm nhân thọ là nơi
mua và bán các các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ. Từ đó ta thấy thị trường
muốn tồn tại và phát triển phải có đủ các đIều kiện sau đây :
+ Phải có người cung ứng , tức người bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân
thọ.
+ Phải có khách hàng , tức người mua các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ.
2.1. Người cung ứng các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ .
Các bên tham gia vào quá trình cung ứng các sản phẩm Bảo hiểm nhân
thọ bao gồm : Các doanh ngiệp Bảo hiểm nhân thọ , các đại lý Bảo hiểm
nhân thọ ,các môI giới Bảo hiểm nhân thọ ,ngoàI ra còn có các cộng tác viên
cũng tham gia vào quá trình cung ứng.
*Doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ : Là doanh nghiệp được tổ chức và
hoạt động theo luật kinh doanh Bảo hiểm và các quy định khác của pháp luật
có liên quan để kinh doanh trong lĩnh vực Bảo hiểm nhân thọ .
Các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ thường cung ứng các sản phẩm
của mình một cách gián tiếp qua các đạI lý của công ty , qua các công ty môI
giới ,các cộng tác viên , đôI khi cũng cung cẩp trực tiếp tới khách hàng ở các
trụ sở , chi nhánh của mình .
*Đại lý Bảo hiểm nhân thọ : Là tổ chức , cá nhân được doang ngiệp Bảo
hiểm nhân thọ uỷ quyền trên cơ sở hợp đồng đạI lý Bảo hiểm theo quy định
của luật kinh doanh Bảo hiểm và các quy định khác của pháp luật có liên
quan.
Đại lý Bảo hiểm nhân thọ có thể coi là người cung cấp chính các sản
phẩm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường . ĐạI lý Bảo hiểm nhân thọ được
các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ uỷ quyền tiến hành các hoạt động sau
đây :
+ Giới thiệu , chào bán các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ
+ Thu xếp , giao kết hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ
+Thu phí Bảo hiểm
+Thu xếp giảI quyết bồi thường và chi trả tiền Bảo hiểm khi
xảy ra các sự kiện Bảo hiểm .
+Thực hiện các hoạt động khác có liên quan đến thực hiện
hợp đồng Bảo hiểm .
* Môi giới Bảo hiểm : Doanh ngiệp thực hiện giới Bảo hiểm theo quy
định của luật kinh doang Bảo hiểm và các pháp luật khác có liên quan.
Doanh nghiệp môI giới Bảo hiểm cũng có vai tró rất quan trọng trong
việc đưa sản phẩm của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ tớ khách hàng
.Và các công việc mà các doanh nghiệp môI giói Bảo hiểm phảI làm là:
Khoa kinh tế Bảo hiểm
14
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
+ Cung cấp thông tin về loạI hình Bảo hiểm ,đIều kiện ,đIều khoản ,
phí Bảo hiểm , doanh nghiệp Bảo hiểm cho bên mua Bảo hiểm .
+ Tư vấn cho bên mua Bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro , lựa chọn
loạI hình Bảo hiểm , đIều kiện ,điều khoản , biểu phí Bảo hiểm và doanh
nghiệp Bảo hiểm .
+ Đàm phán , thu xếp hợp đồng giữa doanh nghiệp Bảo hiểm và bên
mua Bảo hiểm .
+Thực hiện các công việc khác có liên quan đến việc thực hiện thực
hiện hợp đồng Bảo hiểm theo yêu cầu của bên mua Bảo hiểm .
2.2. Khách hàng.
Theo góc độ Marketing , thị trường bao gồm toàn bộ khách hàng hiện
tại và khách hàng tiềm năng .Qua khái niệm này ta thấy khách hàng là yếu tố
quan trọng nhất không thể thiếu được ,nó có vai trò quyết định cho sự tồn tại
và phát triển của thị trường .Nếu không có khách hàng cũng đồng nghĩa với
việc không có thị trường.
Khách hàng hiện tại là khách hàng đang tham gia vào quá trình mua
và sử dụng sản phẩm đó .
Khách hàng tiềm năng là khách hàng có thể tham gia vào quá trình
mua và sử dụng sản phẩm dó trong tương lai , khách hàng tiềm năng phảI
thoả mãn các đIều kiện sau :
+ Có nhu cầu về sản phẩm
+ Có khả năng tàI chính
+ Là đối tượng thoả mãn các đIều kiện của sản phẩm
+ Người bán có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với
họ
Khách hàng của thị trường Bảo hiểm nhân thọ là những cá nhân , các tổ
chức , các hộ gia đình ,không phân chia giầu nghèo, giai cấp . Miễn là đối
tượng đó có nhu cầu và quan tâm đến sản phẩm thì nhà Bảo hiểm sẵn sàng
cung cấp các sản phẩm của mình.
3.Các nhân tố ảnh hưởng tới thị trường Bảo hiểm nhân thọ .
Về mặt lý luận và thực tiễn ,người ta coi thị trượng Bảo hiểm nhân thọ
là một tổng thể. Nên các nhân tố ảnh hưởng nên thị trường này rất phong
phú và đa dạng . Để đạt được hiệu quả cao trong việc nghiên cứu thị trường
Bảo hiểm nhân thọ , cần phải phân loại các nhân tố trên các góc độ thích hợp
*Trên góc độ sự tác động của các lĩnh vực và thị trường có thể phân
thành các nhân tố kinh tế ,chính trị –xã hộ , tâm sinh lý..........
+ Các nhân tố kinh tế : Đây là một trong những nhân tố quan trọng nhất
đối với thị trường Bảo hiểm nhân thọ . Bởi vì nếu một nước có nền kinh tế
phát triển , thu nhập của người dân được nâng cao, núc đó người ta mới nghĩ
đến các hình thức tiết kiệm và các hình thức khác để đảm bảo cuộc sống và
Khoa kinh tế Bảo hiểm
15
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
đây là điều kiện để họ tìm đến các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ với mục
đích góp phần làm ổn định cuộc sống, giảm bớt khó khăn về tài chính khi
gặp các rủi ro , đảm bảo cho con cái có thẻ đi học , có nguồn thu nhập khi về
già.
Và thực tế cũng cho thấy hầu hết các nước có nền kinh tế phát triển là
những nước có nền kinh tế phát triển cụ thể là 5 thị trường Bảo hiểm nhân
thọ lớn nhất thế giới hiện nay là : Mỹ , Nhật , Đức , Anh và Pháp .
+ Các nhân tố chính trị – xã hội : Các nhân tố này ảnh hưởng tới thị
trường Bảo hiểm nhân thọ thông qua các chủ trương chính sách của nhà
nước về chính tri , trình đôn văn hoá của nhân dân và cả thói quen của người
dân .
Các chủ trương chính sách của Nhà nước có thể là chính sách đối nội
,đối ngoại , chính sách mở cửa kinh tế , chính sách hội nhập ........các chính
sách này có ảnh hưởng to lớn tới sự phát triển hay thu hẹp của thị trường
Bảo hiểm nhân thọ của nước đó .
Trình độ văn hoá của người dân cũng ảnh hưởng tới nhận thức của
người dân về các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ cũng như vai trò của Bảo
hiểm nhân thọ đối với các cá nhân , các gia đình và toàn xã hội .
+ Các nhân tố tâm sinh lý : Đây cũng là yếu tố quan trọng bởi vì nếu
các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cũng như các loại hình Bảo hiểm nhân
thọ , tạo ra được liềm tin , tạo ra được cảm giác an toàn cho người tham gia
Bảo hiểm thì sẽ dẫn tới các quyết định mua của khách hàng.
*Ngoài ra còn có sự tác động của các cấp quản lý đến thị trường Bảo
hiểm nhân thọ như các nhân tố quản lý vĩ mô,các nhân tố quản lý vi mô.
+ Các nhân tố quản lý vĩ mô : Như các chiến lược và kế hoạch phát triển
kinh tế , các chính sách về pháp luật , các chính sách thuế, lãi suất tín dụng
... Các nhân tố này tạo nên môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp .
Và các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cũng như các doanh nghiệp khác
muốn làm ăn có hiệu quả , con đường quan trọng nhất là phải vận dụng một
cách thích hợp các nhân tố này .
+ Các nhân tố vi mô là các công cụ để quản lý các doanh nghiệp nhằm
tạo ra các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ với chất lượng cao và giá cả phù hợp
, đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất dẫn tới mở rộng thị
truờng của doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ .
III.THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM NHÂN THỌ Ở VIỆT NAM – CƠ HỘI VÀ
THÁCH THỨC.
1.Một vài nét về thị trường Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam .
Nói đến Việt Nam thì không ai không nhắc đến dân số Việt Nam , tuy
là một nước nhỏ bé nhưng lại có dân số rất đông (Cụ thể là theo số liệu
thống kê 0 giờ ngày25/10/2002 dân số Việt Nam là 80 triệu) và hiên nay
Khoa kinh tế Bảo hiểm
16
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
đang đứng thứ 2 Châu Á và đứng thứ 12 trên thế giới . Qua đó ta thấy thị
trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam là một thị trường có tiềm năng năng
lớn . Và hiện nay đang được các công ty Bảo hiểm nước ngoài chú ý đến .
Tuy vậy thị trường Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam cho đến nay mới
chỉ trong giai đoạn đầu , manh mún, và còn non trẻ.Tháng 8/1996 hợp đồng
Bảo hiểm nhân thọ đầu tiên được phát hành , đánh dấu sự ra đời và phát triển
của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam .
Năm 1999 , lần đầu tiên chúng ta mở cửa thị trường Bảo hiểm và trước
hết là thị trường Bảo hiểm nhân thọ , và đó cũng là bước ngoặt quan trọng
đối với thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam . Từ khi mở cửa,thị trưòng
Bảo hiểm nhân thọ cho đến nay ,thị trưòng đã có 5 doanh nghiệp kinh doanh
lĩnh vực này đó là:Bảo việt,Bảo Minh- CMG, Manulife,Prudential và AIA.
Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam mói chỉ hoạt động được 5 năm nhưng
cũng đã có thành tựu rất to lớn .
+ Hiện nay Bảo hiểm nhân thọ đã có mặt trên 61 tỉnh thành
+ Thị trường đạt tốc độ tăng trưởng siêu mã
+ Các sản phẩm ngày cảng đa dạng và phong phú , ngày
càng được hoàn thiện ,đáp ứng ngày một tốt hơn những nhu cầu của người
tiêu dùng.
+ Chất lượng phục vụ ngày càng được nâng cao .
+ Thị trường ngày càng sôi động
Mặc dù đã có những thành tựu như vậy nhưng nó vẫn còn rất nhiều vấn đề
cần xẽm xét. Và để nghiên cứu kỹ hơn thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam ta đi tìm hiểu các phần sau đây.
2.Sự phát triển của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam .
Tháng8/1996đánh dấu sự ra đời và phát triển của thị trường Bảo hiểm
nhân thọ Việt Nam ,và tháng 6/2002 vừ qua là sinh nhật lần thứ 6 của thị
trường .Nhìn một cách tổng thể qua những năm hoạt động của thị trường
Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam có những nét nổi bật sau đây
2.1.Thị trường sôi động , cạnh tranh ngày càng gay gắt và toàn
diện.
Từ tháng 8/1996 đến giữa năm 1999 chỉ có Bảo Việt “Một mình một
chợ “ ,đến nay thị trường đã có 5 doanh nghiệp : Bảo việt,Bảo Minh- CMG,
Manulife,Prudential và AIA. Từ khi có sự góp mặt thêm của 4 doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngoài – những tên tưổi lớn,đã có kinh nghiệm hoạt động
ở nước ngoài kèm theo cơ chế tài chính ,thù lao linh hoạt , thị trường sôi
động cạnh tranh ngay càng toàn diện và phát triển với tốc độ cao .
Tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt ,có thể thấy rõ ở các thị
trường lớn như Hà Nội, Thành Phố HCM, Hải Phòng,Đà Nẵng.........sự cạnh
tranh thể hiện trên tất cả các mặt như thu hút khách hàng , thu hút đại lý
Khoa kinh tế Bảo hiểm
17
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
(chính sách thù lao) , sản phẩm,dịch vụ, địa bàn hoạt động ,quảng cáo ,
khuyến mại.......
Nếu như mới hoạt động Manulife,Prudential và AIA chỉ tập trung
triển khai ỏ hai đia bàn là Hà Nội, Thành Phố HCM và chủ yếu hướng vào
khách hàng có thu nhập trung bình khá trở nên , thì đến nay các công ty này
đã tích cực mở rộng phạm vi hoạt động sang các địa bàn còn lại và hướng tới
các khách hàng có thu nhập trung bình , đến thời điểm này các đều lấy mục
tiêu tăng trưởng , mở rộng thị trường là mục tiêu hàng đầu.
Xét về mặt tích cực ,cạnh tranh thực sự trở thành một nhân tố quan
trọng thúc đẩy thị trường phát triển .Chính nhờ sự hoạt động mạnh mẽ của
các doạnh nghiệp, đã giúp dân chúng nhận thức rõ hơn về Bảo hiểm nhân
thọ, giúp đưa dịch vụ Bảo hiểm nhân thọ đến tận nhà khách hàng, cũng nhờ
cạnh tranh các doanh nghiệp đã nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng,
chất lượng khai thác, đa dạng hoá sản phẩm, đồng thời thúc đẩy điều khoản,
quy trình nghiệp vụ (như in bản mô tả quyền lợi Bảo hiểm, đánh giá rủi
ro...), bổ xung các dịch vụ tăng giá trị( cho vay phí tự động, cho vay theo
hợp đồng, khôi phục hiệu lực hợp đồng...), hoàn thiện mô hình tổ chức và
hoạt động, trong đó đang chú trọng là mô hình đại lý, chế độ thù lao cho đại
lý theo hướng hiệu quả hơn, phù hợp hơn với đặc điểm của kinh doanh Bảo
hiểm nhân thọ. Cạnh tranh cũng thôi thúc các doanh nghiệp tìm các biện
pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh như ứng dụng tin học, đa dạng hoá các
kênh phân phối. Thời gian qua các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ rất tích
cực ứng dụng khoa học công nghệ thông tin vào hầu hết các công việc như
phát hành, quản lý hợp đồng, in hoá đơn, kế toán, thống kê quảng cáo giới
thiệu sản phẩm... Tuy vậy hiện tượng cạnh tranh thiếu lành mạnh (như tung
tin giả), cạnh tranh theo kiểu chộp giật đã xuất hiện gây tác động xấu đến thị
trường làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của ngành, mặc dù các doanh
nghiệp đã đạt được thoả thuận hợp tác chung tại bản ghi nhớ chung ngày 10
tháng 7 năm 2000 nhằm thiết lập một thị trường cạnh tranh lành mạnh
Hình 1: Thị phần Bảo hiểm nhân thọ qua các năm
( Theo doanh thu phí)
Khoa kinh tế Bảo hiểm
18
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
N¨m 2001
N¨m 2000
B¶o
ViÖt
54.30%
B¶o ViÖt
71.50%
Prudent
ial
29.90%
Prudenti
al
19.40%
AIA
0.80%
Manulife
7.60%
Manulif
e
10.80%
AIA
3.60%
BM-
CMG
1.40%
BM-
CMG
0.70%
Tính đến cuối năm 2001 , dẫn đầu trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ
vẫn là Bảo việt – là doanh nghiệp nhà nước và là doanh nghiệp duy nhất
không có vốn đầu tư nước ngoài với thị phần là 54,3% , tốc độ tăng trưởng
doanh thu phí đạt 64,8% và là doanh nghiệp duy nhất có mạng lưới phủ khắp
các tỉnh thành .Các doanh nghiệp khác cũng đạt được kết quả rất tốt ,đặc biệt
là Prudential đã đạt được kết quả khá ngoại mục . Chỉ trong vòng 2 năm
Prudential đã vươn nên vị trí thứ hai với gần 30% thị phần và trở thành đối
trọng lớn đối với Bảo việt trên thị trường .AIA,BM-CMG,Manulife trong
năm 2001 cũng gia tăng thị phần , tuy nhiên tính tới thời điểm này thì các
doanh nghiệp này cũng chỉ chiếm được thị phần khá nhỏ . Với đặc điểm
khách hành là các cá nhân , số lượng doanh nghiệp ngày càng tăng , có thể
nhận định được rằng trong thời gian tới thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam sẽ thêm sôi động , cạnh tranh thêm sâu sắc cả về mọi mặt theo hướng
có lợi cho khách hàng , đồng thời chứa đựng nhiều yếu tố bất ngờ .
Sự hoạt động mạnh mẽ của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam trong
thời gian qua còn tạo ra sự cạnh tranh liên ngành , trong đó rõ rệt nhất là
cạnh tranh giữa hệ thống ngân hàng , bưu điện với ngành Bảo hiểm nhân thọ
trong việc thu hút vốn nhàn rỗi từ công chúng .
Mặc dù là lĩnh vực kinh doanh chậm có lãi (cho đến thời điểm hiện
nay , các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đều chưa có lãi ),
nhưng Bảo hiểm nhân thọ là lĩnh vực kinh doanh màu mỡ và bền vững , hấp
dẫn các nhà đầu tư , nhất là các nhà đầu tư nước ngoài . Có thể nhận định
rằng , cùng với chính sách hội nhập của Việt Nam cũng như việc thực hiện
hiệp định Việt- Mỹ , trong thời gian tới chắc chắn sẽ xuất hiện nhiều gương
mặt mới trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam làm cho thị trường
thêm sôi động . Việc tăng vốn của các doanh nghiệp đang đang hoạt động
trên thị trường cũng đã khẳng định điều này.
2.2.Thành công lớn , trưởng thành nhanh.
Khoa kinh tế Bảo hiểm
19
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Mặc dù chúng ta mới thực hiện loại hình Bảo hiểm nhân thọ được vài
năm nhưng thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đã đạt được kết quả rất
đáng tự hào trên nhiều mặt cụ thể:
*Tốc độ tăng trưởng cao về doanh thu phí và số hợp đồng.
Nếu như năm 1996 Bảo Việt mới triển khai thí điểm Bảo hiểm nhân thọ
tại một số tỉnh thành và đạt được kết quả khá khiêm tốn vơí trên 1200 hợp
đồng và doanh thu phí chưa đến 1 tỷ đồng thì đến năm 2000 doanh thu phí
Bảo hiểm nhân thọ toàn thị trường đã đạt gần 1300 tỷ đồng và gần 1 triệu
hợp đồng có hiệu lực,năm 2001 là năm đáng ghi nhớ nhất của thị trường Bảo
hiểm nhân thọ Việt Nam với doanh thu phí đạt 2786 tỷ đồng (tương đương
với 0,55% GDP),vượt khá xa so với tổng doanh thu phí Bảo hiểm phi nhân
thọ của toàn thị trường ,số hiệu lực hợp đồng tính đến cuối năm 2001 đạt
khoảng 1,6 triệu hợp đồng (tương đương với 1,9% dân số ).So với năm
2000,tốc độ tăng doanh thu phí của năm 2001 đạt 115,6%,trong đó tốc độ
tăng doanh thu phí từ các hợp đồng mới đạt trên 89%.Nếu tính từ khi mới
bắt đầu triển khai ,tốc độ tăng doanh thu Bảo hiểm nhân thọ bình quân trong
những năm qua đạt 250%/năm,còn nếu tính từ năm 1999,năm bắt đầu có sự
gia nhập của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ khác ngoài Bảo Việt,tốc
độ doanh thu phí bình quân đạt trên 135%/năm . Đây là tốc độ tăng trưởng
rất cao phản ánh sự trưởng thành nhanh chóng của thị trường Bảo hiểm nhân
thọ Việt Nam .
Năm
Tốc độ tăng
doanh thu phí (so
với năm tước)
1997
1998
1999
2000
162,6%
2001
115,6
%
1742,1% 1060,0% 142,4%
H×nh 2: Doanh thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä toμn thÞ tr−êng
qua c¸c n¨m (tû ®ång)
2786
3000
2500
2000
1500
1000
500
1292
492
203
17.5
0.95
0
1996
1997
1998
1999
2000
2001
N¨m
Khoa kinh tế Bảo hiểm
20
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Bên cạnh tốc độ tăng trưởng doanh thu phí ,thì chất lượng khai thác cũ
được nâng nên đáng kể ,biểu hiện qua số tiền bảo hiểm trung bình trên hợp
đồng , số phí bảo hiểm bình quân /hợp đồng ,số phí bảo hiểm bình quân trên
hợp đồng ngày càng cao , công tác đánh giá rủi ro được chú trọng hơn
(thông qua việc đánh giá rủi ro sức khoẻ ,tài chính ,mục đích tham gia,quyền
lợi có thể được bảo hiểm ),tỷ lệ huỷ bỏ hợp đồng của toàn thị trường dưới
6%/năm (thấp hơn rất nhiều so với các thị trường khác ).
*Thiết lập mạng lưới kinh doanh phủ khắp toàn quốc,mô hình tổ chức
quản lý kinh doanh ngày càng được hoàn thiện :
Thời gian qua ,các doanh nghiệp và điển hình là Bảở Việt đã xây dựng
mạng lưới cung cấp dịch vụ khắp cả nước , nhằm đáp ứng nhu cầu của mọi
tầng lớp nhân dân . Với mạng lưới phủ khắp các huyện thị và đội ngũ đại lý
,cán bộ khai thác đông đảở ,các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ đã len lỏi vào
hang cùng ngõ hẻm ,từ thành thị tới nông thôn . Mô hình tổ chức và quản lý
của các doanh nghiệp ngày càng hoàn thiện và hoạt động có hiệu quả ,điển
hình là chuyên môn hoá khai thác và thu phí .Việc đàở tạở cán bộ ,đại lý
ngày càng được chú trọng và được xác định là nhân tố quan trọng quyết định
dịch vụ cung cấp và thành công của doanh nghiệp .
*Sản phẩm phong phú đa dạng,khách hàng thuộc nhiều tầng lớp .
Khi Bảo Việt triển khai thí điểm Bảo hiểm nhân thọ ,chỉ có ba sản
phẩm được đưa ra thị trường là Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp thời hạn 5 năm ,
10 năm,và an sinh giáở dục .Cùng với sự phát triển của thị trường ,số sản
phẩm đưa ra thị trường đã tăng nên nhanh tróng,đa dạng và ngày càng được
hoàn thiện .Đến nay thị trường đã có sự hiện diện của tất cả các chủng loại
Bảo hiểm nhân thọ truyền thống như hỗn hợp ,sinh kỳ ,tử kỳ ,trọn đời ,các
sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ cách tân, các sản phẩm bảo hiểm hưu trí ,đồng
thời còn nhiều loại sản phẩm bổ trợ khác .
Với sự đa dạng về chủng loại các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ đã đáp
ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu đa dạng,phong phú và toàn diện của nhân
dân về Bảo hiểm nhân thọ .Số liệu khai thác cho thấy , sản phẩm bảo hiểm
hỗn hợp và đặc biệt là bảở hiểm trẻ em là những sản phẩm bảo hiểm bán
chạy nhất ,các sản phẩm mang tính bảở vệ thông thường như bảo hiểm tử kỳ
,bảo hiểm sinh kỳ ,bảo hiểm trọn đời ,bảo hiểm tai nạn ,bảo hiểm chi phí y tế
ít được ưa chuộng .Điều này cho thấy thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam vẫn đang ở trong giai đoạn ưa tiết kiệm,đồng thời cũng phản ánh
truyền thống ưa tiết kiệm ,hiếu học ,đức tính hy sinh về con cháu của người
Việt Nam ,tuy nhiên nó cũng cho thấy Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam chưa
thực sự trở thành tập quán của người Việt Nam . Thêm vào đó các sản phẩm
bảo hiểm ngắn hạn vẫn chiếm tỷ trọng lớn ,phản ánh tâm lý lo lạm phát ,e
ngại đầu tư dài hạn của công chúng . Gần đây , các doanh nghiệp lần lượt
Khoa kinh tế Bảo hiểm
21
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
đưa ra các sản phẩm bảo hiểm dài hạn hơn và nhiều sản phẩm bổ trợ mang
tính bảo vệ như bảo hiểm bệnh hiểm nghèo,bảo hiểm chăm sóc phụ nữ toàn
diện ….,cho thấy những tín hiệu ban đầu về sự chuyển dịch sản phẩm .
Ngoài Bảo hiểm nhân thọ ,các doanh nghiệp còn cung cấp thêm các
dịch vụ khác cho khách hàng tham gia Bảo hiểm nhân thọ như tư vấn du học
,cho khách hàng vay tiền theo hợp đồng,thẻ giảm giá ,phiếu mua hàng …Với
những lỗ lực của các doanh nghiệp ,chất lượng phục vụ ngày càng được
nâng cao và mang tính toàn diện .
*Tạo công ăn việc làm cho nhiều người
Thời gian qua,ngành Bảo hiểm nhân thọ đã thu hút và tạo công ăn việc
làm cho một lực lượng đông đảo lao động dưới hình thức đaị lý chuyên
nghiệp , bán chuyên nghiệp ,và cộng tác viên.
Tính đến tháng 6 năm 2002 tổng số đại lý chuyên nghiệp trên toàn thị
trường đã nên tới con số 25240 người ,tăng 90,57% so với 6 tháng năm 2001
và nó được thể hiện rõ ở bảng dưới đây:
Khoa kinh tế Bảo hiểm
22
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
Bảng 2:tốc độ tăng trưởng đại lý Bảo hiểm nhân thọ (người)
Doanh nghiệp
Tổng
6 tháng 2002
52240
6 tháng 2001
27413
% tăng giảm
90.57%
AIA
5862
2664
14245
5300
3793
1257
10532
2626
9205
54.55%
111,93%
35.25%
101,83%
162,56
BM-CMG
Bảo Việt
Manulife
Prudential
24169
Như vậy qua bảng trên ta thấy chỉ trong vòng một năm trở lại đây thị
trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam thực sự đã có bứơc tiến dài ,số đại lý
chuyên nghiệp không ngừng tăng nên với tốc độ chóng mặt ,và đáng chú ý
nhất đó là Prudential với tốc độ tăng 162,56% so với năm 2001 và vươn nên
đứng đầu trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam về số đại lý với
24169 người.
Với những đặc trưng nổi bật :hoàn toàn độc lập,tự chủ về thời gian ,đòi
hỏi tính tự giác cao,hưởng thù lao theo kết quả lao động,tự hạch toán độc lập
không yêu cầu quá cao về bằng cấp,nghề đại lý Bảo hiểm nhân thọ đã thực
sự trở thành một nghề có tính chuyên nghiệp ,được xã hội thừa nhận là một
trong những nghề có thu nhập khá cao ở Việt Nam hiện nay,đồng thời Bảo
hiểm nhân thọ Việt Nam đã tạo ra chỗ làm cho hàng nghìn người với tư cách
là cán bộ,nhân viên của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ . Ngoài ra còn
tạo việc làm cho các ngành có liên quan như công nghệ thông tin,ngân hàng,
in ấn,quảng cáo...
*Tạo kênh huy động và cung cấp vốn lớn cho nền kinh tế ,thúc đẩy nền
kinh tế phát triển .
Với chức năng gom nhặt và huy động những khoản tiền nhỏ,nhàn rỗi
lằm rải rác trong dân cư ,Bảo hiểm nhân thọ đã hình thành một quỹ đầu tư
lớn,cung cấp vốn cho nền kinh tế đặc biệt là nguồn vốn cung cấp dài hạn
,phục vụ đắc lực cho công cuộc công nghệ hoá ,hiện đại hoá,góp phần phát
triển kinh tế xã hội . So với ngành ngân hàng,Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam
tuy mới có thâm liên hoạt động còn rất ngắn nhưng đã thực sự trở thành một
kênh huy động và phân phối vốn hữu hiệu cho nền kinh tế. Với số tài sản
quản lý được tích luỹ (dưới hình thức quỹ dự phòng) ngày càng lớn , cho
phép các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ thực hiện những khoản đầu tư lớn
dưới các hình thức như góp vốn liên doanh,mua cổ phiếu,cho vay,tham gia
dự án đầu tư,gửi tiết kiệm ngân hàng ...Lờy năm 2001 làm ví dụ,như đã nêu
trên,tổng phí Bảo hiểm nhân thọ của toàn thị trường đạt 2786 tỷ đồng,chiếm
0,55% GDP và như vậy tính đến thời điểm này ,tổng số vốn mà các doanh
Khoa kinh tế Bảo hiểm
23
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
nghiệp Bảo hiểm có thể cung cấp cho nền kinh tế nên tới 4000 tỷ đồng (chủ
yếu là quỹ dự phòng được tích tụ qua các năm ).Hoạt động đầu tư tài chính
cũng trở thành xương sống nâng đỡ cho hoạt động kinh doanh Bảo hiểm
nhân thọ,tạo tiền đề và điều kiện để các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ
tham gia vào thị trường tài chính,tạo lập các quỹ đầu tư ,trên thực tế , các
doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ đã tham gia vào rất nhiều các dự án đầu tư
,là cổ đông lớn trong nhiều công ty phần đồng thời cũng là thành viên
thường xuyên trong các cuộc đấu thầu tín phiếu,trái phiếu kho bạc,và cũng
là người chơi lớn trên thị trường chứng khoán.
Năm 1999,Bảo Việt thành lập công ty chứng khoán Bảo Việt- công ty
chứng khoán đầu tiên của Việt Nam,tạo tiền đề để trở thành tập đoàn Bảo
hiểm – Tài chính tổng hợp hàng đầu ở Việt Nam . Tuy nhiên,có thể thấy,cho
đến nay thị trường đầu tư của Việt Nam mới trong giai đoạn hình thành,còn
thiếu các công cụ đầu tư,nhất là các công cụ đầu tư dài hạn,do vậy hạn chế
rất nhiều hiệu quả hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân
thọ .
2.3.Môi trường pháp lý ngày càng hoàn thiện .
Trong thời gian qua,môi trường pháp lý cho hoạt động kinh doanh Bảo
hiểm nhân thọ ngày càng được hoàn thiện tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt
động kinh doanh,từng bước thiết lập và duy trì một thị trường cạnh tranh
lành mạnh,nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này.Trước
hết là sự ra đời của luật khinh doanh Bảo hiểm ,bắt đầu có hiệu lực từ ngày
1/4/2001,tiếp đó là các nghị định (nghị định số 42/2001/NĐ -- CP
ngày1/8/2001 quy định chi tiết một số điều của luật kinh doanh Bảo hiểm ,
Nghị định số 43/2001/NĐ- CP ngày1/8/2001quy định chế độ tài chính đối
với doanh nghiệp Bảo hiểm và môi giới Bảo hiểm )và thông tư hướng dẫn
(Thông tư số 71/2001/TT- BTC ngày 28/8/2001 hướng dẫn thi hành nghị
định 42/2001 NĐ- CP ngày 1/8/2001 và thông tư số 72/2001/TT- BTC ngày
28/8/2001 hướn dẫn thi hành nghị định 43/2001/NĐ- CP ngày 1/8/2001của
chính phủ). Tuy vậy đến nay ,hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh
doanh Bảo hiểm nhân thọ ở Việt Nam chưa thực sự đồng bộ ,một số quy
định cần thiết còn thiếu ,một số quy định chưa rõ ràng, chưa thực sự phù hợp
với tập quán Bảo hiểm nhân thọ , chưa tạo ra sự linh động lớn nhất có thể
cho hoạt động của các doanh nghiệp . Ngoài việc xây dựng và hoàn thiện
môi trường pháp lý ,trong thời gian qua Nhà nước còn có nhiều chính sách
ưu đãi , hỗ trợ thúc đẩy thị trường Bảo hiểm nhân thọ như ưu đãi về
thuế(theo luật thuế giá trị gia tăng ,hiện nay thị trường Bảo hiểm nhân thọ
không thuộc diện chịu thếu).
Khoa kinh tế Bảo hiểm
24
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
3.Các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ và các sản phẩm Bảo hiểm
nhân thọ hiện đang có mặt trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam.
Trên thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam tính đến thời điểm này
hiện đang có 5 doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ đang hoạt động trong đó có
một công ty trong nước và một công ty liên doanh và 3 công ty 100% vốn
nước ngoài.Và chúng được thể hiện rõ hơn ở bảng dưới đây.
Bảng 2: Các DNBHNT hiện đang có mặt tại Việt Nam
Doanh nghiệp Năm bắt Xuất xứ Loại hình Vốn(điều lệ)
Vốn
hiện nay
Vốn dự
kiến xẽ
tăng
đầu triển
khai
DN
ban đầu
1.Bảo Việt
1996
Việt
Nhà nước 779 tỷ đồng 879 tỷ
Nam
(1996)
đồng
(2000)
2.BM-CMG
3.Manulife
1999
1999
VN+
ÚC
Canada
Liên
doanh
2 triệu USD
6
triệu 10 triệu
USD USD
100% vốn 5 triệu USD 8,5 triệu 10 triệu
nước
USD
USD
ngoài
4.Prudential
5.AIA
1999
2000
Anh
100% vốn 10
triệu 40 triệu
USD
nước
USD
ngoài
6/2001
Mỹ
100% vốn 5 triệu USD
5
triệu 10 triệu
nước
USD USD
ngoài
Nguồn:Tạp chí BH số 1/2002
Thị phần của các doanh nghiệp qua năm 2001
(theo doanh thu phí)
N¨m 2001
B¶o
ViÖt
54.30%
Prudential
29.90%
Manulife
10.80%
AIA
3.60%
BM-CMG
1.40%
Khoa kinh tế Bảo hiểm
25
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
*Các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường Việt Nam.
Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam nếu như năm 1996 duy nhất
chỉ có mình Bảo Việt triển khai ở hai loại hình chính là Bảo hiểm nhân thọ
có thời hạn 5 năm,10 năm và chương trình đảm bảo cho trẻ em đến tuổi
trưởng thành (an sinh giáo dục ).Thì cho đến nay đã có đã có 5 doanh nghiệp
Bảo hiểm nhân thọ cùng hoạt động và cạnh tranh .Việc tham gia của ngày
càng đông các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường cũng làm
cho số lượng sản pảm Bảo hiểm nhân thọ trên thị trường tăng nên đáng kể .
Và sau đay là các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ của từng doanh nghiệp .
a.Bảo Việt:
Các sản phẩm chính:
+ Bảo hiểm và tiết kiệm trong thời hạn 5 năm,10 năm.
+ Bảo hiểm trọn đời.
+ Bảo hiểm an sinh giáo dục.
+ Niêm kinh nhân thọ.
Các sản phẩm bổ sung.
+ Điều khoản riêng I:Bảo hiểm thương tật bộ phân,vĩnh viễn do tai nạn.
+ Điều khoản riêng II:Bảo hiểm chi phí phẫu thuật .
+ Điều khoản riêng III:Bảo hiểm sinh kỳ thuần tuý.
+ Điều khoản riêng IV:Bảo hiểm tử kỳ.
b.Prudential:
Các sản phẩm chính:
+ Phú trường an.
+ Phú tích luỹ an khang.
+ Phú tích luỹ giáo dục.
+ Phú tích luỹ định kỳ
+ Phú hoà nhân.
Các sản phẩm bổ trợ:
+ Bảo hiểm từ bỏ thu phí .
+ Bảo hiểm chết do tai nạn.
+ Bảo hiểm chết và tàn tật do tai nạn.
Các sản phẩm trọn gói.
+ Phú tương lai:Là sự kết hợp của sản phẩm chính phú tích luỹ với sản
phẩm bổ trợ Bảo hiểm từ bỏ thu phí.
+ Phú bảo gia :Là sự kết hợp của sản phẩm chính phú tích luỹ an khang
và sản phảm kèm theo Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạnvà sản phẩm bổ trợ Bảo
hiểm chết và tàn tật do tai nạn .
Khoa kinh tế Bảo hiểm
26
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
+ Phú thành đạt:Là sự kết hợp của sản phẩm chính pú tích luỹ định kỳ
với sản phẩm kèm theo Bảo hiểm nhân thọ có kỳ hạn và sản phẩm bổ trợ
Bảo hiểm chết và tàn tật do tai nạn.
Khoa kinh tế Bảo hiểm
27
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
c.Manulife.
Các sản phẩm chính :
+ Bảo hiểm hỗn hợp 5 năm,10 năm,15 năm.
+ Bảo hiểm giáo dục hỗn hợp .
Các sản phẩm bổ sung :
+ Bảo hiểm tử vong và thương tật do tai nạn .
+ Bảo hiểm trợ cấp y tế.
d. Bảo Minh – CMG.
+ Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp .
+ Bảo hiểm trẻ em.
+ Bảo hiểm hưu trí .
Các sản phẩm bổ sung.
+ Bảo hiểm tử kỳ.
+ Bảo hiểm chết và thương tật do tai nạn.
+ Bảo hiểm miễn phí .
+ Bảo hiểm miễn phí trong thời hạn thương tật.
e. AIA:
Các sản phẩm chính :
+ Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp có thời hạn.
+ Bảo hiểm trọn đời.
+ Bảo hiểm giáo dục hỗn hợp .
Các sản phẩm bổ sung :
+ Bảo hiểm tử kỳ .
+ Bảo hiểm chết và thương tật do tai nạn.
+ Bảo hiểm miễn phí trong thời hạn thương tật.
4. Cơ hội và thách thức của thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt
Nam hiện nay
Với sự thay đổi và phát triển nhanh chóng của môi trường kinh doanh,
thể hiện ở áp lực cạnh tranh gia tăng, khuynh hướng toàn cầu hoá, biến đổi
thói quen, nhu cầu khách hàng, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã đặt
nhiều thách thức cũng như các cơ hội phát triển mới cho các công ty Bảo
hiểm và đặc biệt là trong lĩnh vực Bảo hiểm nhân thọ.
4.1.Đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Đối với sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ, nhu cầu khách hàng được dự
báo là có những thay đổi về sản phẩm và hình thức dịch vụ sau:
• Xu hướng dân số già đi, thu nhập được tăng thêm, khách hàng có quan
tâm nhiều hơn đến vấn đề tài chính của họ trong những năm hưu trí, chăm
sóc sức khoẻ, dẫn tới nhu cầu về sản phẩm Bảo hiểm tích luỹ, tử kỳ, niên
kim, sẽ có nhiều triển vọng tăng trưởng. Việc quan tâm hơn của khách hàng
tới những loại sản phẩm này cũng thể hiện xu hướng quan tâm hơn tới
Khoa kinh tế Bảo hiểm
28
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
phòng chống rủi ro tài chính do khả năng biến đổi nhanh chóng của nền kinh
tế. Bên cạnh đó, với sự phát triển của cuộc sống hiện đại, một số loại bệnh
tật dễ mắc phải là nguyên nhân chính gây tử vong cho con người cũng đã
làm phát sinh nhu cầu các loại hình Bảo hiểm cho các loại bệnh hiểm nghèo.
• Do nhận thức ngày càng cao về các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ, khách
hàng có yêu cầu được lựa chọn những sản phẩm tinh vi phù hợp với nhu cầu
của mình. Khách hàng có yêu cầu cá nhân hoá dịch vụ- mua sản phẩm được
lắp ghép và thiết kế theo nhu cầu cá nhân của khách hàng, được hưởng các
dịch vụ theo sự lựa chọn của cá nhân.
• Sự phát triển của thị trường chứng khoán, quỹ đầu tư và quá trình phát
triển doanh nghiệp Bảo hiểm theo hướng chuyền nghiệp hoá trong lĩnh vực
đầu tư cho phép các doanh nghiệp phát triển các sản phẩm Bảo hiểm - đầu
tư. khách háng cũng có những hiểu biết hơn về đầu tư tài chính và có nhu
cầu sử dụng một tỷ lệ tài sản của mình tham gia vào hoạt động đầu tư hấp
dẫn làm tăng giá trị của hợp đồng Bảo hiểm. Bên cạnh đó, khuynh hướng hạ
thấp lãi suất( do sự phát triển của thị trướng tài chính) là thách thức đối với
các doanh nghiệp Bảo hiểm khi đưa ra tỷ lệ lãi suất cố định trong các sản
phẩm truyền thống trước đây. Đây cũng là sức ép các doanh nghiệp Bảo
hiểm cung cấp các sản phẩm kết hợp Đầu tư - Bảo hiểm. Bên cạnh đó là quá
trình gắn kết chặt chẽ của khách hàng với các trung gian tài chính trong các
hoạt động thanh toán, đầu tư, Bảo hiểm, tư vấn tài chính..... dẫn tới nhu cầu
từ phía khách hàng là được cung cấp các dịch vụ tài chính tổng hợp, chọn
gói và thuận tiện từ phía tổ chức, trái với tình trạnh hiện nay là các dịch vụ
này được cúng cấp từ các tổ chức tài chính khác nhau, không thuận tiện cho
khách háng.
• Nhu cầu Bảo hiểm nhân thọ là một nhu cầu thụ động, khách háng ít khi
chủ động tìm đến các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ để mua các sản phẩm
mà chỉ mua các sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ sau khi được người bán Bảo
hiểm thuyết phục, vận động ( thường sau rất nhiều lần ).
• Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, tin học đã góp
phần vào việc gây biến đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng, đây cũng là
phương tiện tốt nhất để truyền đạt thông tin từ phía các doanh nghiệp tới
khách hàng. Khách hàng có nhu cầu về sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ muốn
tìm hiểu thông tin và đòi hỏi được cung cấp dịch vụ qua các phương tiện
thông tin hiện đại như internet, qua điện thoại, e-mail, được cung cấp dịchvụ
tài chính tổng hợp như: đầu tư - Bảo hiểm, thanh toán..... do vậy tất yếu là
các doanh nghiệp Bảo hiểm phải triệt để ứng dụng thành tựu của công nghệ
thông tin đáp ứng những yêu cầu mới của khách hàng.
Khoa kinh tế Bảo hiểm
29
ĐỀ ÁN MÔN HỌC KINH TẾ BẢO HIỂM
NGUYỄN TIẾN DƯỠNG
SINH VIÊN:
• Khách hàng có yêu cầu cao hơn về dịch vụ gia tăng: do quá trình cạnh
tranh đã làm đồng nhất về chất lượng dịch vụ, nên khách hàng đòi hỏi các
dịch vụ gia tăng như dịch vụ cung cấp thông tin qua trung tâm dịch vụ
khách hàng, cung cấp thẻ thông tin hợp đồng hội chợ thanh toán, đầu tư vào
các quyền lợi khác.
4.2.Chế ngự sự phát triển của công nghệ .
Việc tiếp nhận và sử dụng công nghệ mới,trong đó chủ yếu là thông tin
một cách có hiệu quả là thách thức lớn nhất đối với doanh nhiệp Bảo hiểm .
Doanh nghiệp Bảo hiểm phải cân đối giữa việc áp dụng công nghệ có sự
thay đổi quá nhanh chóng để nâng cao năng lực cạnh tranh với những rủi ro
tốn kém chi phí, năng lực quản lý không đáp ứng,không phù hợp vớ thình độ
hiện tại của nhân lực và hiện trạng của cơ cơ cấu tổ chức .
Việc ứng dụng công nghệ thông tin cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm :
*Vi tính hoá quá trình dịch vụ,giảm bớt tính cồng kềnh của cơ cấu tổ
chức, tổ chức doanh nghiệp Bảo hiểm theo mô hình “doanh nghiệp thông
tin”, và đa dạng hoá kênh phân phối và hình thức dịch vụ tạo ra cơ sở dữ liệu
chung phục vụ cho nhu câù lưu trữ, tra cứu và phân tích, cho phép thay đổi
mô hình tổ chức theo hướng gọn nhẹ và chuyên nghiệp hoá cao.
*Cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ tăng cường dịch vụ khách
hàng bằng các dịch vụ bổ trợ kỹ thuật cao như Calling centre, xây dựng
trang web, email, trả lời điện thoại, kết hợp thanh toán và các dịch vụ tài
chính khác, cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ phục vụ khách hàng
một cách nhanh chóng, thường xuyên, rút ngắn chu kỳ hoạt động .
*Cho phép doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ cá nhân hoá các dịch vụ
qua nghiên cứu và đáp ứng nhu cầu cá nhân.
*Với sự áp dụng của công nghệ thông tin ngày càng hiện đại cho phép
doanh nghiệp đưa các thông tin của mình tới khách hàng một cách nhanh
nhất, cũng như thu được các thông tin quan trọng cần thiết từ phía khách
hàng chuyển đến để từ đó doanh nghiệp có những quyết định đúng đắn và
vạch ra những kế hoạch chiến lược phát triển của doanh nhgiệp trong tương
lai.
*Công nghệ thông tin còn giúp các doanh nghiệp Bảo hiểm nhân thọ sử
lý thông tin một cách nhanh tróng, giúp cho việc lắm bắt thời cơ kịp thời ,
tránh bỏ những cơ hội lớn của công ty .
*Hệ thống vi tính hoá còn được áp dụng rộng rãi ở các phòng ban của
doanh nghiệp, giúp cho việc quản lý dữ liệu,và đặc biệt giúp cho công tác kế
toán, thống kê một cách chính xác và nhanh chóng.
4.3.Đổi mới về tổ chức và quản lý công ty.
Có một sức ép do tình hình cạnh tranh và công nghệ kinh doanh dẫn tới
những yêu cầu về sự thay đôỉ tổ chức của công ty.
Khoa kinh tế Bảo hiểm
30
Tải về để xem bản đầy đủ
43 trang
13/06/2024
1450
Bạn đang xem 30 trang mẫu của tài liệu "Báo cáo tốt nghiệp Thị trường Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Cơ hội và thách thức", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- bao_cao_tot_nghiep_thi_truong_bao_hiem_nhan_tho_viet_nam_co.pdf
